18 Atque " differunt vestigium et imago quia de ratione vestigii est quod causetur ab illo in specie cuius est vestigium aliquo modo, sicut patet inductive de vestigio bovis, de vestigio ^* combustionis, et sic de similibus. Et hinc est quod vestigium dicitur aliquod ^* derelictum ex alio. De ratione autem imaginis non est quod causetur ab illo cuius est imago, sufficit enim quod imago Herculis ab alio causetur quam ab Hercule " ^[w] .

19 Nota tamen quod strictissime seu propriissime ^* , et non sic communiter ut prius, loquendo de imagine, de ratione imaginis est quod ^* ipsa sit similitudo expressa seu genita ab eo cuius est imago, sicut dicit Augustinus, De 83 quaestionibus, questione 74 , sicut ibi exemplificat: " ut in speculo inquit, est imago hominis quia de illo expressa est. Similiter de ^* parentibus et filiis, nam et de parente expressa est similitudo filii ^* ut recte ^* dicatur ^* imago " ^[x] . Et ^* tamen proprie etiam ^* sumitur imago sicut praeaccepi teste Magistro, libro 2, distinctione 16, c. 2 , ubi dicit pro ^* quadam auctoritate Bedae ^[y] super hoc quod Trinitas ipsa " improprie imago dicitur , cuius causa est, quia imago , inquit, relative ad aliud dicitur ^* , cuius similitudinem gerit, et ^* ad quod repraesentandum facta est: sicut imago Caesaris, quae ipsius similitudinem praeferebat ipsumque ^* quodammodo repraesentabat " ^[z] .

20 Ex hac differentia sequitur alia: quod vestigium ducit vel ducere potest non tantum in notitiam complexam recordativam illius cuius est habitualiter noti, sed etiam in complexas ^* alias contingentes ^* et assensus ^{* *} sibi conformes aliquos ^* , in quorum consimiles non potest sufficienter imago ducere. Verbi gratia, vestigium bovis non tantum facit recordare ^* de bove habitualiter noto, sed ducit communiter in credulitatem conformem huic complexo contingenti, ' bos hic pertransivit ^* ', sed imago Petri non in hanc, ' Petrus hic transivit ' et ^* huiusmodi. 'Vestigium' autem et 'imago' multipliciter accipiuntur, sicut patet in Ockham ^[aa] .

21 Qualiter autem quaelibet creatura potest dici aliquo modo ^* vestigium Trinitatis pro quanto, scilicet ^* quaedam in ea, sicut unitas ^* , species ^* , et ordo, possunt ^* aliquo modo ^* ducere in notitiam appropriatorum ^* divinis personis incomplexam rememorativam, et ^* etiam in notitiam complexam contingentem, docet satis bene Ockham, quaestione de vestigio, articulo secundo ^[ab] . Et etiam ibidem, in quibus in creatura ^* consistit S80ra vestigium quia aliquando in distinctis realiter, aliquando in non distinctis realiter.

22 Et similiter in quaestione de imagine, articulo secundo ^[ac] . Primo illius, in opinione propria ^[ad] , docet qualiter in creatura rationali magis dicitur esse imago quam in aliqua alia creatura. Et secundo ^* , ^[ae] consequenter docet quomodo " imago Dei imperfecta ^* et quasi radicaliter et originaliter consisM66vb tit in ipsa anima secundum suam substantiam sed completive perfectio imaginis consistit in ipsa ^* substantia animae et duobus actibus productis " ^[af] , respectu utriusque quorum anima habet fecunditatem; sed ad actum volendi mediante actu intellegendi, qui cum substantia animae et obiecto, comproducit actum volendi, et per consequens exprimit anima cum illis actibus ordinem et originem inter ^* diversas personas.

23 " Quod autem actus volendi sit effective ab actu intellegendi " ^[ag] , probat et bene. Et ego ^* concedo conclusionem et teneo eam ^* pro illa distinctione prima ^{[ah] *} quia " omne absolutum necessario praesuppositum alteri habet respectu illius rationem causae ^* in aliquo genere causae ^* . Sed ita est de actu intelligendi respectu actus volendi, igitur. " ^[ai] Maiorem etiam ^* concedit Scotus, distinctione tertia ^* primi ^[aj] , et utitur illa ^* quia, secundum eum, " omnis effectus alicuius ^* sufficienter dependet a suis causis essentialibus " ^[ak] , igitur ^* , etc.

29 Ad primum ^[ao] verum est quod ad salvandum rationem imaginis in mente rationali aliqui ponunt ^* aliquam distinctionem vel non identitatem ^* inter substantiam animae et intellectum et voluntatem, sicut Scotus in II ^* , distinctione 16. ^[ap] V107v Sed ^* per eundem ibidem ^{* [aq]} , nulla ratio potest talem distinctionem ibi ^* probare ^* sufficienter ^* , ut supra tetigi, ultima questione primae distinctionis ^{* [ar]} . Nec ad salvandum imaginem videtur hoc mihi ^* necessarium quia si ^* plures potentiae essent idem realiter ^* , non salvaretur Tb inter illas potentias aliqua originatio, etc.

30 Sed quia ego non teneo talem distinctionem ^* inter potentias animae, dico ^* cum Doctore Subtili ^[as] et Magistro, in littera, in ista distinctione 3 ^[at] , quod non potest in nobis reperiri ^* similitudo imaginis ad prototypum ^* , quia ^* secundum Magistrum ^[au] magis est dissimilitudo quam similitudo, et ^* ideo dico quod nulla ^* tria sunt in mente nostra ^* realiter ^* distincta, inter quae sit similis ^* ratio originis ^* , duorum ab uno, et unius a duobus, cum consubstantialitate ^* , id est, essentiali ^* identitate istorum trium realiter ^* distinctorum. Oportet igitur ^* quod ratio imaginis sumatur vel ^* quoad originationem et distinctionem vel quoad consubstantialitatem ^* . Et maxime hoc non est inconveniens de illo in quo tantum principiative ^* et virtualiter consistit ratio imaginis, cuius est ^* substantia animae ^* .

31 Ad secundum ^[av] dico quod in consubstantialitate ^* deficit imago a Trinitate personarum inter quas est consubstantialitas ^* . Verum est tamen quod aliqua possunt haberi signa expressiva istarum ^* partium distinctarum quae vere affirmantur ^* de eadem substantia, et ista ^* est consubstantialitas quam auctores ^* ibi intendunt forte habere ^* , eadem enim substantia animae ^* est ^* memoria, intelligentia et voluntas. Ita enim secundum Augustinum et ^* allegatur in littera, distinctione 3, I ^* , ^[aw] " relative ^* dicuntur ad invicem " ^[ax] quod non esset nisi significarent aliqua ^* distincta quae non ^* sunt substantia animae.

32 Ad tertium ^[ay] , dico quod aliqua ^* per quae exprimuntur distinctae partes imaginis numquam vere removentur ab anima rationali ^* . Unde ^* haec per se est ^* vera et necessaria: ' si formetur anima, est memoria, intelligentia ^* et voluntas ', S80rb si anima saltem sit ^* . Nec aliud ^* intendit ^* Augustinus per 'imaginem esse immortalem' quam quod anima necessario et immortaliter ^* , ipsa manente, sit ^* talis qualis exprimitur ^* cum dicitur esse ^* memoria, intelligentia et ^* voluntas.

33 Ad quartum ^[az] bene ^* respondet Scotus ^[ba] quod respectu Dei ut obiecti ^* , in mente habetur ^* ultima et perfectissima ratio ^* imaginis quia tunc illa ^* tria non solum sunt expressiva ^* similitudo Trinitatis increatae, ex hoc ^* quod ^* sunt tres tales res ^* sic se habentes inter se, aliquo modo sicut divinae personae per se habent inter se ^* , sed ultra hoc quia omnis actus est vere similitudo obiecti cuius est M67ra et quaedam expressa imago ^* ipsius, licet aequivoca. Ideo quando actus illi eliciti ^* sunt ^* respectu Dei ut ^* obiecti, tunc perfectius habetur ^* imago et conformitas ad Trinitatem ^* increatam ^* , maxime cum etiam ^* tunc in obiecto ^* inveniatur ^* Trinitas obiectiva ^* correspondens quodammodo in mente trinitati subiectivae quod non contingit in aliis obiectis.

34 Ex eadem solutione ^{* [bb]} patet ad quintum ^[bc] quod ^* perfectissima ratio imaginis possibilis haberi in creatura respectu Trinitatis non est in anima et actibus sensitivis quia illi ^* actus non possunt habere Deum pro obiecto. Tamen videtur mihi quod in sensitiva humana, quae est eadem cum intellectiva ^* , eius ^* potest poni imago ^* Trinitatis in substantia et actibus sensitivis sic ordinatis ^* , ut supra tactum ^* est ^[bd] (quamquam ^* imperfectior quam respectu mere obiecti ^* intelligibilis ^* ) quia actus sensitivi et appetitivi humani sunt simplices et inextensi, ita bene sicut actus intellectivi ^* et volitivi ^* . (Sed secus est de ^* bruto, ubi ^* tales actus sunt formae ^* extensae.) Et ideo est imperfectior ^* similitudo ad Trinitatem increatam simplicissimam.

36 Et videtur quod non, primo ^* , quia quid vocaretur ibi memoria vel nuda substantia animae, et illa non sufficit sine obiecto vel specie vel habitu principare actum, tunc enim semper intelligeret, sicut arguit Philosophus II De anima, quod " sensus semper sentiret, " ^[be] si se solo ageret sensationes ^* nec intellectus, cum ^* specie vel habitu, quia actualis intellectio ^* non distinguitur ^* ab habitu vel specie, sicut non producitur ab eo. Assumptum patet quia ^* actualis sensatio est species in sensu, igitur similiter in intellectu. Antecedens patet per Philosophum ^[bf] et Commentatorem II In Aristot. De anima per ^* 136 ^[bg] , ubi dicunt et probant ^{* *} quod eadem ^* est actio sensibilis et sensus ut est in actu ^* . Ut exponit Commentator , " actio sensibilis extra animam in movendo sensum, et actio sensus, quae est in sentiente, scilicet ^* qualitas qua sentiens qualificatur ^* , est eadem actio " ^[bh] . Haec ^* Commentator et in ^* commentis duobus proximo sequentibus exemplificat in ^* auditu: " sicut, inquit, actio auditus, id est audire, et ^* actio sonatus ^* , id est sonare, eadem est ^* . " ^[bi]

37 Similiter, quod actualis intellectio non distinguitur ^* ab habitu videtur quia ^* iste ^* generaretur ex actibus, et tunc statim haberetur habitus et actus perfectissimus receptibilis in tali potentia, cum haberetur primus actus causativus habitus. Consequens falsum. Consequentia patet quia primus actus causat aliquem ^* gradum habitus, et ^* intellectus cum illo ^* gradu causabit plus de actu quam potuit ^* ante ^* dum nihil habuit de habitu. Igitur intenderetur actus, et actus magis intensus, magis causabit de habitu ^* , et sic circulariter sine fine, donec intellectus habeat de specie tam huius quam illius, quantum potest capere ^* . Sed hoc est falsum. Igitur et ^* illud ex quo sequitur, scilicet quod actus distinguatur ^* ab ^* habitu. Non est igitur intellectio, sicut proles, procedens ^* a ^* memoria, sicut a parente.

38 Ad istud ^* dubium, dico ad praesens quod immo intellectio actualis distinguitur, sicut ^* proles, a memoria (id est ^{* *} ab intellectu existente ^* in actu primo sufficienti respectu intellectionis gignendae) vel per praesentiam obiecti respectu primi actus naturaliter ^* in eo ^* causabilis respectu talis ^* obiecti, vel ^* per speciem aut ^* habitum postea ^* in ^* absentia obiecti respectu cogitationis abstractivae ^* gignendae respectu ^* talis obiecti ^* absentis. Unde de actu primo intellectivo, (scilicet respectu talis obiecti naturalis ^* ) causando verum est. Illud Augustinus, IX De Trinitate, ^* c. 30 de parvis : " ab utroque ^* paritur notitia ^* , a cognoscente ^* scilicet ^* et ^* cognito " ^[bj] , et pro secundo ^* dicto loquitur XV De Trinitate, c. 24 de parvis , dicens, " cum ^* quod scimus loquimur, ex scientia cum memoria tenemus ^* nascitur verbum, quod eiusmodi ^* est omnino, supple ^* 'obiecti', cuiusmodi ^* est scientia ^* V108r de qua nascitur " ^[bk] . Statim enim sequitur, unde habetur quod li 'eiusdem modi et cuiusmodi' referunt obiectum et non notant ^* obiectum ^* cognitionis, " formata quippe inquit ^* cognitio ab ea quam scimus, verbum est quod in corde dicimus " ^[bl] . ^*

39 Item, capitulo 28 dicit quod T57va ^* " verbum gignitur de scientia quae manet in anima " ^[bm] , et ^* S80va capitulo 36 simile ^[bn] . Ex quibus et multis ^{* *} similibus eius auctoritatibus satis patet quod Beatus ^* Augustinus assensit ^* actualem ^* intellectionem distingui realiter ^* a specie vel scientia habituali ex qua, secundum eum, gignitur, tamquam proles a ^{* *} parente ^* , sed a mente, sicut verbum et proles a dicente.

40 Contra tamen hanc sententiam eius ^* et meam, argui ^* potest per argumenta eorum qui tenent quod actualis cognitio ^* potest, remanendo ^* in mente subiective, cessare esse intellectio, ita quod tunc remaneat illa ^* qualitas non existendo tunc intellectio, sed species vel habitus. Igitur illud idem quod est species vel habitus anima non actu ^* cogitante, fit ^* actualis cognitio ^{* *} cum anima ceperit cogitare. Igitur frustra poneretur species vel habitus distinctus a tali actuali cognitione ^* , et per consequens frustra poneretur realis pars ^* secundae partis imaginis a specie vel habitu ^* intellectus naturaliter ^* sibi praesupponentis ^* in eodem. Assumptum probatur primo ^* quia aliter quando aliquis ^* actu intelligeret ^* , haberet simul distinctas similitudines respectu eiusdem, quod videtur superfluum. Consequentia patet quia etiam ^{* *} secundum Augustinum, ubi ^* sequi ^* videtur ^* illam distinctionem actus ^* ab habitu vel specie 29 De Trinitate, c. 15, et multis locis , " actualis cogitatio ^* est simillima ^* speciei de qua gignitur " ^[bo] .

41 Item, eodem actu aliquando cognoscitur ^* verbum et res alia ^* in verbo, et alias non illa ^* res sed alia vel nulla ^* alia. Hoc non nisi ^* detur quod qualitas, quae est intellectio, possit manere ^* non essendo intellectio quia qua ^* ratione potest ^* manere et simul ^* non esset ^* intellectio ^* illius ^* cuius fuit intellectio ^* ? Pari ratione et cuiusvis ^* alterius.

42 Praeterea, cum diligo uno actu virtuoso omnes bonos, si quis eorum me ignorante fiat ^* malus, cesso ^* illum illo amore diligere quo ^* diligebam ^* omnes bonos tamquam tales ^* , et tamen ^* non cessat iste ^* actus, igitur pari ratione de intellectione.

43 Praeterea, nihil diligitur nisi cognitum, sed cognitio a Deo potest destrui ^* sine destructione qualitatis, quae est dilectio ^* , igitur tunc remanebit ^* , et tamen non tunc erit ^{* *} dilectio. ^* Pari ratione de intellectione.

44 Praeterea, ponatur dilectio qua Sortes diligit seipsum in Platone, tunc Plato experietur se diligere se ^* , igitur tunc ^* aliquid diligetur per istam dilectionem ^* quod non ^* prius et non ^* diligetur per eam idem ^* quod prius. Assumptum probatur quia, si Sortes velit sic ^* se diligere angelum, et haec volitio ponatur in Platone, per illam ^* , Plato volet se diligere angelum, igitur similiter ^* in proposito. Et probatur hoc ultimum assumptum quia ^* per intellectionem, qua Sortes experitur se intelligere angelum, positam ^* in Platone, Plato experietur se intelligere angelum, igitur similiter et ^* per volitionem.

45 Praeterea, dilectio Sortis et odium Platonis naturaliter se compati possunt ^* in voluntate Sortis, igitur cum odium Sortis et odium Platonis ^* sint qualitates eiusdem speciei ^* , si ^* cum qualibet forma ^* in subiecto aliquo potest una stare et alia, sed in voluntate Sortis cum dilectione ^* terminata ad Sortem stat ^* odium Platonis, igitur in eodem intellectu ^* cum volitione ^* terminata ad Sortem potest stare odium Sortis. Sed non potest cum dilectione Sortis esse odium Sortis, igitur odium Sortis potest esse in voluntate Sortis quando ipsum non erit ^* odium Sortis. Et pari ratione potest hoc contingere de cognitione ^* , sicut de volitione, igitur ^* .

46 Praeterea, visio aliqua ^* potest esse in visu ^* quando ipsa non erit visio, igitur similiter in intellectu de intellectione ^{* *} . Antecedens probatur, quia pars aliqua ^* intellectualis albedinis ^* pedalis rei ^* visae ab aliqua distantia multo minor maxima ^* non ^* videlicet ^* visibili ^{* *} ab ista ^* distantia ceteris paribus si per se esset modo, videtur existens in tota albedine visa, et tamen, si per se esset ibi, cessaret videri ^* sine hoc quod cessaret ista qualitas ^* esse ^* , quae nunc est igitur visio ^* , etc.

47 Quod ^* ita ^* non ^* videatur, patet quia, si tota albedo secundum superficiem versam ^* ad oculum ^* , videtur quaelibet eius pars, secundum eandem superficiem videtur, tamen quia ^* quaelibet talis pars cooperatur ad visionem totius ^* et facit ad hoc quod totum a remotiori videri potest ^* quam videri posset residuum ista ^* amota, si cetera sint paria, tamen ^* quia compositum ex duobus maximis non visibilibus albedinibus ab aliqua ^* distantia apparet habere partem extra partem in illa ^* distantia, igitur media pars eius ^* videtur ^* a tali distantia et pari ^* , et pari ratione medietas medietatis ^* et sic sine fine, quod ^* autem illa non videretur ^* nulla ^* albedine alia ^* visa et tamen ^* conservaretur qualitas praehabita respectu eius. Arguitur ^* quia delectatio sensitiva potest esse, ita parva et ^* remissa quod per illam appetitus huiusmodi non poterit perceptibiliter delectari, ergo ^* similiter de sensitiva visione. Consequentia patet quia, sicut per minorem delectionem sensitivam minus delectatur appetitus huiusmodi, ita minor visio ceteris paribus imperfectius repraesentat S80vb obiectum suum.

48 [Octavus.]. Item vel oportet hoc ^* ponere, scilicet ^* , quod non est dare minimum visibile ab 'a' distantia ^* vel quod si ^* sic, tunc erit dare ultimum rei permanentis in esse. Puta visionis illius albedinis scilicet ab instanti ^* praesenti quo videtur ^* , inciperet fieri ^* distantior a visu, ceteris paribus. Utrumque secundorum ^* apud alios ^* est inconveniens igitur ^* tales habent ^* concedere primum ^* .

49 [Nonus.] Praeterea si partes ^* albedinis visae secundum ^* superficiem visam ^* ad oculum continue ^* corrumpantur ^* secundum latum donec residuae cessent videri a bruto, quaero autem in omni instanti habet tale ^* brutum ^* novam visionem, et ^* tunc esset dare ultimum rei permanentis in esse vel in omni instanti habet visionem minus extensam quam prius. Et hoc non est verum quia in visu brutis ^* , dum aliquid videtur ^* , manet continue visio V108v aeque extensa, quia ita agit semipedalis ^* albedo in totum ^* oculum et visum bruti sicut ^* pedalis. Vel ^* tertio sequitur quod habet visionem remissiorem quam ante ^* sed talis remissio non fit per subtractionem Tb alicuius partis gradualis quia formae non illo modo ^* intenditur vel remittuntur ^* . Igitur oportet quod hoc ^* sit quia eadem qualitas manens cessat esse visio istorum ^* quorum prius erat visio.

50 Praeterea, sit albedo A visa visione B, et post hoc instans ponatur una alia albedo simillima quae vocetur C in eodem loco quo fuit A, et A adnihiletur visione conservata. Quaero tunc aut per B videbitur C simillimum A aut ^* non. Si sic, igitur visio B, quae modo ^* non est visio C, erit postea visio illius, et per consequens eadem visione, qua videtur una pars integralis ^* albedinis, videtur et alia sibi simillima. Igitur pars integralis noviter acquisita ^{* *} videtur per visionem ^* continue prius repraesentem partem integralem praeexistentem. Si non, contra, A potest videri ab oculo meo et ^* tuo et infinitis et sic ^{* *} aliis, igitur infinitae visiones sunt repraesentativae ^* A quarum nulla potest repraesentare C albedinem simillimam 'A' ^* nec aliud ^* ab A. Consequens falsum quia tunc sequetur quod ^* iste terminus repraesentativum A esset terminus communis infinitis individuis alicuius ^* speciei conveniens et repugnans aliis infinitis eiusdem speciei. Consequens falsum, aliter ^* enim periret via probandi aliquam ^* universalem.

51 Similiter, I De caelo ^[bp] , arguitur quod, si haec terra nata sit descendere ad hoc centrum, ^* , et sicut habetur ^* ibi per Commentatorem, commento 80 ^[bq] , dicere quod terra alterius mundi movetur ad centrum illius ^* et non ad centrum illius ^* quia est proprii quibus illi centro. Illud ^* est extra ^* normam ^* , nec indiget disputatione, ubi habetur etiam quod ^* propinquitas non variat speciem ^* . Et nota pro his ibi 78 ^[br] et 79 ^[bs] . Sed haec ratio Philosophi non valeret ^* , negato principio hic assumpto ad propositum, igitur.

52 Item, intellectus qui modo non intelligit per intellectionem a potest intelligere per a. Igitur ^* similiter obiectum modo non intellectum per a poterit per ipsum intelligi. (Loquor de intellectionibus similibus et obiectis similibus.) Assumptum patet quia intellectio Sortis potest poni in Platone. Et consequentia patet quia notitia essentialius dependet a subiecto quam ab obiecto.

53 Item, conceptus numerales omnes sunt eiusdem speciei, aliter partes albedinis divisae possent causare infinitas qualitates specifice ^* distinctas, nam illis visis potest intellectus habere conceptus numerales quoquo ^* sibi formare placuerit. Isti igitur conceptus sic potuerunt intendi et remitti quod erunt simillimi, et per consequens qui prius repraesentaverit quinque poterit praecise repraesentare tres, sicut repraesentat alius cui sit simillimus quia si quid ^* convenit uni simillimorum simile ^* convenit vel convenire potest reliquo, aliter sequitur ^* inconveniens illatum prius in argumento decimo ^[bt] .

54 Item, si oculus continue ^* videat aliquid prius motum et post quiescens, eadem visio quae prius repraesentavit motum repraesentabit quietem et non motum.

55 Item, quaelibet pars quantitativa visionis bruti, quae visio [est], est perceptio vel ^* visio perceptiva ^* , et multae sunt partes ita minime quod, si essent per se, nulla earum esset visio perceptiva, licet remaneret in oculo quo prius. Nam aliqua poterit esse ita remissa quod non via ^* naturae esset ^* perceptio. Igitur pari ratione aliqua [esset] ita modica secundum extensionem quod non erat perceptio. Et ^* similiter obiectum potest esse ita modicum quod non videbitur ^* perceptibiliter, igitur qualitas [esset] ita modica quod ^* non percipietur ^* , et tamen talis pars in toto erat perceptio quia tota per partes suas est perceptio et praeter haec sunt eiusdem speciei, igitur si una S81ra est perceptio ^* , igitur etc.

56 Praeterea, si visio vel intellectio separarentur a subiectis suis, non essent ^* cognitiones, igitur quod sint cognitiones, nunc ^* accidit eis, cum antecedens ^* sit possibile ^* .

57 Item, per Philosophum, VII Physicorum ^[bu] , ad qualitates de prima specie non est motus quia sunt ad aliquid. Istud autem ^* non sufficit nisi specialiter intellectum quia omnia de mundo sunt ad aliquid generaliter loquendo vel relationes quaedam. Si vero intelligat quod res quae est notitia ^* potest esse ^* maior ^* vel clarior ^* notitia ^* in duplo ^* , et sic ^* proportionaliter augeatur, tunc habetur propositum. Et cum hoc declaratum est dictum Philosophi, igitur etc.

58 Alia etiam argumenta ^* sunt quae apud me non tantum, immo ^{* *} nullum vel modicum, colorem habent ^* , ideo ^* omittantur ^* .

59 Istis non obstantibus, teneo conclusionem contrariam ^* quam alias declaravi et ^* probavi prima distinctione ^[bv] , licet haec conclusio sit multorum modernorum. Et arguit Fitzralph ^[bw] contra eam per auctoritates ^* Beati ^* Augustini , qui ^* XI De Trinitate, c. 22 , ^* dicit quod, " illud quod formatur in acie cogitantis est aliud ^* ab eo quod in memoria conservatur, et fit ab eo sicut proles a parente " ^[bx] et in multis passibus, quos allegat, dicit ^* similia.

60 Item, per rationem ^* , si qualitas, quae est actualis cogitatio ^* , potest cessare esse cogitatio, inhaerendo tamen animae sicut prius, igitur pari ratione poterit ^* iterato reincipere esse actualis cogitatio, et tunc intellectus noviter intelligeret sine hoc quod noviter esset causa illius intellectionis in aliquo intellectu ^* , quia nihil noviter ageret aut noviter reciperet. Et sine dubio, inquit, hoc non videtur ^* intelligibile. Plura alia ^* arguit ^[by] , quae ^* omitto, sufficiunt mihi rationes aliquas tactae de transitu a contradictorio ad ^* contradictorium et quod rationabilius poneretur hoc de ipsa potentia animae quam de accidente ^* recepto et similia quaedam.

61 Ad primum ^[bz] in contrarium, dicendum quod conclusio illata est vera saepe de similibus ^* , quarum unum ^* est tantum habitualis repraesentatio ^* illius obiecti et alia actualis. Immo ^* de actualibus non est inconveniens dummodo sint alterius rei, sicut patet de intuitiva cognitione alicuius et abstractiva eiusdem vel de visione ^* alicuius rei in verbo et eiusdem in genere proprio.

62 Ad secundum ^[ca] , respondi ^* in prologo ^* quod hoc non sit per eundem actum numero.

63 Ad tertium ^[cc] , subiectum ^* ibi ^* illius quod per se diligitur, scilicet bonitatis moralis, non diligitur nisi per accidens. In casu argumenti et de talibus ^* T58ra concessi supra, distinctione prima, quod possunt V109r non cognosci vel non diligi eisdem actibus remanentibus. Sicut eodem actu visionis quo primo per accidens video ^* substantiam panis in hostia consecranda, eandem non video hostia consecrata ^* , sic hic ^* in proposito, cum indistincte ^{* *} diligo moraliter bonos quia tales unde ^* cum me ignorante desinunt aliqui esse boni ^* , desinunt et a me diligi illo actu.

64 Ad quartum ^{* [ce]} , quod ^* tunc posset ^* aliquid diligi et simul ^* non cognosci. Patet ex prima distinctione, ubi tenui quod dilectio est cognitio, et ideo nego consequentiam illam.

65 Ad quintum ^[cg] , dicendum quod, si dilectio qua Sortes diligit Sortem ipsum poneretur ^* in Platone, Plato per istam non diligeret Platonem sed Sortem. Et similiter, si dilectio qua Sortes ^* vult se diligere angelum poneretur in Platone, Plato per illam vellet Sortem diligere ^* angelum. Et eodem modo, si intellectio, qua Sortes experitur se intelligere, poneretur ^* in Platone, ille iudicaret Sortem intelligere vel experiretur nisi 'experientia' connotat aliquid aliud ^* .

66 Ad sextum ^[ch] bene concedo ^* quod dilectio Sortis et odium Platonis naturaliter compatiuntur se in eodem ^* . Dici tamen ^* potest quod non omne odium ^* eiusdem speciei cum odio Platonis compatitur secum dilectionem Sortis naturaliter quia aliquod eiusdem speciei ^* sibi ^* contrariatur ^* . Et istud non quia ad contrarietatem actuum huiusmodi individualium vel ^* cognitionum requiritur identitas numeralis obiecti. Unde etiam illi iudicio quo iudicarem hunc hominem esse Sortem demonstrato Sorte repugnaret contrarie iudicium quo iudicarem eundem ^* non esse Sortem. Et tamen secum compateretur ^* illud ^* iudicium quo iudicarem illum ^* hominem non esse Sortem demonstrando Platonem. Unde amor et odium vel ^* error et scientia non contrariantur nisi sint respectu eiusdem, licet sint eiusdem speciei cum quibusdam quae invicem contrariantur et in hoc est speciale in S81rb actibus vitalibus qui sunt ipsi ^* motus et ordines potentiarum ^* erga ^* obiecta.

67 Praeterea, contrarietas, si esset inter illas ^* qualitates, non cessarent esse contrariae ex hoc quod cessarent referri ad ea ^* quae prius. Ita ^* videretur posse dici uno modo aut etiam ^* quod non sunt eiusdem speciei quia ex alia et alia causa concepta habentur alia secundum speciem et alia ^* . Istud tamen argumentum et fere omnia alia ^* procedunt ex non causa ut causa quia difficultas est communis isto non posito et queritur eius causa quomodo evadatur ^* .

68 Ad septimum ^[ci] , cum arguitur ^* quod visio potest esse in sensu subiective sine hoc, quod ipsa sit visio, nego. Et cum ^* probatur quod albedo minor in ^* suo toto ^* melius ^* potest videri quam si esset per se, concedo quod ^* posset, si nulla alia videretur ^* melius ^* quam si esset per se quia tales ^* simul positae multae ^* possent ^* sensum immutare ^* , licet non componerent. Et ultra, quod si omnes aliae partes ^* destruerentur, talis pars cessaret videri, et ita etiam qualitas esse cessaret visio ^* quae prius fuit visio illius ^* . Et cum probatur quod non a simili, per delectionem ^* appetitus quae poterit esse ita remissa quod appetitus ita ^* informatus non poterit per illam ^* perceptibiliter delectari, si intelligatur quod delectio illa ^* poterit esse ita remissa ^* vel ^{* *} ita parva quod ipsa delectio ^* non perciperetur, nego quia nullus talis actus in sensu vel in intellectu distincte percipitur per seipsum.

69 Ad octavum ^[cj] non pono aliquod minimum ^* visibile ab aliqua ^* distantia danda ^* .

70 M68ra Ad nonum ^[ck] teneo ^* augmentationem vel ^* diminutionem ^* gradualem in formis fieri per additionem et subtractionem ^* similis in specie.

71 Ad decimum ^[cl] dicendum quod alia albedo non est nata ^* videri visione qua a ^* albedo de facto videtur, et conclusio ad quam deducitur non est inconveniens, non plus quam, quod ^* iste terminus esse ^* naturaliter ^{* *} producibile de hac materia prima demonstrata ^* conveniat infinitis individuis ex ea producibilibus ^* et tamen nulli omnium ex aliis materiis ^* producibilium. Et tamen istud secundum ab argumento ^* a nullo ^* negatur ^* , igitur primum ab isto argumento ^* et quod, tunc accipitur quod periret ^* via inducendi universalem, non sequitur sed est fallacia consequentis. Verum est enim quod hanc universalem ^* , omnis visio huiusmodi speciei, cuius est visio albedinis b, potest esse visio b, perit via vera inducendi, sed non hanc, omnis talis visio est visio albedinis.

72 Ad secundam propositionem de Philosopho et Commentatore, I De caelo et Metaphysica ^{* [cm]} , nullus catholicus debet tenere illud ^* argumentum valere ^* , nisi qui negaret Dei omnipotentiam ^* extra hunc mundum posse ^* alium omnino similem producere. Et posito quod sic fiat, conclusio ^* quam Philosophus ^* probare ^* ibi ^* nititur falsa esset et de facto est falsa et ^* erronea secundum principia fidei quia intendit ibi probare impossibilitatem plurium mundorum. Haec igitur ratio movisse catholicum minime debuisset.

73 Ad undecimum ^[cn] bene volo quod aliquid ^* , quod ^* modo non intelligitur per intellectionem 'a', potest in casu per accidens esse obiectum illius intellectionis, non ^* tamen ^* per se ^* . Et cum ^* probatur quod sic quia alius potest per illam intelligere ^{* *} si ponatur in ipso et intellectio essentialius dependet a subiecto suo ^* quam ab obiecto ^* , dico quod ^* saepe essentialius in essendo sed quod ipsa subiecto ^* cui inhaeret sicut ^* vitali principio repraesentet obiectum cuius est dum actu ^* sibi inhaerens ^* hoc habet inseparabiliter ex natura sui et in hoc nec ^* ab obiecto dependet, nec oportet quod 'a' subiecto active, sed ab isto ^* qui active conservat eam in subiecto quodcumque illud fuerit.

74 Ad duodecimum ^[co] dicendum ^* quod conceptus pure numerales ^* non sunt eiusdem speciei, sed sunt conceptus mere syncategorematici ^* , sicut 'omnis' et 'aliquis' quod patet quia terminum mediate sequentem faciunt stare confuse tantum, sicut 'omnis' ^* . Non enim sequitur ' bis comedisti panem, igitur bis istum panem ^* vel illum ^* '. Et ideo quantumcumque unus intendatur ^* vel remittatur, numquam fiet simillimus ^* alteri, sicut T58rb nec conceptus cui correspondet haec vox 'aliquis' potest ^* fieri simillimus conceptui ^* qui exprimitur per hanc vocem 'omnis'. Et consequenter per omnia, ad propositum, dicendum ^* de illis ut ^* de istis ^* .

75 Unum ^* tamen est advertendum quod ^* nominaliter expressa sumuntur quasi S81va collective et non faciunt terminum mediate sequentem stare confuse tantum, sicut nec 'omnis' quando sumitur ^* collective.

76 Ad tertium decimum ^[cp] dicendum quod accedit visioni quod eius per se obiectum moveatur vel quiescat, et per consequens quod ipsum sit motus vel ^* quod ipsum sit quies, quamvis mediate ^{* *} visione possit ^* evidenter iudicari vel saltem apparere quod res visa moveatur, et ideo dicatur motus esse de numero ^{* *} sensibilium. Et ^* ideo hic est ^* dicendum ^* consequenter sicut supra ^* ad tertium ^[cq] .

77 Ad quartum decimum ^[cr] sicut ad probationem septimi ^[cs] .

78 Ad quintum decimum ^[ct] , verum est quod omnis cognitio repraesentat alicui illud quod repraesentat vel ^* cuius est signum. Et ^* ideo si in nullo est subiective, nullius est signum tale naturaliter offerens obiectum cuius natum est esse signum nisi forte per modum obiecti sicut imago Herculis ^* repraesentat Herculem et facit Herculem habitualiter cognitum venire in actualem cogitationem. Sed de taliter signare nihil ad propositum, et tamen ^* concedendum est quod ^* eo modo quo accidit illi rei quae est ^* intellectio quod ipsa sit accidens, non enim est accidens nisi quando accidit et sicut accidit sibi esse qualitatem quia non dicitur ^* qualitas nisi a qualificando ita accidit sibi quod ^* ipsa sit ^* cognitio quia natura sua est nata esse intellectio ^* non sibi ipsi sed suo subiecto et sicut non potest illi ^* inesse subiective quin ipsum qualificet ^* ita nec quin sit sibi cognitio.

79 Ad sextum decimum ^[cu] , dicendum quod ista conceptio ^* non salvat ^* in V109v talibus non esse motum, ad mentem Philosophi ^* , quia ista conceptio ^* ponit omnem formam ^* , in qua Philosophus ponit motum secundum qualitatem esse sine additione rei vel subtractione ^* , sed verior phantasia pro Philosopho est quod aliquando ^* scientia fit ^* vel fieri potest scientia ^{* *} sine aliqua ^* mutatione scientis, vocando scientiam omnem veram notitiam ^* iudicativam. Si enim stante notitia tali res alia ^* aliter ^* se ^* haberet et post incipiat ita se habere sicut ^* significat talis notitia ^* , tunc habetur scientia sine mutatione scientis ^* quia eo ipso ^* quod res est vel non est oratio est vera vel falsa ^* .

80 Similiter est de actu virtuoso tam ^* appetitivo quam cognitivo ^* quod potest esse sic ^* bonus et talis qualis debet ^* esse postquam non fuit talis sine novitate ^* alicuius sibi additi ^* in subiecto ^* per novitatem praecepti vel huiusmodi. Similiter de pulchritudine et de sanitate, et ita de multis quae ponitur in prima specie qualitatis, nam aliqua ^* fiunt pulchritudo et sanitas per ^* amotionem aliorum sine additione vel subtractione ab illa vel ab ^* illis quae erunt pulchritudo sanitas. ^*

95Et videtur quod non ^* , quia si ^* sic, tunc amor angeli qui peccavit quo affectavit aequalitatem Dei processit ab alia notitia ^* , aut igitur ab ^* obS82va scura notitia ^* Dei aut a clara. Si ^* ab ^* obscura notitia Dei ^* , igitur cum obscura notitia in illo fuerit ^* pena peccati, sequitur quod ipsum ^* peccatum angeli processit ^* a ^* pena peccati, et ita sequitur quod pena naturaliter saltem praecessit ^* culpam, contra Augustinum 11 ^* Super Genesem ad Litteram c. 24. ^[cy] Si amor istius angeli iste ^* processit a clara notitia Dei, igitur angelus malus clare vidit Deum ^* quando fuit in maximo peccato, et per consequens simul fuit ^* miser et beatus, quod nullus potest Deum videre clare nisi beatus, quia "haec est vita aeterna ut cognoscant ^* te" ^[cz] etc., Johannes 17. ^*

96[Secundum.] Item, tunc primus amor in mente alicuius procederet a notitia et supposito, quod iste amor sit respectu alicuius delectabilis, cum ^* tunc illa notitia ^* sit ^* verbum ^* , quia haec ^* est cognitio alicuius respectu placentis, igitur est ^* verbum per definitionem verbi. Ex quo sequitur quod primus amor mentis in isto casu procedit a verbo. Consequens falsum, quia tunc idem ^* esset causa et ^* effectus respectu eiusdem, quia omne verbum procedit ab amore secundum Augustinum IX De Trinitate c. 14, 21. ^[da] Et per consequens, si amor iste primus procedit ab aliquo verbo et illud verbum ab aliquo ^* amore tunc primus ^* amor procederet ^* a ^* primo ^* amore, et ita idem causa sui.

97[Tertium.] Praeterea quod primus amor non procedat ^* ab aliqua ^* notitia videtur, quia prima notitia ^* procedit ab amore, igitur non econtra, primus amor a notitia ^* . Assumptum probatur, quia prima notitia ^* sensitiva procedit ab amore, igitur et prima ^* intellectiva ^* . Ultimum assumptum probatur, quia prima notitia sensitiva sit ^* a voluntate copulante sensum cum sensibili secundum Augustinum XI De Trinitate c. 2, 4, 7, 9, 21, 29, ^[db] et quasi per totum librum. Sed voluntas non copulat nisi per amorem, cum non habeat alium aliquem actum ^* quo sic copulet, igitur quaelibet cognitio sensitiva procedit ab amore.

98[Quartum.] Praeterea appetitus sensitivus potest esse sine cognitione, igitur et appetitus ^* intellectivus. Assumptum probo, quia naturaliter haberet quis ^* famem et sitim et si numquam sentiret ^* aliquid ab extrinseco. Sed fames et sitis sunt appetitus sensitivi, igitur appetitus sensitivus potest esse sine cogitatione, et igitur appetitus intellectivus. Assumptum probo, quia naturaliter\ haberet quis famem et sitim, etc., ^* secundum ^* Commentatorem II De anima , commento 28, ^[dc] igitur ^* . ^*

99[Quintum.] Item quinto, sit ^* talis dilectio libere ^* elicita a voluntate aut esset ^* eadem ^* cum intellectione praesupposita ad hoc ^* quod aliquid libere ^* diligatur aut non. Si sic, cum non sit ^* maior ratio quod ista res possit ^* fieri dilectio quam odium, igitur dilectio posset esse ^* odium contra ^* probatur per syllogismum expositionum haec res est dilectius ^* haec res potest esse odium igitur dilectio potest esse odium ^* si non est intellectio ^* cum Deus omne absolutum creatum ^* posset servare ^* cum ^* alio igitur posset servare dilectionem istam destructa ista intellectione ^* et eadem ^* ratione omni ^* intellectione destructa et tunc voluntas posset diligere incognitum contra Augustinum et contra experientiam. Et iuxta hoc ^* ex ^* libertate voluntatis potest idem inconveniens deduci. Confirmatur ^* quia tunc voluntas vere ^* posset imperare cognitionem de aliquo de quo non cogitatur actu. Aut igitur illud apprehenditur actu aut ^* non. Si non, voluntas operatur volitione ^* circa incognitum. Si sic, frustra praeciperet quod fieret ^* prius quam perciperetur et propterea ^* , hoc ^* erat contra casum.

100Ad oppositum, XV De Trinitate c. 67 et 77 ^[dd] utrobique, enim dicit quod amor procedit de ^* scientia et ^* de ipsa mente.

101Praeterea, notitia praesupponitur amori sicut probat in V and T aobut reference numbers --> Augustinus VIII De Trinitate c. 16, ^[de] et X De Trinitate c. 48 ^[df] et quasi per totum librum, et III De libero arbitrio dicit hoc capitulo 42 ^* quod "nihil potest amari nisi cognitum" ^[dg] quamvis aliquid possit cognosci et non amari, sicut vult Augustinus in ^* omnibus locis ^* praeallegatis. Igitur, cogitatio aliquo modo est causa amoris et certum est quod non materialis ^* nec finalis nec formalis ^* , igitur effectiva, igitur amor procedit a notitia ^* .

102Praeterea, nisi amor procederet a ^* notitia actuali seu cognitione, non esset amor inter ista tria ^* proportionaliter spiritu sancto. Cuius oppositum declarat Augustinus IX De Trinitate c. 29 ^[dh] et XV De Trinitate c. 67. ^[di]

103Praeterea, Philosophus et Commentator III De anima, ^* commento 50 ^{* [dj]} determinantes modum per quem generantur in animali desiderium sive appetitus, dicunt quod hoc fit ex hoc quod imaginatio imaginatur rem primo vel intellectus et postea res ipsa concupiscitur vel res praesentatur ^* , igitur ipsi volunt quod amor sive desiderium quod ipsi vocant ibi ^* appetitum intellectivum, sicut ibi dicit Commentator fiat ex actuali cognitione.

104Praeterea, commento 54 dicit Commentator ^{* [dk]} quod: omnis appetitus fuit ^* ab intellectu in actu.

105Praeterea, commento 56 dicit Commentator quod: "omnis appetitus fit ex imaginatione, et imaginatio ex quinque sensibilibus S82vb partibus ^* . " ^[dl]

106Praeterea, XII ^* Metaphysicae commento 36 ^[dm] sicut ^* appetitus in brutis animalibus est propter ^* sensum qui apprehendit ^* voluptuosum, ^* ita voluntas sive desiderium intellectus est propter ^* intellectum et statim post desiderium, enim ^* est propter ^* aestimationem ^* eius ^* quod est ^* aliquid esse bonum vel quod ^* nos aestimamus aliquid esse bonum propter quod desideramus ipsum etc.

107Ad istud dubium dicendum est ^* quod sic loquendo de amore qui ^* est actus amandi vel appetendi per viam naturae causatus ^* , et ideo amor huiusmodi ^* inter V111r partes imaginis ^* proportionaliter Spiritu Sancto in imagine increata ^* secundum Augustinus, ubi prius arguendo ad partem oppositam dubitationis huius. Haec conclusio satis patet per argumentum supra positum ^* in primo articulo ^* et per haec ^* ad ^* argumenta ad partem secundam.

108Si instes per Beatum ^* Augustinum IX De Trinitate ^[dn] ibi ^* , quasi per totum, dicit quod mens humana est imago Trinitatis increatae ratione illius Trinitatis, scilicet, mentis notitiae et amoris in qua Trinitate, notitia procedit de mente et amor de notitia. Et tamen secundum eum ibi tam amor quam notitia ^* sunt una essentia mentis, igitur amor ^* ibi non distinguitur realiter ^* a notitia actuali a qua procedit nec notitia actualis quae est ibi proles a mente ipsa tamquam a parente.

109Respondet unus doctor quod amor, et similiter notitia, tripliciter accipiuntur. Uno modo pro potentiis; secundo modo ^* pro habitibus; et ^* tertio modo ^* pro actibus. Et ultra secundum hanc distinctionem esset dicendum quod ^* secundum imaginationem ^* T58vb solum est illa ^* Trinitas non secundum rem cuius partes ^* imaginatae sunt secundum Augustinum ipsa substantia animae nec est ^* processus unius ab alio in ipsa substantia mentis ^* secundum veritatem rei extra nisi virtualiter solum, quia, scilicet, mens ipsa continet partialiter ista quorum unum procedit realiter ab alio et tertium ab utroque.

130Utrum autem S83va voluntas possit diligere incognitum ^* est dubium magnum in se et ad propositum etiam quia tunc in isto casu pars tertia imaginis non procederet a secunda. Et teneo quod non tum ^* quia apud me omnis volitio est apprehensio quaedam, sicut patet distinctione prima, quaestio tertia, tum ^* quia secundum Augustinum in visa diligere possumus, incognita nequaquam.

131Praeterea non plus potest voluntas velle incognitum quam intellectus assentire non apprehenso, quia volitio non minus ^* in suo fieri et esse ^* dependet ab apprehensione quam assensus, sed assensus ^* non potest naturaliter causari sine apprehensione istius cui assentitur, igitur.

132 Iterum ^* apprehensio sensitiva non potest naturaliter haberi sine sensatione exteriori ^* vel interiori praesupposita naturaliter, igitur similiter in proposito, quia libertas non tollit similem ordinem in proposito.

133 Iterum ^* omnis effectus praesupponit causam suam, sed omnis volitio naturaliter causata est effectus alicuius cogitationis et nullius potius quam istius quod diligitur ^* tali volitione. Assumptum patet quia illud est causa quo posito ponitur aliud et per naturam poni non posset sine eo. Nam omnis effectus ^* sufficienter naturaliter dependet a suis causis, ita quod illis positis poni posset aliis circumstantiis. Sed sic requirit volitio cognitionem per auctoritatem Augustini ^* et per experientiam, igitur.

134[Primum.] Sed contra hoc arguitur quia voluntas praecipit intellectui quod consideret A, aut igitur tunc A est actu consideratum et tunc superflue praeciperet voluntas, aut non et habetur propositum.

135 V112r [Secundum]. Item voluntas potest conformare se intellectui et suspendere actus proprios et velle istos et etiam sensationes quas experitur, etiam si eas actu non ^* intelligat.

136[Tertium.] Item non minus videtur quod requirit ^* effectum suum praecognosci quam obiectum ^* quia effectum suum libere et contingenter ^* a proposito producit. Sed primum non requirit secundum omnes, igitur nec secundum.

137[Quartum.] Item voluntas potest intellectum velle non habere aliquam cogitationem et potest continuare istam. Aut igitur intellectus obediet sibi, et tunc stabit volitio ^* sine intellectione, aut non, et tunc voluntas non esset potentia libera, non plus quam ignis.

138[Quintum.] Item si non hoc maxime videretur quia cogitatio ista intellectiva eiusdem obiecti naturaliter sibi praesupposita volitionem concauset ^* . Sed hoc videtur falsum, quia causa naturalis non potest causare in idem passum uniformiter dispositum contrarios effectus. Sed stante ^* eadem intellectione potest voluntas velle vel nolle indifferenter illud quod intelligitur, igitur non est ^* causa naturalis utriusque.

139[Sextum.] Item cognitio habitualis videtur sufficere quia habitibus uti possumus cum volumus secundum Philosophum. Igitur non videtur requiri cogitatio actualis.

140[Septimum.] Item dato quod ^* intellectio actualis requireretur ad causationem volitionis ^* , tamen ^* videtur quod voluntas ex sua libertate, postquam actus ^* est causatus, possit istum continuare cessante intellectione quacumque ^* . Nam species rei ^* sensibilis in organo sensus exterioris non minus dependet a receptivo sensibili quam volitio ab intellectione. Sed hoc non obstante licet res extra requiratur ad causandum speciem istam et visionem consequentem, tamen ^* illa species, postquam est causata, per aliquod tempus potest conservari sine praesentia istius rei sensibilis, sicut patet per experientiam perspectivae de claudente ^* oculos postquam vidit res lucidas ^* . Et Augustinus idem ^* dicit.

141[Octavum.] Item dato quod requiratur cogitatio actualis obiecti ^* illius quod debet esse volitum, ita quod volitio non esset nisi intellectio praecessisset actum, non videtur illud ^* semper actualiter coexigere ^* se ^* nec actus voluntatis ^* requiritur semper actus ^* existere ^* ad hoc quod homo libere et meritorie vadat ad ecclesiam. Sed sufficere videtur quod vel tunc actu sic vel ^* praecessit, quod nisi praecessisset illuc ^* , non iuisset ^{* *} . Nisi enim istud sufficeret, sequitur ^* quod omnis distinctio ^* tolleret meritum ^* executionis, et tunc ex hoc ^* informa argui sic potest ^* , non plus requirit actus voluntatis intellectionem quam libera executio exterior actum voluntatis, sed ista executio exterior non requirit semper ^* quod actus voluntatis. Tunc actu sit, igitur etc.

142[Nonum.] Item videtur quod saltem respectu alicuius obiecti posset voluntas habere ^* actum suum, licet pro tunc illud obiectum non sit ^* obiectum ^* alicuius intellectionis. Nam quando aliqua intellectio est in ^* intellectu circumscripta omni alia intellectione potest voluntas velle istam intellectionem, et tamen intellectio ^* isto casu posito ^* non est obiectum intellectum ^* actualiter, igitur. Probo assumptum ^* quia cognitio ista potest esse conveniens, licet sit respectu alicuius ^* odibilis S83vb et stante ista cognitione voluntas potest delectari sicut patet per experientiam ista delectatio non est respectu obiecti cogniti quia illud imaginatum ^* non est sibi delectabile per positam ^* , igitur est ^* respectu ^* istius cogitationis, et per consequens voluntas potest velle istam cognitionem licet istam non intendat quia delectatio huiusmodi ^* est quoddam velle vel saltem velle aliquid potest esse respectu eiusdem omni alia cogitatione circumscripta eodem modo posset argui de delectatione sicut ^* de actu voluntatis non intellectio.

143Ad primum istorum responsum est inmediate ante ultimam ^* dubitationem ^* vel enim non distincte ^* vult ^* voluntas A nec intellectus distincte ^* cognoscit sed confuse et indistincte et in communi, et tunc imperat rationabiliter voluntas quod distinctius cognoscatur per inquisitionem vel reflexionem vel simili modo, sicut patet alibi in ^* questione de distinctione ^* specifica cognitionum quod ^* per imperium voluntatis reflectit ^* se intellectus super actum rectum per hunc modum attendendum qui agit ^* ubi operatio quae praecipitur cognosci et attendi in communi cognoscitur solum quando voluntas imperat eius distinctam considerationem. Si autem voluntas distincte vult A, tunc non praecipit rationabiliter distinctam ^{* *} cogitationem ipsius primo causari, quia habet eam sed potius habitam continuari ^* vel aliam ^* eiusdem cogitationem causari, puta definitivam vel intellectivam ^* vel huiusmodi.