1
81⁋ Distinctionis Quadragesimaenonae
82Quaestio Tertia.
83Ertio quaeritur de essen
84tia beatitudinis: An in vno
85actu consistat, an pluribus.
86Hic varii varia dicunt. aliqui
87quod beatitudo in recto pro pluri
88bus supponit: hoc est pro toto
89& aggregato ad beatitudinem
90equisito. Sic tenet Holcotus, & Ioannes Burida
91nus, purus artista, laboriosus tamen. Addit. Dici po-
92test quod supponit pro vno actu, siue intellectus, siue
93voluntatis caetera connotando. lstud prolixe dedu-
94cit quaestione quarta. x. Ethicorum: multas rationes
95& auctoritates hincinde adducendo. Et quia diffi
96cultas est solum verbalis: & non minus inerudite qua
97dissute procedit, vt quilibet theologus ingenium
98habens facile percipit: non insisto. Dico ad illud quod
99beatitudo bifariam capitur. Vno modo collectiue.
100& sic pro toto aggregato notitiae intuitiuae dei / dile-
101ctionis dei clare visi, & gaudii sequentis supponit.
102sicut logica accipitur pro multis habitibus logicali-
103bus. quomodo accipit Boetius. iii. de consolatione
104philosophiae: dicens. Beatitudo est status omnium
105bonorum aggregatione perfectus. & M. Cicero. v.
106lib. Tusculanarum quaestionum. Existimo beatos qui
107sunt in bonis nullo adiuncto malo. Et btuns Au- B361ra
1gustinus. viii. ca. xiii. de Trinitate. Beatus habe
2quicquid vult: & nihil mali vult. Alio modo ca-
3pitur diuisiue pro notitia intuitiua dei: vel pro dilectio
4ne dei clare visi: vel pro gaudio sequente. Prima ad
5ceptio patet in verbo Christi. loan. xvii. Haec est
6vita aeterna vt cognoscant te &c. De secunda primo
7de ciuitate dei. c. penul. dicit beatus Augustinus Bea
8titudo est summum praemium: quod consistit in actu volun
9tatis. & primo de doctrina christiana dicit idem.
10Haec est summa merces vt ipso fruamur. De ter-
11tia acceptione scilicet gaudio, dicitur Ioannis. xvi.
12Gaudium vestrum nemo tollet a vobis. Qui ponunt
13intellectum esse nobiliorem potentiam voluntate: dicunt
14beatitudinem in actu solo intellectus consistere: aliqui
15econtrario. sed quodlibet istorum trium / beatitudinem
16dico esse: licet vnum aliud exuperet. In omnibus autem
17istis acceptionibus loquutus sum de beatitudine
18creata & formali. aliqua namque est beatitudo ve
19gloria increata, siue obiectiua quae est ipse deus
20iuxta illud Psalmographi Psal. iii. Tu autem domine
21susceptor meus es, gloria mea &c.

2
22⁋ His praemissis ponuntur conclusio
23nes ad quaestionem responsiuae: quarum Prima est.
24Aliqua beatitudo est optima res possibilis.

3 ⁋ Se-
25cunda conclusio. Aliqua beatitudo est notitia dei. si
26militer aliqua beatitudo est dilectio dei.

4 ⁋ Prim
27conclusio probatur sic. Aliqua beatitudo est deus:
28ergo aliqua beatitudo est optima res possibilis
29Antecedens patet de beatitudine increata. item
30deus in lumine naturali lympidissime se intelligit,
31& se diligit: & super hoc gaudet, nec dormit, sicut
32End vmion in lumine naturali: ergo est beatus.
33In super primae ad Timo. vlti. dicit Apostolus. Quem
34suis temporibus ostendet beatus & solus potens, re-
35regum & dominus dominantium. Praeterea obiectum
36beatitudinis eius est infinitum, sicut obiectum nostri
37beatitudinis. Intellectus quoque & voluntas eius
38est infinita: ergo beatitudo eius est infinita. igi
39aliqua beatitudo est optima res possibilis. Secun
40da conclusio patet ex terminis declaratis.

5
41⁋ Contra primam conclusionem arguit
42sic. Ex ea sequitur quod aliqua beatitudo est beata
43consequens est falsum: quia num quam concretum pote st ve
44rificari de abstracto. haec enim est falsa, albedo est
45alba.

6 ⁋ Respondetur. concessa sequela nego quod numuen
46concretum potest verificari de abstracto. nam interdum co
47cretum & abstractum supponunt pro eodem: vt homo &
48humanitas: idem & identitas: pater & paternitas. in-
49terdum impossibiliter concretum & abstractum suppo-
50nunt pro eodem, saltem deducta ampliatione de imma-
51ginatur. vt album & albedo.

7
52⁋ Contra secundam conclusionem
53arguitur. Si notitia intuitiua dei sit beatitas: sequi- B361rb
54tur haec conclusio de possibili, quod aliquis esset bea-
55tus qui nec deum diligeret, nec gauderet de dec
56viso. consequens est disconveniens. Et quod sequatui
57manifestum est supponendo quod deus possit omnium
58rerum creatarum distinctarum, quarum neutra est
59pars alterius, vnam conseruare reliqua destructa:
60& sic haec tria realiter distinguuntur. impraesentiarum
61enim supponitur quod deus potest visionem conse
62uare non concurrendo ad productionem aliorum
63duorum. immo sequitur quod beatus erit miser: po
64sito quod habeat aliquis videns deum poenam sine
65ratione culpae.

8 ⁋ Respondetur distinguendo hanc
66conclusionem. vel diuisiue capto vocabulo: & sie
67potest non improbabiliter concedi: & vlterius quod
68possibile est aliquem esse punitum, qui cum hoc
69sit beatus: & sit miser miseria poenae. nam Christus
70simul erat beatus, & passus est tristitiam, nec vided
71contradictionem in hoc: Sortes videt clare deum:
72& peccat. Sed si terminus beatitudo capiatur co
73lectiue pro illis simul: non sequitur.

9 ⁋ Sed contra
74hoc arguitur. collectiue capto vocabulo potest
75quis deum odio habere, & tristari videndo deum
76eum diligendo & gaudendo super hoc, quod proba-
77tur: quia nihil aliud sequitur nisi qualitates contra
78rias esse in eodem subiecto. sed hoc non est deo
79impossibile. igitur. Respondetur concedendo quod
80deus de potentia absoluta possit ponere qualita
81tes contrarias in eodem subiecto. sed hoc ad beati
82tudinem non sufficit. & dico quod has qualitates ha
83bens non est beatus: quia beatitudo supponit pro
84illis tribus connotando quod illas habens non ha-
85beat aliquid aduersum his tribus de commui le-
86ge. modo in obiectione deficit illa connotatio: &
87per consequens suppositio. quare siquis videre
88deum & non diligeret eum, & gauderet: non esset bea-
89tus: quia terminus beatitudo hoc connotat. Quia aute
90Christus cum beatitudine habuerit tristitiam: non erat
91de lege communi. Ex hoc patet quod beatitudo ma-
92nebit qualitas in aliquo: quando non erit beatitudo.,

10
93⁋ Tertio arguitur. beatitudo nostra est quod optimum
94quia est finis vitae humanae. sed visio dei est acci-
95dens. similiter dilectio & gaudium. Respondetur. beati-
96tudo obiectiua debet esse quid optimum: non autem bea
97titudo formalis: tamen ipsa est optima qualitas haben
98ti. licet enim musca entitatiue praestet beatitudini for
99mali: non tamen est adeo bona habenti.

11 ⁋ Hactenus de
100dei beatitudine & beatitate creata quae in aggregato
101visionis dei, dilectionis dei clare visi, & gaudii in
102de consequentis consistit: si non ponatur aliquid aliud cum
103illis de lege communi pugnans. & proportionabiliter
104de quolibet istorum dicere potes.