3 Iuxta opinio
21nes recitatas secundum Raby
22moysem fatum nichil esset 2am
23primam opinionem Nam antiqua
24opinio resolvit necessitatem
25effectuum 2m materiam vel dispositionem
26materiae ideo ponit omnia sn a casu
27secundum quod contingit materiam esse
28talem vel talem tamen vocant
29materiam corporalia athomalia secundum quorum
30combinationes contingunt
31effectus varii et quod nichil fit
32nisi pure a casu et quod nulla
33est divina providentia respectu
34originis universi nec aliqua
35cura dei et iuxta hanc opinionem
36fatum nichil penitus esset quia
37haec opinio non concedit ordinationem
38causarum seminem fatalem

4 / 4ta
39opinio est ipsius Raby moysi si PV179vb
40qui ponit quod prudentia divina
41praecise extendit se ad corrump
42tibilia et quia inmediate est et
43terminatur in incorruptibilia ideo ex hoc ipsa
44sunt incorruptibilia et met aeterna

5
45Consequenter respectu omnium corporum
46caelestium operationum et motuum
47eorum ponit esse divinam providentiam
48ex hoc ortiuntur aeternitatem
49respectu specierum Etiam in spera
50generalium et corrumptibilium ponit esse
51divinam providentiam et respectu
52hominis etiam individuorum speciei
53humanae ratione intellectuum

6
54Opinionem veram inprobando
55arguit Raby moises sic quia
56divina providentia se extenderet
57ad individua sequitur quod omnia
58de necessitate evenirent propter
59stabilitatem et immutabilitatem divinae
60providentiae / et per consequens periret
61leges et 2o morales

7 videtur
62michi quod ista ratio inevitabiliter
63militat contra ipsam quia concedit
64quod divina providentia se extendit
65ad individua humanae speciei et
66operationes eiusdem praecipue per
67tinentes ad intellectum Ideo si
68se extendit ad electiones neces
69sario eveniat quod est incon
70veniens quod intulit contra
71aliam opinionem et sic omnia con
72currentia voluntatem evenirent
73necessario

8 / Consequenter
74habet dic quod fatum non stat cum
75libero arbitrio quia vel causatur
76fatum pro divina providentia ad
77intra vel ordine causarum
78sive sit sive non

9 / habet ponere
79necessitatem et sic illa ordinatio PV180ra
1carum provisa est in mente
2divina ergo est necessaria Ideo
3in ista materia videtur mihi ipse incidit
4ancillam cupiens vitare carib-
5diam / Tenendum ergo cu fide ca
6tholica doctoribus sacris in boecius
7in 4to de consolatione philosophiae
8circa finem ita quod providentia
9se extendit ad omnia / unde
10boetius in 4to prosa sexta / providentia
11est summa ratio divina ubi
12ponit qua acta disponit

10 / Ad
13habendum tamen varios mo
14dos acceptionis huius vocabuli

11
15notandum quod sicut tactum est in alia
16lectione fatuitas vulgi habet ori
17ginem ex laesione potentiarum
18scilicet rationalis concupiscibilis et irascibilis
19natura rationalis habet primam veritatem
20pro principali obiecto concupiscibilis
21primam bonitatem irascibilis primam
22excellentiam et potentiam suam
23quae sunt in deo et illud cor
24respondet tribus attributis
25vel personis Sed ex laesione
26primae potentiae scilicet rationalis prima veri
27tas est occultata sicut saepe prius
28dictum est concupiscibilis inclina
29tur non ad summam sed ad ma
30lum non sub ratione dico mali
31irrascibilis non inclinatur
32ad suam excellentiam sed ad
33vilem volumptatem unde experientia
34radice ignorando causas ef
35fectuum / resolvit se vulgus
36ad latentem necessitatem et
37hanc vocat fatum

12 2o ex
38corruptione huiusmodi virtutum prae
39cise irascibilis et concupiscibilis convertitur
40creatura ad colendum vicia Et PV180rb
41ex consequenti ad excusandas
42excusationes in peccatis finxit
43scienter necessitari homines / ad vi
44cia / ut per hoc liberius pro respondet
45in voluptates / et alia obiecta illi
46cita et ut etiam excusaretur ab
47infama ratione compellentis
48necessitatis / Ita quod ex nequitia quoddam modo
49deliberata potuit habere originem
50istud vocabulum fatum

13 / 3us
51modus quod exigentibus deme
52ritis creaturae deus promisit dia
53bulum in forma sensibili
54apparere / et colloqui et parecise
55in neccessitatibus hominum praedicendo prospe
56ritates et adversitates futuras
57ipsi nascenti noviter Istud
58tangit wilhelmus parysiensis
59in libro de universo daemones
60in forma mulierum vel virorum
61possunt apparere et mentiri deno
62viter nascentibus

14 / Nota quod apud
63tale vulgus triplicia sunt
64dicta denovum quaedam et illa non ne
65cessario sunt ventura Et alia
66nunciata tamquam ventura /
67simpliciter tangenda statum nascentis
68et illa vocatur proprie fata / 2m
69istam acceptationem id est deorum vel dearum
70decreta dicta / et statuta / et sen?iata
71irrationaliter secundum wilhelm parisiensis
72ita quod daemones apparuerunt
73in forma mulierum et prae??cciant
74etc illae pro?vca?ones vocantur fata et
75dicunt ista necessario futura
76fore et ita est introducta a fulgo
77dyabolo seducente / vel dicitur fatum
78a forma / art? quia fata sunt
79dicta deorum vel dearum se?utia
80quid futurum sit nascenti pro
81speritatis vel adversitatis

15 In hoc PV180va
1fundatur una radix ydolatran
2di Nam per hoc credit vulgus
3daemones habere potestatem dandi pro
4speritatem nascentibus vel adver
5sitatem et per consequens resolvunt se
6in eos tamquam in summos
7rectores totius orbis per
8consequens decepta rationalis concupiscibilis
9amat et nascibilis exhibet cultum

16
10et fundatur prima sibi nephandae
11ydolatriae qui habet decem species quas
12wilhelmus parysiensis tractat in
13fine libri sui de fide et legibus
14prima species est cultus daemonum / 2a
15cultus stellarum / 3a cultus
16elementorum 4a cultus ydolorum /
175ta cultus ymaginum fabri
18catarum in certis constellationi
19bus et cum ortis coniurationibus
20Sexta est de adoratione figu
21rarum / 7ma consistit in verbis 8va
22in temporibus nona in principiis
23seu in etiis rerum / decima in inven
24tionibus rerum ut reperire ferrum
25melius quam aurum / et per ista
26veniunt omnes quasi fatuitates
27et frustitiones et rufae et sortile
28gia vetularum / de quibus forte
29post reprobandae fiet declaratio
30hoc si dictum de fato secundum modum
31vulgarium

17 / primo ergo capitur pro
32quadam necessitate fit eveniendi
33et non habet aliquid pro obiecto
34non resolvunt se ad aliud 2o
35est ad excusandum vitioque
36In 3a vulgari sermone est dictum
37divinali in necessitate primi de futuro
38prosperitate vel adversitate nascentis

18
39// Sed alia opinio philosophorum etiam
40errantium in ista materia prima
41opinio iulii firmia in prologo
42astrologiae suae ubi expresse tenet PV180vb
43quod fatum sit concathenatio
44causarum superiorum et corporum
45caelestium omnino necessitans et
46necessario faciens evenire quidquid
47futurum est / et inevitabiliter Ad
48probandum suum errorem iudicat
49plurima exempla et radix stat
50in hoc quod innocentes puniuntur
51et male moriuntur pessimi pro
52sperantur ideo resolvendum est ad
53fatum necessitans quod nihil aliud
54est nisi dispositio corporum caelestium
55quae est causa respectu omnium
56talium effectuum

19 / Exemplum de socrate
57qui licet innocens esset mala mor
58te fato periit / plato fato captus
59est a tyranno / pitageros exilium
60passus est / pompeius iustus
61perdidit imperium ramanum et
62occisus est / Et tyrannus cesar
63Iulius obtinit Ad hoc allegat
64boethium in quarto de consolatione
65introducendo lucanum / et quod cae
66saris placuit diis dicit lactan
67tius quod pompeyus pro libertate
68certavit et tamen alius fato
69obtinuit / concludit finaliter
70credamus itaque fide veritatis
71opressi et confiteamur
72vel in nostro sed totum in fatarum
73potentia potestate et quidquid facilius
74totum fortunae

20 /Ista positio negandum
75est contra fidem et sacram scrip
76turam sed contra moralem philosophiam et
77bonas mores et sive radice gratis
78dicta ymmo contra astrologiam ut
79postea magis dicetur Ad rationem
80quam tangit istam quod agens PV181ra
1naturale m?ie de rogans fato et
2stellarum vim obstinata animo
3sitate contempnis cum videas
4malorum bonos exitus et bonorum
5malos

21 Ratio ista non valet
6Boetius Respondit multipliciter Anti
7qui dixerunt omnia de necessitate
8vel a casu eveniunt primum est
9probabilius quia experimur liber
10tatem ista ratio turbat antiquos

22
11Boecius in loco allegato.

23 prima
12responsio infirmitas nostrae cognitionis
13est tanta quod non cognoscimus
14interiore hominis et sic credimus
15esse bonos qui sunt mali et econtra
16et ideo apud nos difficile est
17iudicare utrum bonum patiatur

24
182a responsio quod deus qui est
19sapientissimus et optimus me
20dicus animarum qui sanat omnes
21iniquitates tuas alibi ego sum
22qui sanat infirmitates tuas
23propter me etc sanus appli
24cat divina pro regimine sanitatis
25etiam infirmus diversa pro cura
26ut bonus medicus quia cum
27veritate stat dei veritas contemplationum ideo
28etiam veritas regiminis vel cu?e

25 Ita in
29proposito deus cognosens dif
30finitiones creaturarum videt
31quibusdam bonis expedire temporalem
32prosperitatem aliis adversitatem
33temporalem pro conservatione veritatis
34Ita de malis proportionaliter ideo resolvendum
35est ad nostram ignorantiam et ad
36divinam proidentiam et ista solutio
37est satis grata quia ex defectu
38humani iudicii quia istum bonum
39hominem ditat et alium forte me
40liorem decit et privat eum bonis
41temporalibus sicut de medico quod ad PV181rb
42haberet varios medietas ubi tantum
43appareret vulgo quod esset omnino eadem
44infirmitas

26 / 3a responsio quod vir
45tuosis quandoque dat prosperitatem quia habet
46quamdam pusillanimitatem innatam
47eis / nam dico vitiosam ergo
48adveniente adversitate corresponderet
49a veritate Ideo dat eis ne ex priva
50tione corr?uat sic fecit et con
51cessit dyabolo de Iob quod sublatis
52bonis etc Apostolus fidelis deus
53qui non patietur vos temptari
54supra id quod potestis

27 / 4a causa
55quid possunt esse in contemplatione
56dei tantum elevati et ita virtuosi quod
57deus vult inferre impedimenta
58contemplationis sicut pauperta
59tem et aegritudines ideo sanitatem
60corporum et divitias compete?s
61tribuit

28 Quinta causa bonis dat
62potestatem temporalem ad hoc quod possunt
63domare malos et subiugare
64et punire et sic exaltavit david
65et fecit ante regem ut resisteret
66saul et regeret populum et sic naturaliter
67bonis dat deus bona temporalia