Edited By Jeffrey C. Witt
Edition: 0.0.0-dev | February 18, 2013
Authority: SCTA
License Availablity: free, Published under a Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)
1
sicut dictum est ex corruptela peccati
47originalis habuerunt originem omnis artes supersci-
48ciosae(superstitiosae)
et sacrilegae et secundum quod varii varia coluerunt
49elementa secundum hoc varias artes conscituerunt(constituerunt) unde
50geomancia(geomantia) dicitur a ge quod est terra, quia in
51terra a principio fuit ars introducta sed postea
52supervenientes cauciores(cautiores) considerantes ad nullam
53radicem scientificam huiusmodi artes posse reducere
54resolvunt in armoniam caelestem
2
unde secundum istos
55suspensa omni deliberatione in particulari et secundum primos
56motus a caelo provenientes manus directa
57in punctorum proiectione recte proicit secundum figuras
58et post ea secundum regulas in illa arte constitutas quia
59ars docet constituere figuras secundum puncta
60quae repraesentant figuras secundum quod influit armonia
61caeli pro illa hora et sic omnes effectus relucent
62in caelesci(caelesti) armonia facta proiectione et impulsu
63a corporibus caelescibus(caelestibus) evenient effectus et
64secundum regulas artis Iudicatur de veritate quaesita
65et ista est ymaginatio(imaginatio) illorum qui volunt tenere
66istam supersticiosam(superstitiosam) artem
3
ubi notandum quod tota superstitio
67magica vel eciam(etiam) ars vel fraus ubi
68dyabolus(diabolus) nihil confert sed per consensum plures operantur.
69voco autem per consensum quando deceptores plures
70inter se conveniunt ut patet contingit enim quod sortes furetur
71equum et plato magicus habens consensum alterius
72optime dicet de furto et finget se
73habere artem istam et tamen non habebit
4
et ita aliqui
74inquirunt de statibus hominum secretae et
75ad partem et ignorante populo unus informabit
76alium in tantum quod iudicabit de occultissimus
77ut apud vulgus maior fides generetur fin-
78gunt
circa verba et coniurationes et fingunt
79observationem alicuius horae vel certae constellationis
80ut animi simplicium in admirationem provocentur
81considerancium(considerantium) qualiter de tam occultis
82rebus dant Responsa ideo dicit albertus quod tales
83superscitiones(superstitiones) infamaverunt veram astrologiam
84nam fraudulenti et superstitiosi ab ipsa ceperunt
85apparenciam(apparentiam) et fraudem ex ea colorantes nam
86quod geomantia resolvitur in caelestem armoniam
87nulla est apparentia, et apparet clare impossibilitas conside-
88rantibus
quod geomanti praesumunt dare
89Responsionem sive actus dependentis ex libero arbitrio sive
S173ra
1de rebus omnino spiritualibus ut utrum talis sit
2propria sed constat quod tales actus et effectus dependentes
3a divina ordinatione vel humana voluntate non possunt
4particulariter in caelo relucere
5
2o(secundo) sub eadem constellatione
5et eadem hora adaequate expertum est varias figuras
6provenire apud aliquos et hoc secundum illam artem
7et tamen figura caeli est eadem adaequate igitur talis
8effectus non proventi ex influentia armoniae caelestis
6
93o(tertio) quia ut dictum est cessatio a proiectione punctorum
10est secundum dispositionem corporalem manus motae igitur scat(stat)
11quod duo sint variae dispositi et unus proiciat
12puncta paria et alius proiciat puncta imperia
7
sed
13post auctoritatem fidei et scripturae ac veritatis reprobantium
14hanc artem est sufficiens improbacio(improbatio) quia tales ar-
15tes
sunt sine radice et fundamento alicuius rationis
16et pure voluntariae ductae et in qualibus tali arte
17quantum ad effectum non apparet veritatis experientia et ideo in
18talibus tota resolutio est ut sic pro ratione
19voluntatis, id est, habitus contrarius Iustitiae originali quae est
20respectu omnium malorum quaedam aparentia(apparentia) nam habitus
21pravus est quaedam apparencia(apparentia) et habitus voluntatis est apparentia
22et cognitio respectu sui obiecti et sic tota apparentia artium
23sacrilegarum resolvitur ad habitum contrarium Iustitiae
24originalis nec fundatur in alia radice et quantum ad intellectum
25est apparentia et quantum ad voluntatem est inclinatio et corruptela
26humanae mentis ita quod per modum apparenciae(apparentiae) quantum ad potentiam
27volitivam et cum hoc particularibus causis concurrentibus
28ut quaestu et vana gloria et sic de aliis
8
Ex
29quo consurgit quod voluntas circa moralem vitam
30multis falsitatibus quantum est de se obfustatur
9
et
31ex hoc eciam(etiam) apparet radix causa variae inquirentium
32de felicitate humana quam quid veritas christianae fidei
33verae docet. sed fuit Impedita per sacrilegium
34vel huiusmodi artes sacrilegas, nam de moise
35qui legem afferebat legitur quod magi pharao-
36nis
fecerunt similia mirabilia unde veritas fidei
37ortodoxae(orthodoxae) quasi in aequilibra tunc ponebatur Et
38miracula apostolorum confundebantur per artem
39magicam simionis magi ideo tempore apostolorum
40quando lex nostra divulgabatur non defuit ars
41magica cum simon magus erat consimili fa-
42ciens
miracula
10
Circa praedicta duo notanda
43sunt primum quod hoc non obstante semper vincit veritas
44nam magi pharaonis defecerunt in 3o(tertio) signo
45et hoc fuit ad sufficientem differentiam verorum miraculorum
46a falsis et tempore introductionis christianae legis
S173rb
47in detestationem sacrilegi cultus interiit symon
48magus
11
pro quo 2o(secundo) notandum est quod ex divina provi-
49dentia
praemissus est ut artes magicae tempore
50miraculorum verorum etiam vigerent et causa est
51quia religio fidei tantae dignitatis est ut
52solum pro humilibus et disponentibus se ad
53vitae aeternae consecutionem sit data
12
Ex hoc
54concluditur quod decuit quod fides non introduceretur
55per evidenciam(evidentiam) summam quia et superbi et elati ad
56eum accessissent et privaretur dispositio humilitatis
57et devocionis(devotionis) et sic absque aparentia(apparentia) concludente
58propter reverencia(reverentia) dei promulgata est fides
59nostra
13
et haec est causa quare species sub quibus corpus
60christi continetur habent omnes operationes et actiones
61quas haberet verus panis quod illae species sa-
62piunt
nutriunt reficiunt[?] et calefierent si
63aplicarentur(applicarentur) igni sicut hostia non consecrata
64nam sicut ex pane alterato generatur vermis
65ita ex speciebus sub quibus corpus christi continetur
66generatur vermis, quia si species illae non calefient
67et generarent vermen sicut panis tunc in hoc
68apparet vera probacio(probatio) fidei nostrae et hoc decuit
69removere a mentibus homini ut humiles intra-
70rent
fidem
14
et ex hoc apparet quod deus voluit
71ab inicio(initio) mondi(mundi) quod non esset evidens probatio
72fidei nostrae ut mens humiliter legem accep-
73taret
15
notandum est tamen quod omnes effectus
74contingentes quid philosophi voluerunt reducere
75ad causas pure naturales et non propter hoc concedendi
76sunt daemones operare licet aliqui[?] dicant hoc ut
77platonici
16
Et circa hoc avicenna in libro naturalium et
78albertus hoc recitat in parvis naturalibus avicennae
79ymaginatur(imaginatur) ipse avicenna quod anima est ultima intelligentiarum
80si sit multiplicata vel una ad propositum non spectat
17
812o(secundo) ipse ymaginatur(imaginatur) quod anima non Impedita vel
82per malam complexionem vel per malos actus vel habitus
83ipsam depravantes vel afficientes ad
84res viles corporaliter sed magis econverso habita
85cognitione causarum superiorum amore et desiderio
86efficitur tantae virtutis et activitatis quod tota
87materia elementorum existencium(existentium) infra concavum orbis
88lunae nomina corruptela mixta efficiebantur
89ei obedientia et obediebant eius imperio
18
unde
90consequenter ipse dicit quod secundum opinionem avicennae anima potest
91esse ita nobilis quod quasi videatur quod verbum
92incarnatum et posse inferius agere quidquid deus
93agit et plene obedit ei tota massa
94corporalium existencium(existentium) infra concavum orbis lunae
19
S173va
1et sic Iuxta hoc avicenna concedit in libro praefacto
2quod anima potest facere plure et facere tempestates
3iniungere et sic de huiusmodi operationibus ita quod omnia corpora ei
4plene obediunt et ex consequenti operationes mira-
5biles
ipse reduceret ad animam nobilem sic
6operantem et imperantem cui tota materia corporalis exi-
7stens
infra speram(spheram) generalium et corporalium ple-
8ne
obedit et sic iste salvat festitudines[?] scilicet
9quod anima una impedit opera alterius animae non habens
10nobilem animam potest alium cuius anima est depressa
11et corpori diversa demersa alterare et Impe-
12dire
a suis operationibus et quia talis obediat
13animae nobili sequitur quod unus poterit alium facere
14infirmum laesum impotentem et sanum et sic ex
15radice tacta apparet quod anima nobilis est tantae
16activitatis quod materia exterior ei obedit et sic omnia
17sortilegia reducit ad hanc causam
20
alii
18reducunt in caelestis influentias et armonias
19et dicunt quod caelum est tantae efficientiae quod omnia
20opera quae experimur potest facere
21
notant tamen
21isti quod diversa sunt signa in caelo et stellae
22ac planetae quae sunt diversarum proprietatum et causalitatum
23et una porcio(portio) caeli est respectu unius speciei et alia
24respectu alterius et sic omnes effectus contingentes re-
25ducuntur
in caelestes armonias tanquam in suas
26causas et fortitudo caeli est quod si applicetur
27materia eveniet mirabilis effectus
22
Unde isti conce-
28dunt
de capite saturni quod imprimeret fabri-
29cato
in constellatione circa virtutem loquendi
30et dandi Responsa cognoscendum futura et praedicendi
31et sic omnes effectus mirabiles qui contingunt
32possunt salvari per influenciam(influentiam) corporum caelescium(caelestium) vel
33quod sunt ymaginationes(imaginationes) fabricatae in certis constel-
34lationibus
quae habent vim alterandi elementa
35vel ex operante talem ymaginationem(imaginationem) vis ta-
36lis
procedit et virtus movendi elementa vel di-
37ceretur
quod non quilibet deberet materiam aplicare(applicare)
38ad tales effectus producendos quod multum
39reffert(rerfert) aplicantes(applicantes) eligere convenienter
23
3a(tertia)
40est alquini in libro suo de radiis
41stellicis cuius ymaginatio(imaginatio) aliqualiter coincidit
42prioribus nam iste dicit quod omnes res mondi(mundi)
43habent radium et quaelibet res multiplicat
44undique suas species et radios
24
2o(secundo) iste
45ymaginatur(imaginatur) quod caelum continet aequaliter omnes res
46inferiores producibiles et unum signum respi-
47cit
aliam rem et aliud aliam
25
3o(tertio) ipse ymaginatur(imaginatur)
S173vb
48quod homo est minor mundus quia ipse continet totum
49mundum aequivalenter
26
4o(quarto) ymaginatur(imaginatur) quod homo operetur
50mediante ymaginatione(imaginatione) et desiderio et quod operatur mediante
51voce expressa et voces prolatae mediante desi-
52derio
et ymaginatione(imaginatione) habent radios et efficientiam
53proportionalem ad radios caelestes
27
ita quod aliquae sunt
54voces proportionales signo arietis et habent effectus
55proportionales sicud(sicut) illud signum
28
aliae sunt voces
56sicut signum cauri et sic de aliis signis
57et ulterius dicit alquinus quod aliquae voces
58semel prolatae habent efficienciam(efficientiam) et aliae voces
59non nisi pluries proferantur
29
aliae sunt voces
60quae prolatae pro quocumque tempore vel in quocumque habent
61efficienciam(efficientiam)
30
aliae non nisi proferantur in certa constel-
62latione
scilicet in signis formatis in caelo co-
63respondentibus(correspondentibus)
vocibus factis ex hoc salvantur
64sortilegia et omnia mirabilia resolvuntur ad
65triplicem causalitatem, scilicet, ad caelestem armoniam
66ad hominem ad instrumenta eius per ymaginationem(imaginationem)
67et desiderium aplicata(applicata) tamen secundum diversas
68constellationes ars magica nihil est nisi aplicatio(applicatio)
69aliquarum rerum in certis constellationibus
Peter Plaoul, Commentarius in libros Sententiarum, de Libertate, Lectio 101, de Libertate (http://scta.info/resource/lectio101 )
Paris, Bibliothèque Nationale de France, ms. lat. 15897 , 172v-173v (http://scta.info/resource/lectio101/sorb)
Transcription Resource: http://scta.info/resource/lectio101/sorb/transcription
Data source: http://exist.scta.info/exist/apps/scta-app/document/lectio101/sorb/transcription
Copy Full Citation to Clipboard
View Explanation of Citation Practices
Lectio 101, de Libertate [Critical]
Lectio 101, de Libertate [Reims]
Lectio 101, de Libertate [Sorbonne] (Currrent Focus)
No results found