Edited By Jeffrey C. Witt
Edition: 0.0.0-dev | February 20, 2013
Authority: SCTA
License Availablity: free, Published under a Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)
1
Restat
20de aliis duabus positionibus dicere aliquid
2
una est
21quae mirabiles effectus contingentes hic inferius reducit
22in dispositionem syderium(siderium) tanquam in causam principalem et
23sufficientem, ita quod sub certis constellationibus certe fiunt
24operationes mirabiles et naturae facultatem exceden-
25tes,
nam ymago(imago) fabricata in certa hora et
26constellatione Recipit vim praedicendi futura et
27Revelandi et hoc habe syderibus(sideribus) ut dicunt
28de capite saturni quod si debite observata hora et
29constellatione fabricetur habebit virtutem praedicendi futura
30et Revelandi miracula et occulta
3
Contra
31haec arguitur primo quia haec positio est contra avicennam
32de generatione animalium post diluvium tenuit tamen avi-
33cenna
quod post generale diluvium omnia aliam praeter
34illa quae poterant in aquis vivere erant destru-
35cta,
sed virtute stellarum poterant noviter pro-
36duci,
et similiter oppinatur(opinatur) plato quod deus creavit
37sementem deorum et tradidit scellis(stellis) ad incorpo-
38randum
et exsequendum, creavit sementem, id est,
39creavit virtutem seminalem productivam omnium specierum
40individuorum cuiuslibet speciei, unde et avicenna vi-
41detur
Reducere in corpora caelescia(caelestia) sufficerem causa-
42litatem
ad cuius animalis productionem infram speram(sphaeram)
43generalium et corporalium contrarium tenet averrois et
44bene, et argut primo in oppositum de animalibus per-
45fectis
in quibus est tanta organizatio parcium(partium) et
46diversitas quod non videtur possibile quod generentur nisi
47ex semine virtutis origanisationem continente et
SV323rb
48cum hoc modo conservatio, scilicet, in matrice, igitur non scat(stat) hominem
49vel equum produci virtute stellarum nisi secundum institutum naturae
50cursum, scilicet, ex aliquo hominem continente quantum ad orga-
51nizationem
et ita de omnibus animalibus perfectis, igitur a forciori(fortiori)
52non scat(stat) in virtute stellarum quod in metallo sit
53tanta perfectio et tanta vis profectandi et secreta
54Revelandi quia ibi est maior effectus quam productio
55animalis perfecti et tamen ad alium productionem non sufficit
56stellarum virtus de animalibus perfectis loquendo igitur nec potest
57virtus stellarum metallo imprimere virtutem praenunciandi
58futura
4
2o(secundo) arguitur sic ad idem quia si virtute stellarum
59metallum praediceret futura et animalia perfecta ge-
60nerarentur,
tunc sequitur quod animalis perfectum saepe sine semine
61generaretur a stellis. consequens est contra experientiam et falsum.
62patet cum consequentia quia contingit consimiles constellationes(constellationes) saepe
63Iterari, et ideo quod praecessit diluvium est impertinens ad
64generationem animalium, ergo ita nunc generatur sicut post
65dilivium quod est falsum, et ex eadem Radice argueretur
66de impressione huius prophetiae in metallo, quia si sic
67imprimeretur in illo quare non imprimeretur in animalibus et
68aliis creaturis
5
3o(tertio) arguitur corpora caelestia non
69possunt producere intellectum secundum omnes philosophantes, nam
70hoc docet avicenna in sua metaphysica, ita quod
71nulla intelligentia producitur nec potest produci a corpore
72vel a caelo igitur corpora caelestia non possunt im-
73primere
metallo vim prophetandi vel praedicendi
74futura vel occulta, nam hoc est de suppremis(supremis) opera-
75tionibus
6
4o(quarto) arguitur metallum non est organizatum
76nec flexibile igitur non est organum locutionis et
77per consequens non loquitur antecedens est nomen
7
5o(quinto) huiusmodi
78metallum non vivit igitur non loquitur antecedens apparet quia
79si viveret vel esset homo vel brutum quia omne compositum
80substantiale est homo vel brutum vel saltem vegetabile,
81sed nullum potest dici ut apparet inspicienti
8
6o(sexto) forma substantia-
82lis
non corrumpitur ut concedunt omnes sic supersci-
83ciose(superstitiose)
opinantes igitur non introducitur alia forma
84ipsum metallum vivificans igitur talis ymago(imago)
85non vivit nec cognoscit, igitur nec futura potest
86praedicere quia ad praedicendum Requiritur alta cognitio
87et perfecta, et ideo apostolus ait ydolum(idolum) nihil est
88ita quod nulla est creatura corporalis quae
89habeat efficaciam quam ydolatriae(idolatriae) ei attribuunt
9
90Et ad hoc conformiter loquitur david simu-
91lachra
gencium(gentium) et aurum opera
92manuum hominum. os habent et non loquentur
SV323va
1Aures habent et non audient et sic non habent sensum
2igitur nihil praedicunt nec aliquid sciunt nec cognoscunt
3et sic ista positio supersciciosa(superstitiosa) fidei sacrae scripturae
4philosophiae contradicit nullum penitus habens fundamentum et sic
5quantum ad hoc apparet illius positionis falsitas, et nullum
6est eius fundamentum
10
nota opinionem alquini Sequitur positio alquini quae
7inter omnes est forte execrabilior et abhomina-
8bilior(abominabilior)
eo quod videtur magis colorata ex principiis
9astrologiae falsissime et deceptiorie[?] applicatis
11
10Pro cuius declaratione ipse dicit aliqua in libro
11de therrica magicae vel de Radiis stellicis
12quod idem est
12
primo dicit quod quaelibet scella(stella) Radiat
13sperice(sphaerice) suam influenciam(influentiam) undique orbiculariter
14diffundendo cuius partes variantur secundum propinquitatem
15ad agens et secundum angelos ad passum, et sic quaelibet
16scella(stella) Radiat pro universo influenciam(influentiam) quae variatur
17secundum angelos ad passum, nam Radius perpendicula-
18riter
incedens est forcior(fortior) quam radius obliquae incedens
13
192o(secundo) quaelibet stella habet Radiationem alterius speciei
20ab alia
14
3m(tertium) dictum tales Radiationes omnes conmi-
21scentur
simul ex quibus Resultat caelestis armonia
22quae continue variatur propter motus et applicationes
23varias, et haec est satis transibile quia sequitur ex dictis
24si quaelibet scella(stella) ubicumque Radiat sequitur quod variae
25commiscent simul irradiationes ex quarum combinatione
26caelestis armonia continue variatur et multi voca-
27verunt
contentum caeli
15
4m(quartum) dictum alia varietas
28est nota vulgo et aliqua sapiencioribus(sapientioribus), et aliqua
29est non experta nec Reperta communiter, unde ex varia-
30tione
combinationis influentiarum sunt variationes
31multae vulgo notae ut de sole accedente ad zenit(zenith)
32nostrum et Recedente aliquando
16
Et ideo aristoteles concedit
33quod alatio(halatio) solis est causa vitae et sic aliqua est influentia
34nota vulgo, sed alia est influentia nota sapientoribus
35ut philosophis et astrologis qui particulariter considerant
36habitudines influentiarum quas ignorat vulgus,
37Et alia est influentia varia eodem modo se habens ad 2am(secundam)
38sit 2a(secunda) ad primam ut philosophi cognoscunt particulares conditiones
39corporum caelscium(caelestium) ultra vulgum. Ia quod multae proprie-
40tates
illorum non cognitae a philosophis nec expertae
17
5m(quintum)
41dictum quod sub ista 3a(tertia) latitudine continentur omnes mi-
42rabiles
continentes in istis inferioribus. Ita quod nedum vul-
43gus
sed philosophi admirantur illorum quorum causae sunt
44ignotae philosophis et vulgo, et ideo sub ista latitudine 3a(tertia)
45omnia mirabilia contingentia in istis inferioribus quorum causae
46non possunt inveniri nec a vulgis a philosophantibus
47possunt Reduci ad huiusmodi combinationes non
SV323vb
48communiter expertas nec a philosophis nec a vulgo et ad illud
49genus Reducuntur omnes effectus mirabiles
18
Pro cuius parti-
50culariori
declaratione ponit aliquinus primum dictum omnis
51Res mundi est quod speculum tocius(totius) ordinationis sperarum(spherarum)
52caelestium et multiplicat suos radios per totum mundum
53inferiorem orbiculariter et immutando totum mundum
54infra speram(spheram) generabilium et corruptibilium. conveniens est tamen
55caelesti armoniae quantum ad aliqua disconveniens
56Impediendo effectus, nam quaelibet Res est Repraesentativa
57caelestis armoniae per totum concavum orbis lunae et
58multiplicat suas species et Radios licet insensibiliter
59quantum ad nos et haec per totum concavum orbis lunae per
60cuius multiplicationem immutat et alterat elementa
61et consequenter sicut quaelibet Res causaliter magis ab una scella(stella)
62est differens ita ab alia effectus illorum differunt et unus
63capit magis suum ab una causa quam ab alia
19
2m(secundum)
64dictum homo est minor mondus[?], nam sicut in mundo Reperitur
65diversitas etherogeneitatis ita in homine et hoc deducit
66alanus in libro de complanctu[?] naturae, iste cum addit quod
67homo sit alterans et movens totam speram(sphaeram) generabilium
68et corruptibilium, et maxime quia homo est nobilior species
69inter alias, nam nobilior species ceteris paribus magis
70alterat generabilia et corruptibilia
20
3m(tertium) dictum Radiatio
71cuiuslibet Rei Iuvatur proportionali radiatione ita quod
72res saturni Iuvatur radiatione eius quantum ad effectus
73suos et sic de singulis. Ex quo apparet quod quaedam radia-
74tiones
movent aliquos effectus proportionales armoniae
75caelesti et alios impediunt
21
4m(quartum) dictum est quod radia-
76tiones
huiusmodi factae habent inter se dependenciam(dependentiam)
77convenienciam(convenientiam) et concathenationem(concatenationem) et non solum ad armonimam
78caelestem quia una Iuvat aliam, et sic Radiatio hominis
79maxime Iuvatur ab istis Radiationibus, scilicet, ab intensione
80ymaginatione(imaginatione) desiderio fide spe et vocat ibi fidem
81firmam credulitatem, et non capit fidem prout ipsa est
82circa Religionem sacram
22
Consequenter subordinatur istis
83vocalis expressio vel sermo prolatus habens conformem
84efficatim[?] ad praedictas irradiationes et tandem
85manum operatio et carater(caracter) et fabricatio, et
86istae radiationes sunt proportionales et admirationes ra-
87diationem
animae vel hominis et quando simul combinantur combina-
88tione
prima seu cum ratione prima quae est Rectitudo respectu effectus
89intenti. Istis concurrentibus simul fit effectus, nam
90considerato a effectu qui est talis constellationis et posita
91intentione et aliis Radiationibus positis fit effectus
92a nam adhuc iste addit pro complemento dispositionis
93sperae(sphaerae) generabilium et corruptibilium quod expedit aliquod
SV324ra
1aliquod sacrificium facere ut interficere aliquod animal
2violente nam eius violenta interfectio est omnium
3elementorum immutatio quibus combinatis poterit fieri effectus
4mirabilis, et in finem dicit quod in productione cuiuscumque effectus
5datur ei constellatio, scilicet, fortitudine vel fortumi[?] Regens
6effectum usque ad finem vitae. unde desiderium additum
7ymaginationi(imaginationi) est tamquam scamonea(stamonea) addita me??ne[?]
8ut faciat eam laxtiva[?] vel lumen visibili
9quia non videtur sine lunae
23
Ista positio est valde
10periculosa et nefaria propter subtilem modum yma-
11ginandi(imaginandi)
et incautum abusum verae astrologiae
12et propter gratum modum ymaginandi(imaginandi) non est tamen fun-
13data
ratione sed inscigante(instigante) dyabolo(diabolo) inducta est
14quia omnis effectus iste Reducit in causam caelestem
15inevitabiliter, nam dicit quod species desiderium terminor
16procedunt ex ignorancia(ignorantia) et quod omnes effectus sunt
17neccessari(necessari) vel impossibiles, nam non timerenius nisi de
18contingentibus, sed iste sacrilegus dupliciter peccat,
19scilicet, in astrologiam et contra theologiam et omnis actores
20quia ipse Reducit omnes effectus in caelum et orbes
21caelestes tanquam in causas neccessarias(necessarias) et ipse deli-
22rat
et infamat veram astrologiam
24
2o(secundo) quia
23magus fuit et dyaboli(diaboli) discipulinis, sed ad ostendendum
24suam maliciam(malitiam) suppreme(supreme) et summe abusus
25est astrologia et dyale?cis[?] invocationibus utebatur
26et ideo magis igne et gladio deberet exteriari
27quam rationibus convinci, quia evidenter deficit et
28contra astrologiam et contra solempnes tractares,
29unde pro notat hominem ad exhibenda sacri-
30ficia
quae aequivalenter dyabolo(diabolo) exhibentur, et adhoc
31inducit daemon homines quia eos odit et li-
32benter
pervertit et divinos honores libenter
33Recipit qui deo deberent attribui, et ideo habentur
34in psalmo 104to quod propheta david narrans
35beneficia quae fecit deus populo isralico cum eie-
36cit
eos de servitute pharaonis et transue-
37runt
per male Rubrum, et submersit dominus inimi-
38cos
eorum in aquis vehementibus et quomodo Rexit
39eos in deserto et habuerunt manua[?] ad mandu-
40caudnum,
nihilominus sequitur impraefato psalmo quid
41egerunt natura commisci sunt inter gentes et
42didicerunt opera eorum et serverunt subtilibus
43eorum et factum est illis in scandalum et immo-
44laverunt
filios et filias suas daemonis
25
45ubi notandum est quod licet iste non posuerit expre-
46sse
de immolatione hominis tamen ipse dicit quod
SV324rb
47melius est quod nobilius animalis sacrificetur et hoc fece-
48runt
filii israel inter gentes, sed sequitur in psalmo
49quod iratus est furore dominus in populo suo, ecce quomodo
50deo attribuitur furor secundum quantitatem malorum principalium,
51licet in eo Realiter non sit furor, sed eciam(etiam) furor
52attribuitur ei eos ydolatrias(idolatrias) detestando punien-
53do
26
Et sequitur Iterum in psalmo quod dominus abhominatus(abominatus)
54est sua hereditatem et tradidit eos in manus
55Inimicorum. Ex quo apparet tamen, quia alquinus est contra
56sacram scripturam fidem philosophiam et astrologiam
57et tenuit hanc oppinionem(opinionem) sine minimissimine rationis,
58sed instigante dyabolo(diabolo)
27
2o(secundo) secundum eum Radiationes
59Rerum sunt impertinentes quia caelum continet omnes effectus
60existentes in istis inferioribus secundum eum igitur caelum potest quemlibet
61effectum producere se solo, et sit caracter(carater) et sacrifica
62et ymaginationes(imaginationes) etc. non dicunt addi igitur videtur
63implicare in suis dictis, multae rationes possent
64fieri contra hoc quod tenet omnia futura de neccessitate(necessitate) evenire
28
652o(secundo) quaeritur quare deus dicit huiusmodi applicationes
66fieri ad effectus productionem cum dicat omnia futura
67de neccessitate(necessitate) evenire igitur nihil oportet applicare, et sic bene
68Resolutus videtur apud se ipsum implicare. ideo Repellen-
69dus
est et omnis eius doctrina
Peter Plaoul, Commentarius in libros Sententiarum, de Libertate, Lectio 103, de Libertate (http://scta.info/resource/lectio103 )
Paris, Bibliothèque Nationale de France, ms. lat. 14534 , 323r-324r (http://scta.info/resource/lectio103/svict)
Transcription Resource: http://scta.info/resource/lectio103/svict/transcription
Data source: http://exist.scta.info/exist/apps/scta-app/document/lectio103/svict/transcription
Copy Full Citation to Clipboard
View Explanation of Citation Practices
Lectio 103, de Libertate [Critical]
Lectio 103, de Libertate [Reims]
Lectio 103, de Libertate [Sorbonne]
Lectio 103, de Libertate [St. Victor] (Currrent Focus)
No results found