Lectio 120, de Libertate [Reims Transcription]

By Petrus Plaoul

Edited By Jeffrey C. Witt

Edition: 0.0.0-dev | March 23, 2013

Authority: SCTA

License Availablity: free, Published under a Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)

lectio120

Sources: R: Reims

Lectio 120, de Libertate [Reims Transcription]

Recapitulatio

1 In praecedentibus
23visum est quod divina cognitio vel praescientia nulllam
24neccessitatem(necessitatem) imponit futuris evenientibus plusquam
25creabilis[?] intelligentia quae ex sua natura esset omnium
26virtutum cognitiva impertinenter, tamen quantum ad
27causalitatem effectivam de qua scat quod nullam
28neccessitatem(necessitatem) imponeret respectu voluntatis quantum ad
29suos actus nec haberet causlitatem respectu futurorum
30contingencium(contingentium) ut si videam sortes currere
31mea visio non variat contingentiam rei
32et habitudinem effectus liberi libere procedentes
33a causa voluntaria.

2 et ista via manu-
34ductiva est facilior ad intelligendum et yma-
35ginandum(imaginandum) quod divina praescientia concernat res secundum omnes
36earum habitudines et videat eas secundum quod sunt
37vel erunt futurae et ita secundum alias differentias temporis[?]
38nec debet considerari divina praescientia ut est rerum prior
39seu posterior, Sed quantum ad hoc quasi impertinens

3
40Et inter alias vias ita est facilior ad
41concipiendum, et alias vias non prosequor causa
42v brevitatis

Difficultas de praedestinatione et reprobatione

4 Sed restat difficultas maior de
43praedestinatione et reprobatione quia ultra veritatis
44condicionem(conditionem) praedestinatio videtur dicere auctum vo-
45luntatis divinae et eius determinationem specialem R187rb
46quae habet rationem causalitatis respectu effectuum igitur dat
47quod praescientia non imponeret neccessitatem(necessitatem) saltem d praede-
48stinatio videtur imponere respectum praedestinatorum. Et
49ita de probatione proportionaliter est dicendum

Propositio: Quilibet qui est viator potest esse praedestinatus stante lege

5 Pro
50declaratione materiae sic prima propositio quilibet qui est
51viator potest esse praedestinatus stante lege
52patet quia quilibet potest facere quod in se est stante
53lege ad finis consecutionem qua lege stante
54numquam excideret a gratia quia quicumque facit quod
55in se est, deus confert ei gratiam et si non
56faciat oppositum numqum gratia removertur ab eo
57et quia facere ad in se est, est in potestate viatorum
58sequitur quod est in potestate eius perserverare in gratia
59et decedere in gratia igitur talis erit salvatus
60et per consequens stante lege sine miraculo quilibet
61potest esse praedestinatus aequaliter

6 ubi est advertendum
62quod si divina praescientia nullam imponat neccessitatem(necessitatem)
63futuris contingentibus scitis vel scibilibus a forcio-
64ri(fortiori) nec divina voluntas cuiuslibet intrinseca causalitas
65est intrinsece libera et magis habet rationem libertatis
66sine mutabilitate quae est ut possit ad
67opposita quam intellectus, et quibus apparet quod praedestina-
68tio ratione actus voluntatis nullm addit dif-
69ficultatis gradum sed potius tollit, nam non est
70color ad ponendum quod inducat neccessitatem(necessitatem) quia
71voluntatis divina respectu talium est intrinsece libera
72igitur ipsa intrinsece se habens potest in opposita ma-
73gis quam intellectus divinus

7 Ex quo apparet contra aureolum
74dicentem istam consequentiam esse bonam voluntas divina
75fuit determinata per velle ad producendum a
76effectum futurum igitur neccessarium(necessarium) est eam fuisset sic
77determinatam respectu eiusdem effectus, clarum est
78quod consequentia non valet quia antecedens est verum et consequens falsum
79et q contra veritatem fidei, scilicet, quod divina voluntas neccessario(necessario)
80sit determinata respectum effectus producibilis quia ex
81hoc sequitur quod ipsa neccessario(necessario) produceret quemlibet
82effectum tempore praefixo quod est erroneum unde et
83circa hoc aureolus defficit(deficit) ex eo quod non
84considerat quod de ratione libertatis divinae est quod idem
85sit actus et potentia, nam uniformiter se habens
86potest in varios effectus et hoc reperitur in
87voluntate creata quae agit primum actum non vo-
88lendo, quia ipsa non potest esse sua volitio et
89illud vult aureolus esse in deo et ideo
90defficit(deficit)

8 Ex quo sequitur quod deus magis R187va
1positive concurrit ad praedestinationem quam ad reprobationem
2licet utrobique aeque contingenter. 2a(secunda) pars est nota
3prima pars apparet quia deus respectu operationis elicite a vi-
4atore praedestinato habente usum rationis concurrit
5specialiter praemovendo et dirigendo in gloriam conferendo
6gratia in praesenti non est tamen sit respectu operationis reprobati
7quia nec specialiter praemovet ad consequendum effectum
8reprobationis nec specialiter vult finem illum, solet
9aeternam mortem, unde potest dici probabiliter quod deus sine
10doctrinadivina voluntas h se habet privatione vel negative respectu
11praesciti seu reprobati

9 2o(secundo) sequitur quod licet non steterit
12quod lege tunc ordinata de praedestinato ipsum
13esse praescitum, nec staret nunc ex ypothesi(hypothesi) quae
14dabitur. De nullo tamen est econtra

Quod duplex gradus praedestinationis[?]

10 Pro cuius declara-
15tione est notandum quod dupplex(duplex) gradus praedestinarum
16primus est generalis de quibus constat divino intellectui
17quod felicitatem consequatur finaliter, et 2us(secundus) est illorum quibus
18voluntas est determinata ad conferendum gratiam licet contin-
19genter, et ad dandum gloriam in alia vita cum
20qua stat viatorem non agere conformiter, nam
21viator potest non sit agere. Ex eo quod contingenter
22sequitur praeordinationem voluntatis divinae, et ideo con-
23tingenter faciet actus meritorios

11 Alius
24est modus specialior, scilicet, eleme??nis[?] cum fortatione[?] et impossi-
25bilitatione[?] respectu creaturae carentiae finalis perseveran-
26tiae unde aliqui praedestinarum fuerunt taliter
27praedestinati quod non fuit in illorum potestate
28nec antecedenter nec illative non esset esset praedestinati ut
29de Ieremia et Iohannem baptista de quilibet veris-
30similem est quod deus in hac vita eos in gratia con-
31firmanter et de talibus verum est quod stante le-
32ge in potestate eorum non est quod sit praestiti quia
33in eis specialis lex est posita, De praescitis habentibus
34usum rationis non sic quia licet deus possit aliquos
35confirmare in gratia non potest tamen aliquos obstinare
36in via quia nullis excluditur via salvationis
37in praesenti vita.

12 Circa quod est notandum quod docto-
38res loquentes in hac materia et scriptura multo?iis[?]
39commemorant quod electi non possunt dampnari
40et consimiles auctoritates, nam huiusmodi intelligendae sunt
41de 2o(secundo) praedestinationis modo. Unde huiusmodi homines
42sunt electi cum suspentione influentiae ma-
43le agendi et quia deus non permittet eos
44cadere concedendum est quod non est in eorum potestate ut
45sint praesciti, nec in alicuius potestate nisi dei est R187vb
46quod ipsi dampnentur et per consequens salvatur quod electi non
47possunt quantum in eis est a gratia cadere nec perserverantia
48discedere. Sed de reprobatis non cadit sub divina misericordia
49quod ipsa neccessitet(necessitet) ad male agendum quia nullo modo
50impossibilitat ad bonum, nam si sic esset, tunc esset de-
51rogare misericordiam dei et esset contra voluntatem dei, nam
52valde differenter se habet deus respectu illorum vel aliorum
53tamen respectu omnium misericordine

Propositiones de gradu praedestinationis[?]

13 Pro ampliori de-
54claratione materiae ponuntur propositiones

14 prima est praedestinatio
55primo modo et communiter accepta nullam tribuit intrinsece dignitatis
56gradum praedestinato nec reprobatio indignitatis suppo-
57nendo reprobationem correspondenter ad illum modum snd[?] prae-
58destinationem, patet quia cum aeterna dei praedestinatione
59stat quantumlibet intesus gradus maliciae(malitiae) et proportionaliter
60de reprobato cum aeterna reprobatione stat quantumlibet magnus
61perfectionis gradus, quia praescitus potest in caritate proficere
62et recipere rite sacramenta ecclesiastica ut parvi paesci-
63ti recipiunt aequalem gratiam cum praedestinatis in
64baptismo et alia dona secundum quorum quantitatem quantifi-
65catur gradus perfectionis, et proportionaliter correspondet acce-
66ptatio ad intra. ex quibus alias decebatur patere
67quod divina acceptatio qua creatura denominatur grata in
68via et secundum quam redditur vita aeterna digna
69est alia quam sic praedestinatio quia talis acceptatio potest
70esse respectu praesciti ut in puero praescito noviter bapti-
71zato, nam divina acceptatio proportionaliter respectu caritatis in-
72formantis, nam caritas non denominaret subiectum
73suum carum nisi ab acceptatione divina

15 2o(secundo) prae-
74destinatio respectu actuum intrinsicorum dicit cognitionem
75dei de futura felicitate. Deinde proportionalem
76volitionem sed constat quod determinus divinae voluntatis respectu
77actus dependentis a libera voluntate huma-
78na nullum dicit perfectionis gradum nisi dum elicit con-
79formiter ad divinam voluntatem, igitur de se talis
80actus non debet laudari nec viuperari nisi
81propter voluntatis divinae conformitatem

16 Ex quo
82sequitur quod citum scripturae de Iacob et esau, scilicet, quod
83unum dilexit alium odio hunc potest intelli-
84gi per allegoriam ut Iacob et esau praefigura-
85rent ecclesiam bonorum et malignantium et sit
86quod dictum personale

17 2o(secundo) potest recipi de speciali
87elevatione quod deus iacob dilexit dilectione qua
88includitur praedestinatio 2o(secundo) modo accepta et quia
89non datio[?] alicuius boni vocatur apud deum odium
90modo esau non contulit talem gratiam et Iacob R188ra
1contulit ideo ipsum dilexit et esau ci[?] non dedidit
2odio habuit nec hoc fuit per frustrationem gratiae
3specialis, quia nundum(nondum) habuit

18 Ubi est notandum quod
4aliquorum fit oppinio(opinio) quod praedestinatio quasi causat
5neccessitatem(necessitatem) respectu creaturae ut finem consequatur. unde licet
6ista oppinio(opinio) concedat possibilitatem ad contrarium concedit cum
7neccessitatem(necessitatem) ad finis consecutionem et hoc respectu creaturae. Sed
8haec via non vitat quod gentiles intuntur[?] evi-
9tare, quia data ista via daretur occasio negli-
10gendi salutem[?], quia si praedestinatio sit talis immutatio
11sicut isti concipiunt cum qua non stat potentiam quae possit
12non reduci ad actum, hoc non videtur bene verum
13nam aliquis homo potest facere aliquid quo stante lege
14salvabitur, nam indifferenter potest quis salvari, et
15ista oppinio(opinio) procedit ex ignorantia praescientiae divinae
16quae nullam imponit neccessitatem(necessitatem). Ex istis sequitur
17quod nulli praescito repraesentant[?] habere dignitatem ad vi-
18tam aeternam, patet quia omnia quae requiruntur ad eam
19habendam et merendam possunt esse in praescito, scilicet, gratia
20liberum arbitrium gratia operatio conformis divina ac-
21ceptatio, nam talis praevisio aeterna est omnino
22impertinens et nullum imponit neccessitatem(necessitatem) respectu actuum
23voluntatis ineventu futurorum. Ex quo apparet quod
24aequaliter potest reperiri dignitas in praedestinato
25et praescito

19 Ex quibus sequitur quod nihil se habet re-
26pugnans in praedestinato ad culpam et ad mor-
27tem perpetuam. Ex quo sequitur falsum esse quod
28dicunt aliqui quod omne meritum est effectus prae-
29destinationis. patet quia stat quod sortes mereatur et tamen
30quod sit praescitus igitur meritum non est effectus prae-
31destinatonis, et illud fudatur[?] in scriptura, nam
32quis audeat dicere quin petrus peccaverit ne-
33gando et david in homicidio et quis
34audeat negare illam, qui servat man-
35data meretur vitam aeternam, dicente salvatore
36si vis ingredi vitam serva mandata, constat
37namque quod praescitus potest servare mandata, no-
38tandum est tamen quod tenendo aliam viam non esset re-
39solutio nisi quod divina immensitas est ultima regula
40iustitiae cui standum est aui nec ratio naturalis nec
41iudicium per naturam procurabile est sufficienter relatio
42ad deum cognoscendum nec ad sciendum contingentiam
43futurorum concordare cum divina praescientia praedesti-
44natione seu praedestinatione quando divinae voluntati
45non repugnat suis non praexigentibus deR188rb -
46meritis aliquid a vita aeterna praevari et aeterno
47puniretur supplicio, nam diceretur quod circumscripta qua-
48cumque impone operatione mala ymo(immo) sublata liberta-
49te deus occulto suo Iudicio Iustissime faceret
50quod unum salvaret alium reprobaret, et istam
51viam videtur sequi apostolus dicens quod figulus ca-
52dit[?] vasa unum in honorem aliud in continue
53liam[?] et sic aequaliter est in potestate voluntatis creatae
54vel increatae quod voluntas seu creatura habnes usum rationis
55salvetur sicut quod reprobetur, et ista via est magis tuta
56quam alia videtur intimare aliqualem negligenciam(negligentiam)
57in creatura ad suam perpetrandum salutem

Apparatus Fontium

    Apparatus Criticus

      Citation

      Peter Plaoul, Commentarius in libros Sententiarum, de Libertate, Lectio 120, de Libertate (http://scta.info/resource/lectio120 )

      Reims, Bibliothèque Municipale, ms. 506, 187r-188r (http://scta.info/resource/lectio120/reims)

      Transcription Resource: http://scta.info/resource/lectio120/reims/transcription
      Data source: http://exist.scta.info/exist/apps/scta-app/document/lectio120/reims/transcription

      View Explanation of Citation Practices


      Available Manifestations

      Lectio 120, de Libertate [Critical]

      Lectio 120, de Libertate [Reims] (Currrent Focus)

      Lectio 120, de Libertate [Sorbonne]

      Lectio 120, de Libertate [St. Victor]