Lectio 120, de Libertate [Sorbonne Transcription]

By Petrus Plaoul

Edited By Jeffrey C. Witt

Edition: 0.0.0-dev | March 23, 2013

Authority: SCTA

License Availablity: free, Published under a Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)

lectio120

Sources: S: Sorbonne

Lectio 120, de Libertate [Sorbonne Transcription]

Recapitulatio

1
72In praecedentibus visum est
73quod divina cognitio vel praescientia nulllam neccessitatem(necessitatem) nullam
74neccessitatem(necessitatem) imponit futuris evenientibus plusquam creabilis
75intelligentia quae ex sua natura esset omnium virtutum
76cognitiva impertinentis tamen quantum ad causalitatem
77effectivam de qua stat quod nullam neccessitatem(necessitatem) im-
78poneret respectu voluntatis quantum ad suos actus nec
79haberet causalitatem respectu futurorum contingentium ut si
80videam sortem currere mea visio non variat
81contingentiam rei et habitudinem effectus liberi libere procedentis
82a causa voluntaria.

2 et ista via manuductiva
83est facilior ad intelligendum et ymaginandum(imaginandum) quod divina
84praescientia concernat res secundum omnes earum habitudines
85et videat eas secundum quod sunt vel erunt futurae
86et ita secundum alias differentias temporis nec debet considerari
87divina praescientia ut est rerum prior seu posterior
88sed quantum ad hoc quasi impertinens

3 et inter alias S200va
1vias ista est facilior ad concipiendum et alias
2vias non prosequor causa brevitatis

Difficultas de praedestinatione et reprobatione

4sed restat
3difficultas maior de praedestinatione et reprobatione
4quia ultra veritatis conditionem praedestinatio videtur dicere
5actum voluntatis divinae et eius determinationem specialem
6quae habet rationem causalitatis respectu effectuum igitur dato
7quod praescientia non imponeret neccessitatem(necessitatem) saltem
8praedestinatio videtur imponere respectu praedestinatorum et ita
9de probatione proportionaliter est dicendum.

Propositio: Quilibet qui est viator potest esse praedestinatus stante lege

5 pro declaratione
10materiae sit prima propositio quilibet qui est viator
11potest esse praedestinatus stante lege patet quia quilibet
12potest facere quod in se est stante lege ad
13finis consecutionem qua lege stante numquam exci-
14deret a gratia quia quicumque facit quod in se est
15deus confert ei gratiam et si non faciat
16oppositum numquam gratia removetur ab eo et quia facere
17quod in se est est in potestate viatoris
18sequitur quod est in potestate eius perservare in gratia
19et decedere in gratia igitur talis erit salvatus et
20per consequens stante lege sine miraculo quilibet
21potest esse praedestinatus aequaliter

6 ubi est advertendum quod si
22divina praescientia nullam imponat neccessitatem(necessitatem) futuris
23contingentibus scitis vel scibilibus a fortiori nec
24divina voluntas cuius intrinseca causalitas est intrinsece
25libera et magis habet rationem libertatis sine mutabi-
26litate ut possit ad opposita quam intellectus
27ex quibus apparet quod praedestinatio ratione actus voluntatis
28nullum addit difficultatis gradum sed pocius(potius) tollit
29nam non est color ad ponendum quod inducat ne-
30cessitatem quia voluntatis divina respectu talium est intrinsece
31libera igitur ipsa intrinsece se habens potest in opposita
32magis quam intellectus divinus

7 Ex quo apparet contra
33aureolum dicentem istam consequentiam esse bonam vo-
34luntas divina fuit determinata per velle ad producendum
35a effectum futurum igitur neccessarium(necessarium) est eam fuisse
36sic determinatam respectu eiusdem effectus clarum est
37quod consequentia non valet quia antecedens est verum et consequens est
38contra veritatem fidei scilicet quod divina voluntas neccessario(necessario)
39sit determinata respectu effectus producibilis quia ex
40hoc sequitur quod ipsa neccessario(necessario) produceret quemlibet effectum
41tempore praefixo quod est erroneum unde et circa
42hoc aureolus defficit(deficit) ex eo quod non considerat S200vb
43quod de ratione libertatis divinae est quod idem sit actus
44et potentia nam uniformiter se habens potest in varios
45effectus et hoc reperitur in voluntate creata quae
46agit primum actum non volendo quia ipsa non
47potest esse sua volitio et illud vult aureolus esse
48in deo et ideo deficit.

8 Ex quo sequitur quod deus
49magis positive concurrit ad praedestinationem quam ad
50reprobationem licet utrobique aeque contingenter 2a(secunda) pars est
51nota prima pars apparet quia deus respectu operationis elicite
52a viatore praedestinato habente usum rationis concurrit
53specialiter praemovendo et dirigendo in gloriam conferendo
54gratiam in praesenti non est tamen sit respectu operationis
55reprobati quia nec specialiter praemovet ad consequendum
56effectum reprobationis nec specialiter vult finem illum, scilicet,
57aeternam mortem unde potest dici probabiliter quod deus
58seu divina voluntas se habet privatione vel negative
59respectu praesciti seu reprobati

9 2o(secundo) sequitur quod licet non
60steterit quod lege tunc ordinata de praedestinato
61ipsum numquam esse praescitum nec staret nunc ex
62ypothesi(hypothesi) quae dabitur quae de nullo tamen est econtra

Quod duplex gradus praedestinationis[?]

10 pro cuius de-
63claratione est notandum quod duplex gradus praedestinatarum primus
64est generalis de quibus constat divino intellectui quod
65felicitatem consequatur finaliter et est aliorum quibus
66voluntas est determinata ad conferendum gratiam
67licet contingenter et ad dandum gloriam in alia vita
68cum qua stat viatorem non agere conformiter
69nam viator potest non sit agere ex eo quod contingenter
70sequitur praeordinationem voluntatis divinae et ideo contingenter faciet
71actus meritorios

11 alius est modus specialior, scilicet, elemotionis[?]
72confirmatione et impossibilitatione[?] respectu creaturae carentiae fi-
73nalis perseverantiae unde aliqui praedestinatorum fuerunt taliter
74praedestinati quod non fuit in illorum potestate nec antecedenter
75nec illative non esset praedestinati ut de Ieremia et Iohannem
76baptista
de quilibet verisimilem est quod deus in hac
77vita eos in gratia confirmaverit et de talibus
78verum est quod stante lege in potestate eorum non
79est quod sit praestiti quia in eis specialis lex est
80posita de praescitis habentibus usum rationis non
81sic quia licet deus possit aliquos confirmare
82in gratia non potest tamen aliquos obstinare in
83via quia nullis excluditur via salvationis in
84praesenti vita

12 Circa quod est notandum quod docto-
85res loquentes in hac materia et scriptura multotiens[?] S201ra
1commemorant quod electi non possunt dampnari et
2consimiles auctoritates nam huiusmodi intelligendae sunt de 2o(secundo)
3praedestinationis modo unde huius homines sunt electi cum
4suspencione(suspensione) influentiae male agendi et quia deus
5non permittet eos cadere concedendum est quod non est
6in eorum potestate nec sint praesciti nec in alicuius
7potestate nisi dei est quod ipsi dampnentur et per consequens sal-
8vatur quod electi non possunt quantum in eis est a gratia
9cadere nec perseverantia discedere sed de reprobatis
10non cadit sub divina misericordia quod ipsa neccessitet(necessitet)
11ad male agendum quia nullo modo impossibilitat ad
12bonum nam si sic esset tunc esset derogare misericordiam dei
13et esset contra voluntatem dei nam valde differenter se
14habet deus respectu illorum vel aliorum tamen respectu omnium
15misericordissime

Propositiones de gradu praedestinationis[?]

13 Pro ampliori declaracione(declaratione)
16materiae ponuntur propositiones

14 prima est praedestinatio primo modo et communiter ac-
17cepta nullam tribuit intrinsece dignitatis gradum
18praedestinato nec reprobatio indignitatem supponendo reprobationem co-
19respondenter ad illum modum sumendi praedestinationem patet quia cum
20aeterna dei praedestinatione scat(stat) quantumlibet intensus gradus
21malitiae et proportionaliter de reprobato cum aeterna reprobatione
22stat quantumlibet magnus perfectionis gradus quia praescitus
23potest in caritate proficere et recipere rite sacramenta
24ecclesiastica ut parvi praesciti recipiunt aequalem gratiam
25cum praedestinatis in baptismo et alia dona secundum quorum quantitatem
26quantificatur gradus perfectionis et proportionaliter correspondet ac-
27ceptatio ad intra. Ex quibus alias decebatur
28patere quod divina acceptatio qua creatura denominatur grata
29in via et secundum quam redditur vita aeterna digna
30est alia quam sit praedestinatio quia talis acceptatio potest
31esse respectu praesciti ut in puero praescito noviter baptizato
32nam divina acceptatio est proportionaliter respectu caritatis in-
33formantis nam caritas non denominaret subiectum
34carum nisi ab acceptatione divina

15 2o(secundo) praedestinatio respectu
35actuum intrinsecorum dicit cognitionem de de futura felicitate
36deinde proportionalem volitionem sed constat quod determinatio divinae
37voluntatis respectu actus dependentis a libera voluntate
38humana nullum dicit perfectionis gradum nisi dum elicit
39conformiter ad divinam voluntatem igitur de se talis
40actus non debet laudari nec vituperari nisi propter
41voluntatis divinae conformitatem

16 Ex quo sequitur quod
42dictum scripturae de Iacob et esau scilicet quod unum S201rb
43dilexit deus alium odio hinc[?] potest intel-
44ligi per allegoriam ut Iacob et esau
45praefigurarent ecclesiam bonorum et malignan-
46tium et sit quod dictum personale

17 2o(secundo) potest
47recipi de speciali elevatione quod deus Iacob
48dilexit dilectione qua includitur praedestinatio
492o(secundo) modo accepta et quia non dacio(datio) alicuius boni vo-
50catur apud deum odium modo esau non
51contulit talem gratiam et Iacob contulit ideo
52ipsum dilexit et esau cui non dedit odio
53habuit nec hoc fuit per sustractionem(substractionem) gratiae specialis
54quia nundum(nondum) habuit

18 ubi est notandum quod aliquorum fuit
55opinio quod praedestinatio quasi causat neccessitatem(necessitatem) respectu creaturae
56ut finem consequatur unde licet ista opinio concedat
57possibilitatem ad contrarium concedit tamen neccessitatem(necessitatem)
58ad finis consecutionem et hoc respectu creaturae sed haec
59via non vitat quod gentiles nituntur evitare
60quia data ista via daretur occasio negligendi
61salutem quia si praedestinatio sit talis immutatio sicut
62isti concipiunt cum qua non stat potentiam quae possit
63non reduci ad actum hoc non videtur bene verum
64nam aliquis homo potest facere aliquid quo stante lege
65salvabitur nam indifferenter potest quis salvari et ista
66opinio procedit ex ignorantia praescientiae divinae quae
67nullam imponit nctatitem[?]. Ex istis sequitur quod nulli
68praescito reputat habere dignitatem ad vitam
69aeternam patet quia omnia quae requiruntur ad eam
70habendam et merendam possunt esse in praescito
71gratia liberum arbitrium gratia operatio conformis divina
72acceptatio nam talis praevisio aeterna est omnino
73impertinens et nullam imponit neccessitatem(necessitatem) respectu actuum
74voluntatis in eventu futurorum Ex quo apparet
75quod aequaliter potest reperiri dignitas in praedestinato
76et praescito

19 Ex quo sequitur falsum quod nihil se habet
77repugnans in praedestinato et praescito ad culpam vel
78ad mortem perpetuam Ex quo sequitur falsum
79esse quod dicunt aliqui quod omne meritum est effectus
80praedestinationis patet quia stat quod sortes mereatur et tamen
81quod sit praescitus igitur meritum non est effectus prae-
82destinationis et illud fundatur in scriptura nam quis
83audeat dicere quin petrus peccaverit negando
84christum et david in omicidio(homicidio) et quis audeat
85negare illam quae servat mandata meretur vitam S201va
1aeternam dicente salvatore si vis ingredi
2vitam serva mandata constat namque quod praesci-
3tus potest servare mandata notandum est tamen
4quod tenendo aliam viam non esset resolutio nisi quod divina
5immensitas est ultima regula Iustitiae cui standum est
6quia nec ratio naturalis nec Iudicium per naturam procu-
7rabile est sufficienter regula ad deum cognoscendum nec
8ad sciendum contingentiam futurorum concordare cum
9divina praescientia praedestinatione seu reprobatione quin divinae
10voluntati non repugnat suis non praexigentibus de-
11meritis aliqua a vita aeterna privari et aeterno
12puniretur suplicio(supplicio) nam diceretur quod circumscripta
13quacumque operatione mala ymo(immo) sublata libertate
14deus occulto suo Iudicio Iustissime faceret
15quod unum salvaret alium reprobaret et istam viam
16videtur sequi apostolus dicens quod figulus tradit
17vasa unum in honorem aliud in contumeliam
18et sic aequaliter est in potestate voluntatis creatae vel increatae
19quod voluntas seu creatura habens usum rationis sal-
20vetur sicut quod reprobetur et ista via est magis
21tuta quam alia quae videtur intimare aliqualem
22negligentiam in creatura ad suam perpetrandum salutem

Apparatus Fontium

    Apparatus Criticus

      Citation

      Peter Plaoul, Commentarius in libros Sententiarum, de Libertate, Lectio 120, de Libertate (http://scta.info/resource/lectio120 )

      Paris, Bibliothèque Nationale de France, ms. lat. 15897 , 200r-201r (http://scta.info/resource/lectio120/sorb)

      Transcription Resource: http://scta.info/resource/lectio120/sorb/transcription
      Data source: http://exist.scta.info/exist/apps/scta-app/document/lectio120/sorb/transcription

      View Explanation of Citation Practices


      Available Manifestations

      Lectio 120, de Libertate [Critical]

      Lectio 120, de Libertate [Reims]

      Lectio 120, de Libertate [Sorbonne] (Currrent Focus)

      Lectio 120, de Libertate [St. Victor]