2 Et primo circa primum principium positum
40scilicet 'deum esse' arguit investigatio huma-
41na et adducit testes secum contra fidem
42primo negantium 'deum esse' nam dicit insi-
43piens in corde suo 'non est deus' et alios
44adducit philosophos dubitantes 'deum esse' alios
45ponentes ipsum esse mere corporalem scilicet caelum
46et astra et huiusmodi

3 consequenter ex dictis
47fidei arguit quod deus non est a nobis cognoscibilis
48et quod ita sic testatur scriptura sacra "deum ne-
49mo vidit umquam" etiam apostolus dicit quod "in-
50habitat lucem in accessibilem(inaccessibilem)" Dionysius R29vb
51etiam dicit de ipso quod "de ipso non est scientia nec opinio
52nec fantasia(phantasia) igitur non est a nobis cognoscibilis"

4
53Deinde arguitur per rationes probando quod deus non
54est a nobis cognoscibilis quia si sic sit ergo cognitio
55ipsius dei a vel igitur ipsa est proportionata obiecto
56et tunc est infinitum cum obiectum est infinitum
57et sic anima humana non est ipsius capax vel
58est proportionata potentiae et sic solum est finita et
59in proportionata(improportionata) obiecto et per consequens non erit notitia
60dei

5 2o(secundo) potest argui per comparationem loci ad
61locabile nam si esset aliquod mobile localiter
62distans infinite a suo loco in nullo tempore
63finito ymmo(immo) numquam posset moveri in illum
64locum nisi per formam infinitae virtutis modo
65loquendo proportionaliter de loco spirituali deus est
66locus spiritualis animarum infinite distans ab
67anima propter infinitam distantiam obiectorum
68igitur anima non potest eum attingere cognitive
69nisi per notitiam infinitam simpliciter quae est nobis
70impossibilis simpliciter

6 deinde probatur etiam nec ad-
71iutorio luminis gloriae posset anima ad huiusmodi
72notitiam seu cognitionem ipsius dei ele-
73vari quia vel huiusmodi lumen esset divina essentia
74vel aliquod creatum sufficienter elevans potentiam
75animae cognitivam ad huiusmodi cognitionem dei
76non potest dici quod sit divina essentia quia
77tunc infinite immutaret animam

7 pro cuius
78determinatione supponitur quod quanto aliqua notitia
79est perfectioris speciei tanto perfectius immutat
80patet illud clare quare inductive fundatur
81etiam in ratione quia perfectio notitiae sumitur penes
82hoc quod perfectori modo in mutat(immutat) Ita quod a priori
83perfectio noticiae(notitiae) attenditur penes hoc quod est per-
84fectioris speciei et a posteriori perfectio speciei attenditur
85penes perfectius in mutare(immutare)

8 modo considera-
86ta tota latitudine cognitionum creaturarum quae in infinitum
87procedit ascendendo secundum perfectionem specificam
88notitia ipsius dei est supra totam latitudinem
89noticiarum(notitiarum) creatarum et est perfectioris speciei quam tota
90latitudo noticiarum(notitiarum) creaturarum et tamen tota illa lati-
91tudo infinite immutat igitur notitia dei perfectio-
92ri modo quam infinite in mutaret(immutaret)

9 si daretur
93ista est fortior ratio tenentium quod deus non
94potest esse notitia creaturae et supplere vicem
95speciei et volitionis et magister iohannes de
96rippa dicit quod deus supplens vicem speciei
97et volitionis est notitia infinita quoad
98speciem et infinita quoad gradum

10 Sed mihi
99videtur cum sui reverentia quod istud non sit multum
100bene dictum in materia quia eo ipso quod est infinita R30ra
1quoad speciem est infinita simpliciter et sic infi-
2nita quo ad(quoad) gradum sed non oporteret econverso si esset
3infinita quo ad(quoad) gradum quod esset infinita
4simpliciter si enim esset infinita albedo quo-
5ad gradum non propter hoc esset infinita simpliciter
6verbi gratia anima intellectiva est praecise finita et
7tamen in latitudine entium esset perfectior
8quam infinita albedo si daretur ideo solutio
9non videtur vera quia sicut tactum est perfectio
10notitiae simpliciter magis attenditur quo ad(quoad)
11speciem quam quo ad(quoad) gradum modo per ipsum notitia
12divina supplens vicem speciei est infinita
13quo ad(quoad) speciem ergo infinita simpliciter igitur in-
14finite in mutat(immutat) nec potest dici quod
15lumen gloriae elevans animam sit aliquod
16creatum ex eo quod divina essentia est immen-
17sa et incomprehensibilis a creatura igitur non
18potest esse aliqua species vel notitia crea-
19ta ipsam essentiam divinam secundum quodlibet
20sui repraesentans

11 Et in istis rationibus quando-
21cumque inducam de notitia beatifica quandoque de notitia
22hic in via et videbitur in solutione istarum ratio-
23num de utraque notitia

12 Item 5o(quinto) notitia talis
24est simpliciter infinita Istud patet proportionando
25notitias secundum proportionem obiectorum nam generaliter
26perfectioris obiecti est perfectior cognitio et specialiter
27loquendo de notitia intuitiva modo latitudo notitiarum
28creatarum est infinita scilicet continue ascendendo secundum
29notitiarum perfectionem quia quacumque data potest
30dari in duplo perfectior in triplo et sic in
31infinitum sicut contingit de obiectis ipsarum notitiarum
32modo obiectum increatum scilicet ipse deus est per-
33fectior quam tota latitudo obiectorum creatorum igitur notitia
34ipsius erit perfectior quam notitia infinitorum
35obiectorum creatorum et tamen notitia infinitorum
36obiectorum creatorum si esset esset infinita igitur etc

13
37Et si dicatur quod non est eadem proportio cognitionum
38inter se sicut obiectorum ita quod non semper oportet quod
39obiecti perfectioris in duplo sit notitia perfectior
40in duplo retorquetur ratio iterum verbi gratia datis
41duabus notitiis quarum una est dupla ad
42aliam si dicas quod ad causandam 2am(secundam) non sufficit
43obiectum duplae perfectionis si enim non sufficiat
44capiam obiectum in centuplo vel millecu-
45plo perfectius quod sufficiet causare notitiam
46in duplo perfectiorem et sic augendo continue
47proportiones obiectorum intantum quod semper dupla-
48bitur notitia cum sit processus in infinitum in
49obiectis continue ascendendo secundum perfectionem
50specie et ita erit processus in infinitum in notitiis R30rb
51semper duplando notitias et in multis
52habet locum ista augmentatio proportionum

14 Item
53talis dei notitia esset perfectior quam esset una alia
54quae esset infinitorum obiectorum creatorum et cuius-
55libet distincte sed illa esset infinita igitur etc
56Et istam rationem facit idem quod autem notitia
57ipsius dei esset perfectior quam notitia infinitorum
58obiectorum creatorum et cuiuslibet distincte si essent patet
59quia deus est perfectius obiectum in se quam tota multi-
60tudo infinitorum obiectorum creatorum si esset

15 7mo(septimo)
61sic quia per talem cognitionem intuitivam deus apparet
62bonum finitum vel infinitum non potest di-
63ci quod apparet bonum finitum quia tunc aliqua creatura
64posset apparere intuitive melior deo et
65consequenter diligibilior et consequenter sic videns posset
66rationaliter Deo praeferre creaturam non potest dici quod
67apparet bonum infinitum quia tunc comprehenderetur quia
68cognosceretur secundum quodlibet sui

16 Item potest argui
69per comparationem distantiae localis obiecti sensibilis
70a sensu nam propter magnam distantiam sensus decipitur
71circa obiectum proprium et iudicat rem minorem
72esse quam sit ita proportionaliter de visu intellectua-
73li propter infinitam distantiam decipitur circa
74obiectum suum infinite ab eo distans et per consequens
75non possumus habere veram noticiam(notitiam) de ipso
76deo

17 Item ex parte obiecti si esset aliquod luminosum
77infinitum quod infinite distaret a visu vi-
78sus non iudicaret ipsum esse infinitum igitur
79ita erit de visu spirituali

18 Item etiam ex parte
80potenciae(potentiae) nam debilitas potentiae facit
81apparere obiectum remissius vel et minus quam sit
82ergo si potentia in infinitum distet ab obiecto
83in infinitum defficiet(deficiet) a veri obiecti cog-
84nitione illud patet de oculo male disposito
85cuius lux solis videtur remississima Istud etiam patet
86de oculo nocti coracis unde propter debilitatem
87sui visus iudicat lumen solis remississimum
88intantum quod iudicat ipsum non sufficere ad videndum

19
89Item dato quod deus esset ymaginabilis(imaginabilis) vel conceptibilis
90non sequitur quod sit sicut enim non sequitur vacuum
91est ymaginabile(imaginabile) vel chimera vel inpossibile(impossibile) igitur va-
92cuum est etc quia sicut dicit philosophus 3o physicorum
93circa finem "imaginatum non est credendum"
94et da per consequens dato quod primae rationes nam
95concluderent quin deus esset ymaginabilis(imaginabilis) vel con-
96ceptibilis non propter hoc sequitur quod deus esset omnis
97enim ratio facta ad probandum 'quod Deus sit' est
98ita apparenter solubilis sicut ipsa apparenter
99arguit Ita quod considerata tota latitudine
100apparentiarum solutionum illarum rationum ex alia R30va
1parte latitudo apparentiarum rationum in solutionibus
2probantium 'Deum esse' ex una parte et considerata
3tota latitudine apparentiarum solutionum
4illarum rationum ex alia parte latitudo apparen-
5tiarum in solutionibus esse aequalis latitudini
6apparentiarum rationum probantium 'deum esse' et per
7consequens una pars non debet magis movere quam alia

20
8Item 'deum esse' traditur ad credendum igitur non
9potest probari quia si posset evidenter probari
10non exiret limites animae creatae nec etiam
11in vestigationis(investigationis) humanae et per consequens non
12esset articulus fidei quia fides est de hiis quae
13excedunt facultatem humanam

21 Aliae sunt
14rationes quae tangunt alias materias quae re-
15servabuntur loco suo et istae sufficiant pro praesenti

23 Quantum ad primum
33articulum resolvendo materiam ad divinam pro-
34videntiam quam praemisi pro 2o(secundo) principio theologico
35omnia debite gubernantem Sciendum est
36quod naturalis communicatio rerum est neccessaria(necessaria) pro universi
37conservatione maxime propter animalia ut fugiant
38disconvenientia et convenientia prosequantur ymmo(immo) -
39secundum magistrum 2o huius et secundum veritatem omnia
40sunt facta propter hominem ymmo(immo) etiam angeli
41sunt facti propter hominem licet sint speciei superioris
42et ant nobilioris caelum et terra et omnis creatura
43elementa propter mixta mixta propter animalia
44et animalia propter hominem

24 Secundo sciendum est
45quod res non possunt in mediate(immediate) communicari seipsis
46nec cognosci eo quod sensibile positum supra
47sensum non facit sensationem ut dicit philosophus 2o de
48anima ubi etiam habetur quod "lapis non est in anima
49sed species lapidis" Ideo divina providentia
50ordinate res habent adinvicem communicari mulR30vb -
51tiplicando species et consequenter se ipsas quantum possunt
52communicando potentiis cognitivis ipsarum quia
53ut tactum est ut servetur debitus ordo res
54adinvicem communicari oportet et quia non possunt per se ideo
55est instinctum eis quod se diffundant per
56suas species quantum possunt ideo res sunt sui ip-
57sius diffusivae specialiter causando in poten-
58tiis sensitivis ipsarum rerum cognitiones Et
59consequenter ascendendo ad intellectum et alias po-
60tentias interiores et etiam ex divina provi-
61dentia potentiae provisum est de diversis organis
62secundum diversitatem obiectorum recipientibus
63species ipsorum quia unus sensus mediante uno
64organo non posset de omnibus obiectis iudi-
65care sicut visus non iudicat de odoribus
66et saporibus consequenter ordinavit unum sensum
67qui habeat iudicare de obiectis aliorum sensuum
68et ille est sensus communis et demum ordinavit
69potentiam reservativam deinde potentiam superiorem
70animae quae non indiget organo et ista est
71multiplex non quin sit una et eadem res sed
72habet diversos actus nam ipsa inquantum est actualis
73speciebus vocatur memorativa seu memoria
74et ipsa est prima pars ymaginis(imaginis) correspondens patri
75in divinis qui vocatur memoria 2a ideo inquantum
76fecundatur per speciem intelligibilem vocatur
77memoria inquantum productiva intellectionis vocatur
78intellectus et inquantum productiva volitionis
79vocatur voluntas Consequenter sciendum est
80quod de intellectiva est ad propositum quod ipsa est multiplex
81ipsa primo est potentia simpliciter apprehensiva incom-
82plexae deinde compositiva deinde iu-
83dicativa deinde assertiva deinde ab-
84stractiva deinde discursiva et secundum hoc
85diversificantur species notitiarum et possent
86sic sub dividi(subdividi) sicut potentiae

25 Consequenter
87videndum est unde consurgit quod aliqua notitia
88sui obiecti repraesentativa sit 2o(secundo) videndum est quomodo
89obiectum sit sui ipsius intentionaliter diffusivum
90Ita quod hic sunt duae difficultates una est ex
91qua radice notitia dicitur sui obiecti esse re-
92praesentativa utrum hoc sit quia est similitudo sui
93obiecti vel ex natura specifica vel ex qua alia causa
942a(secunda) est qualiter obiectum posset intentionaliter
95diffundere et multiplicare sic species ipsius re-
96praesentativas et primo dicam unum verbum de secundo
97et non finiam 2o(secundo) dicam de primo et finiam
98in lectione sequenti quia intendo aliqua dicere
99quae non reperio in scriptis etc