2
61et primo circa primum principium positum scilicet 'deum esse'
62arguit investigatio humana et adducit testes
63secum contra fidem primo negancium(negantium) deum esse
64nam dixit incipiens in corde suo non
65est deus alios adduxit philosophos dubitantes deum
66esse alios ponentes ipsum esse mere corporalem scilicet caelum
67et astra et huiusmodi

3 consequenter ex dictis fidei
68arguit quod deus non est a nobis cognoscibilis et quod sic
69testatur scriptura sacra "deum nemo vidit umquam"
70eciam(etiam) apostolus dicit quod "inhabitat lucem inaccessi-
71bilem" dionysius eciam(etiam) dicit de ipso quod "de ipso
72non est scientia nec fantasia nec opinio igitur
73non est a nobis cognoscibilis"

4 deinde arguitur per rationes
74probando quod deus non est a nobis cognoscibilis
75quia si sic igitur cognitio dei a vel igitur ipsa est
76proportionata obiecto et tunc est infinita cum obiectum
77sit infinitum et sic anima humana non est ipsius
78capax vel est proportionata potentiae et sic est solum
79finita et improportionata obiecto et sic per consequens non
80erit notitia dei

5 2o(secundo) potest argui per comparationem
81loci ad locabile nam si esset aliquod mobile localiter
82distans infinite a suo loco in nullo tempore
83finito ymo(immo) numquam posset moveri in illum locum
84nisi per formam infinitae virtutis modo loquendo proportionaliter
85de loco spirituali deus est locus spiritualis
86animarum infinite distans ab anima propter infinitam
87distantiam obiectorum igitur anima non poterit
88ipsum actingere(attingere) cognitive nisi per notitiam in-
89finitam simpliciter quae est nobis impossibilis simpliciter

6
90deinde probatur eciam(etiam) quod nec adiutorio fidei potest
91anima sive luminis gloriae ad huiusmodi notitiam seu S35va
1cognitionem ipsius dei elevari quia vel huiusmodi lumen
2esset divina essentia vel aliquid creatum sufficienter ele-
3vans potentiam animae cognitivam ad huiusmodi cognitionem dei
4non potest dici quod sit divina essentia quia tunc in-
5finite immutaret animam

7 pro cuius declaratione
6supponitur quod quanto aliqua notitia est perfectioris speciei
7tanto perfectius immutat ita quod a priori perfectio
8notitiae actenditur(attenditur) penes hoc quod est perfectioris speciei et
9a posteriori perfectio speciei actenditur(attenditur) penes hoc quod
10est perfeccius(perfectius) immutare

8 modo considerata tota latitudine
11cognitionum creaturarum quae in infinitum procedit ascendendo
12secundum perfectionem specificam notitia ipsius dei est supra
13totam latitudinem notitiarum creatarum et est perfectioris
14speciei quam tota latitudo notitiarum creaturarum et tamen
15tota illa latitudo infinite immutat igitur notitia dei
16perfectiori modo quam infinite immutaret

9 si daretur
17Ista est forcior(fortior) ratio tenencium(tenentium) quod deus non potest
18esse notitia creaturae et suplere(supplere) vicem speciei et volitionis
19et magister Ioannes de Ripa dicit quod deus supplens
20vicem speciei et volitionis est notitia infinita quo
21ad speciem et finita quo ad gradum

10 sed mihi
22videtur cum reverentia sua quod istud non sit multum
23bene dictum in materia quia eo ipso quod est infinita
24quo ad(quoad) speciem est infinita simpliciter et sic infinita
25quo ad(quoad) gradum sed non oporteret econverso si esset infinita
26quo ad(quoad) gradum quod esset infinita simpliciter si enim
27esset infinita albedo quo ad gradum non propter hoc
28esset infinita simpliciter verbi gratia anima intellectiva est praecise
29finita et tamen in latitudine encium(entium) esset perfectior
30quam infinita albedo si daretur ideo solutio non
31videtur vera quia sicut tactum est perfectio notitiae simpliciter
32magis accenditur(attenditur) quo ad speciem quam quo ad
33gradum modo per ipsum notitia divina suplens(supplens) vicem
34speciei est infinita quo ad speciem igitur infinita
35simpliciter igitur infinite immutat nec potest dici quod
36lumen gloriae elevans animam sit aliquod creatum
37ex eo quod divina essentia est immensa et incompre-
38hensibilis a creatura igitur non potest esse aliqua species
39vel notitia creata ipsam divinam essentiam secundum quodlibet
40sui repraesentans

11 Et in istis rationibus quandoque
41inducam de notitia beatifica quandoque de notitia
42hic in via et videbitur in solutione istarum
43rationum de utraque notitia

12 Item 5o(quinto) notitia talis
44esset simpliciter infinita istud patet proportionando notitias secundum propor-
45cionem(proportionem) obiectorum nam generaliter perfectioris obiecti
46est perfectior cognitio et specialiter loquendo de S35vb
47notitia intuitiva nam latitudo notitiarum creatarum
48est infinita scilicet continue ascendendo secundum notitiarum
49perfeccionem(perfectionem) quia quacumque data potest dari
50in dupplo(duplo) perfectior in tripplo(triplo) et sic in
51infinitum sicut contingit de obiectis ipsarum
52noticiarum(notitiarum) modo obiectum increatum si ipse deus
53est perfectior quam tota latitudo obiectorum creatorum
54si esset esset infinita igitur etc

13 et si dicatur
55quod non est eadem proportio cognitionum inter se sicut
56obiectorum ita quod non oportet quod obiecti perfectioris
57in dupplo(duplo) sit cognitio perfectior in duplo
58retorquetur ideo iterum verbi gratia datis duabus
59noticiis(notitiis) quarum una est duppla(dupla) ad
60aliam si dicas quod ad causandam 2am(secundam) non sufficit
61obiectum dupplae(duplae) perfectionis si enim non sufficiat
62capiam obiectum incentuplo(in centuplo) vel millecuplo
63perfectius quod sufficiet causare notitiam in duplo
64perfectiorem et sic augebo continue proportiones
65obiectorum intantum quod semper duplabitur notitia cum sit
66processus in infinitum in obiectis continue ascendendo
67secundum perfectionem specie et ita erit processus
68in infinitum in notitiis semper duplando notitias
69et in multis habet locum ista augmentatio proportio-
70num

14 Item talis dei notitia esset perfectior
71quam esset una alia quae esset infinitorum obiectorum
72creatorum et cuiuslibet distincte sed illa esset infinita
73igitur et istam rationem facit adam quod
74autem notitia ipsius dei esset perfectior quam notitia
75infinitorum obiectorum creatorum et cuiuslibet distincte
76si essent patet quia deus est perfectius obiectum
77in se quam tota multitudo infinitorum obiectorum
78creatorum si esset

15 7o(septimo) sic quia per talem
79cognitionem intuitivam deus apparet bonum finitum vel infinitum
80non potest dici quod apparet bonum finitum quia tunc aliqua
81creatura posset apparere intuitive melior deo
82et per consequenter diligibilior et consequenter sic videns
83posset rationaliter deo praeferre creaturam non potest dici
84quod apparet bonum infinitum quia tunc comprehenderetur
85quia cognosceretur secundum quodlibet sui

16 6o(sexto)
86potest argui per comparationem distantiae localis
87obiecti sensibilis a sensu nam propter magnam distantiam
88sensus decipitur circa obiectum suum et iudi-
89cat rem esse minorem quam sit ita proportionaliter
90de visu intellectuali propter infinitam
91distantiam decipitur circa obiectum suum infinite S36ra
1ab eo distans et per consequens non possumus habere
2veram notitiam de deo

17 Item ex parte obiecti
3si esset aliquod luminosum infinitum quod infinite
4distaret a visu visus non iudicaret ipsum
5esse infinitum igitur ita erit de visu spirituali

18
6Item eciam(etiam) ex parte potentiae nam debilitas potentiae
7facit apparere obiectum remissius vel et minus
8quam sit igitur si potentia in infinitum distet ab obiecto
9in infinitum defficiet(deficiet) a veri obiecti cognitione istud
10patet de oculo male disposito ut caecutiente
11cui lux solis videtur remississima Istud
12eciam(etiam) patet de oculo niticoracis unde propter debilitatem
13sui visus iudicat lumen solis remississimum
14intantum quod iudicat ipsum non sufficere ad
15videndum

19 Item dato quod deus esset ymaginabilis(imaginabilis)
16vel conceptibilis non sequitur quod sit sicut enim non
17sequitur vacuum est ymaginabile(imaginabile) vel chimera vel
18impossibile igitur vacuum est etc quia sicut dicit
19philosophus 3o physicorum circa finem ymaginatum(imaginatum) non est
20credendum et per consequens dato quod primae rationes non
21concluderent quin deus esset ymaginabilis(imaginabilis) vel conceptibilis
22non propter hoc sequitur quod deus esset omnis enim ratio
23facta ad probandum quod deus sit est in apparenter
24solubilis sicut ipsa apparenter arguit ita quod
25considerata tota latitudine apparentiarum rationum probantium
26deum esse ex una parte et considerata tota
27latitudine apparentiarum solutionum illarum rationum
28ex alia parte latitudo apparentiarum in solutionibus
29esse aequalis latitudini apparentiarum rationum probantium
30deum esse et per consequens una pars non debet magis
31movere quam alia

20 Item deum esse traditur ad
32credendum igitur non potest probari quia si posset probari
33evidenter non exiret limites animae creatae ac
34eciam(etiam) investigationis humanae et per consequens non
35esset articulus fidei quia fides est de hiis
36quae excedunt facultatem humanam

21 aliae
37sunt rationes quae tangunt alias materias quae
38reservabuntur loco suo et istae sufficiant
39pro praesenti

23 Quantum ad primum articulum resolvendo materiam ad divinam providentiam
55quam praemisi pro 2o(secundo) principio theologico omnia debite
56gubernantem sciendum est quod naturalis communicatio rerum
57est neccessaria(necessaria) pro universi conservatione maxime propter
58animalia ut fugiant disconvenientia et convenientia
59prosequantur ymo(immo) secundum magistrum 2o(secundo) huius et secundum
60veritatem omnia sunt facta propter hominem caelum
61et terra et omnis creatura elementa propter mixta et
62mixta propter animalia animalia propter hominem ymo(immo) eciam(etiam)
63angeli facti sunt propter hominem licet sint speciei
64superioris et

24 2o(secundo) sciendum est quod res non
65possunt immediate communicari se ipsis nec cognosci
66eo quod sensibile positum supra sensum non facit sensationem
67ut dicit philosophus 2o de anima ubi eciam(etiam) habetur
68quod "lapis non est in anima sed species lapidis"
69ideo divina providentia ordinate res habent adin-
70vicem communicari multiplicando species et quasi se ipsas
71quantum possunt communicando potenciis(potentiis) cognitivis ip-
72sarum quia ut tactum est ut servetur debitus
73ordo res ad invicem communicari oportet et quia non possunt
74per se ideo est instinctum eis quod se diffun-
75dant per suas species quantum possunt ideo res sunt
76sui ipsius diffusivae specialiter causando in potentiis
77sensitivis ipsarum rerum cognitiones et consequenter ascen-
78dendo ad intellectum et alias potentias interiores
79et eciam(etiam) ex divina providentia potentiae provisum
80est de diversis organis secundum diversitatem obiectorum
81recipientibus species ipsorum quia unus sensus mediante
82uno organo non posset de omnibus obiectis
83iudicare sicut visus non iudicat de odoribus
84et saporibus consequenter ordinavit unum sensum qui
85habeat iudicare de obiectis aliorum sensuum et ille
86est sensus communis et demum ordinavit potentiam re-
87servativam deinde potentiam superiorem animae quae non
88indiget organo et ipsa est multiplex non quin
89sit una et eadem res sed habet diversos actus
90nam ipsa inquantum est actualis speciebus vocatur
91memorativa et ipsa est prima pars ymaginis(imaginis)
92correspondens patri in divinis qui vocatur memoria S36va
1fecunda ideo inquantum fecundatur per speciem intelli-
2gibilem vocatur memoria inquantum productiva in-
3tellectionis vocatur intellectus et inquantum productiva vo-
4litionis vocatur voluntas Consequenter sciendum est quia de
5intellectiva est ad propositum quod ipsa est multiplex ipsa
6primo est potentia simpliciter apprehensiva incomplexae deinde
7compositiva deinde Iudicativa deinde assertiva deinde
8abstractiva deinde discursiva et secundum hoc diversifi-
9cantur species notitiarum et possent sic subdividi sicut
10potentiae

25 Consequenter videndum est unde consurgit quod aliqua
11notitia sit sui obiecti repraesentativa 2o(secundo) videndum est quomodo
12obiectum sit intentionaliter diffusivum ita quod hic
13sunt duae difficultates una est ex qua ra-
14dice notitia dicitur sui obiecti esse repraesentativa utrum
15hoc sit quia est similitudo obiecti sui vel ex natura
16specifica vel ex qua alia causa 2a(secunda) est qualiter
17obiectum posset intentionaliter diffundere et
18multiplice species ipsius repraesentativas et primo di-
19cam unum verbum de 2o(secundo) et non finiam 2o(secundo)
20dicam de primo et finiam in lectione sequenti
21quia intendo aliqua dicere quae non reperio
22in scriptis