Lectio 21, de Notitia [Sorbonne Transcription]

By Petrus Plaoul

Edited By Jeffrey C. Witt

Edition: 0.1.0-dev | January 10, 2016

Authority: SCTA

License Availablity: free, Published under a Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)

Sources: S: Sorbonne

Lectio 21, de Notitia [Sorbonne Transcription]

1
75secundum quod in praecedenti lectione tactum est ex divina
76providentia factum est quod res se ipsas diffun-
77dunt multiplicando species quasdam quia non possunt
78immediate se ipsis communicari sive cognosci
79et sicut dictum est omnia ista facta sunt
80ad utilitatem hominis nam res istae inferiores
81ad usum hominis multiplicantur et se offerunt ut
82eis utatur homo ad eius indigentias nec
83aliquas consumendo nunc alias conservando et ordinando
84ad alios usus secundum quod homini congruit et nedum
85praesentant se huiusmodi res se offerunt pro
86indigentiis hominum succurrendo sed etiam pro per-
87fectione ipsius ut si ab ipso intellectu cog-
88noscantur tam physice quantum ad proprietates naturales
89quam mathematice sive metaphysice et generaliter secundum
90omnes modos secundum quos intelligitur perficitur eas S37ra
1cognoscendo et finaliter se praesentant et offerunt
2ostendendo suum creatorem in quo consistit humana
3felicitas et hoc testatur Augustinus in pluribus
4locis unde in libro confessionum et in libro de
5civitate sic inquit: "totus enim iste mundus
6clamat se factum a suo creatore tamen a
7turpe audientibus non auditur clamor iste"
8ita quod generaliter omnes res mundi sunt sui
9diffusivae cognitive id est quod omnis res mundi
10sive sit res immensa sive intelligentia spiritualis sive
11res corporalis causat vel causare potest obiective
12sui ipsius cognitionem in potentia cognoscente et hoc ex
13divina providentia specialiter omnia bene disponente
14quod posui pro illo principio theologico

[Duae extremae opiniones]

2 advertendum tamen
15quod in ista materia sunt duae opiniones extremae
16praeter opinionem Magistri Ioannis de rippa
17de qua nunc aliqualiter veritas est declaranda

[Prima opinio]

3
18prima oppinio(opinio) ponit quod realiter res diffundunt
19se ipsas ita quod species rei est met ipsa res
20in esse tali in quo potest uniri animae cognitive
21et istam oppinionem(opinionem) legi in bachon in quodam
22tractatu quem fecit de multiplicatione specierum agen-
23tium et ultra multa pulchra continentur sed
24diu est quod ego vidi alias sed non potui
25reperire usque nunc.

[Secunda opinio]

4 alia oppinio(opinio) totaliter
26extrema quod nullae sunt huiusmodi species nec res
27se sic diffundant per suas species sicut
28dictum est sed ex ordinatione divina ad
29praesentiam obiecti ipsi potentiae cum certa distantia
30medii et dispositione res cognoscitur licet nihil pe-
31nitus causet in potentia cognoscente ita quod eo
32ipso quod obiectum sic se habet ad potentiam ex
33parte quantitatis distantiae et qualitatis oritur
34quod ipsa res potest percipi Unde ymaginandum(imaginandum) est
35quod una certa latitudo habitudinum distantiae potentiae
36ad obiectum in qua res potest percipi posset tamen
37dari maior distantia in qua res non
38perciperetur vel minor propter maximam elongationem
39vel maximam propinquitatem consequenter infra huiusmodi
40habitudinum latitudinem ponunt quod res per applicationem
41ipsarum rei opacae vel speculo vel alteri
42opaco res videtur tamen non statim obiectatur et
43directe quia illud clauditur in habitudines
44illas quibus positis cognoscitur obiectum et illud S37rb
45provenit ex ordinatione divina quia non semper congruit
46quod res obiectaliter et directe cognoscatur et consequenter
47dicuntur alii quod in anima non formantur actus
48cognoscendi distincti ab ipsa anima sed anima est
49met sua cognitio.

[Responsio ad primam et secundum opinionem]

5 et circa materiam istam quia
50non teneo primam nec secundam opiniones volo eas
51aliqualiter Improbare.

6 prima enim opinio videtur
52repugnare philosophiae naturali multipliciter primo quod una res
53materialis sit in diversis locis secundum se totam
54idem quod non stat de potentia dei ordinata
55sive communi quod res eadem sit in diversis locis
56secundum se totam. Item videtur repugnare philosophiae
57naturali quod aliquod compositum ex materia et forma
58inhaereat animae et immutet eam vitaliter.
59Item istud videatur immediate contra aristotelem 3o
60de anima ubi dicit quod lapis non est in anima,
61sed species lapidis

7 verum est quod ista oppinio(opinio) re-
62sponderet quod res corpore non se diffun-
63dit vel multiplicat corporaliter cum suis
64accidentibus corporalibus communibus sed communicat se pure
65substantialiter sine huiusmodi accidentibus corporalibus communibus
66quae insunt ipsi rei in se

8 et breviter
67circa materiam notandum est quod varietas istarum
68oppinionum(opinionum) reducitur ad debilitatem ingenii
69humani ex qua contingit in erroribus
70adhaerere propter pronitatem intellectus ad errores qui
71magis inclinatur ad errores quam ad veri-
72tates et sicut dicit aristoteles in libro ethicorum in
73materia moralium infiniti sunt modi procedendi
74et tamen unicus est modus actingendi(attingendi) eas et
75ideo in talibus principaliter insistendi etc auctoritatibus
76in philosophia sicut fuit aristoteles qui maxime
77laboravit ad inquisitionem veritatis ideo opinio
78sua est tenenda quasi ex quadam fide
79supponenda ideo tenendum est quod res sic se mul-
80tiplicant diffundendo species suas quia illud
81nihil posuit et istud est consonum fi-
82dei et veritati quia aristoteles in omni doctrina
83sua quasi immutatus est veritatem et quasi in
84omnibus consonat fidei et veritati licet tamen
85cum auctoritate habere rationes Et tamen ne op-
86orteat redire solvam quaestionem illam
87utrum anima seipsam cognoscat et breviter
88pro isto ponam duas conclusiones

[Prima conclusio]

9 prima est quod S37va
1anima realiter distinguitur a suis actibus ad hoc
2enim sunt articuli tres parisius condemnati unus est quod
3aliqua intelligentia creata intelligat per suam essentiam
4error 2us(secundus) articulus quod anima non possit in se ac-
5quirere dispositiones error 3us(tertius) articulus quod habens
6meliora naturalia sit perfectior error et tamen
7immediate istud sequeretur si anima esset sua cognitio
8Item in clementinis continetur expresse quod anima
9se ipsa sine actu superaddito posset beatificari error
10unde decretalis ponit quod sunt duo actus beatitudinis
11formalis ipsius animae distincti ab ipsa anima scilicet fruitio et
12dilectio ideo apparet satis ex determinatione ecclesiae et
13determinatione parisiensis quod anima habet in se actus
14cognoscendi distinctos ab ipsa anima sicut communiter ponitur
15de actibus gratuitis sicut sunt spes fides
16et caritas et istud consonat dictis aristotelis eciam(etiam)
17consonat rationi et veritati

[Secunda conclusio]

10 2a(secunda) conclusio non est demonstratio
18absolute cogens protervum ad contrarium Ita quod oppositum
19potest sustineri sine contradictione seclusis articulis condem-
20natis licet sit falsum et istud salvaretur resol-
21vendo se ad habitudines quasdam potentiae ad obiectum secundum
22certas applicationes ad ipsam animam ita quod per huiusmodi
23applicationes obiecti ad potentiam anima esset cognitio et inter
24cognitiones poneretur talis ordo quod primo anima esset
25cognitio simplex apprehensiva deinde compositiva vel divisiva de-
26inde assertiva et sic ascendendo per gradus cognitionum
27et consequenter esset prius intellectio quam volitio

11 2o(secundo) substine-
28retur(sustineretur) ista opinio per alium modum ymaginando(imaginando) de ipsa
29sicut de divina essentia quae modo cognoscit Sortem esse
30et ante non cognoscebat et sic de aliis et hoc sine ac-
31quisitione alicuius rei in se tamen ibi esset aliqualis
32mutatio quia de non sciente fieret sciens ad
33articulos diceretur quod intelliguntur quod anima non est
34intrinsece et essentialiter notitia modo licet de facto esset
35cognitio sive notitia sua tamen non esset essentialiter cognitio quia
36ipsa remanente posset non esse cognitio Item ymaginatur(imaginatur)
37de quantitate figurata licet non distinguitur a figura tamen non
38est essentialiter figura quia potest non esse circulus vel quadrangulus
39et sic de aliis ipsa eadem remanente in sua essentia
40et ista proficiunt intellectui ad exercicacionem(exercitationem)
41et non alias et si dicatur replicando quia tenendo quod
42anima esset sua cognitio non posset salvari quod esset
43species intelligibilis negatur consequentia quia anima per prius esset species
44intelligibilis et postea intellectio postea volitio quia scat(stat)
45quod simul sit cognitio intellectio volitio quod eciam(etiam) simul sit
46amor unius et odium alterius et sic de aliis S37vb
47ad auctoritates faciliter solverentur reducendo totum
48ad ordinem et habitudinem animae in se.

Una alia opinio extrema

12 Est
49adhuc una alia oppinio(opinio) extrema quae
50ponit quod visio fit extra mittendo et istam tangit
51philosophus 3o de anima et in de sensu et sensato et
52eam reprobat ideo pro nunc de ea transeo

Reditio ad inquisitionem de veritate

13 redeundo
53igitur ad praedicta de veritate inquirendum est et sicut
54dixi teneo et tenebo quod quaelibet res concurrit
55vel concurrere potest obiective ad causandam sui ipsius
56notitiam in anima et hoc potest ymaginari(imaginari) dupliciter

[Primus modus]

14 Uno modo
57quod per eandem speciem per quam immutat sensum res
58materialis per eandem immutet intellectum et hoc dupliciter
59uno modo quod species existens in sensu communi concurreret ad
60speciem aliam in intellectu causandam alterius speciei
61et immaterialem cum adiutorio obiecti et potentiae intellectivae
62quae concurrit active ad actum intelligendi et forte ad
63speciem intelligibilem 2us(secundus) modus imaginandi esset quod
64species sensibilis et obiectum non aliter concurrerent ad
65immutandum potentiam intellectivam et sensitivam quia realiter non
66distinguuntur anima intellectiva et sensitiva ita quod species
67sufficeret cum sensu ad producendum intentionem sicut
68cognitio intellectus sufficit ad producendum volitionem
69et cum hoc cum ipsa voluntate ita quod species
70quae requireretur et reciperetur in sensu esset causa suf-
71ficiens cum intellectu ad producendum intentionem
72et ita de fantasmate(phantasmate) quod est species sensibilis
73reservata in fantasia(phantasia) quod intellectus immediate mediante
74ipso fantasmate(phantasmate) producit intentionem.

[Secundus modus]

15 alia via est
75quod materialis res multiplicat duplicem speciem unam
76extensam quae habet immutare potentiam materialem aliam autem
77multiplicat quae est talis naturae quod immediate
78sufficit immutare potentiam intellectivam verbi gratia si albedo
79esset angelo praesens angelus perciperet albedinem illam
80per aliam speciem quam per speciem multiplicatam ad orga-
81num visus et isto modo salvabitur quod species im-
82materialis immediate causabit notitiam in intellectu et istam
83viam tenuit magister giradus calcar in
84suo principio sententiarum et hoc totum provenit ex divina
85providentia omnia optime disponente quia certum est
86quod angelus praesens albedini cognoscit eam et tamen non
87materialiter eam cognoscit nec per organum corporeum
88tunc videtur quod eam cognoscat intuitive per speciem immaterialem
89et haec est via satis substinibilis(sustinibilis) et sic teneatis
90quam volueritis quidquid tamen teneamus teneo
91tamen quod ab infima re usque ad supremam quaelibet S38ra
1posset concurrere obiective ad causandam sui ipsius notitiam
2intuitivam et istud quasi experimur et est eciam(etiam)
3doctrinae aristotelis et rationi et veritati consonum

[Reditio ad opinionem Ioannis de Ripa]

16
4Redeundo igitur ad opinionem magistri Ioannis
5de Rippa quae non negat omnino multiplicationem
6specierum sed concedit multiplicationem specierum ab obiectis
7materialibus Sed ponit quod possibiles sunt aliquae creaturae
8non communicabiles multiplicando huiusmodi species ideo non debet
9sic unde recipi quod neget multiplicationem specierum
10omnino sed solum eam negat in aliquibus et
11istud est unum punctum suae ymaginationis(imaginationis)

17 aliud
12punctum est quod genus accidentium est finitum et li-
13mitatum et quod, cuilibet obiecto alterius speciei co-
14rrespondet notitia intuitiva alterius speciei ita quod
15dato aliquo obiecto causabit notitiam alterius speciei
16et aliud causabit notitiam alterius speciei et sic continue
17ascendendo ab infimo obiecto procedendo per creaturas
18tandem deveniretur ad aliquam creaturam quae causabit
19notitiam supremam possibilem ex quo genus et latitudo
20accidentium sunt finita et tamen inter illam creaturam
21quae causabit supremam notitiam et deum sunt infinitae
22creabiles quarum nulla erit sui ipsius diffusiva
23nec poterit obiective concurrere ad causandam notitiam
24sui intuitivam in potentia quia sic illa notitia ex-
25cederet totam latitudinem datam et sic excederet
26supremam quod implicat contradictionem ideo etc.

18 3o(tertio)
27enim ipse arguit dato quod species non se habe-
28rent sicut numeri tamen advertendum est mihi quod tota
29latitudo accidentium sive notitiarum est finita et
30tunc praemictit(praemittit) duas suppositiones prima est
31quod perfectior species causat perfectiorem notitiam
32in eadem proportione. 2a(secunda) suppositio quod genus accidentium
33sit finitum tunc arguit sic ex quo perfectior
34species causat perfectiorem notitiam in eadem proportione
35tunc continue ascendendo secundum perfectionem specierum
36et earum notitiarum ex quo processus accidentium est
37finitus tandem dabitur aliqua quae erit supre-
38ma et maxime concursus obiectalis sit naturalis
39quia nisi sit tunc esset processus in infinitum
40in latitudine accidentium contra primam suppositionem et tunc ex
41istis duabus suppositionibus Infert aliquas
42conclusiones pertinentes ad propositum suum quas postea
43improbabo et dabo suarum rationum ponit
44igitur supremam intelligentiam factam quae potest concurrere
45ad sui notitiam causandam in potentia obiective ita
46quod inter omnes res quae possunt concurrere obiective

19
47ad sui ipsius notitiam causandam quia sic causaret S38rb
48aliam notitiam ab ipsa nobiliorem et alterius speciei
49per 2am(secundam) suppositionem et sic illa esset supra supremam
50datam quod implicet.

20 consequenter ponit et satis
51pertinenter ad propositum pro solvendo unum dubium quod
52posset sibi fieri domine tu ponis quod inter supremam
53creaturam quae concurrere potest ad sui ipsius notitiam
54causandam in intellectu et deum essent infinitae intel-
55ligentiae causabiles quarum nulla posset concurrere etc
56quomodo igitur essent cognoscibiles sive communicabiles ad invicem
57Respondet quod quaelibet intelligentia quae non esset apta
58nata obiective concurrere ad sui ipsius notitiam
59esset sua notitia ymo(immo) generaliter sua notitia
60esset et sui ipsius alteri notitia et sic salvaretur
61quomodo omnes huiusmodi notitiae sive intelligentiae possent
62adinvicem cognosci quia quaelibet esset sibi notitia
63et posset esse alteri notitia sui ideo non indigeret
64actu medio distincto ab ipsamet.

21 Consequenter ponit
65quod deus non potest obiective concurrere ad sui
66ipsius notitiam causandam quia iam de facto
67data esset suprema species cognitionis igitur nec
68per dei potentiam nec alias est causabilis superior quia
69implicaret ut dictum est Circa materiam
70istam advertenda sunt aliqua quantum enim est de
71concursu obiectivo rerum materialium non esset magna
72difficultas quamvis intendo tenere oppositum.

22 Item
73quantum ad hoc quod intelligentiae aliquae possint esse
74sibi ipsis et alteris notitia non esset nimis
75offensivum absolute circumscriptis articulis[?] quantum ad hoc quod
76deus non posset concurrere obiective ad sui notitiam
77causandam omnino teneo oppositum et causa est ista quia sicut
78deus agit adextra effectum quemcumque vult
79producere ita agit vel agere potest ad sui
80notitiam causandam in potentia obiective et hoc propter
81sui libertatem ita quod secundum quod potest producere
82diversos effectus omnino eodem modo se habens in-
83trinsece quosdam magis perfectos quosdam
84minus non obstante divina essentia inmensa
85inmense concurrente ita potest obiective producere
86notitiam sui minus vel magis perfectam secundum
87quod sibi placet quia tenui in principio meo primo
88et tenebo quod deus respectu cuiuscumque effectus adextra
89immense et indifferenter agit Ita quod quantum ad
90modum agendi semper uniformiter agit et tamen
91nihilominus producit magnum vel parvum effectum secundum
92libertatis suae voluntatem ita dico quod secundum libertatem
93suae voluntatis deus omnino eodem modo se habens intrinsece
94in se producit sui notitiam obiective maiorem S38va
1vel minorem secundum speciem et gradum secundum quos sibi
2placet et hoc testatur sacra scriptura ubi ipse
3met dicit in domo patris mei mansiones
4multae sunt et istae mansiones diversae non
5sunt nisi beatitudines formales beatorum differentes secundum
6speciem vel secundum gradum in eadem specie ita quod secundum
7merita ipsorum dat eis diversos gradus et
8diversas species beatitudinis

23 ex isto sequitur quod deus
9potest obiective potest concurrere ad sui notitiam causandam
10imo(ymo) de ipso adaequate eodem modo se habente quantum est
11de se habentur diversae cognitiones intuitivae istud
12patet ex determinatione ecclesiae scilicet quod sunt duo actus
13distincti ab ipsa anima in quibus consistit formalis
14beatitudo modo si deus non posset obiective concurrere
15ad sui notitiam oporteret reducere ad hoc quod deus
16esset formalis notitia beatorum beatifica modo determinatio ecclesiae
17est realiter ad oppositum ideo quantum ad hoc non esset
18tutum dicere quod deus non posset obiective concurrere
19ad causandum sui ipsius notitiam intuitivam sicut
20de facto facit in beatis Ex quo sequitur contra
21aliquos qui quasi pro principio tenebant quod concursus
22obiectalis est mere naturalis contra quos infero
23quod concursus obiectalis in deo est mere liber
24utrum autem sit liber in materiali agente
25quis dubitat quod non quia nec in agendo
26est liber Ita quod sicut in genere causandi non
27est liber ita nec in exemplari quodammodo se communicando
28licet iste concursus reducatur ad genus causae
29agentis concurrit naturaliter et secundum ultimum sui posse
30et sic non esset de agente libero Unde si al-
31bedo esset mere libera in omni eius actione
32mere libere concurreret ad sui notitiam obiective
33causandam ita quod breviter de ratione concursus
34obiectalis non est quod sit naturalis ideo 2a(secunda) suppositio
35Ioannis de Rippa non est tenenda Restat ergo
36Respondere ad radices suas.

[Ad rationes Ioannis de Ripa]

24 ad primum quando supponit
37quod totum genus accidentium sit finitum distinguo
38sibi quia si intelligatur sic quod totum genus
39accidentium sit finitum sic quod quaelibet species quae
40produceretur in illo genere esset finita et infinitae
41perfectionis isto modo concederetur sibi sed isto modo
42non esset ad propositum si vero intelligat quod totum
43genus accidentium sit finitum id est quod solum
44finite species sunt producibiles sub illo genere
45tunc isto modo negaretur sibi nec sequitur infinitae
46species accidentium sunt producibiles quarum una S38vb
47semper est perfectior alia igitur in isto genere est
48infinita latitudo specierum producibilium, vel illud genus
49est infinitum similiter argueretur de conceptu quia
50quocumque continuo dato illud est finitum et tamen in
51quolibet continentur infinitae partes quarum quaelibet
52est maior una certa data ut si detur
53una medietas infinitae sunt maiores quod patet
54continue accipiendo aliquid de illa parte ponendo cum prima
55eundo per partes proportionales numquam residua
56medietas evacuaretur

25 2o(secundo) diceretur quod accidentia
57non reponerentur sub aliquo genere loquendo
58metaphysicaliter et istud tenui in primo principio meo
59ideo reservando istud usque ad secundum principium
60et ibidem deo dante istud declarabo
61alia posset esse via quod notitia non sortitur
62speciem penes obiectum quod repraesentat quia
63possibile esset quod essent duae notitiae eiusdem speciei
64et tamen una non posset repraesentare idem quod
65alia et istud patebit quando videbitur de
66notitiae intuitivae et abstractivae differentia et
67isto modo salvaretur quod diversae notitiae intrinsece
68et essentialiter repraesentarent idem et sic non esset
69processus in infinitum in speciebus notitiarum me-
70thaphysicalium(metaphysicalium) sed solum logicalium scilicet quod circa eandem
71rem acquirerentur aliae et aliae denomina-
72ciones(denominationes)

26 et sic patet quod non oportet quod species accidentium
73sive notitiarum se habeant sicut numeri ita quod
74inter duas species finitas datas sunt
75infinitae producibiles ut forte nullae sed inter
76numerum ternarium et binarium non sunt infiniti
77numeri producibiles ymo(immo) nulli tamen quantum est de
78me tenui et tenebo quod species se habent sicut
79numeri Ita quod inter duas species finitas
80datas non sunt infinitae producibiles ymo(immo) forte
81nullae

27 et sic tota radix magistri Ioannis
82de Rippa stabat in duobus primum erat
83quod species se habent sicut numeri stabat eciam(etiam)
842o(secundo) in hoc quod obiectum alterius speciei producit
85notitiam alterius speciei verum est quod tota
86radix sua de obiecto materiali stabat in
87hoc quod nullum agens agit ultra gradum
88proprium et istud non arguit de agente
89materiali composito ex materia et forma quia supposito
90quod produceret accidens spirituale adhuc non
91ageret ultra gradum proprium quia esset substantia modo
92substantia est perfectior accidente sed haberet inten-
93tum de materiali albedine quia est materialis et produS39ra -
1cerit quasi immateriale

[Opinio Petri Ploul resolvitur]

28 circa hoc tenebo quod rerum
2activitas et causalitas et influxus resolvuntur
3in divinam providentiam libere sic ordinantem
4magis quam ad proprias specificas rationes et hoc
5totum fit per regimen universi non autem
6sic est de formali concursu quia limitatus
7est patet quia nos videmus ad experientiam aliquas
8res minus perfectas magis agere quam magis
9perfectas patet quia cum influentia generali homo
10producit hominem et asinus asinum et tamen intelligentia
11non potest producere intelligentiam nec caelum potest
12producere sibi simile ita quod nos videmus
13ad experientiam quod causalitas non sequitur formas
14rerum et ideo non est inconveniens concedere quod
15aliqua res minus perfecta producit rem perfec-
16tiorem se non tamen se sola si concursu
17dei generali ideo actio sive influxus non
18competit rebus secundum perfectionem specificam sed secundum quod
19congruit pro regimine universi et hoc ex
20divina providentia et sic patet quid sit dicendum
21ad praedictam Et tunc ad unum quod in-
22ducit quod tunc accidentia materialia deberent im-
23mutare animam christi in sacramento altari etc
24Istud argumentum retorqueretur contra ipsum ipse enim
25bene concedit quod accidentia materialia habent immutare
26potentias sensitivas et tunc argueretur quod accidentia
27in sacramento altaris deberent immutare
28potentias sensitivas christi corporis ibidem existentis
29Ideo Respondetur pro se et pro aliis negando consequentiam
30quia corpus christi in sacramento altaris non habet
31habitudinem quae requiritur potentiae cognitivae ad
32obiectum ut per ipsum potentia immutetur ita quod
33corpus christi non est ibi modo naturali secundum
34quem potentiam intellectivam et sensitivam posset immutare
35quia naturaliter visio fit per piramidem cuius basis
36est in re visa et conus in oculo Utrum autem
37posset videri in sacramento altaris oppinio(opinio)
38quaedam dicit quod si non ageret supernaturaliter
39videret sed suspendit actionem ne videamus
40illud quia ibidem credere debemus

29 Ex praedictis
41satis apparet qualiter magister Ioannis de Rippa
42non est tenendus in hoc quod dicit quod sunt
43aliqua obiecta quae non possunt obiective con-
44currere ad sui notitiam causandam effective quod
45eciam(etiam) deus non posset concurrere quod eciam(etiam) S39rb
46influxus obiectalis est mere naturalis de genere
47eciam(etiam) actidentium(accidentium) qualiter sit et qualiter
48infinitum apparet satis quid sit dicendum et
49ista sufficiant pro praesenti lectione