1
58In praecedenti leccione(lectione) dictum fuit unde
59notitia et praecipue intuitiva habeat
60quod si talis vel talis obiecti repraesentativa
61et consequenter dictum est de notitia beatifica
62quod ipsa est quodammodo ad placitum dei significativa
63Et ex consequenti pro huius materiae ampliori decla-
64racione(declaratione) dicebatur quod deus concurrit dupliciter
65ad causandum huiusmodi noticiam(notitiam) beatificam licet utroque
66modo concurrat in mense(immense) et omnino uniform-
67iter adaequate

2 quantum est de se uno modo concur-
68rit pure effective, et secundum hoc dat tali
69noticiae(notitiae) speciem essencialem(essentialem) 2o(secundo) modo concurrit
70obiective uniformiter tamen concurrendo obiective
71quantum est ex parte sui potest dare alium
72et alium modum repraesentandi tali notitiae beatificae
73secundum bene placitum suae liberae voluntatis Unde
74cum ydentitate(identitate) specifica actuum potest deus
75facere quod unus actus plura repraesentet quam
76alteri ideo dicebatur quod diversitas actuum non
77provenit ex diversitate modorum concurrendi obiective
78ad eorum produccionem(productionem) sed ex libera Dei volun-
79tate sic ordinate quia cum eo concursu omni-
80no vult deus talem actum tantum vel taliter
81repraesentare Ideo radix principalis repraesentacionis(repraesentationis)
82nomine beatificae est ex divina libertate et ista est
83natura actuum revelatorum supernaturalium in hoc
84quodammodo mutando divinam noticiam(notitiam) et de
85facto ita est de assensibus et noticiis(notitiis) bonorum
86sicut alias dictum est de fide et assensu
87fidei nam sicut fides est assensus respectu alicuius
88futuri et tamen potest numquam fuisse assensus illius
89ita oportet concedere quod beati habent iudicia de aliquo
90futuro taliter fore et tamen possunt talia numquam fu-
91isse iudicia de sic fore sine deceptione
92quacumque Ideo per hoc habetur quod huiusmodi actus
93supernaturales sunt alterius speciei et alterius con-
94ditionis quam actus naturaliter in nobis causati ab
95obiectis sensibilibus

3 Et circa hoc prius notatum fuit quod
96aliquae noticiae(notitiae) dependent a suis obiectis ymo(immo)
97eciam(etiam) veritates naturaliter a nobis causatae et in talibus
98verificatur illud ab eo quod res est vel non est etc.
99de notitiis autem supernaturalibus sic non
100est ymo(ymo) habent rationem prioritatis ad sic esse R37va
1vel fore ad extra Consequenter dicebatur quod staret
2quod esset unus actus in specie qui esset in
3uno noticia(notitia) plurium quam in alio et sic per eundem
4actum specificum omnes possunt esse beati unde iuxta
5hoc salvaretur quod tota latitudo accidentium sive
6visionum beatificarum esset simpliciter finita quantum
7ad speciem licet essent infinitae visiones
8possibiles quia omnes essent eiusdem speciei ideo
9non redderent latitudinem accidentium infinitam
10quoad speciem ymo(immo) nichil(nihil) adderent Per
11hoc etiam salvaretur de capacitate animae intel-
12lectivae quia communiter consuevit introduci in materia
13illa de capacitate animae quod anima plus posset mereri
14quam posset beatificari Istud faciliter solveretur
15ex quo eadem est species omnium visionum beatificarum
16ideo quaelibet anima esset beatificata per eundem actum specie
17beatifica quod autem sit plurium graduum vel
18plurium cognitiva hoc haberet ex divina li-
19bertate quae non respicit limitationem capacitatis
20animae Ex quo consequenter posset salvari quod fierent
21diversae revelationes sine successive vel multi-
22plicative actuum quia idem actus ex divina
23libertate potest nunc repraesentare aliquid
24vel aliter quod ante non repraesentabat et consequenter
25dicebatur quod scaret(staret) quod idem actus repraesentaret
26primo verbum deinde creaturas et verbum
27secundum quemcumque modum sibi placuerit Et consequenter diceretur
28quod idem actus posset repraesentare verbum
29et seipsum licet stat quod solum repraesentet verbum
30et sic staret eundem actum esse rectum et reflexum
31quia esset reflexus inquantum repraesentaret se
32et esset rectus inquantum repraesentaret verbum

4 Item
33diceretur quod non est improbabile quin actus
34posset esse simplex dei notitia apprehensiva
35et etiam complexa non solum affirmativa sed eciam(etiam) negativa
36quod etiam eadem notitia esset affirmativa unius et negativa
37alterius sicut quod eadem notitia esset affirmativa divinae
38perfeccionis(perfectionis) et negativa imperfeccionum(imperfectionum) vel aliarum
39habitudinum repugnancium(repugnantium) ipsi deo non esset
40tamen concedendum quod huiusmodi actus possit
41sibi esse contradictorius patet quia si sic tunc
42certum est quod esset propositio falsa et impossibilis quia esset
43copulativa composita ex partibus contradictoriis vel
44sibi aequivalens et sic beatus assentiendo per illam
45noticiam(notitiam) deciperetur deceptione maxima scilicet
46assentiendo simul duobus contradictoriis Isto
47tamen non obstante potest eadem notitia
48successiva iudicium contradictoriorum sed numquam simul

5
49Quantum autem ad noticias(notitias) abstractivas
50circa hoc fuerunt dati modi causandi noticias(noticias) R37vb
51abstractivas a ex noticiis(notitiis) in mediate(immediate) causatis
52ab obiectis sensibilibus Unus modus fuit dato uno
53conceptu singulari cum cognotatione(connotatione) accidentali et circumstan-
54tiis accidentalibus vis abstractiva potest in mediate(immediate)
55conceptum simplice abstrahere absolutum absque concursu
56aliarum causarum particularium Sed de conceptibus genera-
57libus sive communibus et de ordine ipsorum
58restat aliquid dicendum pro nunc ubi notandum
59quod huiusmodi conceptus sunt duplices quidam sunt dicentes
60perfeccionem(perfectionem) simpliciter sine quacumque limitatione
61Alii sunt conceptus limitati propter limitationem cogni-
62cionis(cognitionis) sive imperfeccionem(imperfectionem) sicut sunt genera
63subalterna et species subalternae et species
64specialissimae unica sorte excepta in genere
65substantiae etc

6 Circa primum de modo tractandi
66huiusmodi conceptus est advertendum quod huiusmodi
67conceptus sumuntur a convenientiis rerum generalibus unde
68gratia exempli capiatur infima species quaecumque
69sit illa et minime participans divinam perfectio-
70nem participans solum in esse ita quod habeat
71esse sicut divina essencia(essentia) habet esse et solum
72habeat esse tunc a convenientia generali ipsius cum
73deo quia quilibet habet esse potest sumi[?] conceptus
74universalis dicens perfeccionem(perfectionem) simpliciter et esset iste
75conceptus ens Deinde sit 2a(secunda) species quaecumque
76fuerit illa quae conveniat cum deo in aliqua
77maiori perfeccione(perfectione) quam prima et sic gratia exempli
78in vivere tunc a conveniencia(convenientia) illa quaem est communis
79sibi et deo sumitur unus conceptus dicens
80perfeccionem(perfectionem) simpliciter et sic consequenter de 3a(tertia) et 4a(quarta)
81et sic de aliis continue ascendendo secundum perfeccionem(perfectionem)
82specierum possibilium

7 et sic sicut est processus in infinitum
83in huiusmodi speciebus quia quacumque data potest
84dari perfeccior(perfectior) quia quacumque data cum inter illam
85et deum sit infinita distancia(distantia) inter
86illam et deum potuerunt produci infinitae
87quarum una semper erit perfeccior(perfectior) alia quia
88potentia infinita numquam adaequat sibi ef-
89fectum aliquem finitum ad extra quia iam sic esset
90potencia(potentia) finita et limitata ad illum effectum
91ita est processus in infinitum in huiusmodi
92noticiis(notitiis) abstractivis a convenientia specierum creabilium
93a deo ideo quot sunt species producibiles tot sunt conceptus
94formales ab intellectu ex convenientiis specierum
95cum deo continue perfecciores(perfectiores) et perfecciores(perfectiores) secundum
96perfectiones specierum competentes deo non particulariter
97sive singulariter sed universaliter Utrum autem aliqua
98perfeccio(perfectio) univoce competat deo et creaturis de
99hoc alias videbitur loco suo

8 Alius est
100modus abstrahendi conceptus limitatos generum R38ra
1vel specierum subalternarum Et iste modus
2satis explicatur in vico straminis secundum sub-
3ordinationem terminorum repositorum in praedicamento
4substantiae et arbore porphiriata

9 Circa modum
5primum est iterum advertendum quod a quolibet conceptu
6universali conveniente deo et creaturis dicen-
7ti perfeccionem(perfectionem) simpliciter potest abstrahi conceptus
8eiusdem generis dicens perfeccionem(perfectionem) in mensam(immensam)
9cum exclusione omnium inperfeccionum(inperfectionum) possibilium
10verbi gratia ab infima specie et eius conveniencia(convenientia) cum deo
11sumitur iste conceptus 'ens' dicens perfectionem
12simpliciter consequenter iste conceptus 'ens' cum certis
13circumstanciis(circumstantiis) et determinacionibus(determinationibus) sibi additis
14potest sumi unus conceptus complexus adaequate
15supponens pro deo ut 'ens independens'
16'ens a se' 'ens primum' etc et ab isto conceptu
17complexo abstrahi potest unus conceptus simpliciter
18absolutus proprius ipsius dei et ita consequenter
19a 2a(secunda) specie et eius conveniencia(convenientia) cum deo potest summi(sumi)
20unus conceptus universalis supponens pro deo et creaturis
21et ille conceptus cum certis circumstantiis et determina-
22tionibus sibi additis erit adaequate supponens
23pro deo et ab illo conceptu poterit iterum abstrahi
24conceptus simplex proprius et absolutus ipsius dei
25supponens pro omni illo pro quo supponit ille conceptus
26complexus

10 et sicut est processus in infinitum in conceptibus
27communibus deo et creaturis formatis a convenienciis(convenientiis)
28essencialibus(essentialibus) inter deum et creaturas dicen-
29tibus perfeccionem(perfectionem) simpliciter et est processus in infinitum
30continue ascendendo secundum perfeccius(perfectius) et perfeccius(perfectius)
31secundum perfeccionem(perfectionem) specierum Ita etiam in huiusmodi
32conceptibus propriis ipsi deo abstractis ab huiusmodi
33conceptibus erit processus in infinitum conformi-
34ter sicut in praecedentibus Ita quod sicut in latitudine
35conceptuum communium deo et creaturis contingit
36procedere in infinitum secundum perfectius et perfectius
37secundum perfectionem specierum Ita in latitudine conceptuum
38propriorum deo formatorum sive abstractorum
39ab huiusmodi conceptibus communibus deo et creaturis
40et tot sunt huiusmodi conceptus proprii Deo formabiles
41ab intellectu quot sunt denominaciones(denominationes) perfeccio-
42nis(perfectionis) simpliciter competentes deo et creaturis
43quia quilibet conceptus sumptus a conveniencia(convenientia) essentiali
44convenienti deo et creaturis dicente perfeccionem(perfectionem)
45simpliciter quilibet talis repraesentat deum cum limi-
46tacione(limitatione)
47quadam ut quod deus est ens quod est
48vivens et sic de aliis quia non habemus vocabula im-
49posita significabilia omnes denominationes perfectio-
50nis simpliciter competentes deo et creaturis
51ideo contingit infinitos conceptus formari ab intellectu R38rb
52ab huiusmodi convenienciis(convenientiis) communibus deo et creaturis et
53consequenter ab illis conceptibus formari conceptus infi-
54nitos ipsius dei proprios

11 Et tunc consequenter
55ymaginandum(imaginandum) est quod posset elici aliquis conceptus
56absolutus et proprius ipsius dei aequivalens
57omnibus istis conceptibus propriis ipsi deo et esset 'ens'
58in prima sui significatione competens ipsi deo quia secundum com-
59binationem plurium conceptuum propriorum ipsi deo pos-
60sent elici conceptus perfecciores(perfectiores) et perfectiores proprios
61ipsi deo secundum perfecciorem(perfectiorem) et perfectiorem conbi-
62nacionem(combinationem) plurium conceptuum propriorum ipsius dei

12
63Ex istis patet quod plures possunt haberi conceptus
64absoluti quorum quilibet supponit pro deo adaequate et singulariter Iterum per combinacionem(combinationem) illorum
65conceptuum propriorum ipsius dei absolutorum possunt
66haberi conceptus proprii dei perfecciores(perfectiores) et perfectores
67secundum pluralitatem combinacionum(combinationum) plurium conceptuum
68propriorum ipsius dei et inter illos esset ordo
69talis quod quanto causaretur a conceptibus pluribus
70magis divinam essenciam(essentiam) exprimentibus
71tanto esset perfeccior(perfectior) et tunc esset processus in
72infinitum in huiusmodi conceptibus secundum perfeccionem(perfectionem)
73specierum abstrahencium(abstrahentium) quia licet in homine daretur
74perfeccior(perfectior) qui posset elici ab homine tamen
75ab angelo posset perfeccior(perfectior) elici et sic consequenter
76ascendendo secundum perfeccionem(perfectionem) potentiarum ab-
77stractivarum possibilium utrum autem conceptus formatus
78ab omnibus huiusmodi conceptibus propriis ipsius dei
79sit possibilis hic in via dico quod non tamen beati
80in patria habent huiusmodi noticiam(notitiam) dei aequivalen-
81tem omnibus denominacionibus(denominationibus) perfeccionis(perfectionis)
82simpliciter competentibus deo et creaturis

13
83Alius est ymaginandus(imaginandus) modus abstrahen-
84di noticiam(notitiam) propriam ipsius dei non secundum
85processum datum sed ex conceptibus limitatis crea-
86turarum et est quasi differens specie a primo modo
87Unde advertendum est quod quaelibet notitia creaturae
88est in mediate(immediate) apta nata concurrere ad causandum
89noticiam(notitiam) ipsius dei propriam abstractivam
90nam sicut creaturae ordinem habent ad deum
91sic eciam(etiam) noticiae(notitiae) creaturarum ad nociciam(notitiam) dei
92igitur sicut creaturae sunt quaedam luminaria deum
93repraesentantia sic notitiae creaturarum sunt quasi lumina-
94ria apta nata quantum est de se concurrere
95ad noticiae(notitiae) dei produccionem(productionem) ita quod ex unica
96noticia(notitia) creaturae potest in mediate(immediate) elici
97notitia abstractiva dei licet hoc sit nobis
98inpossibile(impossibile) scilicet quod ex unica noticia(notitia) creaturae
99possimus elicere noticiam(notitiam) ipsius dei ymo(immo)
100ut plurimum in nobis requiruntur plures R38va
1noticiae(notitiae) creaturarum et apprehensivae et
2adhaesivae ad formandum noticiam(notitiam) abstrac-
3tivam ipsius dei propter deffectum(defectum) et debilitatem
4potentiae abstractivae licet quaelibet notitia quantum est
5de se sufficiat ideo in nobis plures requiruntur
6notitiae creaturarum nunc simplices nuncus compositione
7nunc cum divisione nunc cum discursu vel cum
8raciocinacione(ratiocinatione) et secundum composicionem(compositionem) huiusmodi
9noticiarum(notitiarum) creaturarum resultant diversi conceptus dei
10magis vel minus perfecti et ideo inter potentias
11animae vis abstractiva est multum nobilis et perfecta
12et multum intellectum perficiens

14 et de huiusmodi
13cognitione dei fuerunt multi modi dicendi antiquorum nam recitat raby moyses non fuit
14nisi unicum dei nomen affirmativum et
15fuit hoc nomen multum secretum et non fuit
16revelatum nisi ydoneis(idoneis) id est habentibus intellectum
17sufficienter dispositum ad abstrahendum unde ars
18abstractiva esset valde nobilis si posset
19sciri quia per eam possumus abstrahere diversas
20noticias(notitias) ipsius dei et aliorum quas non habemus
21Unde licet habeamus practicam abstrahendi
22non tamen habemus artem nec mirum quia illud
23est valde difficile propter latentes operaciones(operationes)
24intellectus unde per viam abstraccionis(abstractionis) poterunt
25philosophi devenire ad noticiam(notitiam) intuitivam dei
26et tunc vocaverunt ipsum intellectum adeptum

15
27unde circa hoc ad videndum unde sive per
28quid notitia abstractiva est sui obiecti notitia
29est considerandum quod certa habitudo et combinatio
30noticiarum nunc complexarum nunc incomplex-
31arum animae ex talibus combinacionibus(combinationibus) quasi
32per modum speciei repraesentatur deus licet nulla
33pars illius combinacionis(combinationis) sive cognicione(cognitione)
34notitiarum repraesentet deum Tamen tota illa
35congeries per modum speciei repraesentat deum
36intellectui Et tunc intellectus ex illa cognicione(cognitione)
37aptus natus est exire in actum ad causandum
38noticiam(notitiam) ipsius dei quasi habens speciem repraesen-
39tativam ipsius dei format nociciam(notitiam) ipsius
40dei Et sic patet quod ex illa tota congerie
41notitiarum creaturarum resultat quasi species repraesenta-
42tiva ipsius dei et tamen nulla illarum notitiarum
43est huiusmodi species sive nulli illarum noticiarum(notitiarum)
44competit illa condicio(conditio) competens toti congeriei
45sicut armonia est conbinacio(combinatio) multorum sonorum
46simul et tamen nec unus nec alter illorum sonorum
47est armonia Et sic secundum varias combina-
48ciones(combinationes) creaturarum eliciuntur variae noticiae(notitiae) dei
49specificae simile est sicut de educcione(eductione) formarum R38vb
50substantialium de materia nam secundum aliam et aliam
51combinacionem(combinationem) qualitatum primarum educitur alia
52et alia forma de materia eciam(etiam) secundum quod possunt
53perfeccius(perfectius) et perfeccius(perfectius) combinari sic perfecciorem(perfectiorem)
54et perfecciorem(perfectiorem) formam educunt de potentia materiae
55sic ymaginandum(imaginandum) est de noticiis(notitiis) tam complexis quam incom-
56plexis
57creaturarum quia ex alia et alia combinacione(combinatione)
58ipsarum possunt elici varii conceptus dei
59et secundum perfectiorem et perfecciorem(perfectiorem) combinacionem(combinationem)
60huiusmodi noticiarum(notitiarum) secundum hoc potest haberi conceptus magis et magis perfectus ipsius dei Et tunc
61si esset processus in infinitum in huiusmodi
62combinacionibus(combinationibus) sic eciam(etiam) esset processus in infi-
63nitum in huiusmodi noticiis(notitiis) ipsius dei abstrac-
64tivis formantis ab intellectu ex huiusmodi
65combinacionibus(combinationibus) noticiarum(notitiarum) creatarum Ita quod tot
66essent conceptus dei formabiles ab intellectu
67quot essent huiusmodi combinaciones(combinationes) noticiarum(notitiarum)
68possibiles Et posito isto scilicet quod huiusmodi con-
69binatio(combinatio)
70notitiarum creaturae teneat locum speciei[?]
71tamen non causat proprie speciem ipsius dei
72nec est propria species ipsius dei

16 Et ex hoc
73patet quod salva reverentia magistri henrici
74de uoyta ipse non bene videtur dicere quod in potentia
75sensitiva ex concursu duorum obiectorum causatur
76species 3ii(tertii) obiecti verbi gratia ex specie lucis cum
77aliis opacis species albedinis rubedinis
78vel viredinis in nobis causatur sicut est in
79yride(iride) Ex specie lucis et aliorum opacorum
80causatur in nobis species rubedinis et tamen
81non est ibi rubedo sed in hoc bene potest sensus
82decipi exemplum est clarum de calce nam si
83calx praesentaretur alicui in vase videndi communiter
84consuevit poni farina intellectus vel
85sensus non exibit in actum nisi iudicando
86de calce Sed ibidem decipietur ex parte reflexionis
87quia intellectus iudicabit se videre farinam
88et tunc si dicatur talis in illo casu iudicabit
89ibidem esse farina ergo etc

17 Respondetur dupliciter
90uno modo negando quod causabit actum farinae
91sed correspondenter ad propriam speciem calcis causabit notitiam
92calcis naturaliter agentis sed intellectus reflecten-
93do supra suum actum deciperetur iudicando calcem
94sit farinam quia propter proprietatem actuum albe-
95dinis calcis possibile est quod intellectus exeat in
96actum calcis mediante eius propria specie et tamen
97iudicabit se non habere actum calcis sed
98albedinis et sic si intellectus vellet habere
99noticiam(notitiam) reflexam supra suum actum
100decipietur iudicando se cognoscere calcem R39ra
1quia non sequitur intellectus iudicat se co-
2gnoscere calcem notitia reflexa ergo cognoscit
3calcem

18 2o(secundo) diceretur quod ex propria specie calcis
4cum habituali cognicione(cognitione) farinae intellectus
5formaret propriam noticiam(notitiam) farinae nam
6species calcis potest movere intellectum ad for-
7mandum noticiam(notitiam) farinae cum quadam habitu-
8ali recordacione(recordatione) sive cognicione(cognitione) farinae
9Ideo similiter diceretur quod in yride(iride) intellectus
10vel ex habituali notitia quam habet de rubedine
11cum speciebus lucis et aliorum opacorum format
12notitiam rubedinis vel quod intellectus extra in actum
13proprium lucis et aliorum opacorum iudicat tamen
14se cognoscere rubedinem

19 Ex istis satis apparet
15quod multipliciter de deo possumus habere noticiam(notitiam)
16simplicem et propriam absolutam uno modo ex conceptibus
17propriis creaturarum possumus elicere conceptus
18proprios ipsius dei sicut dictum est 2o(secundo) modo
19ex proprietatibus communibus deo et creaturis possunt
20elici conceptus proprii ipsius et in talibus est processus
21in infinitum secundum perfeccionem(perfectionem) specierum 3o(tertio)
22potest haberi conceptus proprius dei ex con-
23binatione(combinatione) propriorum conceptuum dei absolutorum
24cum convenienciis(convenientiis) communibus competentibus deo et crea-
25turis et secundum quod a pluribus conceptibus proprius elicitur
26secundum hoc est perfeccior(perfectior) et in talibus est processus
27in infinitum sicut dictum est

20 Ex istis possunt
28inferri plura corollaria contra oppositum opinantes
29sicut sunt Okam et gregorius sanctus thomas qui
30ponit quod magis via remocionis(remotionis) quam affir-
31macionis(affirmationis) potest haberi conceptus dei proprius scilicet
32removendo imperfecciones(imperfectiones) creaturarum ut quod
33deus est independens incorruptibile etc. et
34quanto plures imperfecciones(imperfectiones) removentur tanto conceptus
35erit perfeccior(perfectior) et causa brevitatis non plus pro nunc etc