Lectio 3, de Fide [St. Victor Transcription]

By Petrus Plaoul

Edited By Jeffrey C. Witt

Edition: 0.0.0-dev | October 04, 2011

Authority: SCTA

License Availablity: free, Published under a Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)

lectio3

Sources: SV: St. Victor

Lectio 3, de Fide [St. Victor Transcription]

[Conclusiones circa fidem]

1
10Sciendum est quod quamquam fides quoddam accidens essentialiter sub qualibet
11specie substantiae constitutum nihilominus habet aliquam denominationem perfectionis
12moralem quam de facto, creatura vel creata persona substantia non
13habet scilicet denominationem perfectionis repraesentationis conformis
14divino Iudicio Ideo quantum ad hoc fides et actus fidei
15habent unam conditionem quae est tantae excellentiae quod nulli
16substantiae creatae competit unde quantum ad hoc habet modum aliquem
17aeternitatis non quoniam sit res temporalis sed quia in repraesentan-
18do non transit in praeteritum et ideo semper manet contingentia
19futurorum unde licet sortes per assensum fidei assentit quod resurre-
20ctio mortuorum erit ille assensus quantum ad hoc non trahit
21aliquam neccessitatem(necessitatem) ex praeteritione illa verum est tamen quod istud
22resolvere est difficile pro cuius declaratione ad yma-
23ginationem(imaginationem) capiamus aliquam creaturam quae ex sua natura se-
24quatur regulam divinae intelligentiae tunc proportionaliter ymaginetur(imaginetur)
25quod fides de natura sua sit conformis divino iudicio et
26tunc isto dato proportionaliter est dicendum de fide sicut de divino
27Iudicio ita quod non stat fidem a divino iudicio non
28discedere ita quod divinum iudicium sit exemplar factum neccessarium(necessarium)
29ipsius assensus fidei

2 Item ymaginetur(imaginetur) quod deus ostendat
30in verbo sorti antichristum fore et quod sortes ei assentiat
31certum est quod illa notitia quam sortes habebit erit conformis
32notitiae verbi Item ymaginetur(imaginetur) quod verbum non solum
33obiective Repraesentet antichristum fore sed quod Realiter sit
34met notitia in eadem proportione sicut esset una notitia
35creata quare ergo non posset deus creare unam notitiam
36quae haberet eundem modum Repraesentandi sorti sicut
37verbum ipsum non enim videtur aliqua ratio vel repug-
38nantia Item certum est quod positio est aliqualiter difficilis
39Sed si Resolvamus quantitatem effectus in quantitatem
40potentiae non erit aliqua difficultas

3 Item ex quo
41fides facit credere miranda scilicet quod una et
42eadem Res simplicissima est tres personae et quod facit
43intellectum abnegare semetipsum et fertur in obiectum
44absque apparentia vel ratione probabili non est mirum
45si sit alterius conditionis quam alia accidentia ymaginando(imaginando)
46igitur quod ista denominatio sit communicabilis creaturae Et SV189vb
47cum hoc eciam(etiam) denominatio vitae sit communicabilis creaturae et
48cum ista non Repugnant simul esse quia Reperiuntur in deo
49competere possunt creaturae quo dato videtur quod talis creatura
50non posset errare quovis modo

[Objectio contra illas conclusiones]

4 verum est quod ista positio
51habet aliquas difficultates Ita quod arguitur quod quacumque creatura
52intellectiva data quantumcumque perfecta adhuc esset peccabilis

[Prima ratio]

5
53arguitur primo quod sic hac creatura data esset intrinsece
54et essentialiter libera ponatur igitur quod sit libera respectu a
55effectus tunc potest eum producere vel non producere ulterius
56ponamus quod deus praecipiat sibi facere a quia potest cadere
57sub praecepto et cum sit libera tunc poterit non facere
58a quia propter praeceptum non mutabitur eius libertas tunc
59ultra non facit a et est sibi praeceptum igitur peccat

[Secunda ratio]

6
602o(Secundo) arguitur sic quia dato quod huiusmodi creatura habe-
61ret condicionem(conditionem) fidei ita quod esset neccessario(necessario) conformis
62divino Iudicio in Repraesentando staret quod esset rectitu-
63do alteri et non sibi igitur est de fide igitur positio praedicta
64non est fundata bene quia data intelligentia tua non esset
65Rectitudo sibi sed alteri quia non est Repugnantia quod aliquid
66sit aliqualiter notitia alicui et non sibi sicut de facto
67est de verbo divino quia potest esse notitia finita creaturae et
68non sibi ideo etc.

[Tertia ratio]

7 4o(quarto) sic data tali creatura deus posset
69actus suos deacceptare igitur actus sui possunt esse
70peccata consequentia tenet quia deacceptatio dei Reddit
71opus creaturae culpabile igitur etc. Confirmatur quia sola
72acceptatio dignificat creaturam igitur a simile deacceptatio
73sufficienter indignificat antecedens fuit tactum in meo principio

[Quarta ratio]

8
745o(quinto) quia dato quod talis non commissive posset peccare, saltem
75obmissive(omissive) posset quia ad obmissionem(omissionem) nihil Requiritur
76positivum

[Quinta ratio]

9 Item probatur quod posset errare quia
77eius essentia Intrinsece subiceretur praeteritioni tenendo
78positionem praedictam scilicet quod sit possibilis talis creatura

[Responsio ad rationes praedictas]

10
79Dicendum est ad rationes praedictas

[Ad primam]

11 Ad primam quando dicitur
80quod adhuc talis creatura esset libera essentialiter posset
81dici de libertate quod forte non esset libera respe-
82ctu quorumcumque actuum Sed ista Responsio non valet
83quia sufficit quod sit libera respectu alicuius quia de illo
84argueretur Dicendum igitur aliter quod loquendum esset
85de tali creatura sicut de bono confirmatio in gratia sicut
86de anima christi quia eodem modo argueretur quod talis
87posset peccare et sicut Responderetur de anima christi
88ita Respondendum esset hic quod non esset possibilis licet quaelibet
89pars casus esset possibilis Adhuc ista Responsio non
90vadit ad Radicem Ideo aliter dicendum est ymaginan-
91do(imaginando) quod in isto casu propria natura et inseparabilis ab huiusmodi SV190ra
1creatura est omnino sequi Iudicium divinum et tunc diceretur
2quod stante praecepto non libere produceret a licet ante libere
3potuisset produxisse et causa est quia a habet tunc
4conformitatem divinae Rectitudini ideo eo ipso quod habet con-
5formitatem divino Iudicio naturaliter talis creatura inclinatur
6ad illud et ista solutio est melior et fundatur
7in hoc quod naturale est isti quod feratur in quodcumque cuius
8obmissio(omissio) esset sibi obliquitas et ideo quantum ad
9hoc motio ad conformitatem divinam non esset libera
10ad producendum a sed naturalis et istud potest exem-
11plificari aliter nam naturaliter inclinatio primaria semper
12est Recta quia in mediate(immediate) dirigitur ab agente infa-
13llibili quare non errat quia si erraret imputa-
14retur deo quia inclinatio primaria naturalis est quidam
15impulsus a deo immediate et tunc consequenter dicitur in casu
16in quo esset aliquod praeceptum datum tali creaturae
17rationali quod esset contra eius inclinationem naturalem et
18variaretur eius naturalis inclinatio quia numquam deus im-
19mediate inclinat creaturam contra praeceptum suum quia
20inclinaret immediate ad malum quod immensae bonitati
21Repugnat divinae istud ponit guillelmus parisiensis
22in libro suo de universo et in libro suo de virtu-
23tibus
etc

12 Ex dictis sequitur quod sola extrinseca
24legis positio variat respectu eiusdem operationis
25speciem causalitatis quia de specie causalitatis libera efficitur natura-
26lis sicut dictum est Sequitur ultra quod si latenter
27deus ordinaret pro bono universi causare a actum
28creatura a actum mere naturaliter produceret Sequitur
29ultra quod si ad ymaginationem(imaginationem) talis creatura obligaretur
30ad a neccessario(necessario) faceret a

13 Contra praedicta
31arguitur probando quod talis creatura adhuc
32peccare posset sive errare quia stante
33obligatione ponatur quod deus substrahat(subtrahat) suam acti-
34vitatem et quod secum non concurrat ad actum
35causandum tunc talis creatura non Impleret praeceptum

14
36Ad istud dicitur quod transgressio obligationis pro tunc
37non esset culpabilis quia deus contra suam misericordiam
38ageret obligando aliquem ad impossibile 2o(secundo) dicitur
39quod si deus ad ymaginationem(imaginationem) sic faceret tunc esset
40transgressio legis obmissive(omissive) quod non imputaretur
41sibi ad culpam

[Ad secundam]

15 Ad 2am(secundam) rationem quando dicitur licet
42talis creatura posset alteri etc ista ratio petit
43principium ita quod negatur antecedens unde bene probat
44quod probatio adducta pro ista ratione non est SV190rb
45evidens sed sufficit quod sit probabilis et breviter quando
46dicitur sic est de fide igitur etc negaretur consequentia quia nulla
47creatura rationalis potest esse notitiam alteri licet sibi sicut
48de supprema(suprema) intelligentia possibili et ideo quantum ad hoc esset
49conditio opposita fidei

[Ad tertium]

16 Ad 3am(tertiam) rationem de accepta-
50tione quia deus posset deacceptare actus suos etc
51hic dicitur breviter negando consequentiam et pro Responsione oportet
52dare aliquam notitiam primo dicitur quod non est simile de acce-
53ptatione et de deacceptione quia de acceptatione bene conceditur
54quod eo ipso quod deus acceptat creaturam ipsa est deo grata
55quia non est Revocandum in dubium quin eo ipso quod deus vult
56creaturam esse bonam ipsa sit bona quia ipse est principalis
57pars bonitatis creaturae quia licet gratia et caritas bea-
58tificant creaturam non tamen sine ista acceptatione de-
59acceptatio autem respectu concurrentium ad peccatum non habet istam
60prioritatem ymo(immo) deacceptatio est posterior ad actum ma-
61lum quia per prius creatura male agit quam deus deacce-
62ptet eam nec indignatur sibi nisi quia mala econverso
63autem est in acceptatione quare non est simile

17 Item comparando
64illa quae concurrunt ad actum bonum ad acceptationem et comparan-
65do illa quae concurrunt ad actum malum ad deacceptationem
66acceptatio ad illa quae concurrunt ad bonum actum haberet multo
67maiorem proportionem quam deacceptatio ad illa quae concurrunt
68ad actum malum

18 Item bonitatis est acceptare crea-
69turam non suis exigentibus meritis sed deacceptare
70sine meritis illud pertinet ad dyabolum(diabolum) et non ad deum

19
71Ideo 3o(tertio) dicitur quod deacceptatio non potest esse sine culpa
72ideo dicitur quod casus est impossibilis quod creatura in nullo derelinquente
73deus eam deacceptet

20 4o(quarto) dicendum est ymaginando(imaginando)
74quod peccatum plura includit scilicet actum liberum libere elicitum
75contra legem et deacceptationem et alias circumstantias
76multas et totale agregatum(aggregatum) proprie dicitur peccatum et tunc
77diceretur quod in casu in quo creatura in nullo derelinquente
78deacceptaretur non peccaret utendo de peccato sicut
79nunc quia ad integritatem peccati requirunt multo plura
80quam deacceptatio modo ad positionem partis non sequitur
81positio tocius(totius) Sed bene sequitur quod haberet aliqualem
82indignationem unde ymaginandum(imaginandum) est quod sicut figulus
83potest ordinare de vasis suis unum ad bonum et aliud
84ad malum sicut est de deo respectu creaturarum quod deus de
85sua potestate absoluta potest creaturas ordinare
86unam ad bonum et aliam ad malum

[Ad quartam]

21 Ad confirmatione
87de obmissione(omissione) iam responsum est quod, stante praecedente
88iam habet habitudinem respectu produccionis(productionis) a ideo neccessario(necessario)
89facit a quia iam intrat rationem illorum quorum o-
90missio esset sibi obliquitas

[Ad quintam]

22 Ad aliam quando probatur
91quod posset errare quia posset transire in praeteritum SV190va
1etc., dicendum est quod licet talis creatura quantum ad essentiam
2suam transiret in praeteritum non tamen quantum ad esse iudicium vel
3cognitionem sicut tactum est de fide quia fides licet quo ad eius
4essentiam transeat in praeteritum non tamen quo ad eius repraesen-
5tare Est igitur fides quidam habitus supernaturalis a so-
6lo deo ipsi animae infusus mentis humanae illustrativus ad
7assentiendum veritatibus theologicis inclinativus naturaliter semper se
8conformans divino Iudicio

Apparatus Fontium

    Apparatus Criticus

      Citation

      Peter Plaoul, Commentarius in libros Sententiarum, de Fide, Lectio 3, De fide (http://scta.info/resource/lectio3 )

      Paris, Bibliothèque Nationale de France, ms. lat. 14534 , 189v-190r (http://scta.info/resource/lectio3/svict)

      Transcription Resource: http://scta.info/resource/lectio3/svict/transcription
      Data source: http://exist.scta.info/exist/apps/scta-app/document/lectio3/svict/transcription

      View Explanation of Citation Practices