Lectio 35, de Fruitione [Sorbonne Transcription]

By Petrus Plaoul

Edited By Jeffrey C. Witt

Edition: 0.0.0-dev | June 02, 2012

Authority: SCTA

License Availablity: free, Published under a Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)

Sources: S: Sorbonne

Lectio 35, de Fruitione [Sorbonne Transcription]

Responsio

1
6Inter rationes inductas quaelibet tangit ma-
7teriam tractandam

De prima ratione

2 Prima tangit finitatem potentiae per-
8ceptivae, et sic deberet quietari in finito
9et sic deus non esse obiectum fruibile et sunt
10haec modi dicendi, scilicet, quod capacitas animae est infinita,
11scilicet quacumque notitia data potest per illam intensius
12cognoscere, et sic in infinitum tamen esse perceptivum ut
13est denominatio essentialis competit finitae creatae, quia
14denominatio posterior competit intensius quam prior,
15ut ymaginando(imaginando) lineam entis incipiens
16a non gradu procedendo in infinitum, et tunc
17detur portio eius ut pedalis ibi inci-
18pit linea in infinitum ascendendo, et sic de
19aliis posterioribus, et sic posterior est perfectior,
20quia includit primam. Et ideo consequenter posterior denominatio
21participat intensius, et sic impossibile est posteriorem
22competere infinite, quia tunc esset infinite ens, et sic
23de aliis primis. Et ideo circa materiam non est intensio
24doctoris quod denominatio capacitatis creaturae competat
25infinite, ut est essentialis, sed solum ut est accidentalis

Obiectio

3
26Sed contra arguitur intrinseca capacitas non potest melius quantificari
27quam penes effectum, et haec maxime penes ef-
28fectum intensum et non penes remissum
29quia qui habet intensum habet remissum, et sic ex
30magnitudine effectus cognoscitur magnitudo causae
31licet non ex parvitate. Parvitas ergo ex infinitate
32cognoscitur infinitas, ergo si est infinitae capacitatis, est
33infinite perceptiva, et ideo infinita

4 Item quod
34cognitio animae Christi non est infinita, quia
35quaelibet talis species activum[?] est sub minima
36specierum substantiarum, ergo non est infinita

5 Item
37tunc quaelibet natura intelligibilis esset aequaliter
38perceptiva, et sic anima humana esset aequae intellectiva,
39sicut suprema intelligentia, si daretur

6 4o(Quarto) se-
40queretur quod quaelibet creatura rationabilis beata citra
41anima Christi in infinitum esset minimus beata quam beata,
42quia quaelibet carent infinita beatitudine beatitudinis sibi
43possibilis, et sic in infinitum defficit(deficit) ab illa latitudine quae
44est sibi possibilis ex qua arguitur imperfectio et
45miseria, quia illud appraehendit tanquam sibi
46possibile et movetur in illud motu desiderii et S75rb
47caret illo, ergo non quietatur

Responsio ad obiectionem

7 Ad istas rationes
48dicitur quod prima arguit de extrinseca perfectione.
49Unde advertendum quod infinitas de qua loquimur
50quasi nihil ponit perfectionis nisi accidentalis, ut dato
51quod magnitudo efficeretur infinita intensive
52minimus gradus lucis excederet totam illam
53latitudinem, et sic ista perfectio perceptitatis[??] extensiva
54non est specifica et essentialis, sed individualis. Unde ipsam
55non est intensiva quantum ad speciem licet quo ad modum
56percipiendi, et sic non est perfectior in specie quam minus
57gradus notitiae in illa specie. Unde advertendum est quod
58proportionaliter perfectiones perceptionum diversificantur
59specie secundum diversitatem specificam personarum ut capiamus
60in esse perceptionis duas potentias ut animam et
61angelum, licet angelus cogit infinite per aperceptionem
62qua percipit anima ista perceptio non est ma-
63ior quantum ad speciem quam perceptio quam haberet anima
64humana in certo gradu finito, et sic per eundum
65gradum perceptionis perfectius cognosceret an-
66gelus quam anima Christi, et sic licet ex infinitate modi
67percipiendi quantum ad speciem concluderetur bene infinitas
68potentiae perceptivae, cum perfectio gradualis perceptionis
69non arguit perfectionem perceptivae potentiae

8 Unde licet anima
70Christi infinitas participat illa est infinitas indivi-
71dualis et non specifica, et sic angelus per eandem
72qualitatem perciperet perceptivae alterius speciei quam
73anima humana et in haec est similem aliquo modo, quia
74licet ignis in appositionem infinitorum lignorum in-
75finita combureret, tamen haec non arguit infinitatem suae
76perfectionis. Si ergo argumentum haberet efficaciam deberet
77sic argui potentia perceptiva producit infinitam notitiam
78quantum ad speciem suam ergo potentia est infinite perceptiva.

9
79Sed contra ascendamus per speciem notiarum anima non
80terminabitur ad unam sed procedet per omnes

10 Sed argumentum
81non procedit, quia non loquimur de perceptione specierum
82essentialium, sed de modo percipiendi. Unde licet eadem perceptio
83in anima Christi et angelo esset eadem speciefice, tamen
84esset alius modus cognoscendi, et sic stat perceptiones
85esse diversarum specierum inesse perceptionum, et non
86esse diversas inesse absoluto specifico, et sic licet sit
87processus in infinitum in modo cognoscendi perceptivo, non
88tamen dabitur ultima species perceptionis, et sic repugnat
89quod anima Christi habeat infinitam perceptionem secundum speciem,
90et per istum modum apparet quod potentia ratio est sophistica
91quae dicit quod potentia quantificatur penes effectum
92haec intelligitur quantum ad perfectionem specificam effectus. S75va
1Modo licet anima Christi habeat infinitam perceptionem est
2tamen finita inesse specifico.

Ad aliam rationem quae est de latitudinem accidentium

11 Ad aliam rationem quae
3est de latitudine accidentium quod nulla potest esse notitia
4infinita, quia tota latitudo accidentium est sub tota
5latitudine substantiarum, dicitur quod non loquitur de perfectione
6specifica essentiali. Sed de perceptione inesse perceptionis
7quae haecc ponitur infinita, nam latitudo perceptionis in-
8esse perceptionis non ponitur in latitudine essentialium,
9sed accidentium. Unde si perceptio animae Christi ponatur
10in angelo erit perfectior inesse perceptionis.
11Et etiam si poneretur in alia potentia perfectiori
12esset perfectior inesse perceptionis. Si ergo po-
13neretur in suprema intelligentia infinita per yma-
14ginationem(imaginationem) tunc esset infinita perceptio et sic solvuntur
15rationes per distinctionem perceptionis in esse individu-
16ali et vel in esse specifico et in esse perceptionis, et sic
17potentia potest dici infinita extrinsece illo modo quo notitia
18sua est infinita et est quaedam accidentalis per-
19fectio. Unde non arguitur albedo infinita ex haec
20quod est infinitorum graduum nisi accidentaliter et non ex-
21trinsece et non essentialiter sic est in proposito

Tertia ratio

12 3a(Tertia)
22ratio arguit de extrinseca perfectione, quia non
23est inconveniens quod quaelibet numera[?] intelligibilis sit
24aeque perceptiva illo modo dicto, tamen quantum ad perceptionem
25quo ad gradus est ordo secundum species, cum
26arguitur 4o(quarto) quod sequeretur quod rationalis creatura citra anima
27Christi esset infinite modice beata

13 Hic advertendum quod
28principalis pars beatitudinis ymo(immo) tota quasi beatitudo
29est obiectum et solum per accidens requiritur formalis
30beatitudo 2o(Secundo) si obiectum posset communicari se ipso
31et anima posset coniungi se ipsa obiecto, non
32requireretur formalis beatitudo

14 Secundo advertendum quod licet
33appetitus obiecti sit nobis naturalis, tamen ap-
34petitus formalis beatitudinis non est nobis naturalis.
35Et si est, non est cum limitatione certi
36gradus. Ubi advertendum quod quantitas beatitudinis
37formalis et appetitus eiusdem est secundum institutio-
38nem gratiae non naturae. Nam praecise beatus tantum
39appetit de beatitudine formali quantum Deus vult
40eum appetere, quia non est appetitus certi gra-
41dus respectu formalis beatitudinis. Ex hoc sequitur quod
42beatus non plus appetit de beatitudine quam habet.
43Et sic non desiderat esse perfectius beatus quam est.
44Et sic quietatur. Et sic est soluta ratio, quia S75vb
45totum residuum beatitudinis quod non habet non
46est obiectum quod appetit, et sic, licet sibi
47deficeret infinita perfectio beatitudinis formalis
48illam non appeteret. Et etiam haberet obiectum
49infinite perfectum. Unde non in eadem proportione
50dicuntur beati beatitudine formali, quia beatitudo formalis
51non est pars essentialis beatitudinis, unde non suf-
52ficit ad duplicationem totius quod pars
53duppletur(dupletur), et sic non sequitur beatitudo formalis
54dupplatur(duplatur) in isto, ergo iste est magis
55beatus in dupplo(duplo) quam iste, et sic non sequitur
56infinita beatitudo formalis defficit(deficit) isti, igitur
57est infinite modice beatus, et sic rationes non
58procedunt

Quomodo potest sustineri finitas

15 Restat dicere quomodo potest
59sustineri finitas potentiae et sunt modi aliqui

16
60primus est quodlibet anima sit finitae capacitatis
61naturaliter tamen per miraculum potest de potentia
62dei absoluta ultra suam capacitatem infinite
63recipere. unde licet vas continens pintam
64de potentia naturali non potest continere nisi pintam,
65tamen deus per potentiam absolutam per pene-
66trationem potest ponere infinita, licet per primum corpus
67repleretur tota. et iste modus est quasi
68medius inter primum et communem modum quod potentia
69sit finitae capacitatis, tamen credere primum esse me-
70liorem

17 alius modus est quod capacitas animae
71non terminatur ascendendo, sed descendendo ad modum
72potentiarum passivarum[?] quae terminantur descendendo
73vel ad minimum a quo non possunt, vel ad
74maximum a quo possunt propter debilitatem.
75et sic diceretur quod anima terminatur descendendo, et
76quod daretur ita remissa notitia quae non
77sufficeret inmutare potentiam

18 alia via
78est quod quantum ad gradum terminatur et non quantum
79ad speciem. Unde ymaginatur(imaginatur) quod realiter
80potentia perceptiva potest esse ita intensa
81quod non potest esse intensior quantum ad gradum
82ut licet anima non posset intensius percipere
83quam ut decem quantum ad gradum tamen potest
84percipere per aliam speciem perfectiorem ut
85decem tamen et per aliam nobiliorem ut decem.
86et sic in infinitum et sic solveretur quod si esset unus
87qui tantam meruisset quantum est capax quomodo
88posset ultra praemiari, diceretur quod per preS76ra -
1mium speciei perfectioris, tamen qui vellet dicere
2posset quod terminatur anima quo ad gradum et quo
3ad speciem, tamen non posset venire ad supre-
4mum gradum cuius est capax quantumcumque vi-
5veret. et ista est Responsio hybernici quae
6est probabilis

19 verum est quod notat hoc adam
7unam distinctionem. primo notat quod multiplex est capacitas

20
8primo subiectiva et ista est infinita, et anima
9aliter se habet in redeundo ut subiectum, quia se habet
10ut passiva, et aliter in participiendo[?], quia se habet ut
11activa. et sic capacitas subiectiva est infinita, quia
12secundum quod deus potest agere, potest recipere, et tunc
13si anima reciperet infinitam visionem, tamen finite
14perciperet. unde hoc adam dicit unum quod est
15verum. unde ponatur quod potentia sit perceptiva ut
16decem, et primo ponat visionem ut decem,
17et iterem aliam ut decem. tunc dico quod
18non videbit nisi ut decem, licet adam dicat
19quod videbit in duplo

21 alia est capacitas
20eminenter contentiva et ista communicatur rebus
21secundum perfectionem earum, quia secundum quod res
22est perfectior secundum hoc plura eminenter continet

22
23alia est repraesentativa et ista est in deo
24infinita, in creatura finita. et ista est
25duplex; quaedam formalis, quaedam obiectiva. et sic
26aliqua notitia potest dici infinite repraesentativa,
27quia infinitorum ut transcendentia, ut ens et
28alia

23 alia est capacitas coexistentiva. et sic
29capere non est aliud, nisi alteri coexistere. et sic
30coexistimus deo et suus infinitae capacitatis.
31ymo(immo) quaelibet res mundi, ut granum millii[?]
32est infinitae capacitatis coexistentivae