Edited By Jeffrey C. Witt
Edition: 0.0.0-dev | November 21, 2012
Authority: SCTA
License Availablity: free, Published under a Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)
1
56Ista materia de formalitatibus continet duo pun-
57cta.
Primum est habere radicem ymaginationis(imaginationis)
58doctorum loquentium in ista materia, et nisi illud
59habeatur, non habetur secundum punctum, scilicet, de difficulta-
60tibus
contingentibus circa materiam de formalitatibus, quae
61sunt multae contradictae et difficiles
2
Et circa primum
62est insistendum, ideo ut habeatur fundamentum et
63ymaginatio(imaginatio) et intelligatur, positio de formalitatibus
64ponam iterum aliquas propositiones secundum ymaginationem(imaginationem)
65Magistri Iohannes de Rippa
3
Prima propositio cuilibet
66denominationi perfectionis simpliciter absolute
67correspondet ratio obiectialis eiusdem rationis. Verbi gratia
68prima denominatio perfectionis simpliciter ex est ens
69vel esse ens, tunc a parte obiecti ymaginandum(imaginandum)
70est quod quicquid continetur sub ente vel significatur
71per ens inquantum ens secundum hoc est eiusdem rationis
72adaequate, etiam proportionaliter quidquid a parte obiecti significatur
73per vivens, inquantum vivens a parte rei est omnino
74eiusdem rationis adaequate, et ita de esse
75intellectivum vel esse volitivum et de aliis per-
76fectionibus simpliciter
4
Secunda propositio huiusmodi ratio obiectialis
77in infinitum variae potest creaturae communicari, nam
78sicut infinite sunt species producibiles per Dei
79potentiam absolutam in esse. Secundum hoc causae
80variae huiusmodi creaturis correspondet et secundum hoc
81rebus variae communicatur esse eiusdem tamen rationis,
82nam infimae speciei communicatur esse in aliquo
83gradu superiori speciei communicatur esse imperfectiori
84gradu, et sic in infinitum ascendendo secundum istam deno-
85minationem
esse vel esse ens. Et sicut de prima
86denominatione exemplitur[?], ita de aliis
87potest exemplificari nam esse vivens variae parti-
88cipatur,
quia pluralitate communicatur vivere in aliquo
89gradu. Et homini communicatur in superiori gradu
90eiusdem tamen rationis cum primo, ita quod esse vi-
91vens
in planta et in homine sunt eiusdem
92rationis, licet in perfectiori gradu participetur ab homine
5
R96ra
1Et ex isto sequitur quod homo est perfectior in esse secundum
2rationem essendi quam sit asinus vel quaecumque inferior
3species, quia non est dubium quoniam homo addat ad species in-
4feriores
aliquas perfectiones, ut esse intellectivum
5volitivam. Sed de illis non loquor. Sed circum-
6scriptis
illis perfectionibus quae homo addit ad speciem
7asi??nam[?] illam, tamen perfectionem qua communicat cum
8asino intensius participat homo quam asinus.
9Exemplum potest ponit clarius, quia potatur[?] ad ymaginationem(imaginationem)
10sive per possibile vel impossibile, quia impossibilia possunt ad-
11mitti
ad ymaginationem(imaginationem) et declarationem
12alicuius materiae. Ponitur ergo quod homo deperdat succesive
13suas perfectiones superiores. Ita quod aufferatur
14ab homine esse risibile[??] esse intellectivum et ultimum
15de?um[?] esse sensitivum deium[?] esse unium, et sic de
16singulis usque ad primam quae est esse, tunc
17in isto casu illud esse quod remanet est
18est perfectius esse, et homo in illo casu perfectiori
19modo participat esse quam infima species
20ut materia prima vel elementum
6
Ex isto
21sequitur quod in esse sunt 4or(quattuor) gradus ponendi
22et in ratione obiectiali correspondente huic praedicato
23perfectionali esse, nihil esse ens sunt gradus,
24patet quia in illo casu illud quod esse quod remanet
25in homine est perfectius esse, et habet perfectius esse
26quam asinus, et non quo ad speciem, quia esse hominis
27et asini sunt eiusdem rationis, ergo habet perfectius
28esse, esse perfectione graduali intensiva
7
29Alia suppositio: conceptus correspondentes perfectionali
30denominationi est prior et alterius speciei praedi-
31camentalis[??],
tamen de perfectiori, et sicut conceptus po lo-
32quendo
de perfectionibus conceptibus est alterius
33speciei et cum hoc p??alis[?] de posteriori, ita
34proportionaliter correspondet sibi a parte obiecti ratio
35obiectialis prior possibilis, tamen concurrere unitive cum
36ratione obiectiali correspondete posteriori denomina-
37tioni.
Ita quod conceptus perfectionales habent
38duas habitudines adinvicem ut conceptus
39entis est prior conceptu vitae, et p?/atur[?] de illo,
40quia est communior. Ita ymaginandum(imaginandum) est a parte obiecti quod
41ratio essendi obiectiva est alterius rationis a ratio-
42ne
vivendi. Et 2o(secundo) sicut coneptus entis est praedicabilis
43de conceptu viventis, ita proportionaliter ratio obiectiva
44essendi est potentialis respectu rationis vitae ad hoc quod
45concurratunitive secum et quasi recipiat
46rationem vitae per modum quasi actus superiorum. Ita
R96rb
47similitudo quod istarum rationum ad habitudinem conceptuum
48perfectionalium inter se, et sic continue procedendo, nam
49sicut ratio vitae est alterius speciei ad rationem
50cognoscendi sive intelligendi et est quasi
51in potentia ut concurrat secum unitive ut tendit
52speciem superiorem. Et sic ratio vitae est prior et posteriorum[???]
53respectu rationis intellective et ex concursu rationis
54vitae cum ratione intellectivi causatur species su-
55perior,
quia secundum eum ex concursu istarum rationum
56obiectialium constituuntur species. Et sic generat ex
57istis concursibus rationum formalium causantur rerum
58specierum secundum Magistrum Iohannem de Rippa.
8
Si
59ergo consequamur istam viam quod, scilicet, per quamdam annolo-
60giam
et similitudinem conceptuum inter se
61recipiatur a parte rei distinctio rationum obiectalium
62sic habebimus distinctionem formalitatum in creaturis et
63etiam distinctionem 4i(quarti) gradus, qui vocatur ex natura rei,
64nam cuilibet denominationi correspondet ratio obiectiva
65alterius speciei a posteriori, et est posterior semper
66actualis respectu praedicatorum et secum concurrit per
67modum actus, et est potentia respectu posteriorum, et illud
68quod est posterius est semper actualius et per-
69fectius
et secundum huiusmodi concursus ymaginantur(imaginantur)
70species componi, et ex ymaginatione(imaginatione) ista potest quis
71aliqualiter manuduci ad ymaginandum(imaginandum) istas
72duas distinctiones differentes, nam cuilibet de-
73nominationi
perfectionis simpliciter correspondet plures
74gradus variae communicabiles secundum varias
75rerum species, ymo(immo) correspondet sibi una latitudo
76graduum infinitorum communicabilium infinitis speciebus
77creabilibus et omnino communicabilis suppositione speciei, quia illa continet
78omnes perfectiones simpliciter communicabiles ad
79extra. Et per consequens sibi competunt omnes deno-
80minationes
perfectionis simpliciter communicabiles
81ad extra, et per consequens etiam omnes rationes formales.
82Ita quod secundum istam viam potest ymaginari(imaginari) modus
83earum et modus ponendi. Et sine dubio
84nisi habeatur ista ymaginatio(imaginatio) totus processus
85de perfectione rerum quem ponit erit igno-
86tus
et habita ista ymaginatione(imaginatione) valde facilis
87erit ad sustinendum et ymaginandum(imaginandum). Patet
88ergo quomodo rationes obiectialis eiusdem rationis
89competunt cuilibet creaturae, licet secundum intensius et
90remissius. Patet etiam, quia eidem competunt, communicantur
91plures rationes obiectiales secundum diversas deno-
92minationes
sibi competentes. Et iste ratioR96va -
1nes
obiectiales vocantur formalitates distinctae
2et sunt tot formalitates distinctae et sunt
3tot formalitates in qualibet speciei quot habet
4species sub se una ad??ta etc
9
Ex ista ymaginatione(imaginatione)
5De Rippa infert aliquas propositiones
10
Prima
6est quanto res est perfectior tanto est compotior
7Patet de utraque compositione. Patet primo de compositione gra-
8duum,
quia quanto res est perfectior tanto ma-
9gis
participat rationem entis tanto habet plures
10gradus in esse entis, et ita in aliis perfectionibus
11quia quanto magis participat esse vivens tanto habet
12plures gradus in esse vivendi et per consequens compo-
13tior
ex quo habet plures gradus
11
Secundo est compotior
14quantum ad rationes formales, quia quanto est perfectior tan-
15to
habet plures rationes formales correspondentes de-
16nominationibus
perfectionibus et secundum numerum huiusmodi
17praedicatorum essentialium et perfectionalium est numerus ratio-
18num
formalium huiusmodi compositioni[?] constitutium
12
Secundo
19infert quanto creatura est actualior tanto
20est possibilior, quia creatura per acquisitionem
21novam perfectionum redditur actualior
22et per consequens possibilior, quia acquirit plures
23rationes formales ipsius constitutivas
13
Alia
24propositio infinita supprema intelligentia si
25daretur, ipsa esset intrinsece infinite potentia-
26litatis,
quia haberet infinitas rationes for-
27males
constitutivas ipsius quarum inferiorum
28esset potentia ad superiorem
14
Alia propositio so-
29la
ultimata et ultimate constitutiva huiusmodi
30suppremae(supremae) intelligentiae infinite. Illa est cui re-
31pugnat
potentialitas ad aliud aliam rationis obiectia-
32lem
receptionem ut ens est infinite potentia
33ad receptionem aliarum rationum. Ratio
34tamen ultimate constitutiva suppremae(supremae) intelligentiae
35non est in potentia ad aliam recipiendum
36per istam ymaginationem(imaginationem) possunt intelligi multa dicta
37doctorum antiquorum, licet istud sit falsum, quia
38tenebo oppositum. Unde secundum istam viam satis
39esset ymaginabilis(imaginabilis) antiquorum positio de distinctione
40universalium a singularibus. Nam antiqui posuerunt
41et ymaginati(imaginati) sunt quod realiter secundum
42ordinem conceptuum esset aliqualiter a parte
43rei correspondentia. Ita quod sicut ens est
44terminus comunissimus et universalissimus. Ita habet a parte
45obiecti correspondentiam in re. Utrum autem illa
46universalia multiplicentur ad individua,
R96vb
47dicunt aliqui quod est unicum in quo omnes
48ydemptificatur(identificatur) essentialiter non tamen formaliter. Per
49istam viam ymaginari(imaginari) posset distinctio inter esse
50et essentiam. Per hanc viam ymaginaretur(imaginaretur)
51etiam compositio angeli ex actuali et potentiali.
52sicut posuit Sanctus Thomas, licet sit omnino
53simplex et individualis. Per istam viam yma-
54ginaretur(imaginaretur)
distinctio ydearum(idearum) quod esset una
55idea(ydea) incorruptibilis et individualis concurret
56tamen ydemptitate(identitate) cum aliquo corruptibili
57et ideo licet ista positio sit falsa, tamen multum valent
58ad multorum antiquorum dicta declarationem et
59ad extrin?nem[?] intellectus, quia intellectus non potest se
60applicare ad taliam, nisi cum magna ve-
61hementia
etc.
15
Continuando et appli-
62cando
materiam quantum est de distinctione quae est plurium
63graduum eiusdem rationis illa nulla modo
64in Deo est reperibilis, quia gradus remissio
65importat[?] imperfectionem. Et sic habitudo obiectialis
66potentialitatis et actualitatis potentialitatis et possibilitatis istarum
67rationum formalium non habet reperiri in Deo
16
68Quantum ad primum ymaginandum(imaginandum) est
69quod ratio essendi in Deo est omnimode sim-
70plix
et unicus simplicissimus gradus essen-
71di
infinitae et immensae nobilitatis in creaturis.
72Ideo secundum earum perfectionum est tanti vel
73tanti gradus et est alterius rationis in
74Deo et in creatura. Ideo poterit quod Deus et
75creatura non possunt univocari[?] in isto praedicato ens
76vel in aliis praedicatis perfectionalibus. Sed bene
77creaturae univocantur inter se in ente
78vel in aliis quia omnia entia creata
79sunt eiusdem rationis in esse. Modo univocatio
80requirit a parte obiecti ydemptitatem(identitatem) specificam
81univocatorum. Ita quod unica sint eiusdem rationis
82specificae
17
Quantum ad secundum non est ymaginandum(imaginandum) quod
83in deo ratio essendi sit potentialis respectu rationis
84vitae. Sed ymaginatur(imaginatur) sic quod ratio essendi in
85Deo et ratio vitae. Et ita de aliis concurrunt
86aeque primo in eandem simplicissimam unitatem
87absque ordine prioritatis et posterioritatis
88intrinsece et concurrunt aeque primo in eadem
89simplicissimam essentiam et in unam simplicissmam
90ydemptitatem(identitatem). Et per hoc salvant quod cum infinitate
91talium rationum est summa simplicitas, quia
92concurrunt unitive in una simplicissimam
R97ra
1essentiam absque ordine, sicut ponimus quod 3s(tres) personae
2realiter distinctae concurrunt unitive in unam
3simplicissimam essentiam. Et secundum hoc dicunt quod ne-
4dum
pluralitas formalitatum non arguit contra
5simplicitatem. Ymo(Immo) potius arguit simplicitatem
6sed de hoc de videbitur post utrum, scilicet, Trinitatis
7personarum tollat simplicitatem et intendo colorare
8quod arguit summam simplicitatem et quod est summa
9simplicitas cum Trinitate. Et in hoc intendo fun-
10dare
omnimodam simplicitatem divinae essentiae. De
11oppinione(opinione) Scoti alias videbitur
Peter Plaoul, Commentarius in libros Sententiarum, de Trinitate, Lectio 61, de Trinitate (http://scta.info/resource/lectio61 )
Reims, Bibliothèque Municipale, ms. 506, 95v-97r (http://scta.info/resource/lectio61/reims)
Transcription Resource: http://scta.info/resource/lectio61/reims/transcription
Data source: http://exist.scta.info/exist/apps/scta-app/document/lectio61/reims/transcription
Copy Full Citation to Clipboard
View Explanation of Citation Practices
Lectio 61, de Trinitate [Critical]
Lectio 61, de Trinitate [Reims] (Currrent Focus)
Lectio 61, de Trinitate [Sorbonne]
No results found