Edited By Jeffrey C. Witt
Edition: 0.0.0-dev | November 28, 2012
Authority: SCTA
License Availablity: free, Published under a Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)
1
39In aliis lectionibus visum est quod non
40sit ponenda distinctio in Deo
41propter eius summam simplicitatem, quod si ad
42aliquem sensum[?] visum[?] videantur doctores po-
43nere
in Deo distinctione formalem, intelligatur re-
44solvendo
ad sensum logicalem, scilicet, ad non 'persei-
45tatem'
primi modi enuntionis unius extremi
46de altero, quod si a parte rei ponant distinctio-
47nem
inter perfectiones divinas essentiales ut
R100vb
48inter voluntatem, sapientiam, et iustitiam,
49et sic de alii, hoc est improbatum
2
Et radix genera-
50lis,
praeter particulares rationes, erat tripartita. Primo
51ex immensitate Dei. Secundo ex regula Ansel-
52mi,
ubi dicit quod in Deo omnia sunt idem, ubi
53non obviat relationis oppositio. Et tertio tanquam
54fundamentum habemus supponere summae simplicitatis
55divinae quod nihil est negandum de uno attributo
56quin negetur de altero. Ita quod non de-
57bemus
contradictoria in divinis asserere, et hoc in praedicatis
58absolutis perfectionibus
3
Ex quo infero consequenter quod
59inter essentiam divinam et personam vel personalitatem
60nulla penitus a parte rei est ponenda distinctio.
61Ita quod Pater tanta ydemptitate(identitate) est idem, tamen essentia
62quanta ydemptitate(identitate) est sibi ipsi idem et a parte rei.
63Et hoc est quantum ad unum punctum tractandum
4
Secundo
64infero quod Deus est omnium producibilium una simplicissima
65ydea(idea). Ita quod propter diversitatem producibilium non oportet
66ponere in mente divina distinctionem formalium rationum
67a parte rei vel alio modo distinctorum. Nam
68ista summa simplicitas consurgit ex
69immensitate naturae quod unica existens et eodem modo
70se habens potest repraesentare hominem et asinum
71licet sint diversa. Ista est una conditio[?] et proprietas
72infinitae quae non reperitur in aliis
5
Infero
73consequenter quod Deus non potest formaliter influere,
74ita quod non potest ad extra communicari creaturae realiter
75per modum formae informantis et actualitatis,
76quia hoc repugnat summae simplicitati et
77immensitati, quia influxui formali annexa
78est quaedam potentialitas quae summae simplicitati
79repugnat ratione etiam distinctione[?divinae?] immensitatis
80creatura non est influxus formalis cuius
81capax nec est capax immensae perfectionis
82licet etiam ex parte Dei non esset repugnantia
83et istam ultimam materiam primo inducam,
84deinde[?] materiam de ydeis(ideis), deinde[?] materiam de distinctione
85a parte rei inter essentiam et personam consequenter
86inducam
6
Quia ergo ista .... materia
87de influxu formali est pertinens ad
88divinam simplicitatem quae debet in ista .....
89materia tractari ut divina simplicitas
90salvetur
7
Sit ergo ista prima
91conclusio non stat immensae simplicitati
92essentiam formaliter influere
8
Secunda conclusio
93non stat immensae simplicitati essentiam creatae
94formae influxum supplere
9
Tertia propositio daR101ra -
1to
quod posset non staret tamen unam personam sine alia
2formaliter influere. Dato quod concederetur quod Deus
3esset communicabilis per modum formae, tamen non concederetur
4quod esset communicabilis per unam personam et non per
5aliam, ymo(immo) non esset communicabilis quin communicaretur
6secundum totam Trinitatem
12
Prima propositio quae dicit
12quod non stat immensae simplicitatis essentiam formaliter
13influere probatur multipliciter primo nam si deus
14posset formaliter influere sequeretur quod esset deus
15recens contra scripturae auctoritatem
13
probatur consequentia nam
16quaelibet forma communicat suo formabili vel consti-
17tuto
si constituat denominationem concretivam
18quae sibi competit in abstracto, ergo si Deus communi-
19caret
creaturae per modum formae, tunc communicaret
20suo formabili esse Deum, ergo creatura reci-
21piens
suum formalem influxum esset Deus
22et denominaretur Deus, ergo cum quaelibet creatura
23sit noviter producta, tunc esset Deus recens
24nec fuisset ab aeterno, ergo esset Deus recens
25quod est contra fidei veritatem
14
Secundo nam ex illa positio-
26ne
sequeretur quod materia prima posset esse Deus,
27et ex consequenti sequeretur quod posset esse res intellectiva[?]
28et quod posset beatificari. ymo(Immo) consequenter nedum beatificari,
29sed beatificare, nam haberet plenitudinem Dei-
30tatis
sibi communicatae et esset Deus, ergo esset
31ultimus finis et beatitudinis obiectum
15
Item sequeretur
32quod materia prima et quaelibet res producta posset
33ens aeterna et independens. Probatur consequentia nam
34esse independens esse neccessarium(necessarium) esse aeternum
35sunt proprie passiones convertibiles cum suo subiecto, ergo
36quicquid dicitur de subiecto, dicitur de propria passione, ergo
37cum creatura dicatur de Deo vel dicatur Deus
38tunc dicetur de propria eius passione. Et sic sequitur
39quod si creatura sit Deus quod erit neccessario(necessario) esse
40independens et aeterna
16
Item sequeretur quod essent
41plures dii, quia qua ratione potest Deus communi-
42carei
uni creaturae per modum formae pari
43ratione potest alteri, et tamen ratione huiusmodi communicationis
44competunt diversae communicationes huiusmodi communicabilibus,
45et sic possent esse infiniti dii realiter et
46essentialiter distincti
17
Item sequeretur quod creatura
47posset esse Trinitas personarum
18
Item omnis
R101rb
48forma quae communicatur communicat suas operationes, vel
49subiecto suo, si sit accidentalis vel compositio. Si sit
50substantialis, ergo si divina essentia communicetur per modum formae
51creaturae, communicabit sibi operationes suas intrinsecas,
52ergo creatura producet Filium ad intra et spira-
53bit
Spiritum Sanctum. Impossibile enim est quod forma
54communicetur secundum latitudinem totam suae perfectionis, ergo
55et operationis operationes suae communicabuntur suo forma-
56bili,
et sic sequitur quod materia prima posset generare
57Filium in divinis et spirare Spiritum Sanctum
19
Et con-
58firmatur,
quia influxus formalis est naturalis
59nam licet anima sit potentia realiter libera. Non tamen est
60libera quantum ad communicationem suae rationis. Communicatur
61enim secundum naturalem modum influendi suo forma-
62bili
et secundum ultimum suae potentiae, ergo si Deus communica-
63retur
alicui creaturae communicaretur secundum totam latitudinem
64suae plenitudinis, et per consequens suae operationis,
65et sic quantum ad hoc apparet prima conclusio satis probata
20
662a(Secunda) conclusio dicit quod non stat Deum supplere vicem
67causae formalis, quia aliud est utrum Deus
68posset secundum plenitudinem communicari formaliter
69et aliud utrum posset supplere vicem
70causae formalis et secundum eundum gradum adaequate
71et secundum hoc ponitur conclusio negativa, scilicet, quod non
72stat Deum supplere vicem causae formalis
73et probatur, quia influxus formalis est naturalis,
74ergo est secundum ultimum potentiae formae communicantis quod, ergo
75non stat quod Deus communicetur secundum remissum
76gradum formae cuius influxum suppleret
21
77Secundo Deus non potest supplere influxum
78causae agentis creatae, ergo nec potest influ-
79xum
causae formalis supplere, quia dif-
80ficilius
est de formali quam de agente. Antecedens
81probatur et antecedens posset habere duplicem sensum. Unum
82falsum et alium verum. Falsum, scilicet, quod Deus non posset
83supplere influxum causae agentis, scilicet, quia
84non posset effectum se solo producere absque con-
85cursu
causae. 2o(Secundo) sic quod causa 2a(secunda) neccessario(necessario) re-
86quiratur
ad effectus productionem. Et sic antecedens
87est falsum, quia non revocatur[?] in duplum[?], quin Deus posset
88se solo absque concursu cuiuscumque causae
892e(secundae) aliquem effectum producere. Sed hoc non est proprie
90supplere vicem causae 2e(secundae). Sed proprie sup-
91plere
vicem causae e(secundae) hoc est concurrere propor-
92tionali
concursu, sicut causa 2a(secunda) concurrit.
93Ita quod Deus concurreret ad effectus pro-
94ductionem
suo concursu et etiam concursu
R101va
1proprtinali ad concursum causae 2ae(secundae). Et sic intelligendo,
2antecedens Deus non potest supplere vicem causae
3agentis, quia sensum quod prius probabatur et posterius
4probabitur Deus non potest nisi infinite agere
5ad extra, ergo non potest concurrere ad effectus
6productionem secundum proportionalem concursum quam concurrit
7causa 2a(secunda). Ergo si Deus non posset sup-
8plere
concursum causae agentis, ergo nec
9concursum causae formalis, quia concursus forma-
10lis
est naturalis concursus autem causae agent-
11tis
est liber. Et sic, quia influxus formalis
12est naturalis oportet quod communicetur secundum suam plenitudinem
13et ultimum sui posse
22
Item sequeretur quod eadem
14res posset fieri omnium specierum successive. Consequens
15videtur inconveniens et contra artem demonstrativam
16de propriis passionibus et diffinitionibus. Et probatur consequentia
17nam sit ita quod deus suppleat vicem
18infimae formae, tunc aggregatum ex Deo et
19materia prima constituet infimam speciem, quia
20infima species non est subiectum praecise
23
De-
21inde
respectu eiusdem materiae suppleat Deus
22vicem formae superiorum, tunc illa species
23superior est aggregatum ex Deo et illa materia
24prima, ergo est eadem cum prima specie, quia
25non est subiectum praecise, quia etiam esset eadem, et sic
26consequenter ascendendo suppleat Deus vicem formae
273e(tertiae) superiorum et 4e(quartae), et sic in infinitum, ergo eadem
28res erit ominum specierum essentialiter
24
Deinde
29probatur conclusio 3a(tertia), videlicet dato quod divina essentia
30posset supplere huiusmodi influxum non
31staret quod una persona suppleret et
32non alia. Probatur, quia influxus formalis videtur
33aeque vel magis influxus ad extra
34quam influxux efficiens, et tamen de efficiente
35negatur quod una persona posset influere et non
36alia, ergo a fortiori formali negaretur
37quod una persona posset supplere formalem
38influxum, et non alia, et quod una communicaretur forma-
39liter
et non alia
25
Secundo non stat quod fuit unio creaturae
40ad Deum, quin sit mutatio in creatura, ergo illam
41unionem, quae est mutatio efficit tota Trinitatis,
42ergo tota Trinitas unit. Et ego dico istud
43contra unum quem vidi semel respondere in scholis,
44qui dicit quod stat unam personam formaliter influere,
45quoniam quaelibet formaliter influat, quia opus influ-
46endi
est indistinctum, ideo non potest uni personae
47competere, quoniam competat alteri
26
Item non stat
R101vb
48quod fiat huiusmodi unio, quoniam tota Trinitas influat ef-
49fective.
Ideo dicere quod una persona possit in-
50fluere
absque alia hoc quod aliae ad huiusmodi in-
51fluxum
concurrant credo quod non sit verum. Ita
52data ista positione non cogeremur, dico quod tota
53trinitas effectissime[??] unionem yppostaticam(hypostaticam), nam sicut
54per adversarium ex hoc quod una persona unicatur
55creaturae tanquam forma non requiritur operatio ali-
56arum
57personarum pari ratione unio yppostatica(hypostatica), quae
58non videtur tantae intuu?tis[?] quae terminatur ad
59personam solum non requirit influxum, et concur-
60sum
trium personarum, sicut nec unio formalis.
61Modo ponere unionem yppostaticam(hypostaticam) absque
62concursu totius Trinitatis credo quod non bene
63sonaret
27
Deinde probatur alia conclusio, scilicet, quod divina
64essentia non posset vitaliter immutare potentiam
65perceptivam
28
Primo, quia omnis cognitio vel
66volitio est operatio potentiae perceptivae, sed Deo
67repugnat quod sit operatio creaturae vle motio,
68operatio quid passiva
29
2o(Secundo) quia ut videtur omnes
69aequales essent aequaliter beati, cum potentia est
70eadem, cognitio est eadem, obiectum est idem, ergo in-
71aequalibus
secundum naturali non erit diversitas
30
Item divina essentia vel esset sic videndi
72infinite visio, vel finite tantum. Ita quod vel esset
73creaturae vitalis immutatio infinite vel finite
74tantum. Si dicatur quod finite, ergo prius est in se
75finite notitia quam alteri, quia nulla notitia
76potest esse notitia alteri quin sit prius in se talis
77notitia, quia oporet quod prius formaliter habeat con-
78ditionem
in se quodu communicesse communicet in se
79illi cui communicat. Si infinite, hoc est infinite
80impossibile, quia creatura non est infinitae notitiae capax
81sic quod per eam infinite cognoscat
31
5o(Quinto)
82actuatio[?] vitalis praesupponit realem informatio-
83nem
quia sola praesentia non sufficit cum[?] Deus
84est nobis semper praesens, et etiam potentiae cognitivae,
85sed 2a(secunda) actuatio[?] vitalis est impossibilis, ergo
32
6o(Sexto)
86et ista ratio fuit facta in materia de notitiis
87proportionaliter quanto aliqua species notitiae est in se
88perfectio tanto perfectius immutat potentiam
89hoc patet discurrendo per totam latitudinem notitiarum
90producibilium quantum ad species, et sic tanto notitia
91est perfectior tanto perfectius immutat vitaliter
92et cum sit processus in huiusmodi noticiis a-
93scendendo
et perfectior semper perfectius
94immutaret, ergo supprema(suprema) infinite mutaret
R102ra
1quia esset infinite perfectionis in esse notitia. Et
2tamen Deus supra latitudinem notitiarum creabilium, tunc
3si esset notitia creaturae in infinitum infinite vitaliter crea-
4turam
immutaret vel potentiam et hoc est impossibile creaturae,
5ergo
33
Ultima conclusio probatur, scilicet, quod non stat unam personam
6in suo personali esse vel vitaliter immutare alia
7non immutante
34
Primo per hoc, quia opera Trinitatis
8sunt indivisa ad extra
35
2o(Secundo) ponamus per adversarium
9quod Filius in divinis immutet potentiam cognitivam sive
10intellectivam in esse sapientiae vel notitiae, tunc ista
11notitia immensa, quae realiter actuat Sortem dicitur
12a Patre, ergo Pater non est omnis sapientia immensa, quia illa
13notitia qua immutat Sortem non est Pater, quia immutat
14per adversarium in suo esse personali, et sic non erit
15Pater. Et per consequens Pater non erit omnis notitia immensa
16pari raitone diceretur de amore respectu Spiritus Sancti
17et pari ratione de potentia, quia Pater posset communicare per
18modum formae potentiam, et non Filius vel Spiritus
19Sanctus
36
Item, sic mutare vitaliter magis videtur
20respicere opus ad extra quam terminare obiective, ergo per
21adversarium cum Filius posset vitaliter immutare
22absque Patre vel alia persona. Ita poterit immu-
23tare
obiective absque aliis personis. Unde esse
24vixionem est esse magis opus ad extra quam videri,
25ergo si Filius potest esse visio formalis, ergo et obiectialis.
26Tunc ponatur quod Filius beatificet in suo esse per-
27sonali,
28ergo stabit[?] quod aliquis beatificetur et tamen non vi-
29debit
divinam essentiam nec Patrem nec Spiritum Sanctum
37
Item in casu nostro, ubi Spiritus Sanctus esset forma-
30liter
amor et non Pater, tunc quaeritur, utrum Pater
31sit huiusmodi amor? Si non, sequitur quod Patri defficit(deficit)
32aliquis amor infinitus. Si sit formaliter huiusmodi amor
33habeo propositum
38
Item quaeritur, utrum Pater possit
34concurrere in esse amorum in suo esse personali?
35Si non, sequitur quod Pate non est formaliter amor. Ita
36quod vel amor quo concurrit Spiritus Sanctus est
37communis tribus vel non. Si sit communis non est proprium Spiritui
38Sancto, et sic non concurrit solum Spritus Sanctus in esse amorum.
39Si non, tunc Pater non erit amor intrinsece, et sic
40etiam sequitur quod non erit sapientia, quia Filius erit sapientia,
41qui dicitur ab eo, et ista sunt contra divinam immensitatem,
42ergo, etc., ergo concedendum est quod divina essentia non potest
43concurrere formaliter nec immutare vitaliter,
44et si posset, tunc non esse possibile, quin ibi esset oper-
45atio
totius Trinitatis
Peter Plaoul, Commentarius in libros Sententiarum, de Trinitate, Lectio 64, de Trinitate (http://scta.info/resource/lectio64 )
Reims, Bibliothèque Municipale, ms. 506, 100v-102r (http://scta.info/resource/lectio64/reims)
Transcription Resource: http://scta.info/resource/lectio64/reims/transcription
Data source: http://exist.scta.info/exist/apps/scta-app/document/lectio64/reims/transcription
Copy Full Citation to Clipboard
View Explanation of Citation Practices
Lectio 64, de Trinitate [Critical]
Lectio 64, de Trinitate [Reims] (Currrent Focus)
Lectio 64, de Trinitate [Sorbonne]
No results found