1
78Consequenter materiam continuando inceptam ad forti-
79ficationem intellectus circa apprehensionem misterii(mysterii)
80Trinitatis sunt manuductiones adducendae

2
81Prima est secundum Guillelmum Parisiensis, et hoc
82considerando animam secundum triplicem habitudinem.
83Prima est ut est in se quaedam vita intrin-
84seca et ex hoc oritur quod ipsa est apprehen-
85siva et intellectiva, quae est secunda habitudo, et ex
86hoc quod est vita intellectiva arguitur quod ipsa est
87affectativa. Et ideo intrinsece ipsa quodammodo re-
88praesentat ordinem increatae Trinitatis

3 2a(Secunda) ma-
89nuductio est iuxta aliquorum imaginationem
90ponentium quod potentiae animae sint inter se distinctae
91realiter et quod nihilominus concurrunt ydemptice(identice)
92cum ipsa anima. Unde fuit oppinio(opinio) quaedam quod R116ra
1quod anima et substantia animae est quaedam potentia vocatur memo-
2rativa et potentia receptiva specierum intelligibilium, de-
3inde anima est potentia realiter intellectiva, deinde
4ipsa est realiter volitiva, et tamen ymaginatur(imaginatur)
5quod huiusmodi potentiae inter se distinguuntur, id est, quod memoria
6non est intelligentia, nec intelligentia sit volitiva, licet
7concurrant ydemptice(identice) cum anima. Et quantum ad hoc
8esset magna Trinitatis similitudo. Nam sicut in Trinitate
9ponuntur 3s(tres) personae, scilicet Pater, qui se habet per modum
10speciei intelligibilis et est realiter idem cum essentia
11et producit Filium, sicut species intelligibilis producit
12notitiam, et ita 2a(secunda) persona distinguitur a prima
13et ista 2a(secunda) persona est Verbum. Et ex conexione
14primae et 2ae(secundae) personarum producitur per modum amorum
15Spiritus Sanctus et est idem cum essentia. Et ex cone-
16xione speciei intelligibilis et notitiae producitur volitio
17seu effectus. Et istam 3am(tertiam) persona productam
18dicendum esse idem cum essentia. Et distinguitur a
19qualibet aliarum duarum personarum. Sed est dissimilitudo
20quia una potentia animae non producit realiter aliam,
21sed quantum ad modum capiendum quod una res sit
223s(tres) satis capitur in similitudine animae ima-
23ginando quod potentiae animae sint distinctae ab
24ipsa anima

4 Tertia manuductio consurgit
25ex actibus potentiarum animae, quia anima recipit speciem
26intelligibilem primo et per illam actuatur[?]lr
27illa et ab illa specie procedit cognitio vel notitia
28de re cuius species est impossibilia et formatur
29cognitio obiecti. Deinde ex specie intelligibili
30procedit affectio praesentati obiecti, et est similitudo
31quantum ad emanationem personarum, quia primo reprae-
32sentat existentiam personarum, deinde emanationem
33inter illas, et ex illis duobus considerans re-
34manet ymaginatio(imaginatio) Trinitatis. Nam ex parte essentiae
35vel substantiae animae intelligitur essentia in divinis ex
36parte speciei intelligibilis producentis intelligentiam
37intelligitur Pater et ex intelligentia ymaginatur(imaginatur)
382a(secunda) persona, scilicet, Filius. Et ex specie intelligibili
39et notitia producta producitur affectio ex qua
40intelligitur 3a(tria) persona, scilicet Spiritus Sanctus. Nam
41Pater est persona producens Filium ad modum
42speciei intelligibilis producentis notitiam
43et ille Filius vocatur intelligibile et ex cone-
44xione illorum producitur amor

5 4us(Quartus) modus
45ymaginandum(imaginandum) quod accidentia diversarum specierum ex inhaeR116rb -
46sione et unione realiter ad subiectum ydemptificatur(identificatur)
47cum subiecto. Unde sic oppinantes(opinantes) ymaginantur(imaginantur) quod unius
48formae ad subiectum tanta est unio quod realiter
49vi illius unionis forma ydemptificatur(identificatur) cum
50subicto. Et hoc sonat illud nomen unio. Unde
51in anima ymaginatur(imaginatur) tria accidentia, scilicet speciem in-
52telligibilem, notitiam, et amorem. Necnun yma-
53ginatur(imaginatur) sic: quod concurrant ydemptice(identice) cum potentia.
54Ita quod vi unionis formae ad formale
55fit unum essentiale et realiter idem. Et ex ista
56ypotesi(hypostesi), licet sit falsa, tamen per hoc haberetur quod species
57intelligibilis esset anima et notitia etiam. Et volitio
58quae esset anima ratione unionis, et ista non
59propter hoc uniuntur inter se non obstante ydemptitate(identitate)
60ad 3m(tertium). Et isto modo ymaginatur(imaginatur) Trinitas, scilicet quod
61duae res concurrant ydemptice(identice) cum essentia
62alia. Et tamen remaneat illarum distinctio et
63haec est ymaginatio(imaginatio) Trinitatis

6 5us(Quintus) modus sumendo
64quod eadem materia potest esse in diversis locis vel forma
65hoc apparet de corpore Christi et de anima nostra intellectiva
66secundum fidem et ponitur casus quod Sortis applicet
67se ad generationem Filii. Deinde in instanti
68decisionis snssemis[?] materia Sortis ponatur tota sub
69forma semis, et consequenter disponatur materia ad
70formam embrionis. Et consequenter usque ad
71formae intellectivae productionem, scilicet, usque ad hoc quod
72materia sit sufficienter disposita ad recep-
73tionem formae intellectivae. Deinde quod in illo
74instanti in quo materia est sufficienter s dispo-
75sita ad effusionem animae quod anima Sortis re-
76aliter in huiusmodi materia ponatur ipsa eadem remanente
77in Sorte, tunc in illo casu Sortis et Filius
78sus suus, qui sit Plato gratia exempli, sunt
79eadem essentia, quia in utroque est eadem materia
80et eadem forma, et tamen adhuc manet inter
81Sortem et Platonem distinctio relativa, quia unus
82est Filius et alius est Pater. Nam oportet quod sit aliqua
83oppositio relativa tollens affirmationem unius de
84reliquo. Et ideo oportet concedere quod ibi sit distinctio
85aliter idem generaret se quod est contra Augustinum

7
866a(Sexta) ymaginatio(imaginatio) est supponendo oppinionem(opinionem)
87quam recitat Magister in 3o(tertio), scilicet quod unio yppostatica(hypostatica)
88realiter fiat per ydemptificationem(identificationem) naturae assumptae
89a supposito substantantae, id est quod natura as-
90sumpta realiter ydemptificetur(identificetur) Verbo utroque R116va
1extremo[?] remanente. Unde sic una natura quae assu-
2matur personaliter et realiter tribus angelis, qui
3scilicet sint essentialiter distincti. In illo casu nulla
4erit A angelus et erit B angelus et eadem
5natura erit C angelus. Et tamen A non est B nec
6B, C nec propter hoc angules erit alter
7et tamen sunt una natura et sunt distinctae personae, licet
8sit eadem quidditas et eadem entitas

8 7mus(Septimus)
9modus est ponendo quod unus angelus sit realiter
10in tribus locis. Tunc ille angelus habet aliam uberta-
11tem in suo situ et aliam in alio. Et tunc
12ponatur quod loco huiusmodi ubertatis et localitatis
13sint relationes inter se repraesentates concurrentes
14ydemptice(identice) cum angelo. Et aeque facile est
15de locationibus, sicut de relationibus quo casu
16dato habetur ymaginatio(imaginatio) Trinitatis

9 8vus(Octavus) modus
17ponatur quod sit intelligentia creata, quae sit per suam
18essentiam sui et aliorum cognitio seu cognitiva
19et quod etiam sit illorum dilectiva per se quorum
20cognitiva est, et hoc per essentiam et voluntatem
21et ponatur quod in illo non obstante intelligentia
22possit habere notitiam a se distinctam et
23inhaerentem ad producentem volitionem quaequid
24notitia sit adaequate illorum notitia quorum
25intelligentia est cognitiva per sui essentiam. Deinde
26illa notitia producat amorem respectu illorum
27quorum est notita. Et ponatur quod ista notitia
28et iste amor ydentificantur(amore identificantur) cum essentia
29intelligentiae. Tunc illa intelligentia erit A
30notitia quae est ipsemet, et B notitia quae
31erant ab ipsa distincta. Et sic quaelibet
32notitia est eadem cum essentia et cum illa ydem-
33ptitate(identitate) essentiae erit distinctio relativa inter
34notitias et haec est ymaginatio(imaginatio) Trinitatis. Nam intel-
35ligenita se habet, sicut Pater in divinis. Et eodem modo notitia
36quae est eadem cum essentia eodem modo se habet sicut
37Pater. et notitiae quae erat distincta ab
38intelligentia se habet, sicut Filius, quia producitur
39ab illa et volitio vel dilectio vel affectus
40se habet, sicut Spiritus Sanctus

10 9na(Nona) manuductio
41est de triangulo, quia in ipso sunt 3s(tres) anguli
42realiter distincti, et cum resolvendo ad
43quidditatem angulus nihil aliud est quam superficiens, ergo
443s(tres) anguli sunt superficiens, licet unus non sit
45alter. Patet igitur quod ymaginabile(imaginabile) est plura esse R116vb
46distincta cum ydemptitate(identitate) alicuius essentiae. Et cum illa,
47plura non distinguuntur inter se

11 Decima est
48quae consurgit ex dictis philosophorum et maxime
49ex positione Platonis et Hermetis

12 Nam Plato
50ponit quod species est communis quiditas(quidditas) suorum indivi-
51duorum et non est loquendum de terminis, quia non est
52difficultas quoniam species de suis individuis prae-
53dicetur. Sed illam quidditatem ponit essentiam unicam
54quem est Plato, Sortis, Cicero, et sic de aliis. Et cum Sortis non est
55Plato, etc., licet sint eadem essentia nulla humana, nam,
56ut ait Porphirius, ex participatione speciei
57plures homines sunt unus homo. Unde Plato po-
58suit magis difficilem proprietatem quam sit in Trinitate
59personarum, quia posuit quidditatem hominis esse
60simpliciter aeternam, et tamen individua sunt corruptibilia
61et illa quidditas est plures homines distincti qui
62tamen sunt eadem essentia. Et sic positio platonica nedum
63est aeque difficilis, sicut ymaginatio(imaginatio) Trinitatis, sed
64est etiam difficilior quae cum ydemptitate(identitate) aeterna
65ponit corruptibilitatem individuorum

13 Hermes Ter-
66magestus(Trismegistus) ponit quod Deus est quidditative mundus,
67licet producit eum. Nam ratione productionis Deus
68distinguitur a mundo, licet Deus sit idem quidditative.
69Et ista manuductio non solum valet ad hoc
70ymaginandum(imaginandum), sed etiam ad defensandum contra
71gentiles Trinitatis articulum, quia suum dictum
72est difficilius quam nostrum, et dita philosophorum magis
73transcendunt intellectum quo ad illam positionem
74quam ditam nostra respectu articuli Trinitatis, et sic nos ut
75ipsi illatione indigemus ad dicta nostra perspici-
76enda

14 Circa praedicta pro maiori evidentia
77ponuntur notabilia

20
29Ex quo sequitur quod non est evidens repugnantia
30quod Sortis sit essentialiter idem cum Platone, licet sit re-
31pugnantia, sed illa est ex rationibus individualibus
32descendendo ad materiam, quia dictum est quod ex parte
33essentialis conditionis non repugnat personas ydemptice(identice)
34concurrere et sic non repugnat quoniam Pater et Filius
35et Spiritus Sanctus sint eadem essentia, quia non est de
36ratione essentiae quod quicumque habet essentiam sic Pater
37quia Filius esset Pater et hic fundatur potentialitas distinctionis personarum
38cum ydemptitate(identitate) essentiae. Et sic patet cum simplicitate
39unitate subsistentiarum stat pluralitas divinarum per-
40sonarum. Nec oportet confundere personas nec separare
41essentiam, ut aiebat Arrius. Nec oportet ponere
42quod Pater et Filius et Spiritus Sanctus sit unica per-
43sona, sed propter diversas habitudines aliquando deno-
44minatur Pater, et aliquando Filius, et aliquando Spiritus Sanctus