Edited By Jeffrey C. Witt
Edition: 0.0.0-dev | September 22, 2012
Authority: SCTA
License Availablity: free, Published under a Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)
1
Continuando materiam inceptam
36primo praemittam unam propositionem deinde
37corollaria
2
propositio est ista sicut ex gratuita dei
38providencia(providentia) scriptura nos sufficienter
39nos erudiens ad salutem est infinitae ca-
40pacitatis
et continue sic christi sponsa fecunditatis
41inexhaustibilis existens infinitos modos verita-
42tum
potest nobis parere id est ad declarandum infinita
43secundum infinitos casus possibiles potest nobis
44veritatem ostendere
3
prima pars est augustini
45in libro de doctrina christiana ubi communiter
46allegatur quidquid in aliis scripturis inve-
47nitur
si utile est in scriptura sacra reR121vb -
48peritur
si inutile rer in eadem reprobatur igitur quaecumque
49reperiuntur extra sacram scripturam si utilia ap-
50probantur
si inutilia dampnantur(damnantur)
4
2a(secunda) pars apparet
51ex duplici radice primo ex immensitate
52fecunditatis sponsi qui perfecte coniunctus est
53suae sponsae ad generandum veritates ecclesiae
54neccessarias(necessarias) pro salute et regimine humanae creaturae
55et nedum generat veritates ad salutem pertinentes
56sed generat regulas honestatis et non solum
57quantum ad intellectus reformationem sed quantum ad
58affectus gratificationem
5
Ex prima parte
59sequitur primo quod licet scripturae continentia et ecclesiae
60fecunditas quantum ad conferentia salutaria ad-
61aequantur
maior tamen est actualis continentia scripturae
62quam sit actualis fecunditas ecclesiae vel quam
63sit fecunditas ecclesiae ad actum reductae
64patet quia scriptura continue est respectu omnium veritatum tan-
65gentium
humanae speciei et ecclesiae regimen
66gratuitum et actualiter continet omnem huiusmodi
67veritatem sed fecunditas ecclesiae non actualiter re-
68ducta
est respectu cuiuscumque veritatis et maxime
69respectu illorum quae sunt ad salutem pertinentia
70licet ecclesia non esset actualiter informata de pro-
71cessione
spiritus sancti ante convocationem consilii genera-
72lis
nec in hoc ecclesia erit determinata Ita
73etiam sunt multi casus possibiles de quibus ecclesia
74non est actualiter instructa et tamen continentur
75in scriptura sacra tamen ecclesia est per quamlibet
76veritatem in qua non actualiter est instructa
77fecundabilis
6
2m(Secundum) corollarium maior et altior
78est scripturae continentia quam sit b angeli notitia
79beatifica patet quia scriptura est infinitarum veritatum
80contentativa angelus solum finitas percipit verita-
81tes
et patet a signo nam licet incarnationis mi-
82sterium(mysterium)
esset in scriptura sacra sufficienter descrip-
83tum
nihilominus tamen latuit angelos unde ex ignorantia
84dicebant angeli ante incarnationem "quis est
85iste qui venit de edon(edom) tinctis vestibus de
86bosra" et admirantes de incarnatione hoc
87clamabant et cum incarnatio relucebat in
88scriptura
7
ymo(immo) posset 3o(tertio) inferri quod maior est
89scripturae continentia quam sit tota notitia caelestis
90paradisi sub christo et matre eius propter christi re-
91verentiam
Ita quod totum residuum citra christum
92et matrem eius non cognoscit tot veritates
93quot relucent in scriptura sacra
8
4m(quartum)
94corollarium sicut sacra scriptura principaliter
R122ra
1fuit edita propter spiritualem coniunctionem sponsi
2ad sponsam sic solus sponsus eam cepit
3plenaria cognitione prima pars apparet quia finis divi-
4nae
providenciae(providentiae) et spiritualis regiminis
5circa deum fuit incarnatio et matrimonium
6spirituale christi ad sponsam ita quod habemus
7inicium(initium) divinae providentiae et spiritualis regiminis ante
8verbi incarnationem et habuimus consummationem
9illius et in incarnatione et in passione et hoc fuit intentio
10prophetarum unde salomon(solomon) ait in canticis
11primo capitulo oculetur me osculo oris sui
12et licet matrimonium tunc temporis esse inceptum
13non tamen erat consummatum sed osculando inflavit
14spiritum gratiae et dona gratuita quibus ecclesia ha-
15bundat(abundat)
in fide et sic sponsus numquam permit-
16teret
eam deficere quin ipsa sit fecundabilis veritate
17in hiis quae tangunt fidem et bonos mo-
18res
2a(secunda) pars corollarii patet quia scriptura sacra est
19infinitae continentiae et continet infinitas altissimas veri-
20tates
et nulli creaturae communicata est infinitarum
21veritatum notitia nisi solum animae christi igitur solus christus
22habet huiusmodi scripturae plenariam notitiam quo ad omnes
23modos repraesentandi
9
Ubi notandum est quod incar-
24natione
verbi humanitatis christi primo legit in
25verbo omnem veritatem et quid in scriptura sacra
26continuetur et legendo intellexit quia secundum sententiam
27magistri in instanti anima christi novit omnia quae verbum
28plenarie et ratione ydoneitatis(idoneitatis) christus consecratus
29est in sacerdotem et regalem dignitatem et
30propter eius reverenciam(reverentiam) reconsiliatum(reconciliatum) est totum
31genus humanum deo patri in eodem instanti
10
325m(quintum) corollarium licet omnia in scriptura continentur non
33tamen evidenter nobis causa huius est dupplex(duplex)
34scilicet duae partes prima est quod infinitas librorum non suf-
35ficeret
ad explicandum ministeria in sacra scriptura
36contenta ideo non potuit esse quod illae verita-
37tes
evidenter explicarentur omnes quia ad hoc re-
38quiretur
infinita multitudo voluminum et adhuc
39non sufficerent
11
2a(Secunda) causa est quia ut sponsa
40christi sub timore viveret et cum devotione
41adiutorium spiritus sancti impetraret humano def-
42ficiente
intellectu ad scripturae sacrae
43intellectum requireretur ut fieret advocatio et
44supposicio(suppositio) ad sponsum ut generaret veritatem
45de sponsa sua pro solute fidelium
12
6m(Sextum) corollarium
R122rb
46quod in sacra scriptura omnes leges iustae et regulae
47morales vere et plenarie continentur patet ex probatione
48augustini ad hoc evidente quia nihil alibi invenitur
49si est utile quin sacra scriptura eum contineat si
50inutile quin illud reprobet igitur omnes regulae
51boni sunt in sacra scriptura contentae et consimiliter dicitur
52hoc esse verum nedum de moralibus sed de speculabilibus
53unde tenet iosephus hactus rabi moyses
54quod singulae artes in scriptura sacra continentur licet
55alio typo tradendum ut artifex est alius
56scilicet spiritus sanctus rabi moyses illud esset ezechielis de
57rota in medio rotae exponit ita quod iudaei an-
58tiqui
qui intellexerunt scripturam dixerunt
59in esse traditam de mobilibus corporum caelestium
60et quod spiritus erat in rota id est intelligentia mo-
61tiones
orbem
13
Ex quo patet quod scriptura est omnis
62veritatis tam practicae quam speculativae realiter contentiva
63et debet ymaginari(imaginari) velud(velut) exemplar cor-
64respondens
libro vitae adaequate et quod nihil scribitur
65in libro vitae ad intra quin sit in scriptura
66positum et expressum ad extra
14
8vum(Octavum) corollarium quod
67prophetae non plene intellexerunt suas prophetias
68nec Moyses plenarie intellexit illud quod propheta-
69vit
in suis 5(quinque) libris quia scripsit infinitates
70veritates sive in eis infinitae veritates continentur
71quarum eius anima non erat cappax(capax) infinitum
72altiora scripsit quam intellexit quia fuit purum
73organum spiritus sancti licet illa quae erant ex regimine
74populi sufficienter intellexerit
15
Consequenter infer-
75tur
quod probabile est dicere quod 5(quinque) libri moy-
76si
contineant totum novum testamentum quantum
77ad sententias, scilicet quod continent totum vetus testamentum
78quantum ad veritates et ideo secundum doctores quod ro-
79ta
sit in medio rotae intelligitur quod novum
80testamentum intelligitur in veteri ideo ait salvator
81quod "moyses scripsit de me" pro quo notandum quod
82licet scriptura creverit non fuit quantum ad vigorem
83principalem Sed debet ymaginari(imaginari) quantum ad modum pueri
84cuius eadem est anima a principio usque ad finem vitae
85et quantum ad principalem non perficitur partem sed perficitur puer
86quantum ad aliquid sic in proposito quantum ad continuam virtualem
87illud quod additum est veteri testamento scilicet novum
88testamentum continetur in veteri ymo(immo) quod additur pen-
89thatuco
id est 5(quinque) libris moysi sive fuerit de
90novo testamento sive de veteri continetur
R122va
1in illis 5(quinque) libris moysi et quantum ad fidem
2et consilia generalia non creverunt veritates licet
3ad plura obligemur ex determinatione ecclesiae et
4consilii generalis licet crescere posset per explicationem
5non quantum ad additionem novae veritatis
16
de-
6cimo
sequitur quod scriptura sacra sufficit pro
7plena instructione vitae humanae quantum
8ad intellectum eciam(etiam) sufficit pro plena instructione
9morum quantum ad affectum prosequendo vitam
10aeternam id est sufficienter continet veritates
11pro intelligenciis(intelligentiis) instructione et re-
12gulis
quantum ad rectificandum affectum licet
13indigeat explicatione scilicet ut sponsus
14aperiat veritatem sponsae
17
Ex quo sequitur
15quod urgentibus neccessitatibus(necessitatibus) circa fidem et
16ecclesiam maxime vacandum est bibliae in qua
17continentur remedia et provisiones requi-
18sitae
ad req remediandum contra morbum ecclesiae
18
1912mo(duodecimo) sequitur pastorum spiritualium qui relinquen-
20tes
sacram scripturam ad libros humanatus
21inventos convertuntur quorum finis est bonum temporale
22praecise ut in eis est salus
19
13mo(Tredecimo) sequitur quod
23in infinitum maior est sponsi praesentia ad ecclesiam
24quod sit adhoc experientia patet nam sponsus respectu
25ecclesiae suae sponsae infinite assistit et infinite
26fecundat eam quantum est ex parte sui et respectu
27cuiuscumque invenibilis veritatis pro salute vel
28respectu cuiuscumque regulae moralis sponsus
29fecundat suam sponsam scilicet ecclesiam et
30influentia fecunditatis praecise experitur secundum dis-
31positionem
membrorum ecclesiae sive membra sint
32per scripturam dispositam sive per bonitatem mo-
33ralem
edocta et rectificata ita quod sint di-
34sposita
ex instructione scripturae quo ad
35intellectum vel l rectificata quantum ad diff ad affectum
20
3614mo(Quartodecimo) sequitur quod ecclesia circa fidei veritatem
37nullum potest generare monstrum patet quia sponsus
38est veritas summa et bonitas quae realiter
39reddit sponsam immaculatam igitur a sponso
40et sponsa non potest error veritatis procedere
41nec moralisem pravitastem provenire ergo corollarium
42verum
21
15mo(Quintodecimo) sequitur quod quamvis sine monstro
43vel monstruositate(monstrositate) sint multa capita in corpore
44sponsae ad unum tamen ordinata praeter alilud ca-
45put
quolibet substracto(subtracto) nihilominus remaneret
R122vb
46vitae ecclesiae et eius integritas nec in ea esset
47error nec falsitas prima pars apparet nam omnes tenentes
48vicem apostolorum, ut episcopi, habent rationem capitis et
49sunt realiter caput ideo secundum divisionem et multitudinem
50partium fidelium requiruntur multa capita et
51tandem reducitur ad unum caput quod est praesul
52romanus
22
2o(Secundo) dicitur quod substracto(subtracto) capite principali
53vel cuiuscumque illorum non tollitur vita ecclesiae
54quia in fide principaliter est unio fidelium et in caritate
55nam fides et caritas potissime et principaliter uniunt
56fideles iuxta illud in actu apostolorum multitudinis
57credentium erat cor unum
23
3o(tertio) caput influens
58vitam est sponsus qui habet vicem capitis influentis
59ideo remanente capite principali nec tollitur vita nec
60est ecclesia monstruosa
24
4o(quarto) si sic sequeretur quod va-
61cante
sede apostolica esset ecclesiae monstruosa
62et esset mortua et careret vita consequens est
63falsum quia dato hoc quod sedes apostolica vacaret nihilo-
64minus
adhuc remaneret unio ecclesiae in incar-
65natione
et fide in quo consistit sponsi et sponsae
66coniunctio igitur nec ecclesia moritur ex solatione
67pontificis nec ecclesia redderetur sine capite principali
68licet aliquo capite privaretur tamen esset unitas
69capitis principalis cum sponsa etc
25
16mo(Sextadecima) sequitur
70quod licet unitas capitis cum ecclesia sequatur ex sacra
71scriptura sicut unio christi qui est sponsus est
72ad ecclesiam vel sponsam oppositum tamen non videtur
73esse proprie contra fidem nec fidei dissonum vel sic
74licet unum esse summum pontificem habeatur ex
75sacra scriptura contrarium non videtur esse contra fidem
76Ubi notandum est quod ex usu doctorum lata est
77differentia dicere ista propositio repugnat alicui sequenti
78ex fide et dicere ista proposito est contra fidem et non
79ex primaria significatione sed ex usu doctorum
80hoc est nam si aliqua propositio sequitur ex
81fide contradictorium eius repugnat fidei
82sed non tangit illum madum augusti-
83nus
supra genesim ubi loquitur de
84varietate oppinionum(opinionum) contra fidem dicens
85quod tam diu non est contra fidem quam-
86diu
non est determinatum per eccle-
87siam
esse tale et ad illud cogimur
88dicere nisi teneamus emiromeium
89errorem de monson unde ex et
90usu doctorum aliquid esse contra fidem est
R123ra
1quia repugnat evidenter fidei vel quod determinatum
2est esse repugnans fidei per ecclesiam vel consilium
3generale nam ex articulo omnipotentiae forte
4sequitur quod deus potest creare suppremam(supremam) speciem
5et tamen eius oppositum non vocatur esse contra fidem
6et hoc est ex usus doctorum et ecclesiae et ex isto
7puncto habemus nos iuvare tamen capitur esse
8contra fidem illud quod est repugnans fidei evi-
9denter
magis quam illud repugnat quod articulo
10generali nam articulus generalis non est auctoritatis tan-
11tae
sicut consilium generale vel ecclesia seu eorum
12determinatio et illud dicitur quia canones et regulae
13canonicae dicunt quod debet esse unicus prapa et licet illa
14positio sit vera tamen non est determinatio ecclesiae seu consilii
15generalis absolute
26
Consequenter posset inferri 17mo(septimo decimo)
16quod ex provisione naturae et solicitudine(sollicitudine) circa hu-
17manam
speciem et ex gratuita dei providentia
18posset fundari positio de auctoritate quae debetur univer-
19sitati
circa ardua fidei et ecclesiae regimen quod
20narrare esset valde longum sed sufficiat
21circa haec praedicta considerare etc
Peter Plaoul, Commentarius in libros Sententiarum, de Trinitate, Lectio 77, de Trinitate (http://scta.info/resource/lectio77 )
Reims, Bibliothèque Municipale, ms. 506, 121v-123r (http://scta.info/resource/lectio77/reims)
Transcription Resource: http://scta.info/resource/lectio77/reims/transcription
Data source: http://exist.scta.info/exist/apps/scta-app/document/lectio77/reims/transcription
Copy Full Citation to Clipboard
View Explanation of Citation Practices
Lectio 77, de Trinitate [Critical]
Lectio 77, de Trinitate [Reims] (Currrent Focus)
Lectio 77, de Trinitate [Sorbonne]
No results found