5 Prima ratio eius est
53causatur aliquod lucidum quod applicetur dyaphano(diaphano) su-
54ceptivo luminis, tunc in illo passo causabit
55aliquem gradum luminis. Si sit in[?]distantia[?] debi-
56ta l ad dyaphanum(diaphanum) et infra spheram[?] accidentis[?]
57lucidi, tunc movetur lucidum per illud corpus
58diaphanum(diaphanum) lucidum est propinquius passo
59et magis appropinquatum. Et in primo instanti
60in quo incipit moveri generatur aliquod lumen
61et in quolibet alio instanti, tunc vel oportebit
62quod lumen praeexistens correspondentur in quolibet instanti
63in quo generetur aliud, et sic habebitur intentum
64vel oportebit dicere quod huiusmodi passum est infiniti
65luminis susceptivum. Et eodem modo ipse imaginatur(ymaginatur)
66in alteratione, sicut de quantitate conci??a[?] supponendoo
67quod quantitas distinguitur a suo subiecto. Et quod quantitates
68diversae non possunt se inviter[?] penetrare. Et
69ymaginatio(imaginatio) de rarefactione est similis
70imaginationi(ymaginationi) de acquisitione alicuius qualitatis

6
71Ista ratio est modici ponderis si bene in-
72spiciatur. Unde posito quod lumen sit naturae
73permanentis lucido in passo sibi applica-
74to quantumcumque sibi applicetur numquam causabit
75maiorem gradum luminis quam causaret in
76parte medii sibi immediata. Et in primo in-
77stanti applicationis causat tantum lumen quod
78nec respectu eiusdem passi, si applicetur magis non
79oportet quod in alio instanti sequenti producat
80tantum lumen quantum produceret in primo instanti
81causa est, quia aliquod est ibi maximum lu-
82men quod producit, ut capitur aliqua pars
83medii pedaliter a lucido, tunc pars me-
84dii immediata lucido recipit lumen ma-
85ximum producibile ab illo lucido. Et pars distans
86per pedale continet totam latitudinem lucidi,
87tunc ponatur quod lucidum possit producere in
88ea decem gradus, tunc dabitur aliqua pars
89in qua lucidum producit lumen, ut octo,
90et alia ut 4or(quattuor), et sic de aliis magis R142ra
1elongando a lucido. Et sic lucidum producendo gra-
2dum, ut decem assimilant passum quantum potest
3quia ultimus finis ipsius agentis est quod faciat
4assimilare sibi passum

7 2a(Secunda), si qualitas
5est intensibilis per partem[?], sequitur quod idem esset remisse calidum
6et intense calidum.

8 Ista ratio nullius varum[?]
7est, quia denominatio non debet fieri a parte sed
8a toto. Nam denominatio communicatur secundum totam
9latitudinem formae et partis separatae non concurrunt
10ad communicandum denominationes. Non enim[?] sequitur
11Sortes habet remissam caliditatem[?], igitur ipse est remisse
12calidus, sed oporteret arguere sic: maxima caliditas[?]
13Sortis est remissa, igitur Sortes est remisse ca-
14lidus. Simile esset in quantitate, non sequitur aliqua
15pars Sortis est pedalis, igitur Sortes est pedalis
16quantitatis praecise, quia sicut Sortes non est sua
17pars, ita non denominatur quantus quantitate partis

9
183a(Tertia) ratio signetur aliquod activum quod
19debeat corrumpere suum contrarium, et signentur
20duae mediantes qualitatis, quae debet corrumpi
21illae sunt aequaliter applicatae corrumpen-
22ti, et sunt eiusdem rationis, ut supponitur,
23igitur qua ratione agens corrumpet unam
24eadem raitone aliam. Ita quod agens non posset
25corrumpere qualitatem sibi contrariam, nisi quaelibet
26pars applicaretur, et per consequens vel nihil corrum-
27pet, vel totam illam qualitatem

10 Ista ratio
28solvitur per determinationem causarum 2arium(secondarium) causarum ex
29liberate primae causae. Nam quaelibet causa
302a(secunda) agit in virtute primae et tanquam di-
31recta a prima infallibiliter, et per eam limi-
32tatur effectus. Unde licet agens sti idem
33et duae mediantes sint aequaliter applicatae
34et ordinatae, libertas tamen primae causae
35infallibilis limitat, ut corrumpatur
36ista pars et non alia. Et conservatur ibi quid
37ordo

11 Alia esset ymaginatio(imaginatio) solvendi
38praefatam ratione, scilicet, quod esset diversa habitudo
39graduum et partium intensivarum, et aliquis or-
40do qualitatis ad suum subiectum, licet non esset ordo
41situalis sic quod unus gradus sit extra
42alium. Nam esset alius ordo intrinsecus
43quia gradus primo productus in subiecto magis
44distat ab accidente agentis corrumpentis
45quam gradus ultimo productus. Et ideo agens
46corrumptivum inciperet vice vera corR142rb -
47rumpere gradum ultimo productum. Et sic daretur una
48ratio quare una pars corrumperetur et non
49alia, quia gradus ultimo productus ordine
50quod applicatur ad agens citius quam positio
51productus, quia est minus radicatus in materia vel
52in subiecto nec ita radicatur intimatur sicut gradus
53qui primo producitur, qui etiam diutius fuit
54in subiecto

12 4a(Quarta) ratio est quod nulla forma intenditur
55quia nec praeexistens nec adveniens, igitur nec agre-
56gatum, quia totum est suae partis.

13 Ista ratio satis
57solvitur in vico straminis. Nam forma dicitur
58intendi ad istum sensum quod aggregatum ex forma
59praeexistente et forma adveniente ad
60maius quam erit qualitas praeexistens,
61et isto modo dicitur intendi

14 Contra istam
62positionem arguitur et ostendetur quod positio est impossibilis
63seu oppinio(opinio), quia si esset positio vera sequeretur
64quod esset dare ultimum instans rei naturae
65permanentis in esse. Consequens non communiter conceditur,
66patet tamen consequentia nam posito quod sit aliqua caliditas[?causalitas?]
67ut 10 et sit aliquod activum quod
68applicetur uniformiter ad remittendum
69huiusmodi caliditatem[?], et fiat hoc ab intrinseco pas-
70si et signetur illud instans in quo agens
71incipit agere, tunc in illo instanti qualitas
72ut 10 est nundemnunc agens agit a immediate
73post hoc desinet esse qualitas, ut
74decem, quia non habet partes intensivas secundum illum,
75qui sic oppinatur(opinatur), sed si habeat partes ex-
76tensivas hoc non tollit vigorem ar-
77gumenti, quia ponitur quod partes uniformiter
78applicentur corrumpenti, et ita est
79quia supponitur quod corrumpens sit intrisecum
80et corporo sit ab extrinseco, et sic partes aequaliter
81applicantur corrumpenti

15 Respondetur
82ad hoc quod nisi fortificetur casus sal-
83vatur succesivo secundum successionem partium quan-
84tivarum per modum per quem formae substantiales
85successive generantu et successive corrumpuntur,
86sed quia casus fortificatur ponendo quod agens
87sit aequae applicatum, tunc in illo casu
88non est inconveniens concedere quod daretur ultimum
89instans rei naturae permanentis in esse.
90Nam illud habent ponere, qui concedunt aliquid
91successive rarefieri ponendo quantitatem
92distinctam a re quanta. Nam in aliquo casu R142va
1verum esset dicere A rarefit nunc et immediate
2post hoc rarefiet. Et tunc si A habeat quantitatem
3pedalem in instanti rarefactionis pe-
4dale habet ultimum instans sui esse et est res
5naturae permanentis, igitur in aliquo esset dare
6ultimum instans rei naturae permanentis in
7esse. Nam A desinit esse pedale per positionem
8de praesenti, quia nunc A est possibile et immediate
9post hoc non erit pedale. Et per consequens nullum
10est inconveniens quod possit dari ultimum instans rei
11naturae permanentis in esse

16 2o(Secundo) illud videtur
12esse possibile in materia caritatis nam sit Sortes
13in gratia et incipiat peccare per remotionem
14de praesenti et incipit producere alique actum
15successive et incipit successive esse in peccato,
16nam signetur instans einceptionis peccati, tunc
17arguitur sic voluntas Sortis in illo instanti
18est in caritate, quia adhuc non peccat. Et
19immediate post hoc voluntas ipsius erit
20in culpa, igitur caritas non erit, tunc verum est
21dicere in illo instanti caritas nunc est
22et immediate post hoc non erit

17 2a(Secunda) ratio contra
23positionem illius doctoris, quia si illa esset vera,
24sequeretur quod latitudo gradualis formae et quaelibet
25forma quae acquiritur quod acquiratur tota simul,
26et tunc in instanti in quo caritas est alteratio
27sequitur quod motus esset in instanti quod est inconveniens,
28quia partes motus correspondent partibus temporis.
29Patet tamen consequentia, quia ubi agens esset sufficienter
30applicatum passo quaelibet pars quae acquireretur
31in subiecto produceretur et acquireretur subito ex
32eo quod qualitas secundum istum doctorum non habet
33partes

18 Respondetur quod ex applicatione agentium ad-
34huc salvaretur successivo, scilicet ex parte partium
35quantitivarum[?]. Et sic agens non potest nisi successive ap-
36plicari secundum omnis suas partes, tunc diceretur
37quod acquisitio quantum spectat ad propositum potest sumi
38dupliciter

19 Uno modo prod productionem qualitatis quae
39acquiritur. Et sic secundum istum doctorem realiter
40acquisitio non esset motus, sed terminus motus
41nam productum et productum esse sunt idem re-
42aliter et formaliter et isto modo acquisitio nullo modo
43esset proprie motus

20 Alio modo sumitur pro
44aggregato ex producentibus aliquarum prima-
45rum
46illi qui ultimo acquiritur. Nam similis est R142vb
47solutio de rarefactionem. Tenendo quod quantitas
48distinguatur a re quanta, quia in illo casu infinitae
49quantitates acquiruntur. Et tamen quamlibet illarum praecedit
50infinitarum productio et corrumptio, et sic alteratio
51sumit pro productione omnium partium praecedentium ul-
52timam

21 Tertio arguitur, quia si sic, tunc sit ita
53quod aliquod calefiat uniformiter quantum ad
54omnes partes sui subiecti, tunc quaelibet pars quae producitur
55producitur subito. Et per consequens caliditas tota
56simul, quia sicut ex punctis non potest linea consti-
57tui, ita ex mutatis esse et mutationibus
58subitis non potest successivo constitui. Unde puncta
59non constituunt lineam nec instantia tempus
60nec momenta motum, nec mutata esse, nec
61mutationes subitae constituunt successionem.
62Et per consequens alteratio non erit mutatio successiva, quia
63erit composita ex infinitis productis esse vel
64mutatis esse

22 Hic potest responderi probabiliter
65quod licet ex infinitis punctis non possit fieri
66linea, necex infinitis instantibus possit
67fieri tempus nec ex infinitis mutatis[?] esse possit
68fieri successivo bon tamen sequitur quod de infinitis, ita
69possit esse. Unde rationes Philosophi in 6o(VIo) Physicorum
70probantes quod compositum non potest consotivi[???] ex
71infinitis individualibus. Non tamen probant de infinitis,
72ita quod si aliquid rarefiat potest rarefieri
73continue et ex infinitis mutatis esse seu
74mutationibus instantantis potest esse aliqua
75successivo

23 4o(Quarto) arguitur, quia quaerendum est a quo
76corrumpitur remissior caliditas, si sit aliquod
77agens quod producat intensionem, nam bene
78mirabile est a quo corrumpitur praeexistens caliditas

24
79Respondetur quod ipsa corrumpitur a natura, quia huiusmodi
80gradus esset octiosus[?] in natura, et sicut natura
81evitat vacuum, ita evitat octium[?], ymo(immo)
82corrumpit ipsum

25 5a(Quinta) ratio est de accidentibus sub
83speciebus panis post consecrationem corporis
84Christi ponitur quod caliditas praeexistens augeatur
85quod per fieri quod per applicationem ad ignem, ut
86patet ad experientiam

26 Tunc arguitur, quia
87vel illa accidentia quae fuerunt panis[?] re-
88manent vel non. Si sic, tunc ibi est realis
89intensio. Si non, tunc erunt alia accidentia quam fu-
90erunt in pane quod videtur esse periculosum
91dictum, quia illa accidentia non haberent figurare R143ra
1corpus Christi

27 Respondetur quod si fiat intensio vel remissio
2illa non est per additionem partis ad partem. Sed hoc est
3pro productionem novae qualitatis et ad salvandum
4quod ibi sint species panis transubstanti in corpus
5Christi sufficit quod accidentia sint eiusdem speciei et quod
6faciant similem effectum

28 6o(Sexto) arguitur ca-
7ritas praeexistens remanet cum caritate
8acquisita, igitur. Antecedens probatur, quia caritas producit
9actum meritorium, quo Sortes meretur. Modo in illo
10instanti in quo Sortes meretur. Etiam meretur
11suam caritatem augeri, igitur in illo instanti
12Deus ei confert caritatem, sed quod primaa
13remaneat cum ista. Patet quia prima caritas
14causat actum meritorium, et signetur instans
15in quo causat actum meritorium in Sorte
16et pro illo actu meritorio debetur ei nova
17caritas, et signetur illa nova ipsa in-
18funditur in Sorte in instanti in quo
19prima caritas erit in eo, igitur ex ipsis sit
20aliqua compositio. Et ista ratio est satis ap-
21parens contra illum doctorem ponentem quod
22nulla caritas est alteri compossibilis in eadem et
23specie

29 Respondetur quod in illo instanti in quo et
24Sortes meretur gradum caritatis sibi infundi et
25non recipit illam caritatem. Et hoc in n
26instanti, sed immediate post hoc eam recipiet.
27Et sic non concluditur cum quod cum caritate prima
28infundatur alia caritas, sed prima habet
29ultimum instans sui esse, sicut de quantitate
30ymaginatur(imaginatur), quia si continue sit fiat nulla erit
31caritas, quae immediate post hoc infundetur,
32nam quaelibet manebit praecise per instans
33nam quacumque data ante illam erat alia,
34et ante illam alia, et sic in infinitum. Et sic concedendum est
35quod quaelibet caritas quae in hoc instanti i
36conferretur propter meritum praecise duraret
37per instans, et sic ista ratio non concludit

30
38Alia solutio est ista quod caritatem concurrere
39ad actum meritorium potest dupliciter intelligi

31
40Uno modo quod caritas fecit quicquid requiritur
41ad hoc quod actus meritorius sit. Et in illo
42instanti in quo ipsa fecit quicquid po-
43tuit. Potest dici quod prima non est, sed est caritas
44nova qua Sortes per actum suum meretur. Unde
45si sint duo agentia uniformia et
46uniformiter applicata et agant in aliud R143rb
47passum per unam totam horam, et in instanti
48finali illius horae passum sit summae
49calidum. Tunc potest stare quod unum illorum
50agentium habeat primum non-esse sui, igitur
51in instanti finali illius horae, et quod
52aliud agens remaneat, nam potest
53concedi quod agens corrumptum fuit tam ca-
54lidatis, nec instans, et tamen hoc agens non est quando
55hoc est summe calidum, sed quod fuerit causa summae
56caliditatis, apparet quia tantum agit adhoc, sicut agens
57quod remansit. Nam in instanti in quod corrumpitur[?]
58aliud agens nihil agit, et ita proportionaliter potest
59ymaginari(imaginari) quod quando caritas, quae concurrisset
60ad actum meritorium in illo instanti caritas
61non esset, si esset alia, quae contineret perfectio-
62nem primae, scilicet addita per actum meritorium

32
63Contra hoc posset instari, tamen habita ista yma-
64ginatione(imaginatione), licet ista oppinio(opinio) sit sustinibilis, non
65tamen est evidenter probabilis, sed magis te-
66nendum est quod intensio fiat per additionem
67gradus ad gradum, ut communiter tenetur. Et haec
68sint dicta de ista lectione