1
63In alia lectione
64Quia plures gentilium
65dixerunt quod fatum inponit
66necessitatem et tollit librum
67arbitrium sic prima propositio Esse
68in homine librum arbitrium non est
69negandum a catholico fideli
70sed etiam ap quolibet philosopho confi-
71tendum vel concedendum primo
72experientia actuum nostrorum nam quilibet
73potest experiri de motu digiti
74ad quamcumque differentiam homo voluerit

2
75Item nisi sic sic subverteretur
76tota moralis politia 3o ethycorum PV203ra
1philosophus ponit quod ad virtuose ope-
2randum concurrit aliquod voluntarium
3propter quod tulius secundum Augustinus
4in libro 5o de civitate dei conside-
5rans quod oportet alterum duorum
6concedere vel quod omnia futura
7de necessitate evenirent vel quod
8deus non cognosceret futura
9adextra vel quod praevideret et quia
10reputabat primum magis
11conveniens tenuit 2m dixit
12deum non praevidere futurum con-
13tingentia probatur etiam ex sacra
14scripturam

3 unde Almakanus
155o hoc de quaestionibus
16armenorum ponit ad hoc in-
17numerales auctoritates

4 in evvangelio
18an putatis quod non possum ro-
19gari patrem meum et exhibe-
20bit in plus quam etc ergo
21concedit se posse quod non
22facit

5 Item negare libertatem
23a nobis entia negare a quolibet
24etiam a deo

6 Item salvator apostolis
25dicit non potuistis una ho-
26ra vigilate mecum denotans
27esse in libertate eorum vigilari
28Et de sanctis legitur qui potuit
29transgredi et non est transgressus

7
30tenetur error illius iulii fir-
31mici qui in primo suo astro-
32logiae expresse ponit quod con-
33stellatio et dispositio siderum est
34fatum simpliciter necessitans
35respectum cuiuscumque operationis
36apparet clare quia iste tollit liber-
37tatem arbitrii simpliciter respectu PV203rb
38cuiuscumque operationis

8 2o quia
39actiones liberas a voluntate
40libera dependens reducit indis-
41positiones siderum

9 Sequitur consimiliter
42error Alkindi in libro suo
43de radiis stellicis qui ponit quod
44in celesti armonia relucent
45omnes effectus reluceret in quam ne-
46cessitate eveniendi

10 Infert Alkin-
47dus quod non est differentia inter possibili
48et necessarium Sed ponimus
49differentiam propter ignorantiam cau-
50sarum

11 Consequenter infert
51qui celestem armoniam perfecte
52cognosceret causa principia praeterita
53et futura praevideret et cognosceret
54Apparet error quia tollit libert-
55tem arbitrii et ponit celum
56influere respectu operationum voluntariarum
57Tholomeus in centiloquo dicit
58quod iudicia astrorum sunt inter ne-
59cessariam et possibile id est sunt contingentia
60et in illa propositione eiusdem centilo-
61quii ponit quod bonus astrologus
62potest adiuvare opera humana sicut
63cultor agrum ut sit fertilis quia
64visa dispositione aeris si labatur
65ad nimiam caliditatem per bonum
66respectu ad applicationem frigidorum
67conservabitur quod influentia non
68nolebit ergo elicitur ex illa propositione
69alia propositio quam neccessario ponit ea
70in forma quod sapiens dominabitur
71astris et ille incomparabiliter fuit
72exceelentior quam alkindus

12
73Arguitur contra tulium et suos
74sequaces quod cum immutabilitate PV203va
1divinae potentiae stat executionis
2contingentia unde haec copulativa est con-
3cedenda a catholico deus res
4ab aeterno praevidit et contingenter
5evenient

13 Ex quo patet error
6illarum qui ex hac radice ne-
7cessitatem fati assentiunt unde yma-
8ginatio aliquorum fuit quod
9praevidentia divina ab aeterno praevi-
10bit et sapientissime et optime ordi-
11navit ad addunt quod non stat
12aliter fieri primo quia tunc deus
13mutaretur in consilio 2o quia
14eliceret numquid bene unde tamen op-
15time ordinavit

14 Et dicunt quod
16ordo et executio dicitur providen-
17tiae est inmutabilis et hoc vo-
18cant fatum patet error Nam
19quamvis divinam providentia sit
20absolute immutabilis tamen stat quod
21libertas arbitrii Et illud
22quod praevidit potest non fore Et
23illa difficultas tractabitur
24suo loco

15 Sequitur ulterius
25error dicentium ex infallbili
26deorum suam fati necessitatem
27contingere vel esse a vetulis
28dictum est de necessitate puerorum
29apparet fatales deae quarum dicta
30vocantur fata id est dicta sinuata
31a diis vocantur fata de hoc
32dictum est prius Sed nulla
33sequitur necessitas non spiritus
34maligni sunt mendaces ideo
35eorum dictum non imponit
36necessitatem

16 2o quia dictum
37dei non inponit necessitatem
382o quia dictum dei ut patebit
392o quia dictum dei non imponit PV203vb
40necessitatem ut patebit in materia de
41revelationibus

17 Sequitur error
42aliquorum philosophorum circa materiam
43fati dubium quod hymermanas habet
44se per modum seminis necessitas
45per modum germinis ordo texturae
46per modum fluxus id est positionis rei
47in esse Albertus tractat istam
48ymaginationem in libro de causis
49et dicit eam esse aristotelis talis est yma-
50ginatio quod aliqua sunt immaterialia
51sicut deus et intelligentiae secundum
52ipsu et alia quantum ad aliud in
53corpora celestia alia sunt materialia
54ut materia generabilium et corruptibilium

18
55Tunc consequenter quamvis esset
56defectus ex parte materiae fluitantis et
57disicintis de necessitate evenirent
58Istud est erroneum quia tollit liber-
59tatem ap?uus causis Etiam ex
60parte agentium ponit necessitatem
61in effectibus

19 Et sic apparet quod omni-
62bus istis modis praedictis
63fatam nichil est ymmo fictum

20
64Advertendum quod fatum aliter potest
65capi multipliciter sicut patebit in
66lectione sequenti