Edited By Jeffrey C. Witt
Edition: 0.0.0-dev | December 12, 2021
Authority: SCTA
License Availablity: free, Published under a Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)
1
42In alia lectione
43In lectione praecedenti dictum est quod quarto modo capitur fatum pro naturali causarum
influxu et neccessario connexu
E144v
1Et hoc necessitate naturali scilicet de lege ordinati et non absolute
2
difficultas ergo tractando est de fato
24o modo accepto Et non est nisi executio divinae providentiae quantum effectus naturaliter
procedentes ex causis naturaliter
3et modo naturae concurrentibus quantum ad 2as causas unde huiusmodi executionem fieri
Tangit boecius multipliciter secundum
4varias opiniones dicens Sive igitur famulantibus quibusdam providentiae spirantibus
fatum exerceatur
5seu anima seu tota serviente natura seu celestibus syderum motibus seu celestibus
virtutibus seu daemonum
6sollercia vel quaecumque divinae providentiae exterior executio vocatur fatum dicitur
notanter exterior
7executione ad excludendum actus liberos et intelligitur illud dictum boetii sive quod divinae providentiae executio
8exterior vocatur fatum sive deus subordinet sibi intelligentias secundum opinionem
philosophorum
9sive anima concurrrente et non capitur ibi pro anima nostra sed pro anima mundi de
qua variae fuerunt opiniones
10quia secundum aliquos deus singula vivificans et animans dicitur anima mundi vel tota
agregatio
11intelligentiarum regentium mundum corporalem vel intelligentia orbis lunae quae actuat
12et vivificat mundum inferiorem
3
vel quia sicut quilibet orbis habet intelligentiam sibi assistentem
13Ita tota spera activarum et passivarum habet intelligentiam sub intelligentia orbis
lunae quae non inhaeret
14sed assistit movet et inclinat ad suas operationes exercendas est anima mundi
4
et sic posuerunt
15philosophi quod praeter formas speciales est anima mundi unde virgilius 6o eneydos Omnia spiritus intellectus
16alit vel capitur pro tota serviente natura et per hoc intellectus secundum antiquos vel
anima mundi vel omnia
17simul concurrentia recitatur scilicet combinatio omnium causarum concurrentium ad
regimen universi vel
18potest intelligi anima mundi ultimo dicta scilicet aliqua intelligentia assistens
Aliae particulae sunt satis clare
19seu sollertia daemonum secundum opinionem platonicam
5
Pro declaratione notandum quod duplex est cursus
20et executio divinae providentiae quantum ad propositum Quid est gratuitus et supernaturalis
Alius
21est secundum concursum causarum pure naturalium praemium cursum ignoraverunt philosophi
quia voluerunt
22omnia reduci ad regimen
6
Iuxta primum concursum sit haec prima conclusio Prima intelligentia non est naturaliter
23suae providentiae explicatam ad extra patet quia non posset agere adextra nisi per
intellectum et volun-
24tatem
et pure libere igitur non stat eam concurrere adextra et non libere et per consequens
conclusio vera
7
Ex isto patet
25falsitas dicti quorumdam dicentium quod respectu aliquarum opinionum deus concurrit
more naturaliter adextra et
26regimen aliarum mere libere unde secundum eos respectu orbis sui primi Deus habet
assistentia pure na-
27turalem
Et sicut unitur suo corpore naturaliter ita deus suo orbi et sic deus non potest non
calefacere et
28non facere alios motus applicatis passis secundum quod se habent 2ae causae respectu
aliquorum effectuum respectu
29quorum pure naturaliter se habent et sic in eodem genere concurrendi et modo deus
est prima causa
8
deinde
30quod est una 2a subordinata causarum et effectuum libere producibilium sicut in anima
nostra reperitur duplex
31causalitas scilicet naturalis et libera ita in superioribus etiam in liberis concurrit
deus tamquam causa libera
9
32Contra hoc posui propositionem
10
Secunda propositio sola infima intelligentia inter omnes intelligentias est naturaliter
33per unionem constitutivam divinae providentiae executiva scilicet anima nostra nam
ipsa non est apta nata exercere
34suas operationes secundum naturalem cursum nisi unica sit corpori non solum per modum
assistentiae
35sed informationis et constitutiones
11
Tertia propositio in latitudine media datur portio naturaliter corporaliter executiva
36et alia a corpore totaliter separata secundum conclusiones positas in latitudine intelligentiarum
est aliqua
37mere libera executiva sic quod nullo modo potest naturaliter concurrerere habemus
extremam infimam quae non potest nisi coniuncta
38corpori negandum per modum assistentiae sed partis constitutione et informationis
intrinsece et sic ista conclusio loquitur de me-
39diis
et non ponit duas latitudines Quarum primo sit incipienda ab inferiori non executiva
suarum
40operationum nisi mediante corpore cui coniungitur Et datur alius portio quae est executiva
sine corpore
12
41Prima patet de infimis intelligentiis inmediate supra speciem humanam positis quae
indigent coniungi
42corpori licet per informationem ad motus et effectus inferius exercendos
13
Secunda portio datur intelligentiarum
43omnino separatorum quia plures ponuntur intelligentiae quam orbes istud consonat theologicis
de
44ierarchiis angelorum non moventium orbes quorum officium est contemplari divinam bonitatem
45redeundo omnes effectus in deum per considerationem tamquam in summum bonum et in
illo delectari
E145r
1Et est officium seraphim et interpretatur ardor vel amor divinae bonitatis et eam explicare fide-
2libus
et angelis inferioribus et non requirunt materiam corporalem ita de cherubin et interpretatur
pleni-
3tudo
scientiarum
14
Sequitur 4ta propositio quod in latitudine naturarum intellectualium requiritur similitudo
numerorum cubicorum
4scilicet duo extrema maxime distantia primo omnino separata et anima humana est extremum
inferius et dantur duo
5media ut dictum est
15
Sequitur quinta propositio quod angeli moventes orbes non constituunt aliquod vivens
6vi unionis vel assistentiae spiritualis et hoc ponitur contra opinionem platonicam
dicentem quod caelum
7est vivens Consequenter ponunt planetas per modum membrorum ad executionem per modum
animalis perfectissimi
16
8Sequitur quod licet motores orbium celestium sint naturae intellectuales et volitive
unio cum intelligentiae ad orbem
9vel eius actio et operatio non est per modum intellectus et voluntatis sed est pure
naturalis patet proportionaliter sicut de
10anima humana quia licet etc unio tamen eiusdem ad maximum non est intellectualis vel
volitiva sed mere
11naturalis et ita de intelligentiis
17
Ex hoc patet qualiter divinae providentiae executio facta per angelum seu
12intelligentiarum sit naturalis licet fiat a causis liberis
18
Sequitur quod destructis ordinis inquietarentur
13motores orbium et haberent naturale desiderium ad?re?no movere
19
Sequitur quod limitatur secundum exigen-
14tias
suorum orbium sicut orbes sunt diversarum specierum ita motores orbium et quilibet
inclinatur ad speciem
15orbis proportionatum sibi
20
Sequitur quod orbes habent partim ratione materiae et partim ratione formae materiae
16in hoc quia sicut forma naturalis non potest exercere suam operationem nisi mediate
materia Ita nec intelligentia suam
17operationem naturalem nisi mediate orbe Et habet rationem formae in hoc quia orbis
non est receptivus
18formae inhaerentis ymmo sibi repugnat recipere Etiam orbes intrinsice sunt diversarum
19specierum ideo quantum ad hoc habent gradus rationes formae
21
Sequitur ulterius quod ex specificis conditionibus corre-
20spondet
sibi mutuo orbis et intelligentia quia orbis ex natura specifica est alicuius speciem etiam intelligentia
21Et hoc contingit quod huic speciei intelligentiae convenit haec species corporalis
ad sui operis executionem
22
22Sequitur quod idem angelus non potest pluribus orbibus uniri secundum naturae cursum
communem statutu nec plures
23vim orbi quia angelus seu intelligentia ex natura sua specifica requirit talem orbem
sibi
24uniri et econtra igitur orbis alterius speciei esset sibi disconveniens
23
Sequitur quod angeli vel motores
25orbium non possunt naturaliter a suis orbibus separari nam tanta est etc sicut formae
substantialis ad materiam
24
26Sequitur error credentium intelligentias inhabitare ymagines in certis constellationibus
fa-
27bricatis
fuit una opinio quod ymago ex certa materia incerta constellatione fabricata cum certis
verbis
28et coniurationibus est sufficiens causa quod intelligentia inhabitet nam intelligentiae
moventes orbes
29non sunt po separabiles naturaliter ergo ficticium est illud Ex hoc apparet esset fictum de intelligentia
30orbis venerum quam dicunt quid aristotelem habuisse quia forte ymaginantur quod inhabitet yma-
31ginationem
25
Sequitur error dicentium daemones esse motores orbium dixerunt quid quod quia daemon
32noluit subici deo deus subicit eum corpori
26
patet quia consurgit habitudo intelligentiae ad orbem
33ex natura specifica
27
Item intelligentia non est separabilis naturaliter separabilis ab orbe igitur non
staret daemones hic
34existere et movere orbes
28 et non sunt ydonei ad exercendum tale officium
29
Item motores orbium mo-
35vent
gratia et amore primi modo daemones non amant deum sed quicquid agunt agunt incontemptum
primi
30
36Sequitur falsa opinionis dicentium quod quilibet superior angelus unitur cuilibet
inferiori orbium
37ymaginatio fuit quod quilibet angelus qui unitur superiori orbium unitur singulis
inferioribus ymmo
38toto mundo corporali Et per hoc superstitiose voluerunt salvare sompnia et multa alia
quia
39intelligentiae etiam in centro terrae sunt
31
patet ex dictis quod opinio aristotelis debite intellecta quantum
40ad intelligentias et motores orbium non repugnant fidei saltem quantum ad idem quod
est praesentis spe-
41culationis
quia ultra intelligentias unitas posuit unam supremam non unitam et illam vocant
42animam mundi et sicut anima humana non exercet operationes sibi debitas nisi mediantibus
membris
43corporalibus ita nec anima mundi quae tamen est illuminans et unificans deficit tamen
opinio aristotelis
44quia posuit primam naturaliter agere et non libere Posset dicendi applicando ad iearchias
angelorum
E145v
1Et ponerentur 32 angeli coniuncti corporalibus ad divinae providentiae executionem
scilicet ponendo
2ec?cles epiciclos et supposito quod sunt 10 orbes oportet ponere 32 speras secundum tholomeum Et sic oporteret
3ponere tot intelligentias De ista materia videatur albertus magnus in libro de causis et wilhelmus
4parisiensis in libro de universo qui pulchre tractant istam materiam
Peter Plaoul, de Libertate, Lectio 110, de Libertate (http://scta.info/resource/ppr-lectio110 )
Erlangen, Universitätsbibliothek Erlangen-Nürnberg, ms. 511, 144r-145r (http://scta.info/resource/ppr-lectio110/erlang)
Transcription Resource: http://scta.info/resource/ppr-lectio110/erlang/transcription
Data source: http://exist.scta.info/exist/apps/scta-app/document/ppr-lectio110/erlang/transcription
Copy Full Citation to Clipboard
View Explanation of Citation Practices
Lectio 110, de Libertate [Erlangen] (Currrent Focus)
No results found