Edited By Jeffrey C. Witt
Edition: 0.0.0-dev | May 7, 2022
Authority: SCTA
License Availablity: free, Published under a Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)
1
29Alia lectio
30Quia viae heri tactae sunt satis ardue et quaelibet requireret plures lectiones pro
31discusione saltim quantum ad ultimas 3s vias
2
Contra tertiam advertendum quod deus contradictoria
32potest scire sine sui mutatione Et haec est una de difficultatibus arduissimis scilicet
quod deus potest
33scire antichristum fore etc salvatur tamen evidenter per hanc viam nam ratione perfectionis
divinae
34notitiae unico simplici intuitu non compositive vel divisive non dico negando compositionem
35realem vel divisionem sed secundum quendam similitudinem in nobis repertam sicut concipimus
simpliciter
36et compositive
3
divina ergo cognitio debet resolvi ad primum modum nostrum divina intuitio repraesentat
37rem apprehensive secundum omnes habitudines intrinsecas et extrinsecas rei apprehensae
sicut
38nobis simplex intelligentia potest esse falsa Ita proportionaliter in deo simplex
intelligentia scilicet simplex
39intuitus est respectu utriusque partis contradictionis Ideo sine eveniat hoc vel illud
nulla arguitur
40mutatio Si deus cognoscat a fore et ponatur quod erit salvatur quod si non erit cognoscat
esse
41ipsum non fore quia eadem intuita adaequate cognoscat utrumque oppositorum
4
Alexander
42de hallis tenet illud in primo ubi movet quaestionem utrum scientia dei sit oppositorum
43Respondet quod sic Arguit contra quia si sic sequeretur quod deus staret sciret utrumque oppositorum
E157r
1esse verum igitur sunt simul vera Respondet quod dicendum est de ly 'simul' quia vel terminat ly
2'scit' vel 'scire' et sic concedit quod unum est quod deus scit utramque contradictorum si determinat
ly 'oppositorum'
3vel hoc complexum utrumque oppositorum sic quod sit sensus quod sciat simul utrumque
oppositorum esse verum
4est negandum
5
Quarta
via ponit quod sicut homo de singularibus et contingentibus invenit sibi modum concipiendum
5certitudinaliter scilicet per certos terminos universales universaliter enunciando
ut omnes triangulus habet tres etc haec est
6scita secundum modum universaliter enunciandi quae tamen nichil significat praeter
res simpliciter existentes vel contingentes
7Etiam invenit modum enunciandi demonstrative certitudinaliter scilicet antichristus
erit vel non erit et includitur ibi in-
8perfectio
quia prius non est sine confusione ut 2us ymaginemur quod in divina notitia remanet
9certitudo cognoscendi deinde abstrahatur quicquid est imperfectionis in nobis tunc
ista concurreret
10quod distinctissime cognoscit quod certitudinaliter et simpliciter non confuse proportionaliter
deus aeque certe et evidenter
11cognoscit de quolibet futuro contingenti sed intellectus humanus demonstrative enunciando
6
5ta
via est ponere
12quod intellectus divinus practicus incognoscendo veritates contingentes se habeat
ponere libere non quin
13scit necessarium quod sciat alterum illarum libere tamen hanc vel illam recte proportionaliter
sicut dicitur de voluntate quae
14eadem existens adaequate nunc est causa ponendi et in alio instanti uniformiter se
habens est causa destruendi
15a et iste est modus libertatis et sic de scientia proportionaliter et talis conditio
etiam reperitur in voluntate humana
16quia positis quibusdam requisitis voluntas potest etc quia voluntas productiones suum
actum ex eo
17quod producit vel recipit ideo si actus voluntatis non inhaeret eodem modo se haberet
quando produceret et quando
18suspenderet
7
Sexta via quod inter divinam cognitionem et quantumcumque veritatem sit talis necessaria
habitudo
19quod absolute sit necessariam deum omnem veritatem cognoscere et quia aliquae veritates
sunt omnino contingentes
20ymaginandum est quod habitudo divini intellectus ad quamlibet veritatem est taliter
necessaria quod necessarium est
21divinum intellectum cuilibet assentire Et quia aliquae sunt contingentes ad illas
est contingenter
22assensus necesse est alterum istorum esse verum scilicet antichristus erit vel antichristus
non erit necessarium est quod divinus
23intellectus respectum illius est assensus sed respectu cuiuslibet est contingens
8
et sic videtur dicere Adam quia necessitas
24divini intellectus ad veritates est sub ratione conformitatis
9
Aliam ponit viam ybernicus ymaginatur
25quod in deo respectu omnium scibilium sunt ydeae et rationes cognoscendi
10
Secundo quod ad sciendum aliquod futurum con-
26tingens
requiruntur plures notitiae aggregatae secundum plures habitudines et concursus plurium ad
27hoc quod effectus producatur
11
Tertio quod eadem notitia sit aggregata potest esse non notitia illius
28Exemplum sacerdos summus hoc complexum supponit pro papa praecise et sine sui mutatione
desinit
29supponere pro illo quando desinit esse papa Ita proportionaliter in divina essentia
est quaedam aggregatio notitiarum
30respectu huius antichristus est Etiam est assensus quando futurus est et si non erit
sine sui mutatione de-
31sinit
esse assensus respectu illius ipsa non mutata reputo istam viam valde probabilem Et
32adam eum reprobat
12
Alius modus ymaginandi Quod divina veritas vel notitia se habet
33ad omnem aliam veritatem ratione sicut veritas eius conservativa ad res in esse positas
34consequenter sicut ad desi?onem alicuius rei in deo nulla fit mutatio ymmo eadem virtus coservativa
35adaequate remanet et tamen hanc rem non conservat Ita quicquid intrat latitudinem
veritatis
36intrat latitudinem assensus et sic desinere unde per eandem vim adaequate producit
rem in esse
37et destruit Ita ymaginatio videtur radicem materiae tangere et explicare
13
Circa istos modos
38quos reputo probabiles pono propositiones quas quilibet istorum habet concedere
14
prima est non
39stat deum necessario scire quod pendent a voluntatis liberte patet quia ad hoc quod deus necessario sciret
40a fore sequitur necessario a fore a sequitur concursus non liberi voluntatis
15
Secunda propositio deus
41libere contingenter scit futura contingentia
16
Tertia propositio nullum contingens necessario
42scit deus
17 Quarta propositio omne quod deus scit esse futurum potest non esse futurum sequitur ex dictis
18
43Quinta propositio loquendo de posse non demonstrativo sed illativo voluntas creata
potest deum facere
44aliquid scire quod tamen nescit patet nam potest facere deum scire quod a actus erit
qui actus sub-
45iacet
libertati voluntatis creatae quae non producetur et quia voluntas potest ipsum
E157v
1producere potest
19
Sexta propositio de praedestinato loquendo de potestate pure illativa creatura potest
facere
2quod deus ab aeterno an omnia praedestinaverit et potest facere aliquem actum ex cuius
productione sequitur
3quod stante lege creatura fuerit praedestinata ab aeterno Consimiliter de praescito
in potestate creaturae
4est actus ex quo sequitur quod stante lege ab aeterno fuit praescita Sequitur quod
quilibet praescitus potest esse
5praedestinatus et econtra Sequitur quod de posse illativo adiuncta constantia subiecti
de lege posita in potestate
6praesciti est quod ipse sit praedestinatus etc Et econtra in potestate praedestinati
est quod ipse sic praescitus non loquendo
7de potestate demonstrativa sed illativa adiuncta quod lex stet Sequitur quod divina
praescientia vel reprobatio vel electio
8nullam penitus inponit necessitatem nec praecludit viam salvandi nec electis quin
possint cadere et damp-
9nari
20
Alii sunt modi et manuducendi intellectum in ista materia quae potuerunt tangi in
materia de reve-
10lationibus
sed super se deo
21
et venio ad aliqualem manuductionem gressum unde consurgit tanta apparentia
11contra possibilitatem vel concordiam divinae praescientiae cum futuris contingentibus
22 Prima causa est consuetudo audiendi falsa nam vulgus habet de quolibet eventu ita debebat evenire
23
Secunda causa est affectio excu-
12sandi
mala propter necessitatem nam libenter excusant se et infortunia
24
Tertia est ignorantia divinae
13immensitatis et assimilatio ipsius cum nostra potentia cognitiva quia in nobis experimur
quod non est compossibilitas
14scientiae ad aliquod contingens ita quod non staret de scientia quod sortes sciret
a fore et contingens esset a fore
15et si staret contrarium non staret quin esset deceptus sic non est divina notitia
inmensa quae est utrique contradictorum
16compossibilis sine sui mutatione
25
Alia causa est praesumptio cognoscendi arduas veritates sine doctrina
17studio vel labore unde est de altissimis conclusionibus ad quas requiritur secundum
theologiae 2o annorum
18ad quos vetulae volunt attingere
26
Quinta causa est defectus logicae qui inducit huiusmodi errorem
19dicunt enim ordinatum est ita erit vel non erit quid ergo agendum
20Salburiensis ponit exemplum
21de stoico quod qui dixit an posset aliquid facere quod non es facturus possem Respondit alter iterum
22stoicus dabo tibi nullae auri facians quod non est facturus Ecce praemisso est totaliter inpertinens quia
23ponit quod duo contradictoria sint simul vera Ideo praesens difficultas est omnino
inpertinens concordiae praescientiae
24dei cum contingentia futurorum ymaginemur secundum aristotelem quod deus concurrat
solum in genere
25causae finalis vel cognoscat adextra eadem remanebit difficultas nam ad hoc sortes
currit
26vel non currit et duo contradictoria non possunt simul esse vera sed apparet alterum
eorum esse verum quam necessitatem
27inponit tamen quaelibet contingens Et sic istud decipit intellectum quia quaerit et
credit quod ex contingentia
28sequitur possibilitas utriusque partis ideo ista difficultas est omnino inpertinens
ad materiam praescientiae
27
29Sexto deficiunt ex mala consideratione modorum enuntiandi nam ex modo enuntiandi quod
a erit sequitur quod
30ab aeterno futurum erat quod a erit modo ista perpetuitas futuri communis nullam inponit necessitatem
31futurae effectum sed est ex modo enuntiandi etc inpertinens nam ponatur quod nihil
cognoscat nisi se ipsum
32eadem occurrit difficultas unde semper fuisset haec vera antichristus erit ante instans
positionis anti-
33christi
in esse et potuit esse falsa tamen non potuit mutari de veritate in falsitatem
28
Remotis ergo illis
34tamquam inpertinentibus potest esse ymaginatio ad percipiendum materiam advertendum
quod aliquae conclusiones demonstratae
35habent evidentiam ex praemissis quibus deducuntur ut conclusio geometria scita per principia et aliunde etiam
36habeat evidentiam scilicet ex consuetudine audiendi ei vel autoritate dicentis vel
persuasione rethorica Alia
37est conclusio vel potest esse deducibilis ex suis principiis nam habens apparentiam
nisi quantum principia cogunt
38Ad propositum materia de Concordia praescientiae divinae cum contingentia futurorum
debet resolvi ad secundum
39genus veritatem quia non obicit se per modum intrinsece apparentiae et causatur sic
deus est praescius
40et scit omnia distincte et faciliter concedunt quod voluntas nostra libere operatur
29
et ex hoc consurgit
41concordior ergo consequens erit evidens evidentia principiorum et ista via debet sufficere
cuilibet literato
30
42Secunda manuductio est boetii 5to de consolatione qui ymaginatur sic capiamus primo quod deus
43nichil cognoscat adextra deinde ratione suae aeternitatis omnia sunt sibi praesentia
ita quod suppositio
44aeternitatem et quod res se habeant ut nunc tunc clarum est quod voluntas nostra est
libera et
45experimur libertatem ponamus ergo quod deus vel alia creatura sit quae nullam habeat
liber-
46tatem
respectu actuum nostrorum tamen clare videat quidquid agimus et quidquid acturi sumus
certum est quod illa
E158r
1evidens actus nostros nullam inponit actibus nostris necessitatem ut video sortem
currere tamen etc
2et sic voluntas potest producere actum nec non superveniat divinus intuitus solum
percipiendo dispositiones
3rerum videbit necessaria sicud se ipsum et aliqua contingentia sicut actus voluntatis
ymmo omnes
4suos actus adextra adhuc remanet contingentia essentialiter in rebus ac si deus nichil
cognosceret
5unde Boetius oculus mens videns solem moveri non necessitate eum et sic de cognitione dei ergo
praescientia
6rerum nullam penitus inponit necessitatem
31
Et ad istam ymaginationem videtur esse augustinus in libero ar-
7bitrio
per istum modum bene assumit res sunt in se contingentes modo divina cognitio superveniens
8non variat conditiones rerum alias esset erronea ergo cognoscit eas etc et sic non
inponit necessitatem
9plus quam in exemplo posito de stoico modus respondendi speculative traditus est primus
et modus inducendi
10grosse ponitur hic etc
Peter Plaoul, de Libertate, Lectio 119, de Libertate (http://scta.info/resource/ppr-lectio119 )
Erlangen, Universitätsbibliothek Erlangen-Nürnberg, ms. 511, 157r-158r (http://scta.info/resource/ppr-lectio119/erlang)
Transcription Resource: http://scta.info/resource/ppr-lectio119/erlang/transcription
Data source: http://exist.scta.info/exist/apps/scta-app/document/ppr-lectio119/erlang/transcription
Copy Full Citation to Clipboard
View Explanation of Citation Practices
Lectio 119, de Libertate [Erlangen] (Currrent Focus)
No results found