2 prima erat si staret contingentia
29cum revelatione facta sequeretur quod in potestate nostra esset decipere christum consequens est absonum probatur consequentia Sit
30a actus quem sum facturus christus scit me facturum et possum non facere a actum igitur possum decipere
31christum et falsificari assensum christi

3 Respondetur ex radice heri tacta negando consequentiam quod stat aliquem
32decipere animam christi unitam verbo Articulus parisiensis hoc sonat nam per communicationem ydeomatum hoc sequeretur
33quod deus deciperetur unde non potest anima christi unita verbo decipi vel in sensu composito nec possibile
34est eam unitam etc peccare ratione repugnantiae istorum ad verbum dei Ad rationem anima christi scit per
35revelationem et assentit quod tu facies a actum daadmitto et potest non facere ponatur quod non fa-
36cies admitto tunc sequitur quod sit decepta quod nego consequentiam nam anima christi numquam assensit quod tu fa-
37cies a sed assenserit quod faceres eius contradictionem per revelationem

4 Si ponas casum totum sic quod nullum
38quod ultimum positionem non deponat praemium Casus est impossibilis utque in arte obligatoria
39Breviter pro regula generali dicendum quod in materia revelationum eodem modo adaequate respondendum est sicut in materia praescientiae
40dei nam praescientiae et adaequate sicut deus praescivit quod sortes est facturus a et potest non facere Ita deus
41potest non scire sed eius contradictoriam ita etc quia revelationes sequuntur modos scientiae dei vel sunt conformes E165r
1essentialiter et intrinsece divinae scientiae et sic oportet dicere in hac materia propter articulos condempnatos

5 Secundum
2alias vias respondetur aliter quia via quae concedit quod praeteritum potest non fuisse diceret dato
3quod sit perfecta revelatio et assensus respectu futuri contingentis tamen illam qualitatem fuisse et assensum
4fuit contingens Ideo sicut potest non fore effectus futurus ita praeteritum potest destrui Ideo nisi ista via
5esset condempnata parisius ipsa esset satis probabilis apud theologum patet per inmensitatem
6divinae potentiae sed abicienda est propter articulum

6 Etiam viae anglicorum abiciendae sunt scilicet quod anima
7christi unica posset decipi de potentia dei absoluta sed dampnatum est etiam parisius Ideo oportet conformiter
8loqui ad articulos quos profitemur et sic dicendum est quod revelatio sequitur assensum divinum quod est
9et fuit alicuius assensus et potest numquam fuisse assensus illius sed necesse est illam qualitatem fuisse si
10fuit non tamen oportet quod fuerit assensus illius sed potest esse oppositi

7 Secundo arguebatur sic nam si ita esset
11sequeretur quod aliquis ex assensu falso posset salvari et vitam aeternam mereri probatur consequentia posito
12etc quidquid sit consequente concederent aliqui quod ex falsa credulitate contingit mereri sed hac non teneo
13dico aliter negando quod circa huiusmodi revelationes contingit formari assensus probabiles respectu
14revelatorum distinctas a revelationibus vel assensus vel coniecturas probabiles contingit
15formari a se ipso modo pure naturali a quibus possunt procedere effectus qui forte cre-
16duntur procedere a revelatione et non procedunt sicut de Iona qui revelatione facta elicuit iudicium
17cathegori quod nineve subverteretur et fecit effectum illicitum Ita in proposito accidere potest quod
18sortes habita revelatione de platone potest elicere iudicium ex se ipso aliud a revelatione scilicet quod iste
19peccabit de inde odium de testamentum platonis deinde 3o executionem operis tunc posito quod plato
20non peccet dicitur quod per revelationem sibi factam numquam assensit quod sortes erat peccaturus
21sed elicuit probabiliter praedicta et stat quod meritorie Et sic solverentur infinitae rationes quae con-
22sueverunt fieri de passionibus et operationibus quas dicimus sequi ad assensus revelationis sed facta re-
23velatione potentia intellectiva elicit iudicia et consurgunt operationes et passiones gaudii vel tristitiae
24probabiliter iuxta revelationem factam licet non sint conforma revelationi ymmo quandoque contraria

8
25Ad 3am rationem tangentem difficultatem utrum existenti in peccato possit sua futura
26dampnatio revelari videtur difficultas esse pro tanto quia illa facta creatura cogitur ad peccandum
27scilicet ad desperandum aut firmiter credendum quod dampnabitur quae credulitas est actus oppositus
28spei Istam materiam Adam et Eutha diffuse tractant aliter

9 tamen dico primo dicendum quod in casu
29in quo revelaretur divina d futura dampnatio et sic firmiter crederet non per hoc proprie desperaret
30Causa est nam spes est habitus magis proprie potentiae volitive quam congrue cognitive Ideo assensus
31purus est qui potentiae cognitivae intellectivae non tollit formaliter nec contrariatur actui potentiae voli-
32tivae Spes magis proprie est amor futuri boni promissi quam eius credulitas et informat
33potentiam appetitivam rationalem Ideo non repugnat actui intellectus ideo non sequitur sortes
34credit quod non habebit vitam aeternus igitur desperat quia cum illo staret amore aeternae vitae

10
35Secundo dico licet revelaretur sibi sua dampnatio haberet nichilominus credere nisi ordinatio dei
36sit circa hoc mutata quia aequaliter potest salvari quia non tollit contingentiam nec ponit necessitatem
37igitur nichilominus habet credere quod salvabitur et non repugnat legi quod salvetur quia habet credere
38quod si faciat quod in se est salvabitur illa facta revelatione non debet desperare ymmo debet niti credere ad merendum
39et bene agendum ex quo huiusmodi revelatio nullam inponit necessitatem et hoc si non mutaretur
40ordinatio facta in divina lege scilicet quicumque fuit quod in se est salvabitur unde posset taliter fieri
41revelatio quod deus vellet subtrahere ea quae requiruntur ad consequendum vel non vellet concurrere
42hoc dupliciter uno modo quod dampnatio praescientiae diceret ponam absque culpa Secundo ut intelligeretur aliqua E165v
1prima culpa

11 dico quod secundo modo casus est impossibilis quia divinae bonitati repugnat crea-
2turam necessitatem ad peccandum peccato actuali Si primo modo intelligitur creatura non habet
3sperare quod debet salvari sed debet elicere volitionem conformando se divinae ordinationi et obedire quae obedientia
4erit sibi maximus gradus perfectionis dicunt aliqui quod casus possibilis esset quod daretur tan-
5tus gradus iustitiae cum maximo gradu poenalitatis et cruciatus aeterni quod esset maior
6quod de gradus beatitudinis dabilis Istud pro nunc teneo sed reputo probabile

12 Ad quartam
7rationem si sic sequeretur quod aliquis necessitaretur vel obligaretur ad peccandum consequens videtur esse contra divinam boni-
8tatem et aequitatem consequentia probatur in casu quod revelaretur sorti quod solum ille qui cras peccabit salvabitur
9tunc sortes obligatur ad peccandum et sic semper sequitur quia peccat quod obligatur etc probatur nam sortes obligatur
10ad volendum ultimum finem igitur ad volendum modum sive quo non contingit finem consequi ita est
11in casu nostro qui solus ille qui peccabit salvabitur et hoc firmiter credit et verum est et possibile
12igitur peccare est antecedens ad consecutionem finis sine quo scilicet peccare non contingit finem consequi Respondetur
13quod als aliquis obligatur ad peccandum ad casum admittitur et negetur quod obligatur ad peccandum
14quando dicitur obligatur ad finem conceditur etiam ad modum quando dicitur tale medium est peccare negetur quia
15ordinatio non est necessaria igitur potest non esse medium quia stat scit quod quicumque perseveraverit usque in
16finem et fecit quod in se est salvabitur

13 Ad quintam rationem proprium est divinae inmensitati cognoscere
17futura igitur antecedens probatur quia cognoscere futura est ex aeternitate et inmensitati

14 Respondetur quod
18dubium est utrum soli deo competat naturaliter sic quod nulli alteri sit communicabile Sed probabile est quod su-
19prema intelligentia si daretur cognosceret futura contingentia per suam essentiam Secundo dato
20quod licet sic esset proprium per essentiam tamen est particibile actualiter ab aliis creaturis rationalibus unde
21non plus probat quam quod nulla creatura potest per essentiam suam esse futurorum notitia

15
22 Ad sextam rationem quod nulla revelatio est certa quia nescitur quo spiritu fiat

16 Responsum fuit
23circa prologum iuxta wilhelmum parisiensis auticiodorensis et alios qui tenent quod deus non permitteret
24creaturam temptare ultra sine facultatem unde apostolum fidelis deus Antiqui doctores
25tenent quod creatura numquam deciperetur si faceret quod in se est

17 Secunda dicitur quod ars est tradita in
26scriptura sacra destruendi unde a fructibus eorum cognoscetis eos Advertendum primo quod
27si illud quod dicitur sit contra scripturam vel determinationem ecclesiae contra dictamen rectae rationis contra bonos
28modos Ex quibus posset coniecturari

18 Ad septimam rationem necesse est sortem assensisse quod a erit posito
29quod assensisset negatur antecedens quia eius assensus est et fuit contingenter assensus respectu huius antichristus erit Causa
30huius est habitudo assensus talis creati et necessaria et essentialis conformitas ad sensum divinum igitur potest numquam
31fuisse huius quia assensus super naturalis non habuit necessariam connexionem ad res adextra sed ad lucem supremum
32cuius effectus in esse tali

19 Ad octavam rationem dicitur quod per idem negatur consequentia ista deus revelat quod a
33erit igitur a a erit et instantia datur quia non sequitur deus revelavit Petrum peccaturum igitur petrus
34peccavit unde ista consequentia non valet sed oportet addere deus revelavit quod ita erit ergo ita erit vel ita fuit
35vel ita est Tamen eundo ad intellectum admissa consequentia ad secundum dictum negetur quod antecedens est necessarium ymmo pure
36contingens est quod deus revelavit antichristum fore sicut hoc est pure contingens deus assentit quod antichristus
37erit Ita ista sortes assensit quod antichristus erit et sicut deus potest numquam assensisse quod etc ita sortes potest unde
38licet ista sit de praeterito sortes assensit tamen advertendum eam ad verificandum eam requiritur veritas propositionis
39de futuro contingenti quae est contingens igitur etc unde huiusmodi revelationes non labuntur secundum cau-
40sas omnes sed semper manet causa verificationis quae dependet a futuro contingenti igitur

20 Ad nonam
41rationem sequeretur quod illud quod est praeteritum posset iam non fuisse negetur consequentia ad probationem capiamus
42motum christi eundo ad passionem iste processit ab assensu quia credebat se passurum et assensus E166r
1ille processit obiective a morte ponamus quod ordinaverit in illo medio se non passurum quo posito
2nec assensus nec volitio nec motus ille fuisset quia non causabuntur nisi ab illo assensu et morte ideo
3si tollatur causa oportet tollere effectum

21 hic est difficultas quod non oportet dicere quod habuerit alium assensum
4dico ergo quod ab assensu de morte futura non dependebat effective huiusmodi motus localis quia
5fortificaretur argumentum Capiamus tristitiam in anima christi creatam illa videtur causari ab assensu de
6morte ponatur tunc quod non moriatur sequitur quod numquam vel fuerit illa notitia vel quod assensus fuerit falsus

22
7Advertendo quod huiusmodi operationes sive sint passiones gaudii sive tristitiae non causantur
8ab assensu huius quod erat mariturus nec etiam motus localis sed illa tristitia causabatur
9ex imperio rationis Causa est quia christus fuit tantae fortitudinis secundum humanitatem quod assensus de
10morte numquam causasset in eo tristitiam vel timorem unde multi matres habuerunt habitus for-
11titudinis tantum quod sponte aggrediebantur mortem igitur in christo non fuit tristitia causata ab assensu
12mortis sed ratio iussit et voluntas imperavit potentiae tristabili ut ita loquar ut tristaretur
13tanta fuit in ea habundantia virtutum quod non fuisset in eo dolor vel tristitia sed ex
14imperio voluntatis ut ostenderet se esse hominem

23 Aliter posset dici quod in revelatione aliud posset con-
15siderari apprehensio aliquod tamquam iudicium tunc dicitur quod in revelatione illud quod est per modum apprehen-
16sionis non iudicii potest causare tristitiam et sic revelatio in esse apprehensionis est naturaliter signi-
17ficativa et in esse assensus est oppositorum et sic concurrit ad passiones ut apprehensio non ut
18assensus

24 Ad decimam rationem aliqua est veritas quae non est revelabilis relucens in verbo
19antecedens conceditur saltis possibile est scilicet quod deus nichil revelat quia falsificat se et hoc est propter reflexionem
20quam habet supra se et nullus intellectus creatus est quae est veritas possibilis et non est revela-
21bilis ubi propositio infert se ipsam esse falsam Item supposito quod anima christi praecise infinitas veri-
22tates cognosceret et non potest plures Concedendum esset quod creatura multas veritates potest cog-
23noscere quas christus non ut sunt 5 et non plures tunc ista esse aliud ab istis veritatibus et qualibet
24ipsarum est ignotum christo non revelabilis animae christi et esset nota petro et sic negatur
25consequentia

25 Ad undecimam rationem de prophetiis quae fuerunt falsae negandum est illud quod assumitur quia
26spiritus sanctus est qui locutus est per prophetas igitur non cadit ibi deceptio vel mendacium Ad probationem de reve-
27latione Ionae Responsum est quod numquam fuit sibi revelatum quod ninive subverteretur sed fuit commu-
28natoria vel conditionalis vel alia alterius significationis Sed quia actus reflexi sunt valde diffi-
29ciles super tales ideo intellectus facilime elicit falsum iudicium quia credit elicere iudicium con-
30forme suae revelationi et non est sic et sic dicitur de Iona quia elicuit iudicium humanum solum
31a se ipso

26 Ad ultimam ista consequentia est bona sortes assensu vel naturaliter creato assensit quod antichristus erit
32igitur necesse est quod assenserit concedo consequentiam esse necessariam igitur a simili ista est bona sortes assensit per reve-
33lationem quod antichristus erit igitur necesse est sortes sic assensisse nego consequentiam causa est quia assensus per reve-
34lati haberet aliam habitudinem ab obiecta quorum sunt quam assensus naturaliter creati quia assensus naturaliter creati
35sunt quasi effectus talium obiectorum unde aristoteles Ex eo quod res est vel non est est oratio vera vel falsa
36sed assensus revelatus scilicet qui est revelatio non habet talem connexionem ad suum secundum quia non
37dependet ab illo sed a prima luce et eius conformitate Ideo debet requiri conformitas ad sensum
38divinum et non ab obiectum revelationis veritas quaeritur in lu luce illa prima et est quaedam
39radius emanans ab illa luce unde non causatur ab obiecto sed ab assensu in creato cuius habitudine
40sequitur unde boetius in fine de consolatione vii intemerata mortalibus libertas neque iniquae leges etc
41Et finis adest de materia revelationum Sequi E166v
1Sequitur alia materia scilicet de libero arbitrio