Lectio 14, de Fide [Erlangen Transcription]

By Petrus Plaoul

Edited By Jeffrey C. Witt

Edition: 0.0.0-dev | October 04, 2011

Authority: SCTA

License Availablity: free, Published under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 4.0 License

ppr-lectio14

Sources: E: Erlangen

Lectio 14, de Fide [Erlangen Transcription]

[Recapitulatio praedicta conclusio: cum fide, ratio naturalis potest devenire in cognitionem articulorum fidei]

1
14In alia lectione
15Fuit tactum qualiter fides habet roborare intellectum augere eius activitatem et illumina-
16re quantum adexire in actum intantum intellectus sit intus potest devenire ad cognitionem
17articulorum fidei uno modo[?] per media extrinseca Alio modo per media intrinseca silicet illa
18quae habent ordinem per modum processus scientifici a principiis ad conclusiones scilicet per media
19eiusdem generis cum conclusionibus et ex terminis consimilibus terminis conclusionum Per media extrinseca
20secundum quod dictum fuit prius de triangulo vel quia ab auctoritate scilicet quia dicitur quod euclidum
21demonstravit vel etiam licet aliquando exivi et pro nunc non occurrit medium recor-
22dor tamen quod alias demonstravi et tunc arguerem sic quicquid est scitum a me alias vel
23demonstrari mihi alias est verum sed etiam igitur Ita potest esse de articulis fidei primo quod aliquae sunt
24qui realiter non relucent in creatura ut est de articulo incarnationis Alii sunt qui
25habent habitudinem neccessariam(necessariam) tamquam causa ad effectum sicut deum esse quia est
26habitudo creaturae ad deum et ergo potest ex creaturis concludi deum esse et potest
27concludi non ut currit respectu productionis creaturarum ut essentia sed ut trinitas
28et ideo effectus habet habitudinem ad causam tamquam ad causam trinam Et ideo rationaliter
29dicitur quod articulus fidei relucet in natura ita quod lumen naturale adiutum fide potest deducere
30articulum sic quod intellectus adiutus lumine fidei potest roborari id est quantum ad cuius activi-
31tatem quod etc Dico ista solum probabiliter et credo quod non debeat alicui imputari
32ad malum si loquatur solum probabiliter vel asserendo cum sobrietate et humilitate

[Media extrinseca per quae potest probari fides]

2
33Restat adducere media extrinseca ex quibus habet probari fides primum medium quod
34tangit wilhelm parisiensis in libro de universo Nam ab initio mundi ante?ssitem[?]
35promulgationem fidei fuerunt facta miracula in attestationem veritatis fidei et
36denaverunt[?] miracula apud iudaeos quam diu non recesserunt a lege unde
37christus "non veni solvere legem sed ad inplere" sed postquam recesserunt a fide
38non fuerunt per eos facta miracula et illa miracula apud nos sunt continuata
39quamdiu fides indiguit et quam diu non fuit saltem promulgata

[Ratio octo Scoti ad probandum fidem]

3 Doctor E17r
1subtilis
in prologo suo ponit alia media quae debent merito movere quod ista fides sic
2saluberrima

4 primum medium firma prophetia evidentur[?] quia multa dixe-
3runt prophetae quae postea facta sunt evidenta

5 Secundum per istam concordantia doctorum
4distantium ab invicem distantia locali sibi sicut sunt per moysen et concorditer
5locuti sunt quantumcumque distarent omnes de christo nostro salvatore quamvis aliqui
6obs?us[?] et aliqui clarius et erat tota expectatio in deorum sed quando venit refuta-
7verunt

6 Tertium avots[?] scribentium si videamus quales fuerunt in vita et mori-
8bus etc Unde aliqui exposuerunt se morti ergo bonitas morum excludit fallaciam
9seductionis ergo non erunt suspecti de mendacio Aristoteles 4to ethicorum "omne man-
10dacium de se pravum "
Secundo mendacium est totius religionis subversivum non ne-
11phandissimum est et ideo non potest stare in hominibus bonorum morum mendacium impedit
12optimam conditionem hominum inditam homini[?] scilicet quod unus credit alteri

7 Quartum simplicitas
13promulgentium si per magnos philosophos et rethoros secus esset quia forte inputaretur(imputaretur)
14prudentiae licet hoc non sed per simplices utque de facto petro qui fuit grossus et antiquus
15piscator promulgavit coram potentibus prudentibus et sapientibus itaque cepit
16ignaros ad fidei altissime divulgationem Ergo signum quod ille deus fuit ex quo tales
17simplices ita illistravit

8 Quantum medium sollicitudo recipientium quia
18spiritu sancto docente erant multi libri scripti resecati[?]

9 Sextum motivum limpiditas
19miraculorum et de isto tactum est in principio

10 Si obicitur de miraculis gentilium Lactan-
20tius
bene responsionem dicit enim quod daemones libenter seducunt genus humanum iam
21aliquando faciunt miracula ut adorentur et sicut legitur in legenda sancti anthonus ipsi
22scivit applicare aliqua laesiva et postea removeret illa et sic videntur curare
23Secundo licet aliquando apud gentiles fuerint visa mirabilia tamen non ad fidem
24sed ad alium finem etiam semper fuerunt facta per malos dico no?liter[?] mirabilia et
25non miracula

11 Septimum rationabilitas concentorum quia ista lex nihil praecipit
26nisi rationale et prohibet esse malum

12 Advertendum quod difficultas credendorum est inper-
27tinens ad agibilia si credamus in particulari quod deus est trinus et unus qui sic ponit uno
28culto tolit essentiam et trinitatem Istud non est contra moralia et ideo apud quemcumque
29philosophum approbaretur fides nostra Avicenna in libro suo ult?is[?] metaphysicae dicit quod felicitatem
30corporis optime tradidit machametus propheta noster felicitatem animae alterius[?] theo-
31logi machametus praedicavit voluptates sed naturalis philosphus non Et dici avicenna
32Quia evitando et faciendo contra legem cor?tis[?] anima efficitur quadammodo[?] seculum[?] intelligentiae et
33reputatum totius universi Et sic avicenna videtur dicere de meis[?] theologis licet non
34ita expresse

13 Octavum est stabilitas ecclesiae bene ipsa fuit introducta quando potentia
35fuit maxima maiores Unde exiit edcm[?] acesare[/} augusto et fuit introduca
36per simplices

[Plus rationes morales pro probandum fidem]

14 Item in materia moralino[?] semper oportet habere demonstrationem Secundum alphorabium
37multi sunt modi probandi fidem per testes actis primo exitis[?] in[?]
38testes per legem sicut christus met arguit contra dyabolum Scriptum est non temptans
39per pactum permamentum[?] perveratem[?] Affectio vehemens ad bona temporalia tollit E17v
1affectionem spiritualium

[Corollaria contra aliquos, qui dicunt quod theologia est scientia superior fide]

15 Magister henricus de eucha dicit quod theologia
2est scientia et est supra fidem Sed di?e[?] quod habitus fidei est nobilior et debet poni superior

16
3dicitur tamen contra quod habitus theologiae est clarior et declarabiior igitur tenet consequentia quia
4quanto in aliqua latitudine aliquid magis appropinquat ad summum tanto esset altioris
5speciei modo ista est clarior materia scilicet fides est aenigmatica Respondetur quod aliquae sunt per-
6fectiones essentiales et quaedam modales modales quae non habent se tamquam proprie
7passiones ille non communicantur prophetice sicud(sicut) essentiales Et stat bene quod denominatio
8modalis communicetur inferiori speciei et sic theologia quantum ad aliqua materialem
9denominationem magis imitatur deum ergo est superioris speciei negatur consequentia

17 Item
10eutha ponit quod theologia est scientia et tamen praesuponit fidem Istud non stat quia nulla
11conclusio potest esse evidentior principiis ex quibus etc Quia sicut conclusio demonstrata vel credatur
12adet aliquod principium est dubium conclusio non erit scita

18 ergo si theologia praesupponit fidem vel
13in modo arguendi supponit semper unum articulum non habebit maiorem evidentiam
14Contra Aureolim dicentem quod est solum habitus declaratius et non adhaesivus
15Contra alios dicentes quod theologia non est nisi una notitia consequentiarum ita quod non est
16nisi habitus quo unus scit consequenter loqui Istud est falsum quia tunc non esset
17una pars logice scilicet ars obligatoria et sic theologus nichil cognosceret as-
18sensive Etiam claudianus fuisset theologus et hoc non quia fuit paganus
19dicit multa de christo

[Duae conclusiones]

[Prima conclusio: scientia et fides sunt compossibiles simul]

19 Infero duas conclusiones prima Scientia et fides sunt compossibiles
20de eadem adaequate patet capiamus istum articulum deus est de isto est fides et cum
21hoc scientia verum est doctores faciunt difficultatem ut de eodem simul stat evidentia
22et enigma Gregorius tenet op?tum[?]

[Prima objectio et responsio ad primam conclusionem]

20 Si ita esset quod aliquis simul haberet actum sci-
23endi et actum fidei sequeretur contradictio quia evidenter assentiret eidem et
24non assentiret igitur alias quia bene sequitur iste assentit per fidem ergo non
25evidenter Et ultra iste assentit scientifice igitur evidenter et per consequens
26idem assetit evidenter et non evidenter

21 Respondetur concedendo istas duas Sortes
27assentit evidenter a et sortes non evidenter assentit a Nec sunt de praedicatis
28contradictoriis quia ly assentit includit suum parti?m ut bene conceditur quod sortes videt hominem et
29sortes videt non hominem et sic concedo ambas Et ultra ergo sequitur quod sortes evidenter
30assentit et sortes non evidenter assentit Si negatio est infirmitas concedo quod simul stant
31ut homo est alias et non homo est alias si teneatur neganter in illa non evidenter assentit
32etc est falsa etc negatur ista consequentia sortes assentit non evidenter ergo non evidenter
33assentit sortes bene actus sciendi est actus clarus et evidens et actus fidei est ob-
34scurus modo non est inconvenines quod christis vidit sortes in vero et etiam per sensum et tamen una est infinitum
35clarior Et potest dici de positis sicut est simplicibus ut quod christus a[?] conclusionem sciret in
36verbo et etiam scire a conclusionem in proprio genere Item stat quod aliquam rem videam in-
37mediate(immediate) per radios rectos et eandem simul in speculo per radios reflexos modo una est clarior
38quam alia

[Secunda et tertio objectio et responsio]

22 Si argueretur per apostolum "fides est non apparentium" ergo veritas fidei non apparet
39debet intelligi quod non est apparentium per eam ita quod obiectum non escenditur evidenter
40per fidem ita quod fides est habitus aenigmaticus et sic licet non apparet per eam ergo E18r
1non apparet vel non est apparentium nego consequentiam Augustinus dicit quod non vides debet
2intelligi per fidem

23 Secundo sic pari ratione in puera[?] posset ese actus fidei tamen clara
3dei visione hoc est falsum et contra augustinus de doctrina christiana et apostolum quia solum
4remanet caritas

24 primo dicitur quod de potentia dei ordinata est quod fides non remanet
5ergo non potest negatur consequentia Aliter dicitur quod non remanet actus vel quo ad actum sed unde quo
6ad habitum et hoc tenent multi doctores ulterius dico quod non est inconveniens concedere
7quod maneat quo ad actum quia est actus nobilissimus et ergo ponere ibi[?] ad decorem
8universi

25 Contra arguit clara dei visio repugnat aenigmatice Responsio
9quod de potentia dei absoluta contraria possunt simul stare Aliter dicitur quod non contrariantur ut
10declaratum est Tertio arguit sic quod fides non staret cum cognitione sensitiva ergo distinctio[?] aliquid
11est falsum ymo(immo) staret cum cognitione sensitiva et intellectiva Alii doctores dicunt quod
12habitus scientificus bene stat cum actu fidei et etiam habitus cum habitur et quod consideramus
13scilicet probatur primum nam sic aliquis habituatus credendo quod deus est postea fiet demonstratio tunc habi-
14tus credendi stat in actu sciendi quia habitus illo non subito corrumpitur
15Totum dictum eorum stat in hoc quod actus non est compassibilis actui Et ego superaddo quod actus
16est compassibilis actui quia possibile est quod illos habitus exeant in actus

[Secunda conclusio: lumen naturale in infinitum procedit cum adiutorio fidei]

26 Secunda conclusio
17lumen naturale infinitum procedit ascendendo peer latitudinem veritatum a principiis distantium unde
18lumen naturale non intum[?] est valde parvae efficaciae sed me?te[?] etc sicut dictum est prius

27 Circa
19quod ymaginari(imaginari) posset quod daretur alias gradus luminis naturalis quo dato variaretur
20modus communis investigationis verbi gratia eadem propositio potest valde diversimode sciri utque de converta
21propter euclidis quae dicitur fuga miserorum quae difficulter demonstratur ab euclide Sed Brag
22uuordin
valde faciliter demonstrant[?] causa Ita quod dabitur unus gradus in lumine naturali per quem
23exieret in actum sive discursum unde aliqui sunt ita depressi quod non intelligunt vel non
24capiunt istud principium Si ab?oqualibet[?] aequalia demantur remanentia erunt aequalia
25Confertur quia principium et discursus non requiritur nisi per defectum luminis sed fiunt[?] discursus ut
26acquiratur lumen ergo si lumen esset sufficiens habens ipsum immediate exieret in actum sive discursum
27Unde in lectione sequenti moderationem aliquorum iam dictorum utque in conclusione de actibus in dendi
28et sciendi

Circa textum

28 Circa textum conclusio Spiritus factus non procedit prius aut post tertius a patre quam
29a filio unde posset alias ymaginari(imaginari) quod pater produceret me?ce[?] filio ex quo est ibi or-
30do dicitur licet quod pater est prior ordine quia producti filium tamen pater et filius respectu spiritus
31sancti habent se aequae evae[?] ita quod unus non prius aut posterius Ulterius notandum
32est pro intellectum aliquorum conclusionum sequentium in textu quod filius dei procedere a
33patre per modum naturae et spiritus sanctus dicitur procedere vel spirrare per modum voluntatis
34unde generare est procedere Item spiritus sanctus procedit a patre non q?o[?] natus sed quo?[?]
35datus id est non procedit per modum generationis

29 Alia conclusio Spiritus sanctus non dicitur
36fieri quia non generatur

30 Alia conclusio quicquid nascitur procedit Dconimus[?]
37dicit spiritum sanctum ingenitum pro quo notandum quod ingenitum capitur uno modo[?] id est non genitum
38alio modo[?] capitur prout inpertat[?] qndam[?] proprietatem positivarum et sic solum Cove?t[?] patri

Apparatus Fontium

    Apparatus Criticus

      Citation

      Peter Plaoul, de Fide, Lectio 14, De fide (http://scta.info/resource/ppr-lectio14 )

      Erlangen, Universitätsbibliothek Erlangen-Nürnberg, ms. 511, 16v-18r (http://scta.info/resource/ppr-lectio14/erlang)

      Transcription Resource: http://scta.info/resource/ppr-lectio14/erlang/transcription
      Data source: http://exist.scta.info/exist/apps/scta-app/document/ppr-lectio14/erlang/transcription

      View Explanation of Citation Practices


      Available Manifestations

      Lectio 14, De fide [Erlangen] (Currrent Focus)

      Lectio 14, De fide [Vatican, Pal. lat.]