Lectio 18, De fide [Palatine Transcription]

By Petrus Plaoul

Edited By Jeffrey C. Witt

Edition: 0.0.0-dev | October 04, 2011

Authority: SCTA

License Availablity: free, Published under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 4.0 License

ppr-lectio18

Sources: PV: Palantine

Lectio 18, De Fide [Palatine Transcription]

[Recapitulatio et intentio pro hoc lectione]

1
13In illa lectione 19a
14Tactum est quod ipsa fide in-
15val lumen naturale ut attingere
16possit veritates theologicos et de
17hoc intendo in vestigare(investigare)

2 pro
18nunc videlicet de modo etc

[Prima conclusio: fides non est pars antecedentis in processu theologico, tamen requiritur ad scientifice assentiendum]

3 prima propositio
19quaestionis fides non intrat
20processum theologicum tamquam pars
21antecedentis ad theologicam conclusionem probandum
22ipsa tamen requiritur ad sic
23scientifice ad haerendum

4 probatur
24prima pars quia nus[?] creditum
25vel dubium numquam infert
26conclusionem servitam probatur
27saltem quia non sequitur
28ex dubio scitum probative licet
29bene illative quia ex falso
30bene sequitur verum unde
31conclusio sequitur debiliorem
32partem antecedentis ut consequenter dicit
33et hoc quo ad scire et in processu
34probtivo

5 2a pars scitis prius
35fuit radicata Nam lumen
36natural sibi derelictum non acci-
37peret speciales veritates the-
38ologicas

[Qualiter fides conferat ad lumen naturale]

6 unde secundum quod prius
39tangebatur et applicandum
40ad propositum qualiter lumen
41naturale intim per fidem veniat
42ad theologicas veritates primo
43fides fortificat intellectum
442a illuminat intellectum 3o liberat
45eum ab erroribus et etiam ab PV25rb
46apparentia rationum sophisticorum

[De tertia via: Utrum intellectus assentiat immediate sine apparentiis opponentis]

7
47 scilicet fides tollit et liberat intellectum
48ab erroribus et apparentiis rationum
49sophisticarum Diometon dicit
50quod data aliqua propositione cum aliqua
51apparentia et proposita intellectui
52si nulla sit apparentia ad oppositum
53intellectus assentit et sic est de
54principiis primis quia nulla ap-
55parentia est ad oppositum et sic
56in ista radice fundat assensum
57principiorum Etiam dicit quandocumque
58intellectus componit propositionem quando non
59sit motuum ad contrarium naturaliter
60assentit

8 Sed non credo sibi
61quo ad hoc quod instantia est
62de propositione dubia ut si intellectus
63componet et formet istam stellae
64sunt pares sed diceret sic quod
65quando intellectus componit propositionem
66et est aliqua apparentia ad illam
67et nulla ad oppositum et etiam
68assentit et sic de fide respectu
69luminis naturalis unde apparentia
70quantumcumque modica tamen remo-
71tione apparentiarum ad oppositum
72sufficit ad causandum assen-
73sum

[De tertia via: quomodo fides tollit apparentia falsa]

9 et sic de fide quia fides tol-
74lit apparentias contra fidem et
75causat assensum licet aenigmaticum
76tum removet assensum et sic de
77fide quia fides tollit contrarium
78de veritatibus theologicis Etiam quia
79sic apparentiae per fidem intellectus
80etiam sufficit ad ex lumine
81naturali exire in assensum cum adiu-
82torio fidei

10 Pro quo notandum
83quod assensus pure intrinsecus va-
84riat quandoque processum demo?ratum
85Nam sit quod sortes habeat huiusmodi
86assensum respectu platonis quod plato
87habeat sylogismos(syllogismos) fasigraphos
88in materia demonstrativa et postea
89plato faciat sibi sylogissimum(sillogisimum) PV25va
1et sic sortes concedit maiorem
2minorem et connam[?] et tam[?] dubi-
3tabit consequens conclusionem

11
4Si dicatur quod hoc est contra
5philosophum primo poteriorum quia stetis
6maiorem minore consequentiam esse bonam etc
7R? quod aliud intelligitur ubi
8non est aliquis artus in ge-
9nerali adhaesivus quod in aliquo
10esset ibi deceptio unde staret
11quod sortes crederet alias scivisse
12se crederet demonstrative A b c
13conclusiones et post reperiat
14se fuisse deceptum

12 in hoc
15casu potest habere actum suspen-
16sive quando accurrit sibi actus
17demonstrativus in tanto gradu
18sicut prius sibi occurrebat
19vere forte diceretur quod non sufficit
20habere illa sed etiam requiritur
21quod assentiatur quod totus proces-
22sus sit verus sine deceptione

[Corollaria]

13
23Infertur cor?re[?] quod circumstantia
24persona loquentis in mutur[?] de
25evidentia et assensu conclusionis
26quique iuvat et sufficit cum
27aequali apparentia quae in
28alio non sufficeret vicem in
29suspecto

14 Advertendum quod fi-
30des est proprie loquendo respectu
31dei et necessariorum quae ad
32salutem ita quod habitus
33adhaesivus respectu illorum uqae
34neccessaria(necessaria) ad salutem scilicet sub ratione
35amabilis dei vel timendi
36dicitur amabilis propter
37bonitatem timendi propter
38iustitiam unde semper deus
39debet includi unde quando dicitur
40quod mortui resurgent debet
41impleri quod deus faciet mor-
42tuos resistere et sic de aliis semper in-
43cludendo deum in talibus Etiam
44consequenti fides ne dum(nedum) habet
45unum pro obiecto sed etiam bonum

15 PV25vb
46et ideo fides est quidam minor
47et ideo incitat intellectum ad veri-
48tates theologicas requirendas et
49cognoscendas facilime enim
50credimus quibus afficiuntur et
51sic iste est unus modus fidei
52praeter modos tactos et ideo lumen
53naturale ratione amoris exit cum
54minori motivo saltem qu?um[?]

16
55est ex lumine naturali in assensum
56omnes veritas mune?
57potest considerari ut a deo ex
58emplata[?] sicut dictum est
59prius infertur in mathematicis
60est bonum atque finis vicem pro-
61ut mathe?lus cadunt sub theologica
62consideratione Infert bacon
63quod philosophi non habuerunt plenam
64notitiam de yride(iride) quia non no-
65verunt casum finalem debet
66hoc alias tractabitur venien-
67do ad naturam

[Principia theologiae]

[Primum principium theologiae et secunda conclusio lectionis: Quamvis 'Deum esse' est primum principium theologia, tamen simul conclusio theologiae]

17 2us conclusio
68Quamvis deum esse sit
69simpliciter etiam absolute primum
70principium quantum est tamen simul
71theologica conclusio seu in theologia conclusio

18
72Advertendum quod varii possunt
73esse processus in theologia eandem
74veritas s?iuntur aliquando ut iis[?]
75et ante ut consequens Nam per sacram
76scripturam probatum quod deus
77est et per deum esse cum aliquibus
78aliis additis deducitur quod sacra
79scriptura est

[Secundum principium theologiae, Deus est omnipotens et liber, concluditur ex primo principio]

19 3m principium potest poni
80libera dei omnipotentia ita quod in processu
81theologice primum principium est deum esse
822m est quod deus est omnipotens
83et liber To?m 2m sequitur
84ex primo quia deus est quadam
85res universaliter perfecta in nichil(nihil) perfec-
86tionis de est et ex hoc sequitur
87secundum principium vocatur primum quia per ipsum PV26ra
1plura alia deducuntur sic quod
2respectu aliquorum dicitur
3conclusio et aliorum principium
4Et per ignorantiam istius habet
5ortum quasi omnis error in
6philosophia

[Obiectio philosophorum contra liberam Dei omnipotentiam

20 unde philosophi habue?t istud
7quod idem non acit nisi idem
8istud est magnae apparentiae
9in lumine naturali quia videtur
10quod eo ipso aliquod omnino eodem
11modo se habet adaequate non
12producit in mediate(immediate) idem

21
13et sic ymaginati(imaginati) sunt quam
14absolute deus non potest in mediate(immediate)
15plura producere et consequenter quod non
16posset non agere et sic posue-
17runt quod ab aeterno fuit mun-
18dus Avicenna in sua metaphysica
19exponit aristotelem quod omnes res
20fuerunt productae non esse
21ad esse quia primo caeli dicit
22aristoteles ab ipso datum est omnibus
23esse et vivere et 12[?] metaphysicae[?] ab
24ipso dependet caelum et tota
25natura

22 unde ymaginatio(imaginatio)
26avicennae quia deus simpli-
27cissimus est non potest in mediate(immediate)
28producere nisi unum et ergo intelligendo
29se ipsum producit intellectam[?] primam
30et non potest plura ratione suae simplicitatis
31in mediate(immediate) Et ymaginatur(imaginatur)
32quod in qualibus specie intelligen-
33tiarum non est nisi possibilis
34quia non est ratio quare deus
35potius produceret unuam quam aliam
36praeter primam de qua dictum
37est

23 Et postea prima intelligibilia
38intelligendae deum producit aliam
39et de inde ipsa cognoscendo
40se ipsam in ordine ad deum
41producit aliam in urbem[?] Et
42videtur quod istud debet intelligi
43de prima post deum et hoc
44credo et si consequenter usque PV26rb
45ad ultimam et ultima secundum
46avicennam vocatur datur forma
47et non deus deus eodem modo
48se habendo pro ut potet producere
49infinitos varios effectus
50et hoc est ratione suae perfectionis et immen-
51sionis libertatis Si enim consi-
52deretur in mensitas(immensitas) primae
53causae cum libertate eiusdem
54non est difficile concedere et de-
55ducere

[Opinio aliquorum theologorum de libera Dei omnipotentia]

24 Advertendum quod aliqui
56theologi in parte secuti sunt
57istam positionem dixerunt
58enim quod deus non agit
59volenda ad extra quia si fit
60tunc esset determinatus ad ali-
61quam aliam volitionem

25 videlicet ponatur
62quod vidit ante christum fore vel ab
63aeterno fuit determinatus et sic
64neccessario(necessario) est determinatus quia alias
65esset mutabilis tunc ultra ergo
66neccessario ante christus erit alias ista
67volitio esset frustrabilis

26 Et sic
68dicit iste doctor quod agit per
69alium modum scilicet per immediatum
70libertatis applicationem proprtio-
71nabiliter sicut voluntas creata se
72habet respectu sui primi actus quem
73producit ad extra libere et non producit
74determinata per aliam volitionem
75quia procederetur in infinitum
76Et sic proportionaliter icit esse yma-
77ginandum(imaginandum) iste doctoris de voluntate
78divinam et sic applicat se absque
79hoc quod intrinsice determinatur volendo etc
80Et sic dicit iste doctor primo
81quod non est possibile quod deus per ali-
82quam volitionem determinetur ad ab
83cuius effectus productionem et si sic
84necessitaretur 2o quod exit in
85actum absque hoc quod intrinsice
86determinetur volendo

[Opinio de Plaoul contra philosophos et theologos]

27 Sed ista positio PV26va
1non videtur michi(mihi) solum[?]

[Primum argumentum de Plaoul]

28
2Arguitur primo sic quia si sic
3quia posset volitione super addita
4determinata

29 et hoc in illis vel se
5ipso Boetius primo de te
6aeternitate error arei quia nescit
7habere modum in inquiren-
8do unde contrarie proprietates con-
9veniunt tribus quarum una
10est inmensa(immensa) et alia non

30 In
11creaturis bene sequitur sortes
12voluit ab aeterno a fore[?] et non
13potest non fore ergo voluntas
14illa est frustrabilis Similiter sequitur
15de scire socrates quod est fallibile
16Sed de deo non sequi deum
17t?ur sed sequitur magis oppositum
18quia isto addito quod deus est
19in mensus(immensus) sequitur quod non
20est frustrabilis unde si res
21est in mensa(immensa) non est mirum
22si habet mirabiles proprietates
23Et sic consequentia non valet deus vo-
24luit ab aeterno ergo necessario vo-
25luit unde valde periculosum
26est concedere illam quam
27Et pelatur quo est immensus

31
28Similiter non sequitur deus
29ab aeterno scivit ante christum
30fore ergo neccessario(necessario) ymmo(immo) dicitur
31quod contingenter et potest non scire
32Et ideo apostolus O altitudo etc
33puniendo quod est mirabilis

32
342m argumentum illius doctoris de-
35ficit arguendo a simili de voluntate
36nixam Advertendum quod semper
37consequentiam debet negari quando arguitur
38per simile de creatura ad deum
39patet per dicta Advertendum
40quod omnia nostra ratione suae imperfectionis
41elicit velle ad operandum ad
42extra unde si ipsa vellet se ipsa
43non indigeret volitione

[Secundum argumentum]

33 et sic rerum PV26vb
44est contra ipsum met quia operatio
45in nobis non fit sive velle
46ergo requiritur volitio dis-
47tincta ad operandum ad extra

34
48Item voluntas quando exit in
49actum primum exit tamquam
50inperfecta(imperfecta) quia non cognoscendo
51ipsum saltem inpertitur etiam quod du-
52cit hunc actum primum non
53determinata per se sed per primam
54causam quia quantum est de se non
55magis istum produceret quam
56alium sibi similem et ideo dicitur
57de deo quod ipse non exit in actum
58nisi realem volendo quia quae-
59ritur quomodo determinetur ad produ-
60cendum a individuum plus
61quam aliud eiusdem speciei
62non determinatur per complacen-
63tium quia placet unum pro-
64ducere sicut aliud Confirma-
65tur quia si sic eadem diffi-
66cultas erit de ista complacentia
67sicut de volitione Item de in-
68tellectum arguitur quia si ab
69aeterno intellexit christum fo-
70re si dicitur quod complacentia
71est indifferens tunc non est ratio
72quare potius unum quam
73aliud

35 Item scriptura sacra
74ecclesias doctores sacrius[?] con-
75cedunt quod deus agit vo-
76lendo ergo etc Sequitur
77quod periculosum est negare in
78deo libertatem ymmo(immo) etiam
79volitionem quia contradicitur ecclesiae etc

Conclusio de primo duo principiis

36
80Ex istis duobus principiis
81tamquam intrinsicis sequuntur
82omnes conditiones theologicae
83neccessariae(necessariae) et contingentes adiunc-
84tus aliquibus aliis

[Tertium principium theologiae: Deus providet sufficienter ad salutem]

37 3m(tertium) PV27ra
1principium quod deus providit sufficienter
2de lege et doctrina supernaturalibus
3dirigentibus ad salutem patet
4de sua bonitate et sic continetur
5sub isto quoddam docuit sufficienter
6creatura scilicet bibliam et sic ve-
7raciter et infallibiliter credendum
8est biblie

38 Ecclesia capitur v?s
9modo pro agregato(aggregato) ex prophetis
10apostolis et sic de aliis Isto modo habue-
11runt unam scripturam et immediate
12habuerunt quidquid scripserunt
13et sic est in mensa(immensa) quod christus erat
14unus apostolus quia paulus
15vocat eum apostolum credo ad
16romanos et sic ecclesia est nisi
17iute auctoritatis romanae christi Alio modo
18capitur pro consilio generati
19et sic de aliis de isto dicetur alias

Circa textum

39 Cir-
20ca textum prima conclusio
21Spiritus sanctus procedit a
22patre et filio quia dicit augustinus
23nulla res producit ut sic id est
24non facit se esse

40 2a conclusio
25spiritus sanctus mittitur aeter-
26naliter a se ipso quia sic ipse
27mitti non est nisi gratifi-
28care creaturam antiqui
29dixerunt quod missio includit
30quandam auctoritatem scilicet quandam
31ordinem ad aliud et sic dix-
32erunt quod spiritus sanctus non
33admittitur a se

41 3a conclusio
34spiritus sanctus non magis erat
35in creaturis ubi apparuit
36quod ante quia deus est ubique
37ratione suae in mensitatis(immensitatis) et sic
38non est mutabilis de uno loco
39ad aliud sed dicitur mitti quia
40ostendit se esse a?cubi quodam
41modo speciali

42 et conclusio ibi
42Sed prius quaerendum est PV27rb
43aliter filius apparuit in specie
44universali quam spiritus sanctus quia filius
45in humanitate tamquam vetus
46homo et tamquam ypostatice
47sibi vivens eam sic quod dicebatur
48verus homo et sic non erat
49de spiritu sancto sed quod movet
50talem creaturam modo speciali
51Et sic quando dicitur columba[?]
52vel quod apparuit in specie columbae
53potest dici quod erat realis columba
54et quod movit eam modo speciali
55et non vivebatur si ypostatice

43
56Quinta conclusio filius est minor
57patre secundum formam assumptam
58etiam minor se ipso et sic
59non est de spiritu sancto quia sic
60non vivunt sibi creaturam
61propter illam missionem

Apparatus Fontium

    Apparatus Criticus

      Lectio 18, De fide
      Go to:

      Citation

      Peter Plaoul, de Fide, Lectio 18, De fide (http://scta.info/resource/ppr-lectio18 )

      Città del Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, ms. Cod. pal. lat. 373, 25r-27r (http://scta.info/resource/ppr-lectio18/pal)

      Transcription Resource: http://scta.info/resource/ppr-lectio18/pal/transcription
      Data source: http://exist.scta.info/exist/apps/scta-app/document/ppr-lectio18/pal/transcription

      Copy Full Citation to Clipboard

      View Explanation of Citation Practices

      Available Manifestations

      Lectio 18, De fide [Erlangen]

      Lectio 18, De fide [Vatican, Pal. lat.] (Currrent Focus)