Lectio 42, De fruitione [Erlangen Transcription]

By Petrus Plaoul

Edited By Jeffrey C. Witt

Edition: 0.0.0-dev | May 23, 2018

Authority: An SCTA Project

License Availablity: free, Published under a Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)

ppr-lectio42

Sources: E: Erlangen

Lectio 42, De fruitione [Erlangen Transcription]

Recapitulatio conclusionis: quod dilectio Dei propter se est fruitio ordinata

1
15In alia lectione
16Dictum est quod dilectio dei propter se est fruitio

Rationes contra conclusionem quod dilectio Dei propter se est fruitio ordinata

Prima ratio

2 Contra hoc arguitur multipliciter primo si sic aliqua est di-
17lectio dei propter se quae non est realiter fruitio igitur illa diffinitio mala probatur antecedens nam dilectio quae terminatur
18ad personam secundum rationem personalitatis illa est propter se et tamen illa non est fruitio igitur etc Quod illa non sit fruitio
19patet nam suppositum in esse suae personali non dicit aliquam perfectionem vel ut sic non est alicuius perfectionis
20igitur non est obiectum fruitionis tenet consequentia quia de ratione fruibilis est quod sit inmensum bonum

Secunda ratio

3 Secundo probatur
21quia suppositum in esse suppositi scilicet pater in esse patrem non est obiectum fruibile quia ut sic non continet aliquem
22gradum bonitatis saltem ut sic tenet consequentia quia de ratione bonitatis est quod sit sui diffusiva et
23per consequens quod sit communicabilis adintra in non adextra consequentia tenet / quia est ordo talis quod quicquid
24ad extra communicatur per participationem oportet quod adintra communicedetur per plenitudinem

4 unde christus
25in euvangelio "non possum a me ipso facere quicquid" id est secundum nullam meam rationem personalitatis quia
26illa non est communicativa sed magis distinctiva

Tertia ratio

5 Tertio si verbum in esse suo personali esset obiectum
27fruibile sequeretur quod pater realiter beatificaretur in alio et quod haberet obiectum fruibile distinctum a se Patet
28quia filius dicitur realiter a patre

6 et sic pater beatificaretur in alio et hoc esset inconveniens quia diceret
29imperfectionem in se quia non haberet plenitudinem in se et sic quilibet persona beatificaretur in triplici
30obiecto et quaelibet haberet duo distincta a se et se ipsam etiam pro obiecto Ita etiam arguitur respectu voluntatis
31creatae quia quaeritur sub qua ratione se habeat persona respectu beati et videtur quod non possit diligi quia qua
32ratione alia et sic essent plura obiecta fruibilia

7 Item ratio obiectiva fruitionis dicit perfectionem simpliciter
33sed ratio personalis non est denominatio perfectionis simpliciter quia esse patrem non est huiusmodi denominatio
34quia si sic competeret patri quae non filio et sic filius non esset simpliciter perfectus quia aliqua
35esset denominatio essentialis quae sibi non competeret Si igitur diligitur pater vel filius non
36erit fruitio nec usus saltem ordinati et liciti

8 Contra arguitur ex alia radice et sit gratia
37christi aliquis cui divina essentia obiciatur beatifice tunc circa divinam essentiam potest voluntas
38habere plures actus dilectionis propter se et solum prius erit fruitio qui est actus incomplexus unde
39posset formare plures alios actus complexos scilicet quod voluit ipsum esse simul summum bonum et sic de aliis
40et illi complexi fruitivi quia resolvuntur in simplicem et sic habent aliud cur quam deum ut si
41quaeratur quarum vis quod habeat summum bonum vel infinitam perfectionem quia est summum bonum E58v
1et illa dilectio simplex non habeat cur nisi obiectum igitur praecise propter se deum ultimate est illa dilectio
2incomplexa

Argumentum contra fundamentum istarum rationum

9 Antequam veniam ad solutiones rationum volo contra arguere rationibus factis et volo probare
3quod ista positio est male fundata et quod rationes sunt in valide

10 Primo sequeretur quod pater in suo esse personali
4non esset tantae perfectionis sed esset minimum accidens dabile probatur consequentia quia pater in suo esse
5personali non dicit aliquam perfectionem nec ponit sed quaelibet creatura ponit aliquam perfectionem
6licet limitatam

11 Item sumamus personalitatem ut sic quaedam proprietates etiam ymaginando distinctionem
7inter essentiam et illam proprietatem constitutivam illa sumpta secundum suam formalitatem est ens indepen-
8dens ergo est bonum quia ens et bonum convertuntur ymmo est ens neccesse esse et ultra est bonum
9ergo habet rationem diligibilitatis et non finite ergo infinite

12 Item omnis modus qui est deo intrinsecus
10est simpliciter inmensus et infinitus igitur omnis tunc modus infinite se habendi igitur quaecumque proprietas
11ponatur illa est modus in mensae perfectionis quia nichil potest deo in mense vel finite conpetere

13
12Item huiusmodi proprietas est alicuius cognoscibilitatis ergo alicuius entitatis consequentiam quia doctrina philosophi 2o metaphysicae
13quia proportionaliter se habent res ad esse et cognosci et quantae sunt entitatis tantae sunt cog-
14noscibilitatis tunc ultra est aliquantae entitatis

14 Item testimonio scripturae arguitur quia filius diligatur
15a patre quia dicit scriptura hic est filius meus dilectus ergo pater diligit filium ut filius est

15
16Item quaelibet persona divina in suo esse personali diligit se igitur habet rationem diligibilitatis in esse personali
17non finite ergo infinite et in mense

16 Item spiritus sanctus in suo esse personali realiter est amor
18ymmo conceditur esse amor quo pater et filius diligunt ergo diligunt se et per consequens in esse personalitatis
19habet rationem diligibilitatis alias non diligeret se

17 Ex istis rationibus videtur evidenter quod fundamentum
20oppositarum rationem nullum est quia omnis quasi fundantur in hoc quod ratio personalitatis
21nullam dicit diligibilitatis rationem vel bonitatis

Clarificatio: quod ratio diligibilitatis in Deo est realiter essentialis

18 Pro materia et solutione rationum advertendum
22quod ratio diligibilitatis vel fruibilitatis in deo est realiter essentialis Ex hoc sequitur quod est in qualibet
23persona Advertendum iuxta hoc quia sicut persona ut teneo et tenebo postea in esse suo personali
24est realiter inmensa et infinita Ita etiam in esse personali est in mensae diligibilitatis nam dicere quod persona
25in esse personali non sic inmensae perfectionis et inmensae diligibilitatis videtur esse blasphemia

19
26ymaginandum quod sicut essentia divina est communis cuilibet trium personarum et omnino ydemptica Ita
27ratio fruibilitatis est cuilibet communis et est realiter cuilibet ydemptica et eadem adaequate
28sive distinctione ideo consequenter sicut loquitur de divina essentia respectu personarum ita de obiecto fruibili
29respectu earum

20 Consequenter dicendum quod sicut conceditur quod pater et filius realiter distinguuntur Ita quod pater non
30est filius et tamen sunt eadem essentia ita realiter distinguuntur et sunt idem obiectum fruibile Et sicut pater
31est eadem essentia cum filio ita et eadem fruibilitas Et sic concedendum est quod pater realiter
32fruitur filio et quaelibet persona alia et se ipsa quia fruitio essentiae est fete formaliter fruiti
33personae unde pater et filius sunt idem obiectum fruibile et pater fruitur se ipso et filio et spiritu sancto
34et fruitur tota trinitas etc semper fruitio huiusmodi adaequate respectu eiusdem obiecti nec distinctio personarum
35plus ponit distinctionem fruibilitatum quam entitatum Ita quod proportionaliter dicendum de fruitionis obiecto sicut
36de essentia

21 Si dicatur quod in esse personali personae sunt distinctae et plures ergo si in esse personali quaelibet
37sit ratio fruibilis videtur quod sicut sunt tres personae ita essent tria obiecta distincta fruibilia dicitur quod
38similiter fieret argumentum de essentia ideo consequentia non valet

Responsiones ad rationes

Ad primam

22 Sequuntur solutiones rationum iam
39factarum Ad rationes igitur factas in principio istius lectionis Ad primum quando dicitur deus vel verum vel pater
40in esse personali non dicit bonitatem inmensam nego ymmo dicit a parte obiecti utrum istud
41vocabulum pater exprimat inmensam bonitatem non pono Aliqua sunt vocabula quae
42supponunt pro infinita perfectione licet non exprimunt Et sic concedendo quod istud vocabulum
43esse distinctum non est praedicatum dicens perfectionem simpliciter et sic concedo quod res infinitae perfectionis E59r
1simpliciter licet vocabulum non dicat Aeternitas in esse trinitatis est obiectum fruibile ut dicit Augustinus
2unde allegat eum magister in prima distinctione dicit res quibus fruendum sunt tamen idem obiectum fruibile

Ad secundam

23
3Secundo arguebatur sic quia persona in suo esse personali non continet aliquam bonitatem
4nego ymmo omnem adextra producibilem Ad probationem non est communicabilis ad intra concedo igitur
5etc nego consequentiam Ad probationem non potest communicari adextra nego quia licet non sit communicabilis adintra
6tamen bene ad extra unde actio fit ad extra in esse termen

24 utrum productio creaturarum adextra praesupponat
7emanationem adintra teneo quod sit sicut tenet gandevensis et sic inesse personali agit persona adextra
8Et si diceretur quaelibet sufficeret agere sicut de facto est de verbo quod suppositat humanam naturam
9Responsum est ad hoc quod est propter ydemptitate essentialem quia agere adextra magis respicit virtutem
10intrinsecam quam suppositare Secunda causa principalis est quae agit ut trina

Ad tertiam

25 Item sequetur quod pater beatificaretur
11in alio etc Responsum est quod pater et filius et spiritus sanctus sunt idem obiectum beatificum ideo non in alio beati-
12ficatur unde aliquis est alius a patre qui non est aliud obiectum beatificum nec alia essentia

26
13Item arguebatur ratio fruibilis vel ratio obiectiva fruitionis dicit perfectionem simpliciter etc Per intelligo rationes
14obiecta concedo quod ratio fruibilis est perfectio inmensa et res inmensa et sic de alia ratione Si
15per rationes intelligat praedicata concedo quod hoc complexum obiectum fruibile est praedicatum personale
16simpliciter ymmo non potest competere perfectissimo Consequenter de isto praedicato generare in divinis vel ratio
17distinctiva non dicit perfectionem simpliciter quia si sit aliquod praedicatum dicens perfectionem simpliciter negaretur
18de filio quod est absurdum

27 Aliter respondetur quod illud praedicatum realiter dicit perfectionem simpliciter Contra ergo aliquod
19praedicatum dicens perfectionem simpliciter non dicitur de filio Conceditur nihilominus tamen illa perfectio quod ideo dicit illud
20praedicatum est filius et est in filio et ideo si nichil sibi detrahitur sed ex modo significandi terminorum consurgit quod negatur
21de filio

28 Quando dicit salvator non possum avie facere quicquid Ista auctoritas modicum ligat unde
22per istud similiter haberent probare quod filius non agit adextra et tamen concederetur esse suppositatur
23auctoritas potest intelligi primo quia christus saepe denotat emanationem aeternam a patre secundum quod est filius
24hoc habet ab alio nichilominus tamen habet totam perfectionem quam habet pater et sic semper innuit quia procedit
25a patre qui dat sibi suum esse

29 Secundo modo potest intelligi secundum humanitatem unde illa nichil habet
26a se operationis attribuuntur supposito et non naturae et talem modum habet aristoteles unde dicit aristoteles 3o
27de anima qui dicit animam intelligere dicit eam texere vel aedificare et vult aristoteles in numero quod proprie operatio
28attribuitur supposito scilicet homini et non soli animae

30 Per eandem radicem potest satis solvi alia ratio
29aristotelis quod propter ordinem amoris complexi essent nec usus nec fruitiones unde satis ponebatur de
30amore incomplexo Sed de complexo quia illi complexi sunt dei et fruitivum quia resolvuntur in aliud
31cur videtur quarum vis quod habeat bonum etc quia est summum bonum dicitur quod licet sit talis ordo
32inter se non tamen est ordo causalitatis quia sive sit dilectio complexa sive incomplexa terminantur ad idem obiectum
33immediate et 2a non propter primam Et iste ordo huiusmodi dilectionum respectu dei non ponit ordinem
34obiectalem ymmo est eadem ratio obiectalis omnium et sic dicitur quod quaelibet res est fruitiva et sic adhuc
35stat quod deus est obiectum fruibile propter se Et sic ista est descriptio fruitionis ordinate scilicet dilectio
36dei propter se Ista oratio dilectio alicuius rei propter se est descriptio fruitionis in communi sive sit ordinata
37sive non

31 Advertendum quod ly propter se in proposito tollit relationem obiecti in aliud tam actualem
38quam habitualem Ita quod non invenitur alia causa nisi bonitas huius usus ordinatus est
39dilectio alicuius creaturae propter deum usus in ordinatus est dilectio alicuius creaturae propter creaturam
40ultimate usus in communi est dilectio alicuius propter aliquod Fruitio in ordinata est dilectio creaturae
41propter se Aliquando fuit aequivocationes istorum terminorum scilicet aliquando capiuntur quantum ad potentias sensitivas
42et de illis acceptationibus non ad propositum et ergo si sic alias accipiat et proponat distinguendum est

Conclusiones

32 E59v
1Circa distinctionem 40am quae incipit praedestinatorum nullus videtur posse dampnari Prima
2conclusio Quod praedestinatio est praeparatio gratiae ad aeternam salutem consequendam Et est duplex eius effectus
3temporalis in via als collatio gloriae in patria

33 Secunda conclusio Cum dicitur praedestinatus non potest dampnari
4debet potest intelligi in sensu composito tamen concedendum est quod praestitus potest salvari et praedestinatus potest damp-
5nari Tota difficultas illius state in hoc quomodo deus scit aliquem et potest non scire illud sive sui
6mutatione

34 Secunda conclusio Iste non potest esse praedestinatus demonstrando praescitum Ista debet distingui prout
7est composita vel divisa

35 Quarta praescientia est respectu iniquitatis unde communiter praescientia dicitur respectu malorum sed prae-
8destinatio dicitur solum respectu bonorum

36 Quinta praescitus potest mereri unde quicumque agit ex gratia sive du-
9bio meretur dixit magister petrus ideo bene state quod praescitus mereatur vitam aeternam et tamen non habe-
10bit quia non perseverabit usque in finem hughelinus dixit oppositum

Apparatus Fontium

    Apparatus Criticus

      Citation

      Peter Plaoul, de Fruitione, Lectio 42, de Fruitione (http://scta.info/resource/ppr-lectio42 )

      Erlangen, Universitätsbibliothek Erlangen-Nürnberg, ms. 511, 58r-59v (http://scta.info/resource/ppr-lectio42/erlang)

      Transcription Resource: http://scta.info/resource/ppr-lectio42/erlang/transcription
      Data source: http://exist.scta.info/exist/apps/scta-app/document/ppr-lectio42/erlang/transcription

      View Explanation of Citation Practices


      Available Manifestations

      Lectio 42, de Fruitione [Erlangen] (Currrent Focus)

      Lectio 42, de Fruitione [Vatican, Pal. lat.]