Lectio 44, de Fruitio [Palatine Transcription]

By Petrus Plaoul

Edited By Jeffrey C. Witt

Edition: 0.0.0-dev | June 09, 2018

Authority: An SCTA Project

License Availablity: free, Published under a Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)

ppr-lectio44

Sources: PV: Palatine

Lectio 44, de Fruitione

Rationes contra illud quod Deo solum fruendum est

1
78In alia lectione
79Pro clariori intellectu dictorum indu-
80cam rationes

2 probando primo quod impossibile
81est eundem actum esse usum et frui-
82tionem

Prima obiectio: Quod non impossibile eundem actum esse usum et fruitionem

Primum

3 contra hoc arguitur primo sic nam rationes
83obiectales usus et fruitionis differunt
84specifice ergo etiam actus illi consequentia tenet
85quia actus distinguuntur per obiecta
86antecedens probatur quia ratio obiectiva usus est PV80vb
1referibilitas et ratio fruitionis
2est irreferibilitas modo istae sunt
3rationes totaliter oppositae

Secundum

4 2o nam
4si ita esset quod usus esset fruitio
5idem esset causa sui ipsius probatur consequentia
6nam dilectio fruitiva est causa
7dilectionis usus nam si diligo
8deum diligo creatura propter
9deum

Tertium

5 Item sicut se habet dilectio
10ordinata creaturae ad deum ita
11odium mali ordinatum se habet
12ad deum Ideo si dilectio creaturae
13est dilectio de realiter etiam odium
14creaturae erit odium dei

6 posset con-
15firmari per illud quod propter
16quod unumqueque tale et illud magis

Quartum

7
17Item pari ratione diceretur quod tris-
18titia est gaudium et econtra Nam
19ista aliqualiter videntur opposita

Quintum

8
20Item dilectio creaturae propter
21deum qui est realiter usus potest
22desinere referre in aliud ob-
23iectum quia non videtur unde
24provenit necessitas referendi
25ergo non est formaliter et intrinsece
26dilectio dei quia si tunc potest
27non referre in deum antecedens probatur
28quia non videtur impossibilitas
29quod suspendatur vel tollatur
30huiusmodi relatio

Secunda obiectio: Quod creatura est fruendum

primum

9 de inde
31probatur quod creatura est fruendum quia
32creatura est propter se diligibilis
33ergo consequentia nota ex dictis antecedens probatur
34primo quia sicut creatura habet en-
35titatem absolute conceptibile
36Ita habet bonitatem proportionalem absolute
37diligibile quia ens et bonum
38convertunt Ideo sicut habet entita-
39tem absolutam ita bonitatem
40quo dato huiusmodi bonitas dili-
41geretur propter se etiam licite ex quo
42esset absoluta

secundum

10 Confirmatur
43quia ita virtutibus videtur esse fruendum PV80vb
44igitur probatur antecedens virtutes sunt proportionaliter
45se diligendae ut tenet per magistrum
46prima distinctione
ubi dicit hoc
47expresse quia habent propriam dilect-
48tionem gaudium et perfectionem in se

tertiam

11
49Item aliud a deo est dilective perfe-
50rendum deo igitur alio a deo est
51fruendum probatur antecedens quia in casu
52quo sortes frueretur deo et videretur
53proximum in extrema necessitate
54constitutum in illo casu sortes
55teneretur subvenire proximo et re-
56linquente fruitionem dei igitur in illo
57casu tenetur suspendere actum
58fruitionis

quartam

12 Item plus diligitur
59tota multitudo civium caeles-
60tium incluso deo qui ipse deus
61tamen illa non est deus ergo alia
62a deo sunt magis diligenda quod
63plus diligere constat quia ratione
64aliarum partium additur aliquis
65gradus dilectionis quia additur
66ignis gradus delectationis quia
67ratione contino?n additur aliquis
68gradus delectationis etiam dilec-
69tionis

quintum

13 Item christus est magis
70diligendus quam pater in divinis
71ergo pater non est summe diligendus
72probatur antecedens nam christus diligitur
73aequali dilectione tamquam deus
74sicut pater et etiam diligitur quia
75proximus

sextum

14 Item secundum oppinionem
76illorum qui pononunt quod christus est
77constitutum quoddam ex natura huma-
78na et supposito divinae illud
79agregatum videtur plus diligendum
80et habet rationem simplicis obiecti igitur
81debetur sibi maior dilectu

septimum

15
82Item creatura est fruendum patet in
83casu ubi angelus sathanae(satanae) trans-
84ferret se in speciem angeli lucis
85Aliae rationes sunt inducendae de
86quibus supersedeo usque ad aliam PV81ra
1lectione

Solutiones ad primam obiectionem

Ad primum

16 pro solutione primae rationis

Primum

17
2dico primo quod ubi obiecta non
3concurrunt in mediate ad causationem
4actuum non est necncesse quod sit proportionalis distinc-
5tio actuum et obiectorum primo patet
6de actu divino ad intra sive cog-
7noscendi sive appetendi ille non
8dependet ab obiecto ergo est unicus
9adaequate respectu omnium obiectorum
10ymmo in est actus omnia cognoscendi
11et omnia volendi simul et ideo
12verbi actus non dependet ab
13obiecto non est neccessaria distinctio
14actuum sicut obiectorum Item declara-
15tur de notitia beatifica crea-
16ta qua beatus videt verbum et crea-
17turam obiecta sunt diversa
18et tamen actus est idem

18 Item con-
19formiter ad hoc etiam actus reve-
20lationem non dependet ab obiectis
21ideo non habet talem neccessariam habitu
22divinae quod sit respectu illius obiecti
23sic quod non possit esse respectu alterius
24unde actus fidei potest habere
25nunc istud obiectum postea
26aliud nec sequitur potest habere aliud obiectum
27ergo ille erit alterius speciei ut per
28fidem habetur assensus quod
29ante christus erit et potest esse
30assensus oppositi absque
31hoc quod varietur secuncum speciem
32ymmo alias fuit declaratum quod
33idem actus potest esse notitia plurium
34vel pauciorum et est radii alius
35quia non dependet ab obiecto

19
36Item potest confirmari de con-
37ceptibus universalibus quia non habent
38obiecta nisi singularia et non va-
39riamur propter variationem illorum
40sed notitia universalis dependet principaliter
41a potentia abstractiva licet
42obiecta aliqualiter concurrant
43unde conceptus generis habet obiecta PV81rb
44specifice distincta ex hoc non
45arguitur aliqua distinctio
46in illo conceptu

Secundum

20 dico 2o ubi
47obiecta causarent in mediate
48actus et essent causae principales
49vel totales in illo casu secundum
50distinctionem obiectorum esset distinctio
51actuum et secundum distinctionem specificam
52obiectorum esset distinctio specifica
53activa et ??

21 intendit aristoteles
54in proposito respectu fruitionis et usus
55nullum obiectum obiective concur-
56rendo est causa principalis vel totalis
57Sed obiective concurrendo et naturaliter
58mere ita esset ubi obiecta essent
59concurrentia principaliter vel totaliter
60sed in proposito non est sic quia respectu
61fruitionis creaturae hic in via
62deus non concurrit obiective
63et in patria licet tamen concurrat
64libere et sic fruitio viae causatur
65a potentia principaliter concurrente gratia
66et notitia habitudinis creaturae
67ad deum Si obiciatur de dis-
68tinctione actuum in patria dicitur
69quod respectu eiusdem obiecti mere
70libere concurrentis causentur actus
71specifice distincti unde valde
72bene stat quod in patria respectu
73eiusdem obiecti sint similitudines
74respectu actus in divesis beatis
75specifice differentes et hoc ratione causae li-
76berae agentis et ipsa eadem modo
77se habens potest elicere actum volendi
78vel nolendi indirnlis respectu
79eiusdem obiecti unde cecon-
80ditione liber esse est quod eodem
81modo se habendo potest in varios
82effectus et sic apparet quomodo non oportet
83quod propter diversas rationes
84obiectales sint etc

Ad secundam rationem

22 Ad secundam quando
85dicitur sequeretur quod idem esset PV81va
1causa sui ipsius negandum est
2de causa effectiva quia nichil
3potest facere ut sic Ad probationem
4dilectio dei etc est causa dicitur quod non
5oportet ita esse generaliter
6quia stat quod primus actus voluntatis
7sit vel odium mali vel dilectio
8creaturae ergo non oportet quod alia
9distincta dilectio dei praecedat in
10voluntate et sic nec oportet quod omnis
11usus sit affective a distincta
12dilectione dei unde staret quod ali-
13quid praesentaretur tamquam valde
14malum et voluntas non haberet
15in se aliquem vel actum illicitum
16et voluntas eliceret actum volendi
17respectu illius etc creatura potest praesen-
18tari intellectui

23 et intellectus potest
19differentiare quod sit diligenda et voluntas
20potest se sub conformare illi dic-
21tamini

24 Advertendum quod licet
22sit idem actus usus et fruitio
23habent tamen duas habitudines
24unam secundum quam fertur
25creatura in deum Alia secundum
26quam ordinatur secundum primam
27et si ponerentur distinctae res
28concederetur quod primus modus
29esset causa sic se habendi respectu
30secundi modi unde ex habitu di-
31vinae dilectionis dei consurgit ha-
32bitudo dilectionis proximi propter
33deum Tamen propter huiusmodi
34diversas habitudines et diversos
35modos non oportet ponere diversas
36causalitates unde de natura sua ita
37movet

Ad tertium

25 Ad tertiam de odio
38naturae consequentia et dico quod usus qui est
39dilectio creaturae ordinata
40est realiter dilectio dei et fruitio
41quia dilectio habet deum pro obiecto
42sed non est sic de odio quia habet
43duo obiecta distincta quia si sit PV81vb
44ordinatum habet finem pro obiecto
45et finis habet rationem optimi ideo
46oportet quod habeat obiectum habens rationem
47aptum

Ad quintum

26 Ad aliud quia dilectio
48creaturae quae est usus potest non refer-
49ri et tunc remanebit dilectio
50creaturae etc Respondeo primo quod casus
51est impossibilis scilicet quod dilectio proximi
52quae est usus sit ordinata et non
53sit dilectio dei quia si immu-
54tet tam intrinsecum est sibi in-
55mutare afficiendo in deum sicut
56immutat afficiendo in creaturuam
57Advertendum quod si idem actus
58adaequate successive ad plura
59vel pauciora immutataris scilicet in
60casu quo iste habitudines
61essent separabiles ille actus in-
62mutaret secundum habitudine frui-
63tivam quia illa est principior scilicet
64motio in deum Sequitur quod dilectio
65proximi est inproprie fruitio
66quae usus patet quia illa habitu-
67do est principior et primo scilicet realiter
68dei qui proximi

27 Consequenter
69concurrere quod licet sit eadem res tamen
70est nobilior et intensior respectu
71dei quam respectu creaturae Exemplum
72de visione dei et creaturae in patria
73quae est nobilior et intensior
74s?u? dei quam respectu creaturae
75et sic stat quod respectu unius magis
76semper perficiat quam respectu alterius
77et sic vel non sunt separabiles
78et si sint separabiles tunc ma-
79net habitudo fruitiva et sic prior
80potest manere sive posteriori
81et non econtra

Solutiones ad secundam obiectionem

28 Ad aliam creatura
82est fruendum etc negandum est quod ista est
83summa perversitas 2m augustinus etiam
84ordo rerum non permittit ad pro-
85bationem quia philosophus videtur dicere PV82ra
1quod aliqua sunt diligenda proportionaliter
2se ergo etc Advertendum quod aliqua
3sunt quae de per se conferruntur
4ad finis consecutionem sicut virtutes
5et habent ordinem Alia quae solum
6de per accidens quo?mo de per se ob esset
7Alia sunt indifferentia verbi gratia potio
8amara etiam venenosa confert
9ad sanitatem per accidens quia remo-
10vet humorem peccantem de per
11se esset nociva scilicet nisi reperiret
12subiectam taliter dispositio et sic de
13per se talia sunt fugibilia ut
14enenum de per se est malum ve-
15nenato est bonum quia venenum cu-
16rut venenum Alia de per se con-
17ferunt et illa habent ordinem
18ad finem ut bonis cibus
19respectu sani indivitia dicuntur quae
20non prosunt nobiliter nec obsunt
21nobiliter Ita in proposito aliqua
22sunt citra deum quae de dirio
23conferunt ad finis consecutionem
24sicut virtutes ideo virtutes de per se
25sunt conferentes et partici patet
26rationem eligit et habent ordinem ad
27felicitates consecutionem non propter
28se id est per se sunt diligibilia et non
29per accidens licet propter se tamen
30non denotat sive sed solum remo-
31vet causam accidentale et extrinsecam
32ymmo habet causam intrinsecam ratione
33ordinis quem habet ad finem

29 Ad
34aliam quia creatur habet intrinsecam
35bonitatem et est absolute conceptibilis
36ergo proportionale bonitatem etc

30 dico primo
37quod creatura perfecte concepta
38realiter habet habitudinem relativam
39ad deum ita quod non contingit
40creaturam perfecte concipi nisi
41in relatione ad deum et ad su-
42am cauam quia non nisi
43ut dependens a deo sicut PV82rb
44dixerunt multi de accidentibus
45quod non possunt concipi in habitudine
46ad substantiam unde wilhelmus
47parisiensis
ponit quod deus est esse
48creturae

31 dico 2o quod dato quod
49creatura esset sic absolute conceptibilis
50nichilominus sequitur quod sic absolute diligibilis
51causa est quia licet ipsa sit in-
52trinsece quaedam entitas non
53tamen est intrinsece finis ergo et avo
54diligibilitatis non competit sibi sic
55intrinsece sicut ratio entis quia
56non est essentialiiter bonum diligibile
57nam diligibilitas competit fieri
58sub ratione finis

32 3o dico dato
59quod creatura habeat intrinsecam dili-
60gibilitatem sicut entitatem
61tamen secus est de intellectu et
62voluntate quia intellectus potest con-
63siderare obiectum et veritatem
64absolute et voluntas habet bonum
65pro obiecto ergo non potest exire
66in actum suum deliberatum
67quin realiter actus eius terminetur
68ad aliquod statutum pro fine et si
69nullum finem statuat in creaturam
70peccat

33 Si referat in finem
71ultimum est usus debitus dico
72ulterius quod creaturae multo eviden-
73tius clamant se non habere
74rationem finis quam non habere esse
75a se sed a deo utque per augustinus in de
76civitate dei
etiam multis aliis locis
77in signum huius quare generaliter omnes
78philosophi posuerunt deum rem causam
79in genere causae finalis quia dicunt
80aliqui quod deus non agit nisi ut
81amatum id est est finis omnium agentium
82ideo habitudo rerum tamquam non finem
83est evidentior quam habitudo ut a causa
84efficiente quia quasi omnes haec clama-
85verunt etc

Conclusiones

34 PV82va
1Circa distinctionem 42am Adverten-
2dum est quod eo ipso quod deus est
3universaliter perfectius vel illo concesso
4de deo sequuntur omnes conclusiones
5quas ponit magister in distinctione
6prima conclusio quod deus est
7omnipotens et potest facere omnia sed
8non facit deus agit adextra volendo
9contra aureolum

35 2a conclusio deus
10potest aliqua agere sive creatura et aliqua
11non sive creatura et hoc secundum talem
12modum de primo patet in creatione
13de 2o non stat quod fiat ambu-
14latio et creatura non coagat vel
15cursus quia sequitur sortes currit
16ergo sortes coaget vel concurrit
17unde staret quod deus se solo mo-
18veret sic membra sed tunc sortes
19non diceretur currere deus non pos-
20set facere album quoniam albedo con-
21curreret nec hominem nisi materia concurreret
22de absolutis potest per se seu se so-
23lo postea ponit ordine perso-
24narum in quinta quaestione dicit
25quod deus potest quidquid vult fieri
26et hoc est ratione suae libertatis

Apparatus Fontium

    Apparatus Criticus

      Citation

      Peter Plaoul, de Fruitione, Lectio 44, de Fruitione (http://scta.info/resource/ppr-lectio44 )

      Città del Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, ms. Cod. pal. lat. 373, 80r-82v (http://scta.info/resource/ppr-lectio44/pal)

      Transcription Resource: http://scta.info/resource/ppr-lectio44/pal/transcription
      Data source: http://exist.scta.info/exist/apps/scta-app/document/ppr-lectio44/pal/transcription

      View Explanation of Citation Practices


      Available Manifestations

      Lectio 44, de Fruitione [Erlangen]

      Lectio 44, de Fruitione [Vatican, Pal. lat.] (Currrent Focus)