Lectio 44, de Fruitio [Palatine Transcription]
By Petrus Plaoul
Edited By Jeffrey C. Witt
Edition: 0.0.0-dev | June 09, 2018
Authority: An SCTA Project
License Availablity: free, Published under a Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)
Lectio 44, de Fruitione
Rationes contra illud quod Deo solum fruendum est
1
78In alia lectione
79Pro clariori intellectu dictorum indu-
80cam
rationes
2
probando primo quod impossibile
81est eundem actum esse usum et frui-
82tionem
Prima obiectio: Quod non impossibile eundem actum esse usum et fruitionem
Primum
3
contra hoc arguitur primo sic nam rationes
83obiectales usus et fruitionis differunt
84specifice ergo etiam actus illi consequentia tenet
85quia actus distinguuntur per obiecta
86antecedens probatur quia ratio obiectiva usus est
PV80vb
1referibilitas et ratio fruitionis
2est irreferibilitas modo istae sunt
3rationes totaliter oppositae
Secundum
4
2o nam
4si ita esset quod usus esset fruitio
5idem esset causa sui ipsius probatur consequentia
6nam dilectio fruitiva est causa
7dilectionis usus nam si diligo
8deum diligo creatura propter
9deum
Tertium
5
Item sicut se habet dilectio
10ordinata creaturae ad deum ita
11odium mali ordinatum se habet
12ad deum Ideo si dilectio creaturae
13est dilectio de realiter etiam odium
14creaturae erit odium dei
6
posset con-
15firmari
per illud quod propter
16quod unumqueque tale et illud magis
Quartum
7
17Item pari ratione diceretur quod tris-
18titia
est gaudium et econtra Nam
19ista aliqualiter videntur opposita
Quintum
8
20Item dilectio creaturae propter
21deum qui est realiter usus potest
22desinere referre in aliud ob-
23iectum
quia non videtur unde
24provenit necessitas referendi
25ergo non est formaliter et intrinsece
26dilectio dei quia si tunc potest
27non referre in deum antecedens probatur
28quia non videtur impossibilitas
29quod suspendatur vel tollatur
30huiusmodi relatio
Secunda obiectio: Quod creatura est fruendum
primum
9
de inde
31probatur quod creatura est fruendum quia
32creatura est propter se diligibilis
33ergo consequentia nota ex dictis antecedens probatur
34primo quia sicut creatura habet en-
35titatem
absolute conceptibile
36Ita habet bonitatem proportionalem absolute
37diligibile quia ens et bonum
38convertunt Ideo sicut habet entita-
39tem
absolutam ita bonitatem
40quo dato huiusmodi bonitas dili-
41geretur
propter se etiam licite ex quo
42esset absoluta
secundum
10
Confirmatur
43quia ita virtutibus videtur esse fruendum
PV80vb
44igitur probatur antecedens virtutes sunt proportionaliter
45se diligendae ut tenet per magistrum
46prima distinctione ubi dicit hoc
47expresse quia habent propriam dilect-
48tionem
gaudium et perfectionem in se
tertiam
11
49Item aliud a deo est dilective perfe-
50rendum
deo igitur alio a deo est
51fruendum probatur antecedens quia in casu
52quo sortes frueretur deo et videretur
53proximum in extrema necessitate
54constitutum in illo casu sortes
55teneretur subvenire proximo et re-
56linquente
fruitionem dei igitur in illo
57casu tenetur suspendere actum
58fruitionis
quartam
12
Item plus diligitur
59tota multitudo civium caeles-
60tium
incluso deo qui ipse deus
61tamen illa non est deus ergo alia
62a deo sunt magis diligenda quod
63plus diligere constat quia ratione
64aliarum partium additur aliquis
65gradus dilectionis quia additur
66ignis gradus delectationis quia
67ratione contino?n additur aliquis
68gradus delectationis etiam dilec-
69tionis
quintum
13
Item christus est magis
70diligendus quam pater in divinis
71ergo pater non est summe diligendus
72probatur antecedens nam christus diligitur
73aequali dilectione tamquam deus
74sicut pater et etiam diligitur quia
75proximus
sextum
14
Item secundum oppinionem
76illorum qui pononunt quod christus est
77constitutum quoddam ex natura huma-
78na
et supposito divinae illud
79agregatum videtur plus diligendum
80et habet rationem simplicis obiecti igitur
81debetur sibi maior dilectu
septimum
15
82Item creatura est fruendum patet in
83casu ubi angelus sathanae(satanae) trans-
84ferret
se in speciem angeli lucis
85Aliae rationes sunt inducendae de
86quibus supersedeo usque ad aliam
PV81ra
1lectione
Solutiones ad primam obiectionem
Ad primum
16 pro solutione primae rationis
Primum
17
2dico primo quod ubi obiecta non
3concurrunt in mediate ad causationem
4actuum non est necncesse quod sit proportionalis distinc-
5tio
actuum et obiectorum primo patet
6de actu divino ad intra sive cog-
7noscendi
sive appetendi ille non
8dependet ab obiecto ergo est unicus
9adaequate respectu omnium obiectorum
10ymmo in est actus omnia cognoscendi
11et omnia volendi simul et ideo
12verbi actus non dependet ab
13obiecto non est neccessaria distinctio
14actuum sicut obiectorum
Item declara-
15tur
de notitia beatifica crea-
16ta
qua beatus videt verbum et crea-
17turam
obiecta sunt diversa
18et tamen actus est idem
18
Item con-
19formiter
ad hoc etiam actus reve-
20lationem
non dependet ab obiectis
21ideo non habet talem neccessariam habitu
22divinae quod sit respectu illius obiecti
23sic quod non possit esse respectu alterius
24unde actus fidei potest habere
25nunc istud obiectum postea
26aliud nec sequitur potest habere aliud obiectum
27ergo ille erit alterius speciei ut per
28fidem habetur assensus quod
29ante christus erit et potest esse
30assensus oppositi absque
31hoc quod varietur secuncum speciem
32ymmo alias fuit declaratum quod
33idem actus potest esse notitia plurium
34vel pauciorum et est radii alius
35quia non dependet ab obiecto
19
36Item potest confirmari de con-
37ceptibus
universalibus quia non habent
38obiecta nisi singularia et non va-
39riamur
propter variationem illorum
40sed notitia universalis dependet principaliter
41a potentia abstractiva licet
42obiecta aliqualiter concurrant
43unde conceptus generis habet obiecta
PV81rb
44specifice distincta ex hoc non
45arguitur aliqua distinctio
46in illo conceptu
20
dico 2o ubi
47obiecta causarent in mediate
48actus et essent causae principales
49vel totales in illo casu secundum
50distinctionem obiectorum esset distinctio
51actuum et secundum distinctionem specificam
52obiectorum esset distinctio specifica
53activa et ??
21
intendit aristoteles
54in proposito respectu fruitionis et usus
55nullum obiectum obiective concur-
56rendo
est causa principalis vel totalis
57Sed obiective concurrendo et naturaliter
58mere ita esset ubi obiecta essent
59concurrentia principaliter vel totaliter
60sed in proposito non est sic quia respectu
61fruitionis creaturae hic in via
62deus non concurrit obiective
63et in patria licet tamen concurrat
64libere et sic fruitio viae causatur
65a potentia principaliter concurrente gratia
66et notitia habitudinis creaturae
67ad deum
Si obiciatur de dis-
68tinctione
actuum in patria dicitur
69quod respectu eiusdem obiecti mere
70libere concurrentis causentur actus
71specifice distincti unde valde
72bene stat quod in patria respectu
73eiusdem obiecti sint similitudines
74respectu actus in divesis beatis
75specifice differentes et hoc ratione causae li-
76berae
agentis et ipsa eadem modo
77se habens potest elicere actum volendi
78vel nolendi indirnlis respectu
79eiusdem obiecti unde cecon-
80ditione
liber esse est quod eodem
81modo se habendo potest in varios
82effectus et sic apparet quomodo non oportet
83quod propter diversas rationes
84obiectales sint etc
Ad secundam rationem
22
Ad secundam quando
85dicitur sequeretur quod idem esset
PV81va
1causa sui ipsius negandum est
2de causa effectiva quia nichil
3potest facere ut sic Ad probationem
4dilectio dei etc est causa dicitur quod non
5oportet ita esse generaliter
6quia stat quod primus actus voluntatis
7sit vel odium mali vel dilectio
8creaturae ergo non oportet quod alia
9distincta dilectio dei praecedat in
10voluntate et sic nec oportet quod omnis
11usus sit affective a distincta
12dilectione dei unde staret quod ali-
13quid
praesentaretur tamquam valde
14malum et voluntas non haberet
15in se aliquem vel actum illicitum
16et voluntas eliceret actum volendi
17respectu illius etc creatura potest praesen-
18tari
intellectui
23
et intellectus potest
19differentiare quod sit diligenda et voluntas
20potest se sub conformare illi dic-
21tamini
24
Advertendum quod licet
22sit idem actus usus et fruitio
23habent tamen duas habitudines
24unam secundum quam fertur
25creatura in deum Alia secundum
26quam ordinatur secundum primam
27et si ponerentur distinctae res
28concederetur quod primus modus
29esset causa sic se habendi respectu
30secundi modi unde ex habitu di-
31vinae
dilectionis dei consurgit ha-
32bitudo
dilectionis proximi propter
33deum Tamen propter huiusmodi
34diversas habitudines et diversos
35modos non oportet ponere diversas
36causalitates unde de natura sua ita
37movet
Ad tertium
25
Ad tertiam de odio
38naturae consequentia et dico quod usus qui est
39dilectio creaturae ordinata
40est realiter dilectio dei et fruitio
41quia dilectio habet deum pro obiecto
42sed non est sic de odio quia habet
43duo obiecta distincta quia si sit
PV81vb
44ordinatum habet finem pro obiecto
45et finis habet rationem optimi ideo
46oportet quod habeat obiectum habens rationem
47aptum
Ad quintum
26
Ad aliud quia dilectio
48creaturae quae est usus potest non refer-
49ri
et tunc remanebit dilectio
50creaturae etc Respondeo primo quod casus
51est impossibilis scilicet quod dilectio proximi
52quae est usus sit ordinata et non
53sit dilectio dei quia si immu-
54tet
tam intrinsecum est sibi in-
55mutare
afficiendo in deum sicut
56immutat afficiendo in creaturuam
57Advertendum quod si idem actus
58adaequate successive ad plura
59vel pauciora immutataris scilicet in
60casu quo iste habitudines
61essent separabiles ille actus in-
62mutaret
secundum habitudine frui-
63tivam
quia illa est principior scilicet
64motio in deum
Sequitur quod dilectio
65proximi est inproprie fruitio
66quae usus patet quia illa habitu-
67do
est principior et primo scilicet realiter
68dei qui proximi
27
Consequenter
69concurrere quod licet sit eadem res tamen
70est nobilior et intensior respectu
71dei quam respectu creaturae Exemplum
72de visione dei et creaturae in patria
73quae est nobilior et intensior
74s?u? dei quam respectu creaturae
75et sic stat quod respectu unius magis
76semper perficiat quam respectu alterius
77et sic vel non sunt separabiles
78et si sint separabiles tunc ma-
79net
habitudo fruitiva et sic prior
80potest manere sive posteriori
81et non econtra
Solutiones ad secundam obiectionem
28
Ad aliam creatura
82est fruendum etc negandum est quod ista est
83summa perversitas 2m augustinus etiam
84ordo rerum non permittit ad pro-
85bationem
quia philosophus videtur dicere
PV82ra
1quod aliqua sunt diligenda proportionaliter
2se ergo etc
Advertendum quod aliqua
3sunt quae de per se conferruntur
4ad finis consecutionem sicut virtutes
5et habent ordinem Alia quae solum
6de per accidens quo?mo de per se ob esset
7Alia sunt indifferentia verbi gratia potio
8amara etiam venenosa confert
9ad sanitatem per accidens quia remo-
10vet
humorem peccantem de per
11se esset nociva scilicet nisi reperiret
12subiectam taliter dispositio et sic de
13per se talia sunt fugibilia ut
14enenum de per se est malum ve-
15nenato
est bonum quia venenum cu-
16rut
venenum Alia de per se con-
17ferunt
et illa habent ordinem
18ad finem ut bonis cibus
19respectu sani indivitia dicuntur quae
20non prosunt nobiliter nec obsunt
21nobiliter Ita in proposito aliqua
22sunt citra deum quae de dirio
23conferunt ad finis consecutionem
24sicut virtutes ideo virtutes de per se
25sunt conferentes et partici patet
26rationem eligit et habent ordinem ad
27felicitates consecutionem non propter
28se id est per se sunt diligibilia et non
29per accidens licet propter se tamen
30non denotat sive sed solum remo-
31vet
causam accidentale et extrinsecam
32ymmo habet causam intrinsecam ratione
33ordinis quem habet ad finem
29
Ad
34aliam quia creatur habet intrinsecam
35bonitatem et est absolute conceptibilis
36ergo proportionale bonitatem etc
30
dico primo
37quod creatura perfecte concepta
38realiter habet habitudinem relativam
39ad deum ita quod non contingit
40creaturam perfecte concipi nisi
41in relatione ad deum et ad su-
42am
cauam quia non nisi
43ut dependens a deo sicut
PV82rb
44dixerunt multi de accidentibus
45quod non possunt concipi in habitudine
46ad substantiam unde wilhelmus
47parisiensis ponit quod deus est esse
48creturae
31
dico 2o quod dato quod
49creatura esset sic absolute conceptibilis
50nichilominus sequitur quod sic absolute diligibilis
51causa est quia licet ipsa sit in-
52trinsece
quaedam entitas non
53tamen est intrinsece finis ergo et avo
54diligibilitatis non competit sibi sic
55intrinsece sicut ratio entis quia
56non est essentialiiter bonum diligibile
57nam diligibilitas competit fieri
58sub ratione finis
32
3o dico dato
59quod creatura habeat intrinsecam dili-
60gibilitatem
sicut entitatem
61tamen secus est de intellectu et
62voluntate quia intellectus potest con-
63siderare
obiectum et veritatem
64absolute et voluntas habet bonum
65pro obiecto ergo non potest exire
66in actum suum deliberatum
67quin realiter actus eius terminetur
68ad aliquod statutum pro fine et si
69nullum finem statuat in creaturam
70peccat
33
Si referat in finem
71ultimum est usus debitus dico
72ulterius quod creaturae multo eviden-
73tius
clamant se non habere
74rationem finis quam non habere esse
75a se sed a deo utque per augustinus in de
76civitate dei etiam multis aliis locis
77in signum huius quare generaliter omnes
78philosophi posuerunt deum rem causam
79in genere causae finalis quia dicunt
80aliqui quod deus non agit nisi ut
81amatum id est est finis omnium agentium
82ideo habitudo rerum tamquam non finem
83est evidentior quam habitudo ut a causa
84efficiente quia quasi omnes haec clama-
85verunt etc
Conclusiones
34
PV82va
1Circa distinctionem 42am Adverten-
2dum
est quod eo ipso quod deus est
3universaliter perfectius vel illo concesso
4de deo sequuntur omnes conclusiones
5quas ponit magister in distinctione
6prima conclusio quod deus est
7omnipotens et potest facere omnia sed
8non facit deus agit adextra volendo
9contra aureolum
35
2a conclusio deus
10potest aliqua agere sive creatura et aliqua
11non sive creatura et hoc secundum talem
12modum de primo patet in creatione
13de 2o non stat quod fiat ambu-
14latio
et creatura non coagat vel
15cursus quia sequitur sortes currit
16ergo sortes coaget vel concurrit
17unde staret quod deus se solo mo-
18veret
sic membra sed tunc sortes
19non diceretur currere deus non pos-
20set
facere album quoniam albedo con-
21curreret
nec hominem nisi materia concurreret
22de absolutis potest per se seu se so-
23lo
postea ponit ordine perso-
24narum
in quinta quaestione dicit
25quod deus potest quidquid vult fieri
26et hoc est ratione suae libertatis
Apparatus Fontium
Apparatus Criticus
Citation
Peter Plaoul, de Fruitione, Lectio 44, de Fruitione (http://scta.info/resource/ppr-lectio44 )
Città del Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, ms. Cod. pal. lat. 373, 80r-82v (http://scta.info/resource/ppr-lectio44/pal)
Transcription Resource: http://scta.info/resource/ppr-lectio44/pal/transcription
Data source: http://exist.scta.info/exist/apps/scta-app/document/ppr-lectio44/pal/transcription
Copy Full Citation to Clipboard
View Explanation of Citation Practices
Available Manifestations
Lectio 44, de Fruitione [Erlangen]
Lectio 44, de Fruitione [Vatican, Pal. lat.] (Currrent Focus)
No results found