2 Circa hoc ponebatur
24casus in quo creatura sit praeferenda deo ut si sortes fruatur deo et videat proximum
25in exemplis necessitate constitutum etc

3 et si ita detur staret creaturam numquam frui deo et de
26bite tamen probatur sit aliquis adultus baptizatus et occurrat proximus in prima hora constitutus in extrema
27necessitate tunc tenetur subveniri illi In 2a hora occurrat alius proximus et si consequuntur usque ad finem
28vitae tunc numquam fruetur deo

4 Confirmatur creatura non tenetur frui deo probatur

5 primo inductione
29ex parte temporis quia nec in a tempore nec in b ymmo quocumque dato in illo potest licite frui

6
30Secundo probatur inductione ex parte actus quia nullum actum fruendi tenetur habere creatura quia
31quocumque dato cum alio potest frui Etiam pro conclusio ad intentionem quia quocumque data cum
32minori potest frui deo igitur non obligatur ad aliquem gradum

16 Circa istam materiam
21dicunt aliqui quod staret aliquem salvari qui tamen numquam in vita sua habuisset fidem vel
22gratiam Casus posset poni sic Sit aliquis adultus qui primo habet usum rationis in a instanti
23iste tenetur se disponere debite ad hoc quod sustineat verum dei cultum et veram legem et iste
24requirit dispositionem primam et sic paganus quae sit in peccato originali vel ad vultus qui
25sit in peccato mortali iste tenetur se disponere ad susceptionem legis gratiae et fidei et
26istud non potest fieri subito ergo requiritur mora ponamus ergo quod sicut tenetur se debite disponere
27in tota illa mera quod ita faciat et quod in instanti terminante illam moram ipse primo non sit et decebat
28In isto casu videtur multum valde probabile quod iste salvabitur nam ipse sufficienter fecit quod in se fuit nec
29omisit Nam quam cito potuit se disposuit ergo dispositio habebit suum effectum ac si talis
30adultus maneret Advertendum quod doctores considerant quod in gratificatione aliquid est ex
31parte creaturae scilicet dispositio praevia quae est sine gratia gratificante qua posita deus infundit vel
32gratiam ergo quando in creatura praecessit quidquid requirtur ex parte creaturae deus infudit vel
33facit illud quod requiritur ex parte sui Ad solum deum spectat infundere gratiam

17 Similiter potest
34poni casus quod aliquis ab instanti sui baptismi fuerit in gratia et tamen dampnabitur ut si aliquis
35qui ab instanti sui baptismi continue augeat suam gratiam et ponatur quod praecipiatur sibi quod eliciat
36actum a et non limitetur sibi tempus vel instans in quo eliciat quodet sufficiat ad in
37pletionem praecepti quod eliciat in aliquo instanti suae vitae et supponitur quod ille actus de sua
38natura in instanti possit elici tunc moriatur absque hoc quod eliciat a actum tunc iste est trans
39gressor quia non inplevit mandatum et non poenitet quia non potest ex quo non est in
40statu poenitendi nec poenituit Est ergo transgressor mandati dei quia fecit contra legem
41dei et non reparavit et ista est indignitas creaturae et talis creatura est indigna gratia
42quia ergo deus non inclusit sibi est indignus et semper in vita sua fuit in gratia quia
43semper ille actus fuit producibilis in instanti ut supponitur quia quocumque instanti dato potuit E63r
1Et etiam post illud quia quocumque instanti signato ante illud primum instans sui non esse potuit
2Etiam fuit tempus medium inter illud et aliud signatum Potest vocari probabiliter

18 circa istam
3materiam quod ubi praecedit aliqua mora terminata ad aliquod instans iudicandum est in illo instanti quantum
4ad habitudinem creaturae ad si creatura esset in huiusmodi instanti verbi gratia ponam exemplum etiam in alio
5quod est forte clarius ut poni solet casus quod sint sortes et plato qui sint inaequali gratia
6et operentur meritorie taliter quod in utroque intendatur gratia aequaliter per unam totam horam et
7in fine horae sortes decedat absque hoc quod proficiat in gratia et plato maneat tunc plato habebit
8gratiam ut 10 ut supponitur tunc gloria sibi correspondet proportionaliter

19 tunc de isto qui decedit quaeritur quantam
9gloriam habebit numquam habuit gratiam ut 10 quia dato quocumque instanti antequam decederet inter illud
10et instans mortis est tempus medium et in illo acquisivit gratiam quia quocumque dato antequam decederet
11non habuit gratiam ut 10 ideo in isto iudicandum est de praemio sortis ac si sortes esset
12in alio instanti in quo decedit et sic tantum hret habebit ac si maneret in vita pro illo instanti unde
13in tempore praecedenti requirit quemlibet gradum citra 10 Ideo per nichil excedit gratia platonis
14gratiam sortis ita proportionaliter dico de bene vel male agere Si Sortes esset in vita in primo casu
15ipse haberet gratiam et virtutes sibi infusas ergo deus infundit sibi Et in alio casu esset
16in peccato in instanti in quo sic moritur et iudicandum est ac si maneret in instanti in qua moritur
17vel decedit

20 verum est quod circa materiam de illo casu quo quis disponeret se et decederet etc
18utrum salvaretur probabile est quod sic sed qui vellet propter positiva ecclesiae posset dicere quod casus non
19est possibilis lege stante nam deus ordinavit quod quicumque salvabitur realiter fuit in via
20decoratus virtutibus et gratia et ergo casus non stat Ideo in illo casu quia deus videret
21sufficientem diligentiam et intentionem continuationis verisimile est quod praevisa morte deus prae
22veniret eum in donis suis Istud reputo satis probabile propter illa quae communiter ponit scriptura
23et theologia nostra vel diceretur quod sufficit quod ista creatura fecerit quod in se fuit et disposuerit se ad
24istas virtutes et gratiam suscipiendas

21 Consequenter quia tactum est quod quocumque instanti dato
25numquam in illo tenetur quis frui deo Posset dici quod licet in nullo tamen tenetur in aliquo

22 Sed
26ista responsio non videtur sufficiens Primo quia creatura existens in culpa tenetur frui
27deo etiam pro tunc saltim tenetur se disponere et ferre quod in se est et ergo realiter obligatur
28ad fruendum deo pro tunc

23 Item creatura tenetur quotienscumque occurrit incipitur praecepti
29frui deo

24 etiam tenetur facere occurrere sibi materiam fruendi deo quia tenetur ad fidem
30et ad divinum cultum et ideo etiam tenetur pro aliquo tempore Etiam quia quolibet die recipit
31beneficia et tenetur retribuere et non nisi perfrui deo

25 Et hoc secundum gradus et status nam
32praelati maxime et quasi continuo quantum potestas ad est nam vita eorum debet esse activa
33et contemplativa

26 praeceptum de dilectione dei quantum ad habitum alligat pro omni tempore dicunt
34doctores quod praeceptiva affirmativa allegant semper et non pro semper ut obligatur crea
35tura rationalis semper ad habendum habitualem dilectionem id est quod sit in caritate quia
36illa habitualis dilectio non est nisi caritas vel obligatur semper id est numquam est dispensatio
37dicunt ulterius quod negativa obligant semper et pro semper

27 Circa istam materiam advertendum
38quod praecepta affirmativa obligant ad frequentius quam negativa

28 et sic dico contrarium illius dicti
39communis nec videtur illud dictum commune bene fundatum Advertendum quod adimplere praeceptum
40negativum non est non facere prohibitum nec sufficit ad praecepti negativi inpletionem nam
41tunc quilibet dormiens ad inpleret infinita et infinite meretur quia infinitorum malorum E63v
1nullum faceret vel quodlibet non faceret et sic dormiens infinite meretur Et per consequens ad
2inpletionem mandati ultra requiritur alterum duorum scilicet actualis fuga voluntatis et re
3futatio obiecti prohibiti verbi gratia ad implendum praeceptum defuncto requiritur praesentia obiecti
4furabilis et motio ad hoc ex parte voluntatis et requiritur detestatio et fuga huius et per hoc
5adinpletur adimpletio illius mandati Et illa volitio est dei dilectio et fruitio Et iste
6est nobilior gradus ad implendi praeceptum negativa

29 Secundus gradus est quod movente materia
7furti quod voluntas resistat huiusmodi motioni id est non eliciat velle persecutum nec etiam fugitivum
8sed solum resistere absque hoc quod producat velle vel nolle et sic in iste casu ad inpleret absque
9aliquo actu positivo Et sic sicut aliqua pura omissio esset in culpa Item aliqua pura
10omissio esset quoddam modo mere et adinplere praeceptum sto tamen magis primo modo Tertia tamen viam
11refuto scilicet quod per non facere sicut dictum est

30 Sequitur quod frequentius obligamur adinplendum
12praecepta affirmativa quam negativa patet quia obligamur frequenter et tenemus exire in actum
13dilectionis dei scilicet propter gratiarum actiones et propter cultum ad quem tenemur Quantum ad praecepta
14negativa non videmur obligari nisi quando materia occurrit et sic aliquis servaret legem dei et tamen
15non adinpleret praecepta dei negativa quia non occurrit materia Et ideo quia ista materia frequenter
16occurrit multi abstulerunt se a mundo et duxerunt vitam solutariam Ad habendum intellectum communis
17modi loquendi quod obligant quod semper non intelligitur de totali esse sed intelligitur quod executio non est licita

31
18verum est tamen quod non exequi non est ad implere nisi occurrat materia sicut dictum est Ad aliam rationem quod nulla
19fruitio cadit sub praecepto quia etc probabile est mihi quod etiam creatura tenetur in certo gradu
20frui deo et hoc secundum maiorem notitiam habitualem acquisitum vel infusam sibi vel etiam statum
21nam ad maiorem gradum obligatur theologus doctus praelatus etc quam vetula nec sufficeret tantus
22gradus in tali

32 unde sicut aliqui obligantur frequentius quantum ad partes temporis ita etiam intensius
23quantum ad gradus dilectionis secundum differentias statuum personarum quantum est de argumento probante quod ad nullum
24sufficit ad aliquod Argumentum est sophisticum et non procedit ad mentem loquentium de materia ista
25Si vellemus dicere quod ad nullum etc tunc dicendum esset quod non staret quod aliquis fruetur deo quin ad
26impleret praeceptum et fruetur Et sic idem actus esset consilii et praecepti Esset sic praecepti quia
27per ipsum realiter adinpletur praeceptum Etiam esset consilii Obligamur ad multa quae
28sunt accensiva devotionis