2
9prima propositio quamvis cuiuslibet creaturae rationalis primaeva naturales tendentia sit semper recta
10ex corruptela tamen peccati magis ad contrarium inclinatur

3 Ista propositio habet duas partes quam
11in sententia pluries posui sed facit ad fundamentum praesentis materiae

4 prima pars patet ita quia ratio-
12nalis creatura etc fertur in primam veritatem per se propter se et nata est ferri in quamlibet
13aliam propter primam Sic concupiscibilis ex primaevo instinctu fertur in summum bonum propter
14se et nichil diligit primaevo instinctu nisi propter primum et ita de aliis scilicet rationalis et irascibili
15Et ista propositio fundatur ex dicto philosophi declarato per albertum et antiquos commentatores dicentes
16quod omnia bonum appetunt ita quod primaevus naturae instinctus est rectus Boetius 3o de consolatione semper
17recta est naturalis intentio etc Et idem declarat tullius in tusqulanis quaestionibus Ista
18prima pars fuit lata deducta circa primam distinctionem

5 Secunda pars patet quia maior est inclinatio ad
19oppositum primae veritatis et summae bonitatis quam sit primaeva naturalis inclinatio probatur ex scriptura
20nam natura humana ab adolescentia sua prona est ad malum et hoc non est intelligendum
21de primaria intentione sed de 2aria quae successit in poenam originalis peccati patet de paulo quae
22confessus est se sentire legem in membris legi naturae repugnantem et multo maiorem
23ex parte inclinationis cupiditatis quam naturalis

6 Sequitur quod proportionaliter sicut ex cupiditate ex corrup-
24tela peccati voluntas magis inclinatur ad malum quam ad bonum Ita vis rationalis
25ad falsum licet non sub ratione falsi et voluntas non sub ratione mali quia secunda magis movet
26et recto movet ad oppositum obiecti debiti igitur natura corrupta sibi derelicta plus tenderet in obiectum
27contrarium quam in verum

7 Sequitur primo realiter inclinationis intellectus ad multas falsitates
28non curo de appellatione quia non sub ratione falsi nec voluntas sub ratione mali Sequitur quod crea-
29tura rationalis magis inclinatur ad assentiendum falsitati sacrilege quod certa neccessitatio constellatio
30neccessitabit natum descriptum ad stuprum vel ad furtum etc sicut consueverunt dicere aliqui deli-
31rantes astrologi quam quod sit tunc proportio corporum caelestium inter se scilicet quod sol est maior tota terra
32etc verbitur de corporibus caelestibus sunti demonstratae certae veritates apud doctos astrologos
33de quantitate solis ad terram de distantia et proportione ad alios planetas et alias habitudines
34Et si huiusmodi veritates proponantur vulgo dissentiunt et si falsitates sacrilegae faciliter assen-
35tiunt ut quod mars neccessitat ad sacrilegia Apparet causa ex eadem radice quare vulgus magis
36credit ymagini fabricatae sub certa constellatione ad curas morborum ad fortunandum vel infor-
37tunandum ad procurandum deitas vel honores quantum ad primum magis quam mediante quam etiam humanae
38prudentiae quantum ad concilia

8 Sequitur ulterius radix facilitatis ad credendum contra christi legem
39nam creatura rationalis ex corruptela peccati inclinatur ad credendum si proportionaliter absque ratione
40quod lex christiana salutarum introducta est interiorem Et quod acerbitas poenarum in servi
41propositio ut peccata vitentur nec deus praevenit et fides elevet quae omnia E131v
1ex corruptela peccati procedunt in creatura rationali Et hac corruptela consurgit
2falsa credulitas circa animae inmortalitatem circa corporum resurrectionem etc

9 Sequitur ulterius quod ydo-
3latria et malus dei cultus sit quodammodo naturalis vocando naturale secundum statum naturae nunc
4currentis ex corruptela peccati hanc ponit wilhelmus parisiensis in libro de fide et legibus
5vocando quod competit secundum statumtum talem ut diceremus malum cibum esse naturalem malum
6ex consuetudine nutrito per malum cibum ut per venenum ut legitur de quidam puella et sic secundum
7quid scilicet stante tali dispositione et complexione illo modo inducta venenum fuisset sibi naturale et bonus
8cibus innaturalis et sic concedit wilhelmus parisiensis de ydolatria respectu naturae corruptae ipse
9concedit primam partem propositionis et quod illa inclinatio remanet cum 2a sed secunda tollit talia
10mala Inducit wilhelmus quod ydolatria secunda probat primo ex eius universitate nam fere apud
11omnes viget malus dei cultus Ita quod ydolatria extenditur ad omnem cultum non debitum
12modo constat quod fere apud omnis viget huiusmodi cultus nisi gratia dei specialiter elevet ad
13virtutes theologicas

10 / Secundo probatur eius naturalitas ex perpetuitate vel continuitate
14nam ab initio mundi viguit et semper duravit ergo cum in sit semper videtur quoddam modo
15naturalis non simpliciter sed secundum quid scilicet secundum conditionem naturae corruptae quod semper patet
16per hystorias gentilium et aliorum

11 Tertio probatur ex remotioris difficultate nam superstitio
17ydolatriae tam difficulter a circa rationali removetur quod vix potuit populus dei constare
18quin corrueret in ydolatriam unde licet ex morbo procedat tamen patet quoddam modo eius naturali-
19tas et per assuefactionem filii israel fecerunt fieri viculum conflatilem et gratias retulerunt
20vitulo noviter fabricato Iuxta istam radicem constitutiones ceremoniales quantum
21ad formam exteriorem habuerunt quandam similitudinem ad rytus ydolatrarum ut de
22ymolatione animalium nam populus nisi habuisset ceremonias aliqualiter similes ydolatriae non
23suscepisset legem et ex hoc apparet vehemens inclinatio ad falsum dei cultum

12 Infertur
24quod multa tractanda est corruptela peccati originalis etiam inperfectis viris etiam quantumcumque
25gratia habundantibus et magna est eius activitatis et primi motus non sunt peccata si per fidem
26et caritatem et refrenarentur

13 Quarta ratio est ex curiositatis prostitutione experimur enim per hoc
27promptitudinem ad hoc quod vires fornicentur a vera sponsa nam prima veritas est vera sponsa
28rationalis potentiae prima bonitas ipsius concupiscibilis prima magnificentia ipsius est irascibilis
29experimur quod rationalis occupatur circa bona Ita concupiscibilis circa temporalia
30versatur maxime et ad amorem eorum ex ista prostitutione et corruptela si sit in tanto gradu
31quod magis adhaereat et caritas non est compossibilis stante lege

14 Sequitur causa introductionis
32et receptionis sacrilegarum artium sine ratione sine fundamento sine experientia sine veri-
33tate receptae sunt a vulgo nam hoc est ex corruptela istarum virium ut rationalis
34magis falsa fertur Sub istis artibus continentur artes ingromantiae geomantiae
35et aliae multae fatuitates recepit ex ista corruptela

15 Patet ex hoc quarum plures student
36in scientiis supervacuis quam in vera patet sapientia quia communis est illa corruptela quam omnis sequentur
37Virgilius de hoc loquitur

16 Patet consequenter quare maior est multitudo non tenentium fidem salu-
38tarem quam tenentium fidem

17 Et hoc patet quanta erit facilitas introductionis sectae
39antichristi nam minima ratio movet vulgus ad ea quae sunt contra fidem ratione corruptelae
40Sequitur ex hoc maxima legis christi probatio nam eius introductio fuit contra naturalem inclinationem
41co corrumptam omnium et cum hoc praedicabat sobrietatem et virtutes et illa quorum executio
42est contra corruptelam tam concupiscibilis quam irrascibilis nichilominus per homines simplicissimos
43igitur factum fuit divinum et deo specialiter cooperante

18 Patet una radix caritatis introductionis
44de fato etiam mendaciter et receptionis sine ratione et sine fundamento prout fatacio aupd
45vetulas dicitur esse praeordinatio necessaria fortunii vel infortunii

19 patet quare facilius E132r
1credit vulgo fortunam esse deam quandam cuius una facies est pulchre prosperitatis et bonae
2fortunae et alia obscura quam sciat capere conbinationes causarum accidentalium respectu alicuius effectus
3ut sortes ex proposito posuit thezaurum in agro et plato de proposito vadit ad colendum terram
4et ex concursu illarum causarum accidit in ventio thezauri et sic quasi una domus vocatur
5fortunata potest reduci ad causas per se

20 nec oportet tales superstitiones fingere