2 prima
78propositio quamvis cuiuslibet creaturae
79rationalis primaeva naturales tendentia PV184va
1sic semper recta ex corruptela tamen
2peccati magis ad contrarium inclinatur

3
3Ista propositio habet duas partes quam in
4sententia pluries posuisset facit ad fun-
5damentum praesentis materiae

4 prima pars
6patet ita quia rationalis ex primaeva etc fertur
7in primam veritatem propter se et
8nata est ferri in quamlibet aliam propter
9prima Sic concupiscibilis ex primae-
10vo instinctu fertur in summum
11bonum propter se et nichil di-
12ligit primaevo instinctu nisi
13propter primum et ita de aliis
14scilicet rationali et irrascibili et ista propositio fun-
15datur ex dicto philosophi declarato
16per albertum et antiquos commen-
17tatores dicentes quod omnia bonum ap-
18petunt ita quod q primaevus naturae
19instinctus est res Boetius 2o
20de consolatione semper recta
21est naturalis intentio etc Et idem declarat
22tulius in tusculanibus quaestioni-
23bus Ista prima pars fuit late
24deducta circa primam distinctionem

5
252a pars patet quia maior est
26inclinatio ad oppositum primae
27veritatis et summae bonitatis
28quam sit primaeva naturalis incli-
29natio probatur ex scripturam nam natura
30humana ab adolescentia sua prona est
31ad malum et hoc non est intelligendum
32de primaria intellectione Sed de
332aria quae successit in poenam
34originalis peccati patet de paulo
35quoniam confessus est se sentire
36legem in membris legi naturae
37repugnantem et multo ma-
38iorem ex parte inclinationis cu-
39piditatis quam naturalis

6 Sequitur
40quod proportionaliter sicut ex cupiditate ex corruptela
41peccati voluntas magis inclinatur
42ad malum quam ad bonum Ita
43vis rationalis ad falsum licet non sub
44ratione falsi et voluntas non sub ratione
45materiali quia 2a magis remanet
46et recto movet ad oppositum obiecti
47debiti igitur natura corrumpitur sibi derelic-
48ta plus tenderet in obiectum
49contrarium quam in van?i

7 Sequitur primo
50realiter inclinationis intellectus
51ad multas falsitates non curo de
52appelatione quia non sub
53ratione falsi nec voluntas sub ratione
54materiali Sequitur quod creatura
55rationalis magis inclinatur ad as-
56sentiendum falsitati sacrilege / quam
57certa stellatio neccessitabit naturam ad
58stuprum et furtum 2a sicut consue
59verunt dicere aliqui delirantes
60astrologi quam quod sit tunc proportio
61corporum caelesetium inter se scilicet
62quod sol est maior tota terra 2a verbitur
63de corporibus caelestibus sunt
64demonstratae certae veritates apud doc-
65tos astrologos de quantitate solis
66ad terram de distantia et proportione
67ad alios planetas et alias habi-
68tudines Et si huiusmodi veritates
69proponantur vulgo dissentiunt et
70si falsitates sacrilegae faciliter assentiunt ut
71quod m?is neccessitabit ad sacrilegia
72Apparet causa ex ea radice quare vulgus
73magis credit ymagini fabricari
74sub certa constellatione ad
75curas morborum ad fortunandum alias
76in fortunandum ad prod procurandum
77civitias et honores quantum ad PV185ra
1primum magis quam mediante quam etiam
2humanae prudentiae quantum ad conci-
3lia

8 Sequitur ulterius radix
4facilitatis ad credendum contra christi legem
5nam creatura rationalis ex corruptela
6peccati inclinatur ad credendum si
7proportionaliter absque ratione quod lex christia-
8na salutarum introducta est in
9terrore Et quod acerbitas poenarum
10in servi propositio ut peccata vitentur
11nec deus provenit et fides elevet
12quae omnia ex corruptela peccat
13provenit in creatura rationali Et hac
14corruptela consurgit falsa credu-
15litas circa animae in mortalitatem
16circa corporum resurrectionem

9 Sequitur
17ulterius quod ydolatria et malus
18dei cultus sit quodammodo naturalis
19veniend naturale 2m statum naturae
20nunc currentis ex corruptela peccati
21hanc ponit wilhelmus parysiensis
22in libro de fide et legibus vo-
23cando naturale quod competit 2m
24statum talem ut diceremus malum
25cibum esse naturalem mlaum ex
26consuetudine nutrito per ma-
27lum ut per venenum fuisset sibi
28naturale per nulla et sic 2a quid scilicet stan-
29te tali dispositione et complexione
30illo modo inducta venenum fuisset
31sibi naturale et bonus cibus in naturalis
32et sic concedit wilhelmus parysiensis
33de ydolatria respectu naturae corrup-
34tae Ipse concedit primam partem
35propositionis et quod illa inclinatio re-
36manet cum 2a sed 2a tollit talia
37mala Iuducit wilhelmus quod
38ydolatria ita probat primo ex eius
39universitate nam fere apud
40omnes viget malus dei cultivus PV185rb
41Ita quod ydolatria extenditur ad omnem
42cultum non debite modo constat
43quod fere apud omnis viget huiusmodi
44actus cultus nisi gratia dei specialiter
45elevet ad virtutes theologicas

10 / 2o probatur
46eius naturalitas ex perpetuitate vel
47continuitate nam ab initio mundi
48viguit et semper duravit / ergo
49cum in sit semper videtur quodnullo
50dam modo naturalis non similiter sed secundum
51quid scilicet secundum conditionem naturae
52corruptae quod semper historias gentilium
53et aliorum

11 3o probatur extrinsecis
54difficultate nam superstitio
55ydolatriae tam difficulter a creatura
56rationali Remonetur quod vix potuit populus
57dei constare quin corueret in ydo-
58latriam unde licet ex morbo
59procedat tamen patet quoddam modo
60eius naturalitas et per asuefactionem
61filii israel fecerunt sine utilium confla-
62tilem et gratias retulerunt vitulo
63noviter fabricato Iuxta istam
64radicem constitutiones ceremoniales quantum
65ad formam exteriorem habuerunt
66quandam similitudinem ad ritus ydola-
67trum / ut de ymolatione animalium
68nam populus nisi habuisset ceremonias
69aliqualiter similes ydolatriae non
70suscepisset legem et ex hoc apparet
71vehemens inclinatio ad falsum
72dei cultum

12 / Infertur quod multa
73tractanda est corruptela peccati ori-
74ginalis etiam imperfectis viris etiam
75quantumcumque gratia habundantibus et magna
76est ovis activitatis et primi motus
77non sunt peccata si per fidem et caritatem
78refrenaretur

13 4a ratio est ex curio-
79sitatis prostitutione experimur enim pro?nitit?nem PV185va
1ad hoc quod vires fornicentur a
2vera sponsa nam prima veritas
3est vera sponsa rationalis potentiae
4prima bonitas ipsius concupiscibilis
5prima magnificentia ipsius irascibilis
6expermiur quod rationalis occupatur circa bona
7Ita concupiscibilis prima magnificen-
8tia ipsius cras circa temporalia
9versatur maximo et ad amorem
10eorum ex ista prostitutione et corruptela
11si sit in tanto gradu quod magis
12adhaereat talis caritas non
13est compossibilis stante lege

14 / Sequitur
14causa introductionis et recep-
15tionis sacrilegarum artium sine
16ratione sine fundamento sine experientia
17sine veritate receptae sunt a vulgo
18nam hoc est ex corruptela istarum
19virium ut rationalis magis inf?a
20fertur sub istis artibus continentur
21artes in?g?onantiae et aliae multae
22fatuitates receptae ex ista corruptela

15
23patet ex?or quare plures student
24patet scientiis supervaciis quam in vera
25patet sapientia quia communis est illa corruptela
26patet quam homines secuntur / virgilius
27de hoc loquitur

16 / patet consequenter
28quare maior est multitudo
29non tenentium fidem saluterro
30quam tenentium fidem

17 Et hoc patet
31quanta erit facilitas introductionis
32sectae a antichristus nam minima ratio
33movet vulgus ad ea quae sunt
34contra fidem ratione corruptelae Sequitur
35ex hoc maxima legis christiana prima nam
36omnis introductio fuit contra
37inclinationem naturalem corrumptam
38omnium et cum hoc praedicabat
39sobrietatem et virtutes et illa quorum
40executio est contra corruptela tam concupiscibilis PV185vb
41quam irrascibilis nichilominus per homines
42simplicissimos igitur factum
43fuit divinum et deo specialiter co-
44operante

18 patet una radix facilitatis
45inroductionis de fato etiam
46mendaci?r et receptionis sine ratione
47et sine fundamento prout fata?o
48vetulas dicitur esse praeordinatio
49necessaria fortuni vel fortunii

19
50patet quare facilius credit vulgus
51fortuna esse deam quandam
52cuius via facies est pulchre
53prosperitatis et bonae fortunae et alia
54obscura quam sciat capere combina-
55tiones causarum accidentalium respectum
56alicuius effectus ut sortes ex proposito
57ponunt thesaurum in agro et plato
58ex proposito variat ad colendum
59terram et ex concursu illarum
60causarum accidit in ve?o thesauri
61et sic quasi una damus vocatur
62fortunata potest reduci ad cau-
63sas per se

20 nec oportet tales superstitiones
64fingere